Cvijiq: Peshterasit janë të gjatë, vital, elastik, sy shqiponjë , sojit të bukur …!
Në librin e tij, studimet antropogjeografike Cvijiq trajton aspekte të rëndësishme të marrëdhënieve mes mjedisit gjeografik me kulturën shpirtërore dhe materiale në Ballkan. Në librin e tij, studimet antropogjeografike Cvijiq trajton aspekte të rëndësishme të marrëdhënieve mes mjedisit gjeografik me kulturën shpirtërore dhe materiale në Ballkan. Cvijiq në vitin 1905 ishte një nga profesorët e […]
Iliriku (Illyricum), i tërë, jo i përgjysmuar
Abdulla Mehmeti Iliriku historik nuk ka nënkuptuar vetëm territoret e gadishullit të sotëm të Ballkanit, por edhe territore të tjera me popullsi ilire.Historikisht, në bazë të burimeve, ky gadishull ka nënkuptuar dy pjesët e tij të pandara, sipas shtrirjes gjeografike:ILIRIKU PERËNDIMOR (Illyricum Occidentis), ka përfshirë provincat: Rhetia, Noricumi, Pannonia, Dalmatia, Istria, Etruscia etj., pjesën perëndimore […]
A ka baza teoria pellazgjike e prejardhjes së shqipes?
Nga Prof. Dr. Mimoza Kore Në shekullin e kaluar, pyetjes se cilët kanë qenë stërgjyshërit e shqiptarëve, pati studiues që iu përgjigjën me tezën e paprovuar shkencërisht, se shqiptarët ishin stërnipër të pellazgëve dhe shqipja bijë e pellazgjishtes-ilirishtes. Sot kjo tezë është zbehur, madje nuk përmendet në qarqet shkencore, por është gjallëruar midis “studiuesve patriotë”, të […]
Arshi Pipa, disident në jetë dhe në vepër, kurajozi i zëshëm i demokracisë, arketip i jokonformistit
Nga Albert Vataj Asht pak me than, se Arshi Pipa mbetet nji prej figurave ma t’njimendta të vetëdijes dhe veprimit demokratik. Ai ishte shumë e shumë më shumë se kaq. Ai ishte dhe mbeti nji za i kurajshëm i vlerave. Ndoshta do ta kishit t’pamujtun për me e gjet nji personifikim të të përsosunes së […]
Kush ishte Rosalind Franklin, shkencëtarja që ndihmoi në zbulimin e ADN-së
Më 25 korrik 1920, lindi Rosalind Franklin, një shkencëtare britanike e cila bëri një kontribut të jashtëzakonshëm në zbulimin e strukturës së ADN-së, por që, për një kohë të gjatë, nuk mori meritat e plota për rolin e saj.Franklin, e cila ishte një eksperte në përdorimin e difraksionit të rrezeve X, realizoi një fotografi të […]
Testamenti i Eqrem Çabejt
Më 13 gusht 1980, në një spital të Romës, mbylli sytë Eqrem Çabej, një nga lisat më të lartë të shkencës, arsimit dhe të kulturës shqiptare, anëtar themelues i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Mësues i Popullit. Vdekja i ndërpreu punën në veprën “Studime etimologjike në fushë të shqipes” dhe të punëve të tjera që […]
Si e ka korruptuar shkencën ideologjia politike
Nga Patrick WEST, SPECTATOR Shkenca nuk shihet më si një kërkim objektiv, ku kërkohet me kujdes parimi i paanshmërisë. Kjo është përfundimi që mund të nxjerrim nga komentet e Ella Al-Shamahi, prezantuese e serisë së re shkencore të BBC-së, ‘Human’. “Duhet të jemi pak të sinqertë,” thotë ajo, “për shumëkënd, duket sikur ateistët me prirje […]
Prurjet shkencore në mendimin gjuhësor shqiptar, një konferencë në ASH
Konferenca shkencore mbarëkombëtare “Prurje shkencore në mendimin gjuhësor shqiptar në fushën e semantikës leksikore, gramatikore, diskursive, si dhe në dijen terminologjike” mblodhi gjuhëtarë e studiues në Akademinë e Shkencave. Konferenca u organizua nga Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë (ASH) në bashkëpunim me Fakultetin e Gjuhëve të Huaja të Universitetit të Tiranës dhe pjesëmarrjen e […]
Vepra “The Balkan languages” përurohet në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë
Në ambientet e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë u zhvillua një takim i veçantë mes kryetarit të ASHSH-së, akad. Skënder Gjinushi, dhe prof. emeritus Brian D. Joseph, bashkautor i veprës së njohur “The Balkan languages”, një nga botimet më të rëndësishme të studimeve gjuhësore për rajonin ballkanik.Takimi u organizua në prag të prezantimit të librit […]
Sa proteina duhet të konsumoni?/ Rreziqet nga konsumi i tepërt
Sipas studimeve shkencore, konsumi i proteinave nuk duhet të jetë i njëjtë për të gjithë, pasi nevojat ushqyese ndryshojnë në varësi të gjinisë, moshës, nivelit të aktivitetit fizik dhe faktorëve të tjerë individualë. Një analizë e botuar në The Economist paralajmëron se konsumi i tepruar i proteinave mund të lidhet me rrezik të shtuar për […]