Lajmidites.com

Tag: shtetet

  • Profesori amerikan, Edward Joseph: Reforma në drejtësi dhe pluralizmi politik, sfida për Shqipërinë

    Profesori amerikan, Edward Joseph: Reforma në drejtësi dhe pluralizmi politik, sfida për Shqipërinë

    Profesori amerikan, Edward Joseph ka dhënë një analizë të thelluar për situatën politike dhe reformën në drejtësi në Shqipëri. Gjatë një interviste në SYRI TV, Joseph theksoi rëndësinë e përparimit të vendit drejt Bashkimit Evropian, duke vënë në dukje se sfidat në sistemin gjyqësor mbeten një pengesë për funksionimin e plotë të shtetit dhe ofrimin e drejtësisë për qytetarët.
    Joseph nënvizoi se vonesat në trajtimin e çështjeve gjyqësore dhe mungesa e efikasitetit në gjykata krijojnë shqetësime, sidomos kur lidhen me arrestimet e figurave të opozitës, veçanërisht në periudha zgjedhjesh. Sipas tij, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian monitorojnë nga afër këto procese dhe nuk duan të shohin shkelje të të drejtave dhe standardeve demokratike. “Është një pyetje shumë e rëndësishme dhe duhet të kuptojmë se kjo seancë e rëndësishme që u zhvillua në kongresin e Shteteve të Bashkuara, u përqendrua në të gjithë rajonin, ku përfshihej edhe Shqipëria.

    Dhe Shtetet e Bashkuara, sikurse e thoni edhe ju qartësisht, së bashku me aktorët kyç të Bashkimit Evropian, si për shembull Holanda, janë përqendruar gjerësisht tek çështja e reformës së gjyqësorit në Shqipëri. E dimë se ka qenë një prej kushteve kryesore dhe një prej shqetësimeve kryesore për Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimin Evropian. Dhe ndërsa Shqipëria hedh hapa të rëndësishëm dhe të qëndrueshëm drejt Bashkimit Evropian, duhet të mos harrojmë edhe mangësitë në sistemin e gjyqësorit. Ky shtim, për shembull, i stokut të çështjeve të cilat akoma nuk kanë marrë zgjidhje, përbën një problematikë, sepse po flasim për të drejtën e një procesi të drejtë, të një procesi i cili i duhet dhënë qytetarit nga gjykata.

    Në qoftë se gjykata është joefiçente dhe ngelet një stok i madh çështjesh të patrajtuara, kjo përbën shqetësim. Dhe pikërisht janë shqetësime që kanë të bëjnë me arrestimin e figurave të opozitës, sidomos brenda kontekstit të zgjedhjeve. Unë e di se Shtetet e Bashkuara edhe Bashkimi Evropian nuk duan të shohin situata të tilla,” tha ai.

    Profesori gjithashtu bëri paralajmërime për rëndësinë e pluralizmit politik në Shqipëri. Ai shtoi se një demokraci e shëndetshme kërkon konkurrencë dhe llogaridhënie nga qeveria ndaj opozitës, duke përmendur shembuj rajonalë si Kosova dhe Serbia për të treguar se mungesa e një opozite të fortë mund të çojë në dominim të një partie dhe krizë politike.
    “Në fakt këto janë dy pyetje të ndryshme dhe kërkojnë përgjigje të ndryshme. Sepse për sa i përket së fundit, askush nuk mund të sigurojë pluralizmin politik. Nuk mund të vijë një aktor i jashtëm. Nuk mund ta krijojë këtë një aktor i jashtëm. Është një proces dinamik, i cili duhet të ndodhë brenda shoqërisë, brenda një demokracie të shëndetshme. Dhe pikërisht ky është dhe qëllimi, që në një demokraci të shëndetshme ke pluralizëm, ke konkurrencë.
    Ne po shohim këtu në Shtetet e Bashkuara, po shohim sa e rëndësishme është një parti e zellshme politike, e cila të kundërshtojë në Kongres dhe t’i kërkojë administratës të japë llogari dhe të ngrejë pyetje në Kongres, sikurse ndodhi tani. Në Kosovë, për shembull, ke një situatë politike dinamike. Është Vetëvendosja, e cila drejton qeverinë dhe gjithashtu ke PDK-në, LDK-në dhe parti të tjera të cilat janë aktive në opozitë. Kryeministri Kurti nuk mund të bëjë çfarë dëshiron ai, por duhet t’i japë llogari dhe tani në fund të këtij muaji do të ketë zgjedhje dhe do të shohim pastaj se zgjedhësit në Kosovë do të përballen me një mundësi zgjedhjeje.
    Prandaj, edhe në Shqipëri, që të kemi një demokraci të shëndetshme, pala e opozitës, partitë e opozitës, ka një zgjedhje dhe duhet të vendosë. Kështu funksionon demokracia. Në qoftë se nuk e kemi këtë, përfundojmë me një situatë si në Serbi, ku partia e Aleksandër Vuçiçit është kaq dominuese për një kohë kaq shumë të gjatë dhe tani shohim se ku e ka çuar kjo sjellje Serbinë, në një situatë krize. Kështu që për shëndetin e Shqipërisë, Shqipëria duhet të ketë një shoqëri të pasur pluraliste ku zgjedhësit të kenë mundësi të vërteta dhe kushdo që është në qeveri, t’i japë llogari dhe të mbahet përgjegjës prej opozitës”.

  • “Civilizimi europian drejt zhdukjes”, SHBA publikon doktrinën e strategjisë kombëtare

    “Civilizimi europian drejt zhdukjes”, SHBA publikon doktrinën e strategjisë kombëtare

    Evropa përballet me “zhdukjen e qytetërimi” dhe duhet të ndryshojë kursin nëse dëshiron të mbetet një aleat i besueshëm për Shtetet e Bashkuara. Ky është përfundimi që administrate Trump ka konkluduar në Strategjie të Sigurisë Kombëtare. Dokumenti ishte i fundit në një seri deklaratash nga zyrtarët dhe politikëbërësit amerikanë që kanë përmbysur supozimet e pasluftës në lidhje me marrëdhënien e Evropës me aleatin e saj më të fortë, Shtetet e Bashkuara.
    “Qëllimi ynë duhet të jetë të ndihmojmë Evropën të korrigjojë trajektoren e saj aktuale”, thuhej në dokument, duke shtuar se donte të “punonte me vendet e bashkuara që duan të rivendosin madhështinë e tyre të mëparshme”.
    Strategjia e Sigurisë Kombëtare është një dokument i publikuar periodikisht nga dega ekzekutive që përshkruan vizionin e një presidenti për kombin, duke përfshirë prioritetet, kërcënimet dhe strategjitë për t’u përballur me to.
    Ai përfshinte një parathënie të nënshkruar nga Presidenti i SHBA-së Donald Trump, i cili tha se ishte “një udhërrëfyes për të siguruar që Amerika të mbetet kombi më i madh dhe më i suksesshëm në historinë e njerëzimit”.
    Disa nga gjuhët në dokument kujtojnë një fjalim të Zëvendëspresidentit të SHBA-së JD Vance në Mynih në shkurt, i cili shkaktoi tronditje në të gjitha kryeqytetet evropiane. Vance tha se shqetësohej më shumë për një “kërcënim nga brenda” Evropës dhe atë që ai e quajti një tërheqje nga vlerat e përbashkëta me Shtetet e Bashkuara.
    Dokumenti i strategjisë thoshte se Shtetet e Bashkuara mbeteshin “të lidhura sentimentalisht” me vendet evropiane, përfshirë Britaninë dhe Irlandën, dhe tha se “karakteri i këtyre vendeve është gjithashtu strategjikisht i rëndësishëm”, shkruan A2 CNN.
    Përveçse duke treguar ekonomitë e ngadalta të Evropës, ai akuzoi Bashkimin Evropian për minimin e lirisë dhe sovranitetit politik, censurimin e fjalës së lirë, shtypjen e opozitës politike dhe ndjekjen e politikave të migracionit që po “transformonin kontinentin”.
    Nëse trendet aktuale do të vazhdonin, Evropa do të ishte “e panjohshme” brenda 20 vjetësh ose më pak dhe ishte “larg të qenit e qartë nëse disa vende evropiane do të kenë ekonomi dhe ushtri mjaftueshëm të forta për të mbetur aleatë të besueshëm”, tha ai.
    Dokumenti tha se ishte “më shumë se e besueshme” që brenda pak dekadash disa anëtarë të NATO-s do të bëheshin “shumica jo-evropianë” dhe ishte “një çështje e hapur” nëse ata do ta shihnin aleancën në të njëjtën mënyrë.
    Komisioni Evropian nuk pranoi të komentojë mbi dokumentin. Një diplomat evropian, duke folur në kushte anonimiteti, tha: “Toni ndaj Evropës nuk është premtues. Edhe më i keq se fjalimi i Vance në Mynih në shkurt.”

  • Shqetësimi i SHBA: Qytetërimi europian mund të shuhet brenda 20 viteve

    Shqetësimi i SHBA: Qytetërimi europian mund të shuhet brenda 20 viteve

    Donald Trump dëshiron të ruajë një prani më të madhe ushtarake të SHBA-së në hemisferën perëndimore për të luftuar migracionet, narkotrafikun dhe rritjen e fuqive rivale në rajon, sipas Strategjisë së Sigurisë Kombëtare, një dokument 33-faqësh i nënshkruar nga presidenti dhe publikuar të enjten pa njoftime të mëdha në faqen e Shtëpisë së Bardhë. 
    Dokumenti, i ndarë sipas rajoneve, flet edhe për Europën dhe luftën në Ukrainë dhe përmban pasazhe shumë të ashpra për Kontinentin e Vjetër “në rënie”:“Zyrtarët amerikanë janë mësuar të mendojnë problemet europiane në termat e shpenzimeve të pamjaftueshme ushtarake dhe stagnimit ekonomik. Kjo është pjesërisht e vërtetë, por problemet e vërteta të Europës janë më të thella. Rënia e saj ekonomike është e tejkaluar nga perspektiva reale dhe tronditëse e zhdukjes së civilizimit të saj”. 
    Është traditë që çdo administratë publikon këta dokumente strategjikë: një mënyrë për të përcaktuar prioritetet për buxhetin dhe politikat e qeverisë, edhe pse ngjarje si 11 shtatori apo lufta në Ukrainë kanë ndryshuar trajektoret e përcaktuara nga presidentë të mëparshëm si Bush apo Biden. 
    Strategjia e Sigurisë Kombëtare e Trump deklaron se “është interes kyç i Shteteve të Bashkuara të negociojnë një ndërprerje të shpejtë të armiqësive në Ukrainë, për të stabilizuar ekonomitë europiane, për të parandaluar përshkallëzimin dhe zgjerimin e padëshiruar të luftës dhe për të rivendosur stabilitet strategjik me Rusinë, si dhe për të mundësuar rindërtimin e Ukrainës pas luftës që ajo të mbijetojë si shtet”. 
    Por dokumenti nuk e kritikon Moskën. Përkundrazi, rezervon disa nga komentet më të ashpra për disa aleatë në Europë.“Administrata Trump është në mosmarrëveshje me zyrtarët europianë që mbajnë pritshmëri joreale për luftën, të ngujuar në qeveri të paqëndrueshme të minorancës, shumë prej të cilave shkelin parimet bazë të demokracisë për të shtypur opozitën. Shumica dërrmuese në Europë dëshiron paqe, por ky dëshirë nuk përkthehet në politikë kryesisht për shkak të minimit të proceseve demokratike nga ato qeveri”. 
    Një nga shqetësimet e shprehura është ngritja e Kinës:“Lufta në Ukrainë ka pasur efektin pervers të rritjes së varësive të jashtme të Europës, veçanërisht të Gjermanisë. Sot kompanitë kimike gjermane po ndërtojnë disa nga impiantet më të mëdha në botë në Kinë, duke përdorur gaz rus që nuk mund ta sigurojnë në atdhe”. 
    Objektiv i veçantë është BE-ja:“Çështjet më të gjera me të cilat përballet Europa përfshijnë aktivitetet e Bashkimit Europian dhe të organizmave të tjerë transnacionalë që minojnë liritë politike dhe sovranitetin, politikat migratore që po transformojnë kontinentin dhe po krijojnë konflikte, censurën e lirive të shprehjes dhe shtypjen e opozitës politike, duke bërë që të bien lindjet, me humbjen e identitetit kombëtar dhe të besimit në veten”. 
    Administrata, në mënyrë të nënkuptuar, kritikon përpjekjet për të kufizuar ndikimin e opinioneve të djathta, duke i cilësuar ato si një formë censure. Dokumenti duket gjithashtu të sugjerojë se migracioni do të ndryshojë në mënyrë thelbësore identitetin europian, aq sa kjo mund të dëmtojë aleancën ekonomike dhe ushtarake me SHBA-në.“Në afat të gjatë, është më se e mundshme që brenda një ose dy dekadash, disa anëtarë të NATO-s do të bëhen kryesisht jo-europianë”, thuhet në tekst. “Prandaj lind pyetja nëse ata do ta shohin vendin e tyre në botë ose aleancën e tyre me Shtetet e Bashkuara në të njëjtën mënyrë si ata që nënshkruan Traktatin e NATO-s”. 
    Në këtë skenar, SHBA-të do të ishin duke vazhduar procesin e shkëputjes nga NATO: sipas asaj që raporton ekskluzivisht Reuters, Shtetet e Bashkuara do të donin që Europa të marrë kontrollin e pjesës më të madhe të kapaciteteve të mbrojtjes konvencionale të Aleancës, nga inteligjenca te raketat, deri në vitin 2027. Kjo dëshirë amerikane do të ishte komunikuar gjatë një takimi këtë javë në Uashington mes personelit të Pentagonit që mbikëqyr politikën e NATO-s dhe disa delegacioneve europiane. 
    Dokumenti megjithatë njeh rëndësinë ekonomike dhe kulturore të Europës, si edhe faktin që aleanca e SHBA-së me pjesën më të madhe të Kontinentit të Vjetër ka ndihmuar Amerikën. Theksi është tek sigurimi që “Europa të mbetet europiane”:“Nuk mund të përballojmë ta lëmë Europën mënjanë… kjo do të ishte kundërproduktive për objektivat e kësaj strategjie. Qëllimi ynë duhet të jetë ndihma që Europa të korrigjojë trajektoren e saj aktuale”. 
    Fokusi mbi Hemisferën Perëndimore është më i madh se në administratat e mëparshme, të cilat shpesh janë përqendruar te Rusia, Kina dhe lufta kundër terrorizmit. Ajo paraqitet si thelbësore për të mbrojtur Shtetet e Bashkuara. 
    Këto plane përkufizohen si pjesë e një “Kornize Trump” të Doktrinës Monroe, pra idesë së paraqitur nga presidenti James Monroe në vitin 1823 se Shtetet e Bashkuara nuk do të tolerojnë ndërhyrje të kundërshtarëve të huaj në hemisferën e tyre. 
    “Mbrojtja e kufijve është elementi kryesor i sigurisë kombëtare”, thuhet në dokument, me referenca të nënkuptuara për përpjekjet e Kinës për të fituar terren në Amerikën Latine, “oborri i shtëpisë” së SHBA-ve.“Shtetet e Bashkuara duhet të jenë të parat në Hemisferën Perëndimore, si kusht për sigurinë dhe prosperitetin tonë. Kushtet e aleancave tona, dhe baza mbi të cilën ne ofrojmë çdo lloj ndihme, duhet të varen nga reduktimi i ndikimit të jashtëm rival, duke përfshirë kontrollin e instalimeve ushtarake, porteve, infrastrukturës kyçe deri tek blerja e pasurive strategjike të përkufizuara gjerësisht”. 
    Ky është gjithashtu i pari ndër disa dokumente të rëndësishme strategjike të politikës së jashtme dhe mbrojtjes që pritet të publikojë administrata Trump, përfshirë edhe Strategjinë e Mbrojtjes Kombëtare. Publikimi ka pësuar vonesa pjesërisht për shkak të debateve të brendshme në administratë mbi Kinën. Sekretari i Thesarit Scott Bessent ka shtyrë për të zbutur gjuhën ndaj Pekinit, sipas burimeve të Politico-s, pasi negociatat tregtare vazhdojnë. 
    Strategjia e sigurisë së mandatit të parë të Trump ishte e fokusuar fuqishëm në konkurrencën me Rusinë dhe Kinën, por presidenti shpesh kërkonte të negocionte me liderët e dy superfuqive. Strategjia e re duket të pasqyrojë më mirë vizionin e Trump-it, i cili në dokument përshkruhet si një “President i Paqes” që “përdor diplomacinë në mënyrë jokonvencionale”. 
    Strategjia thotë se Shtetet e Bashkuara nuk mund të merren më me gjithë botën:“Pas fundit të Luftës së Ftohtë, elitat e politikës së jashtme amerikane u bindën se dominimi i përhershëm amerikan i të gjithë botës ishte në interesin më të mirë të vendit tonë. Por çështjet e vendeve të tjera janë me interes për ne vetëm kur aktivitetet e tyre kërcënojnë drejtpërdrejt interesat tona”, pohon doktrina aktuale. 
    Në hyrje, Trump deklaron se kjo është “rruga për të siguruar që Amerika të mbetet kombi më i madh dhe më i suksesshëm në historinë njerëzore dhe shtëpia e lirisë”. 
    Teksti është në përputhje me shumë veprime të Shtëpisë së Bardhë gjatë këtij viti të fundit, duke përfshirë dislokimin më të madh të forcave ushtarake në Hemisferën Perëndimore (jo si një lëvizje vetëm të përkohshme dhe duke synuar identifikimin e lëndëve të para strategjike në rajon, si mineralet e rralla), hapat për reduktimin e emigracionit, shtytjen për forcimin e prodhimit industrial dhe promovimin e “identitetit perëndimor”, edhe në Europë. 
    Në tekst përmenden vlerat tradicionale të evokuara shpesh nga e djathta kristiane, me objektiva të tilla si “restaurimi dhe forcimi i shëndetit shpirtëror dhe kulturor amerikan”, “një Amerikë që feston lavditë e saj të së kaluarës dhe heronjtë e saj”, “një numër në rritje familjesh tradicionale të forta që rrisin fëmijë të shëndetshëm”. 
    Edhe Kina, e konsideruar nga shumë politikanë të SHBA-ve si kërcënimi më i madh për vendin, është qendrore në dokument, edhe pse jo gjithnjë përmendet drejtpërdrejt. Administrata premton të “balancojë marrëdhëniet ekonomike me Kinën, duke i dhënë prioritet reciprocitetit dhe drejtësisë për të rivendosur pavarësinë ekonomike amerikane”, por thotë gjithashtu se “tregtia me Kinën duhet të jetë e balancuar dhe të fokusohet në sektorë jo të ndjeshëm”, duke sugjeruar “ruajtjen e një marrëdhënieje vërtet të favorshme për të dyja palët”. 
    Strategjia thekson se administrata amerikane dëshiron të shmangë luftën në Indo-Paqësor:“Do të ruajmë politikën tonë tradicionale për Tajvanin, sipas së cilës Shtetet e Bashkuara nuk mbështesin asnjë ndryshim unilateral të status quo-së në Ngushticën e Tajvanit”, një frazë që u jep siguri atyre në Azi që shqetësohen se Trump mund të tërhiqet nga mbështetja për Tajvanin. 
     

  • Trump bllokoi pezulloi aplikimet për viza pas të shtënave ndaj Gardës Kombëtare, Shtëpia e Bardhë publikon listën e 19 shteteve që nuk lejohen në SHBA

    Trump bllokoi pezulloi aplikimet për viza pas të shtënave ndaj Gardës Kombëtare, Shtëpia e Bardhë publikon listën e 19 shteteve që nuk lejohen në SHBA

    Administrata Trump ka pezulluar të gjitha aplikimet për imigracionin nga 19 vende që u konsideruan me rrezik të lartë ditë pas të shtënave vdekjeprurëse në Uashington, D.C., nga një shtetas afgan, njoftoi të martën Departamenti i Sigurisë Kombëtare të SHBA-së.

    Pezullimi vlen për njerëzit nga 12 vendet, qytetarët e të cilëve janë ndaluar të hyjnë në Shtetet e Bashkuara që nga qershori, si dhe për qytetarët e shtatë vendeve të tjera që më parë ishin subjekt i kufizimeve të vizave, sipas një dokumenti nga zyrtarët e imigracionit të parë nga AFP.
    Aplikimet për karta jeshile nga shtetasit e këtyre vendeve, si dhe aplikimet për natyralizim, janë pezulluar.
    Lista përfshin disa nga vendet më të varfra dhe më të paqëndrueshme në botë.
    Qershorin e kaluar, Donald Trump urdhëroi ndalimin e hyrjes në Shtetet e Bashkuara për qytetarët e Afganistanit, Burmës, Çadit, Republikës së Kongos, Guinesë Ekuatoriale, Eritresë, Haitit, Iranit, Libisë, Somalisë, Sudanit dhe Jemenit.
    Shtatë vendet e tjera janë Burundi, Kuba, Laosi, Sierra Leone, Togo, Turkmenistani dhe Venezuela.
    Sekretarja e Sigurisë Kombëtare Christy Noem tha të hënën në mbrëmje nëpërmjet X se i kishte rekomanduar Presidentit Donald Trump “një ndalim të plotë të hyrjes për shtetasit e çdo vendi të mallkuar që e ka përmbytur kombin tonë me vrasës, shushunja dhe të varur nga ndihma sociale”.
    “Ne nuk i duam ata, asnjërin prej tyre”, tha ajo.
    Dje, presidenti amerikan bëri komente ndaj Somalisë, duke thënë se emigrantët nga ai vend afrikan nuk duhet të jenë të mirëpritur në Shtetet e Bashkuara. “Unë nuk i dua ata në vendin tonë”, tha ai.
    Pas sulmit të 26 nëntorit, që i atribuohet një shtetasi afgan, që vrau një ushtare të Gardës Kombëtare dhe plagosi rëndë një ushtar tjetër, administrata Trump ka ngrirë të gjitha vendimet për dhënien e azilit në Shtetet e Bashkuara.

    Top Channel

  • Zyrtare! Donald Trump do të marrë pjesë në shortin e Kupës së Botës 2026

    Zyrtare! Donald Trump do të marrë pjesë në shortin e Kupës së Botës 2026

    Shtetet e Bashkuara kanë konfirmuar se Presidenti amerikan, Donald Trump, do të marrë pjesë në ceremoninë e shortit për Botërorin 2026.Shorti final do të zhvillohet më 5 dhjetor 2025 në Kennedy Center në Washington, vend i zgjedhur zyrtarisht nga FIFA.
    Njoftimi u bë në një ceremoni të përbashkët nga Trump dhe kryetari i FIFA-s, Gianni Infantino.
    Shtetet e Bashkuara, Kanadaja dhe Meksika do të bashkë-organizojnë turneun, që për herë të parë do të ketë 48 kombëtare të përfshira.
    Shorti i 5 dhjetorit do të përcaktojë grupet e fazës së grupeve, me të gjitha kombëtaret që do të ndahen në 12 grupe nga 4 skuadra secila.

  • A janë asetet e ngrira ruse arma e Evropës për të siguruar një vend në bisedimet për Ukrainën?

    A janë asetet e ngrira ruse arma e Evropës për të siguruar një vend në bisedimet për Ukrainën?

    Nëse ka ndonjë mënyrë sesi zyrtarët e Bashkimit Evropian mendojnë se mund të marrin pjesë në bisedimet për zgjidhjen e luftës në Ukrainë, ajo është përmes 176 miliardë eurove të aseteve të ngrira ruse, që po mbahen brenda bllokut dhe mënyrës se si ato mund të përdoren politikisht dhe ekonomikisht.
    Muajin e kaluar, BE-ja u anashkalua kur Shtetet e Bashkuara e paraqitën një plan paqeje, i cili u “përpunua” më pas kur diplomatët amerikanë dhe ukrainas u takuan në Gjenevë disa ditë më vonë.
    Zyrtarët evropianë, duke folur për Radion Evropa e Lirë (REL) nën kushtin e anonimatit, thonë se kanë arritur t’i heqin disa nga idetë fillestare të tekstit që lidhen drejtpërdrejt me anëtarësimin e Ukrainës në BE dhe NATO.

    Por, Evropa ka një “biletë të artë” në dorë që mund t’ia sigurojë një vend në tryezën e bisedimeve: financimi për Ukrainën.
    Duke u zotuar “për t’i mbuluar nevojat financiare të Ukrainës për vitet 2026 dhe 2027”, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, së fundmi u dha shteteve anëtare tri opsione për t’i siguruar rreth 140 miliardë euro për Kievin gjatë dy vjetëve të ardhshme.
    Meqë Shtetet e Bashkuara po ngurrojnë të japin të holla shtesë për Ukrainën, gatishmëria e BE-së për të ndërhyrë është bërë vendimtare për Kievin, pasi pushtimi i plotë rus është aftër t’i mbushë katër vjet.
    Opsioni i parë i shpjeguar nga von der Leyen në dokument është që shtetet individuale anëtare t’ia japin Ukrainës paratë.
    Në opsionin e dytë, Komisioni Evropian do t’i grumbullojë fondet e nevojshme nga tregjet financiare. Por, është opsioni i tretë – një hua për dëmshpërblime duke shfrytëzuar asetet e ngrira ruse në BE – ai që është më popullori, pasi nuk do të ndikonte drejtpërdrejt në xhepat e taksapaguesve të BE-së.
    Megjithatë, nuk është aq e thjeshtë.
    Së pari, koha po soset dhe, Belgjika, ku shumica e këtyre aseteve janë të ngrira, ende e kundërshton këtë hap. Pastaj, janë edhe Shtetet e Bashkuara, të cilat në propozimin e tyre fillestar gjithashtu shprehën interesim për të marrë një pjesë të madhe të fondeve.
    Von der Leyen i tha Parlamentit Evropian më 26 nëntor se nuk mund të “shoh asnjë skenar ku taksapaguesit evropianë do ta paguajnë të vetëm faturën” për Ukrainën dhe se ishte e gatshme të paraqiste tekstin ligjor për huan e dëmshpërblimeve.
    Sigurimi i mbështetjes për një hua dëmshpërblimesh
    Sipas burimeve të REL-it, Komisioni Evropian po punon tani në hiç më pak se në 11 akte ligjore lidhur me huan, dhe se kryeqytetet e BE-së janë shumë të zemëruara pasi ende nuk kanë parë hollësi konkrete se si do të funksionojë plani.
    Një zyrtar i Komisionit Evropian i tha REL-it se ideja origjinale ishte të sigurohej së pari mbështetje politike për huan e dëmshpërblimeve kur udhëheqësit e BE-së të mblidhen në një samit në Bruksel më 18 dhjetor.
    Hollësitë do të zgjidheshin në fillim të vitit të ardhshëm për ta mundësuar fillimin e rrjedhjes së parave drejt Kievit deri në tremujorin e dytë të vitit 2026.
    Ekziston gjithashtu frika se diplomatët dhe avokatët kombëtarë mund të ngatërrohen në detaje dhe të jenë pengesë për shanset e arritjes së një marrëveshje nëse aktet ligjore prezantohen shumë herët.
    Belgjika, e cila strehon kompaninë e tregjeve financiare Euroclear ku shumica e obligacioneve ruse janë të ngrira, dëshiron të shohë garanci të përshtatshme nga shtetet e tjera anëtare të BE-së pasi pret një hakmarrje ligjore nga Moska.
    Marrja përsipër e kërkesave për 140 miliardë euro nga Rusia – një shumë që është një e treta e PBB-së vjetore të Belgjikës – do të ishte katastrofë për vendin.
    Në një letër drejtuar von der Leyenit, të cilën e ka parë REL-i, kryeministri belg Bart De Wever përsëri shprehu shqetësimet e tij.
    “Ndërsa kam të gjithë simpatinë për argumentin që taksapaguesi evropian nuk duhet të jetë i vetmi që mbulon financimin e Ukrainës, realiteti brutal ligjor është se asnjëherë në histori asetet e palëvizshme sovrane nuk janë ‘ripërdorur’ një lufte”, shkroi ai.
    “Këto asete kanë qenë objekt i vendimeve gjatë zgjidhjeve pas luftës, zakonisht në kontekstin e dëmshpërblimeve të luftës nga pala humbëse”.
    Megjithatë, Komisioni Evropian beson ende se një marrëveshje mund të arrihet në dhjetor nëse mjaft shtete anëtare të BE-së ofrojnë garanci ligjërisht të detyrueshme për të mbështetur huan e dëmshpërblimeve bazuar në të ardhurat e tyre kombëtare bruto (GNI).
    Kjo do të thotë se vendet më të vogla – dhe më skeptike – si Hungaria dhe Sllovakia mund të zgjedhin të mos marrin pjesë pasi pjesa e tyre totale e GNI-së së BE-së është minimale.
    Por, vendet e tjera më të pasura dhe më të mëdha evropiane duhet të zotohen për ta ndarë marren e kostove. Dhe, Brukseli shpreson që edhe vendet e tjera të G7-ës, që nuk janë pjesë e BE-së, të kontribuojnë gjithashtu.
    “Nëse Këshilli Evropian do të thirrej për të vendosur mbi një skemë huaje për dëmshpërblime në takimin e tij të ardhshëm, kjo do të ishte e mundur vetëm në bazë të mbulimit të plotë dhe të saktë të të gjitha shqetësimeve të shprehura më sipër”, shkroi De Wever në fund të letrës së tij për Von der Leyen.
    “Kjo përfshin një garanci të plotë nga shtetet e gatshme që ia mundëson Euroclearit të mbajë likuiditetin e aseteve për shumën e tyre totale”.
    “Këndi amerikan”
    Por, belgët nuk janë pengesa e vetme që duhet tejkaluar.
    Ekziston gjithashtu “këndi amerikan”, siç e quajnë disa zyrtarë të BE-së.
    Plani fillestar amerikan 28-pikësh për paqen përmendte se “100 miliardë dollarë të aseteve të ngrira ruse do të investohen në përpjekjet e udhëhequra nga SHBA për rindërtimin dhe investimin në Ukrainë” dhe se “SHBA-ja do të marrë 50 për qind të fitimeve nga ky projekt”.
    Ky formulim shqetësoi vërtet politikanët dhe diplomatët evropianë, veçanërisht pasi ata kishin parashikuar që paratë e dhëna Ukrainës në formën e një huaje për dëmshpërblime do të përdoren nga Kiev për të blerë armë të prodhuara në Evropë.
    Zyrtarët e BE-së thonë se shumica e pjesëve të propozimit origjinal amerikan janë dobësuar ose janë hequr plotësisht, por ata pranojnë se çdo dokument përfundimtar mund të ndryshojë ndjeshëm dhe ata nuk kanë qasje në diskutimet e fundit mbi formulimin.
    Derisa BE-ja do të donte që huaja për dëmshpërblime të ishte projekt evropian, shumica e diplomatëve e pranojnë se është thelbësore që Uashingtoni të jetë i përfshirë, dhe i kënaqur. Kjo mund të nënkuptojë të jenë të hapur ndaj idesë që Shtetet e Bashkuara të marrin një pjesë të fondeve ose, të paktën, që Ukraina t’i përdorë paratë për të blerë armë amerikane.
    Megjithatë, Brukseli duhet gjithashtu të sigurohet që Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të ushtrojnë trysni mbi Hungarinë për ta pranuar vazhdimin e sanksioneve të BE-së, që përfshijnë asetet e ngrira ruse, çdo gjashtë muaj.
    Në korrik, kur erdhi koha për vazhdimin e masave, Hungaria nuk kërcënoi me veto, dhe kjo ndodhi kryesisht falë trysnisë amerikane.
    Brukseli shpreson që Shtetet e Bashkuara do të luajnë të njëjtin rol kur të vijë koha që sanksionet të vazhdohen përsëri në janar./rel

  • Analiza e REL: A janë asetet e ngrira ruse arma e Evropës për të siguruar një vend në bisedimet për Ukrainën?

    Analiza e REL: A janë asetet e ngrira ruse arma e Evropës për të siguruar një vend në bisedimet për Ukrainën?

    Nëse ka ndonjë mënyrë sesi zyrtarët e Bashkimit Evropian mendojnë se mund të marrin pjesë në bisedimet për zgjidhjen e luftës në Ukrainë, ajo është përmes 176 miliardë eurove të aseteve të ngrira ruse, që po mbahen brenda bllokut dhe mënyrës se si ato mund të përdoren politikisht dhe ekonomikisht.

    Muajin e kaluar, BE-ja u anashkalua kur Shtetet e Bashkuara e paraqitën një plan paqeje, i cili u “përpunua” më pas kur diplomatët amerikanë dhe ukrainas u takuan në Gjenevë disa ditë më vonë.

    Zyrtarët evropianë, duke folur për Radion Evropa e Lirë (REL) nën kushtin e anonimatit, thonë se kanë arritur t’i heqin disa nga idetë fillestare të tekstit që lidhen drejtpërdrejt me anëtarësimin e Ukrainës në BE dhe NATO.

    Por, Evropa ka një “biletë të artë” në dorë që mund t’ia sigurojë një vend në tryezën e bisedimeve: financimi për Ukrainën.

    Duke u zotuar “për t’i mbuluar nevojat financiare të Ukrainës për vitet 2026 dhe 2027”, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, së fundmi u dha shteteve anëtare tri opsione për t’i siguruar rreth 140 miliardë euro për Kievin gjatë dy vjetëve të ardhshme.

    Meqë Shtetet e Bashkuara po ngurrojnë të japin të holla shtesë për Ukrainën, gatishmëria e BE-së për të ndërhyrë është bërë vendimtare për Kievin, pasi pushtimi i plotë rus është aftër t’i mbushë katër vjet.

    Von der Leyen i tha Parlamentit Evropian më 26 nëntor se nuk mund të “shoh asnjë skenar ku taksapaguesit evropianë do ta paguajnë të vetëm faturën” për Ukrainën dhe se ishte e gatshme të paraqiste tekstin ligjor për huan e dëmshpërblimeve.

    Sigurimi i mbështetjes për një hua dëmshpërblimesh

    Sipas burimeve të REL-it, Komisioni Evropian po punon tani në hiç më pak se në 11 akte ligjore lidhur me huan, dhe se kryeqytetet e BE-së janë shumë të zemëruara pasi ende nuk kanë parë hollësi konkrete se si do të funksionojë plani.

    Një zyrtar i Komisionit Evropian i tha REL-it se ideja origjinale ishte të sigurohej së pari mbështetje politike për huan e dëmshpërblimeve kur udhëheqësit e BE-së të mblidhen në një samit në Bruksel më 18 dhjetor.

    Hollësitë do të zgjidheshin në fillim të vitit të ardhshëm për ta mundësuar fillimin e rrjedhjes së parave drejt Kievit deri në tremujorin e dytë të vitit 2026.

    Ekziston gjithashtu frika se diplomatët dhe avokatët kombëtarë mund të ngatërrohen në detaje dhe të jenë pengesë për shanset e arritjes së një marrëveshje nëse aktet ligjore prezantohen shumë herët.

    Belgjika, e cila strehon kompaninë e tregjeve financiare Euroclear ku shumica e obligacioneve ruse janë të ngrira, dëshiron të shohë garanci të përshtatshme nga shtetet e tjera anëtare të BE-së pasi pret një hakmarrje ligjore nga Moska.

    Marrja përsipër e kërkesave për 140 miliardë euro nga Rusia – një shumë që është një e treta e PBB-së vjetore të Belgjikës – do të ishte katastrofë për vendin.

    Në një letër drejtuar von der Leyenit, të cilën e ka parë REL-i, kryeministri belg Bart De Wever përsëri shprehu shqetësimet e tij.

    “Ndërsa kam të gjithë simpatinë për argumentin që taksapaguesi evropian nuk duhet të jetë i vetmi që mbulon financimin e Ukrainës, realiteti brutal ligjor është se asnjëherë në histori asetet e palëvizshme sovrane nuk janë ‘ripërdorur’ një lufte”, shkroi ai.

    Çdo të enjte, zhvillimet më të rëndësishme përpiqemi t’jua zbërthejmë dhe t’jua sjellim sa më thjesht, shkurt e shqip. Regjistrohuni falas këtu për ta pranuar të parët në emailin tuaj çdo numër të newsletter-it tonë.

    “Këto asete kanë qenë objekt i vendimeve gjatë zgjidhjeve pas luftës, zakonisht në kontekstin e dëmshpërblimeve të luftës nga pala humbëse”.

    Megjithatë, Komisioni Evropian beson ende se një marrëveshje mund të arrihet në dhjetor nëse mjaft shtete anëtare të BE-së ofrojnë garanci ligjërisht të detyrueshme për të mbështetur huan e dëmshpërblimeve bazuar në të ardhurat e tyre kombëtare bruto (GNI).

    Kjo do të thotë se vendet më të vogla – dhe më skeptike – si Hungaria dhe Sllovakia mund të zgjedhin të mos marrin pjesë pasi pjesa e tyre totale e GNI-së së BE-së është minimale.

    Por, vendet e tjera më të pasura dhe më të mëdha evropiane duhet të zotohen për ta ndarë marren e kostove. Dhe, Brukseli shpreson që edhe vendet e tjera të G7-ës, që nuk janë pjesë e BE-së, të kontribuojnë gjithashtu.

    “Nëse Këshilli Evropian do të thirrej për të vendosur mbi një skemë huaje për dëmshpërblime në takimin e tij të ardhshëm, kjo do të ishte e mundur vetëm në bazë të mbulimit të plotë dhe të saktë të të gjitha shqetësimeve të shprehura më sipër”, shkroi De Wever në fund të letrës së tij për Von der Leyen.

    “Kjo përfshin një garanci të plotë nga shtetet e gatshme që ia mundëson Euroclearit të mbajë likuiditetin e aseteve për shumën e tyre totale”.

    Por, belgët nuk janë pengesa e vetme që duhet tejkaluar.

    Ekziston gjithashtu “këndi amerikan”, siç e quajnë disa zyrtarë të BE-së.

    Plani fillestar amerikan 28-pikësh për paqen përmendte se “100 miliardë dollarë të aseteve të ngrira ruse do të investohen në përpjekjet e udhëhequra nga SHBA për rindërtimin dhe investimin në Ukrainë” dhe se “SHBA-ja do të marrë 50 për qind të fitimeve nga ky projekt”.

    Ky formulim shqetësoi vërtet politikanët dhe diplomatët evropianë, veçanërisht pasi ata kishin parashikuar që paratë e dhëna Ukrainës në formën e një huaje për dëmshpërblime do të përdoren nga Kiev për të blerë armë të prodhuara në Evropë.

    Zyrtarët e BE-së thonë se shumica e pjesëve të propozimit origjinal amerikan janë dobësuar ose janë hequr plotësisht, por ata pranojnë se çdo dokument përfundimtar mund të ndryshojë ndjeshëm dhe ata nuk kanë qasje në diskutimet e fundit mbi formulimin.

    Derisa BE-ja do të donte që huaja për dëmshpërblime të ishte projekt evropian, shumica e diplomatëve e pranojnë se është thelbësore që Uashingtoni të jetë i përfshirë, dhe i kënaqur. Kjo mund të nënkuptojë të jenë të hapur ndaj idesë që Shtetet e Bashkuara të marrin një pjesë të fondeve ose, të paktën, që Ukraina t’i përdorë paratë për të blerë armë amerikane.

    Megjithatë, Brukseli duhet gjithashtu të sigurohet që Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të ushtrojnë trysni mbi Hungarinë për ta pranuar vazhdimin e sanksioneve të BE-së, që përfshijnë asetet e ngrira ruse, çdo gjashtë muaj.

    Në korrik, kur erdhi koha për vazhdimin e masave, Hungaria nuk kërcënoi me veto, dhe kjo ndodhi kryesisht falë trysnisë amerikane.

    Brukseli shpreson që Shtetet e Bashkuara do të luajnë të njëjtin rol kur të vijë koha që sanksionet të vazhdohen përsëri në janar./REL/

  • Trump mbledh sot ekipin e sigurisë kombëtare për Venezuelën/ Prani e shtuar ushtarake në Karaibe

    Trump mbledh sot ekipin e sigurisë kombëtare për Venezuelën/ Prani e shtuar ushtarake në Karaibe

    Të hënën pasdite, sipas orës lokale, Donald Trump do të kryesojë një takim në Zyrën Ovale mbi hapat e mëtejshëm në Venezuelë, ndërsa Shtetet e Bashkuara shtojnë presionin mbi vendin me operacione mbi objektivat detare dhe një prani ushtarake të forcuar në Karaibe. 
    Sipas burimeve të cituara nga CNN, në takim pritet të marrin pjesë anëtarë të lartë të Kabinetit dhe ekipit të sigurisë kombëtare, përfshirë Sekretarin e Mbrojtjes Pete Hegseth, Shefat e Shtabit të Përbashkët të Ushtrisë Gjeneral Dan Kaine dhe Sekretarin e Shtetit Marco Rubio, si dhe Shefen e Shtabit të Shtëpisë së Bardhë Susie Wiles dhe Zëvendës Shefin e Shtabit Stephen Miller. 
    Takimi, i planifikuar për në orën 5 pasdite, vjen ndërsa Shtetet e Bashkuara kanë shtuar presionin mbi Venezuelën, me bastisje ndaj anijeve të dyshuara për drogë dhe një forcim ushtarak në Karaibe. Trump tha javën e kaluar se Shtetet e Bashkuara do t’i japin fund “shumë shpejt” trafikut të drogës në tokë, përveç operacioneve detare. 
    Gjatë fundjavës, Trump lëshoi një paralajmërim të gjerë në mediat sociale, duke u bërë thirrje linjave ajrore, të shmangin hapësirën ajrore të Venezuelës, dhe të dielën ai u kërkoi gazetarëve “të mos i kushtojnë shumë vëmendje” postimit në Twitter. 
    Ai gjithashtu konfirmoi se kishte folur me Presidentin e Venezuelës, Nicolas Maduro, në telefon, por nuk dha detaje të bisedës. 
    Takimi në Shtëpinë e Bardhë vjen ndërsa anëtarët e Kongresit vazhdojnë të vënë në pikëpyetje ligjshmërinë e sulmeve të SHBA-së ndaj anijeve të dyshuara për trafik droge në rajon, të cilat kanë vrarë më shumë se 80 persona. 

  • Dëshironi të ndiqni ekipin tuaj të zemrës në Botërorin Amerikan, ambasada e SHBA ka një njoftim për ju

    Dëshironi të ndiqni ekipin tuaj të zemrës në Botërorin Amerikan, ambasada e SHBA ka një njoftim për ju

    Shtetet e Bashkuara po lehtësojnë udhëtimin e sigurt për tifozët ndërkombëtarë të sportit të interesuar të vijnë në Shtetet e Bashkuara për Kupën Botërore FIFA 26™, dhe ne jemi të përgatitur mirë për të përpunuar aplikimet për vizë vizitorësh.
    Ne i inkurajojmë udhëtarët e huaj të mundshëm që do të kenë nevojë për viza amerikane të aplikojnë TANI! /Njoftim në rrjetet sociale i Ambasadës Amerikane në Tiranë/

    Shënim: Disa imazhe gjenden nga interneti, që konsiderohen të jenë në domenin publik. Nëse dikush pretendon pronësinë, ne do të citojmë autorin, ose, sipas kërkesës, do të heqim menjëherë imazhin! Bashkohu me kanalin e SHKODRAWEB në Whatsapp, mjafton të klikoni Kontaktoni për lajmet më të fundit direkt në celularin tënd.
    Ju mirëpresim!

  • I dënuar nga SHBA me 45 vite burg, Trump do të falë ish-presidentin e Hondurasit: Do luftojmë së bashku narko-komunistët

    I dënuar nga SHBA me 45 vite burg, Trump do të falë ish-presidentin e Hondurasit: Do luftojmë së bashku narko-komunistët

    Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump, tha dje, tre ditë përpara zgjedhjeve presidenciale të Hondurasit të dielën, se do ta falte ish-Presidentin Juan Orlando Hernandez, i cili po vuan një dënim të gjatë me burg në Shtetet e Bashkuara për trafik droge.

    Trump tha gjithashtu se SHBA-të do ta ndihmonin vendin nëse kandidati i krahut të djathtë Nasri “Tito” Asfura fiton zgjedhjet presidenciale. Asfura është kandidati i Partisë Kombëtare të ish-Presidentit Hernandez.

    “Nëse ai nuk fiton, Shtetet e Bashkuara nuk do të vazhdojnë të hedhin para, sepse një udhëheqës i keq mund të sjellë vetëm rezultate katastrofike për një vend”, shkroi ai në Truth Social.

    Asfora, një ish-kryetar bashkie i kryeqytetit, Tegucigalpa, është midis tre kandidatëve kryesorë. Partia e majtë në pushtet, Libre, po nominon ish-Ministrin e Financave dhe Mbrojtjes Rixi Moncada, ndërsa Salvador Nasralla është kandidati i Partisë Liberale.

    “Unë dhe Tito mund të punojmë së bashku për të luftuar narkokomunistët dhe për t’i sjellë ndihmën shumë të nevojshme popullit të Hondurasit. Unë nuk mund të punoj me Moncadën dhe komunistët dhe Nasralla nuk është një partner i besueshëm për Lirinë dhe nuk mund t’i besoj”, tha Trump në një postim të veçantë.

    Ai shtoi se Hernandez – i cili shërbeu si president nga viti 2014 deri në vitin 2022 përpara se të ekstradohej – u trajtua “ashpër” dhe “padrejtësisht” dhe do të marrë një falje të plotë.

    Hernandez u dënua në Shtetet e Bashkuara me 45 vjet burg për ndihmën në shndërrimin e Hondurasit në një “narko-shtet”, sipas prokurorëve amerikanë, të cilët thanë se ai e përdori presidencën e tij për të lehtësuar lëvizjen e kontrabandistëve të sasive të mëdha të kokainës në Shtetet e Bashkuara.