Lajmidites.com

Tag: shijen

  • Në kujtim të mikes dhe poeteshës pa një të dytë se vetvetja, Lindita Ahmetit

    Në kujtim të mikes dhe poeteshës pa një të dytë se vetvetja, Lindita Ahmetit

    Lindita Ahmeti

    Nga Fatmir Sylejmani

    Lindita qe poeteshë me indivi­dualitet të spikatur dhe me frymë të shëndoshë kombëtare. Vargu i saj është origjinal dhe i veçantë për nga frymëzimi i sinqertë lirik, për nga motivet dhe format, për nga figurat letrare, për shijen me të cilën i shprehte ndjenjat, për mundësitë shprehëse të gjuhës së zjarrtë, për mënyrat e reja të thënies së gjërave, për kontekstet origjinale në të cilat e vinte fjalën, për forcën dhe hapësirat e reja që pushton fjala poetike në ato kontekste, për gjetjet e anëve hyjnore të fjalës…

    Lindita qe krijuese e lindur që shkroi me jetën e saj, ndaj dhe vargjet i ka të shqetësuara dhe me temperaturë të pazakonshme, me një thellësi dhe gjerësi oqeanike, përmasash dhe horizontesh të arritshme vetëm nga mjeshtërit e mëdhenj. Ajo qe krijuese e vargut risimtar, të mbështetur në perlat e traditës sonë më të mirë.

    Poezia e Lindës është përvojë e re e bukurisë në veprim, që nga momenti i bartjes në letër të vibrimeve shpirtërore. Është poezi shumështresore, sugjestive dhe e pangjashme me krijimet e cilitdo poet tjetër. Kushdo që ka lexuar poezitë e saj është bindur se ajo qe në luftë të përhershme me demonët që shprishin ëndrrat njerëzore, është bindur se vargjet e saj subtile janë më të fortë se forcat e errësirës…, sado që beteja e saj me jetën qe më e pabarabartë se kacafytja biblike mes Davidit e Goliatit.

    Filozofi dhe esteti i mirënjohur Ferid Muhiq, poezitë e Lindës i quajti poezi të dhembjes. Për të, sa më e madhe është dhembja, aq më e bukur del poezia. Ai e sqaron këtë me një mbret kohërash të vjetra, që të dënuarit me vdekje i fuste në barkun e një demi prej bronxi, të pajisur me tuba me forma borishë të madhësive të ndryshme, përfundi të cilit ndizej një zjarr i madh. Mbreti satrap, tok me obortarët, ulej në shkallët e amfiteatrit ku kryhej ekzekutimi i të dënuarit dhe kënaqej me klithmat e tij, të cilat, përmes tubash prodhonin tinguj shumë të bukur, që e hidhnin në ekstazë mbretin, veçmas britma e fundit të fatkeqit që ishte e pakrahasueshme me tinguj të tjerë.

    Se arti lind nga dhembja e mësojmë edhe nga gjeniu Kadare, i cili thotë se lidhjet e artit me dhimbjen, frikën dhe pritjen janë shumë të natyrshme. Sipas tij veprat më të mëdha letrare trajtojnë pikërisht fenomenet që shkaktojnë dhimbje, si: vdekjet, misteret, mjegullat, maskat, hijet, demonët, kafkat, fantazmat, masakrat, ferri, varrezat, përbindëshat, labirintet, sakrificat, luftërat, kampet, murimet, krimet, burgjet, tiranët, despotët, dyshimet, stuhitë, apokalipsat, mallkimet…

    Këtij rregulli nuk mund t’i shmangej edhe Lindita, që gjithashtu qe në betejë të përhershme me demonët e gjithllojshëm. Ajo qe luftëtare e pakompromis, sepse ashtu deshi Krijuesi, i cili me peshat më të rënda i ngarkon lufëtarët e tij më të zgjedhur.

    Linda qe pjesë e krijuesve të mirëfilltë, që përherë përbëjnë pakicën. Për shijen time, Ajo qe dhe mbeti LIRA më e veçantë e poezisë shqipe. Se si ia doli të shkruajë me bojërat e shpirtit bilur s’e kam kuptuar kurrë. Ndoshta se ka kuptuar as Ajo vetë. Ndoshta qe rrezatimi i dorës së Zotit mbështetur gjatë në supet e saj, ndoshta hyjnorja e shpërfaqur me penelata vargjesh shumëformëshe, që drithërojnë me vrushkuj ethesh palcën shpirtërore të fatlumëve që kanë privilegjin të lexojnë e të shijojnë atë që arriti ta shkruajë vetëm dora e Lindës.

    Prehu në paqe, Linda jonë e dashtun dhe e paharruar, bashkë më vëllain dhe aktorin e madh Luranin, pa të cilin nuk e ndjeje si më parë shijen e jetës së kësobotshme!

    ObserverKult

    Lexo edhe:

    HOMAZH POETIK NË KUJTIM TË LINDITA AHMETIT/ FESTIVALI POETIK I PRISHTINËS 3

  • Gabimi që bëjnë pothuajse të gjithë me kafen gjatë verës, shkakton humbjen e cilësisë

    Gabimi që bëjnë pothuajse të gjithë me kafen gjatë verës, shkakton humbjen e cilësisë

    Gjatë muajve më të nxehtë të vitit, shumë njerëz zgjedhin të shmangin pijet dhe ushqimet e nxehta. Kafja, një nga pijet më të njohura, nuk bën përjashtim nga kjo tendencë, dhe është e zakonshme që gjatë verës të kërkohen mënyra alternative për ta konsumuar.

    Truku më i zakonshëm që mund të prishë shijen

    Në vend që ta braktisin filxhanin tradicional, disa njerëz përpiqen ta ftohin shpejt kafen. Një nga praktikat më të zakonshme është shtimi i akullit në kafen ende të nxehtë – një zgjidhje që, sipas 20 Minutes, mund të prishë ndjeshëm shijen e kafes.

    Baristi shpjegon gabimin e zakonshëm në rrjetet sociale

    Ikore Kofi, një markë e specializuar kafeje nga Valencia, publikoi një video në rrjetet sociale ku një barist me përvojë shpjegon pse kjo praktikë duhet shmangur.

    Profesionisti thotë: “M’u deshën mbi 10 vite për të kuptuar këtë gjë mbi kafen, por tani do jua shpjegoj për më pak se një minutë.”

    Sipas tij, problemi kryesor është ndryshimi i menjëhershëm i temperaturës. Kur kafja e nxehtë derdhet mbi akullin, ndodh një ‘shok termik’ që prish ekuilibrin e pijeve, duke çuar në një shije më të dobët dhe jo të këndshme.

    Hollimi i kafes i heq karakterin

    Për më tepër, shtimi i akullit e hollon kafen me ujë, duke ulur përqendrimin e aromave dhe duke zhdukur profilin e pasur të shijes që shumë adhurues e vlerësojnë.

    Rezultati, sipas ekspertit, është një pije “ujore, pa shije”, që nuk ngjan fare me një kafe të mirë të përgatitur siç duhet.

    Një alternativë që ruan shijen

    Për ata që duan të shijojnë kafen edhe në ditët e nxehta pa bërë kompromis me shijen, ekziston një alternativë e thjeshtë dhe efektive: “Cold Breë” apo kafe e ftohtë e përgatitur me infuzion të ngadaltë.

    Kjo metodë, siç e sugjeron emri, përfshin nxjerrjen e kafes në temperaturë të ulët për disa orë. Procesi ruan aromat dhe nxjerr sheqernat natyrale nga kokrrat në mënyrë të balancuar.

    Rezultat i freskët dhe i këndshëm

    Sipas baristit, Cold Breë ofron një pije me shije të freskët dhe të ndritshme, pa pasur nevojë për ndërhyrje të menjëhershme në temperaturë apo shtim akulli.

    Një teknikë e thjeshtë për këdo

    Kjo teknikë, e cila është bërë gjithnjë e më popullore vitet e fundit, mund të zbatohet fare lehtë edhe në shtëpi. Mjafton një kafe cilësore, ujë i freskët dhe pak durim për kohën e nevojshme të nxjerrjes.

    Rezultati përfundimtar është një kafe e freskët, e butë dhe aromatike, perfekte për ditët e verës. Dhe më e rëndësishmja: pa sakrifikuar aspak shijen.

    Për më kërkuesit, ekzistojnë edhe pajisje të posaçme për përgatitjen e Cold Brew, si dhe përzierje të veçanta kafeje të dizajnuara për këtë lloj ekstraksioni, të cilat mund të gjenden në dyqane të specializuara.

    Thjesht një përshtatje në rutinën tuaj

    Me disa përshtatje të vogla dhe zgjedhje më të vetëdijshme, është e mundur të vazhdoni zakonet tuaja me kafe edhe gjatë verës – pa iu drejtuar praktikave që dëmtojnë cilësinë. Sekreti qëndron në metodë.

    Kafe verore me shije të garantuar

    Sipas 20 Minutes, përgatitja e kafes së ftohtë duke respektuar kohën dhe procesin e duhur mund të transformojë tërësisht përvojën e atyre që e shijojnë këtë pije gjatë gjithë vitit.

  • Ndoshta s’ta priste mendja, por ndryshimet e klimës lidhen edhe me shijen e gin & tonic

    Ndoshta s’ta priste mendja, por ndryshimet e klimës lidhen edhe me shijen e gin & tonic

    Shija e një gin & tonic mund të ndikohet nga ndryshimet e klimës, kanë zbuluar shkencëtarët! Modelet e paqëndrueshme të motit, të cilat janë bërë më të zakonshme për shkak të krizës klimatike, mund të ndryshojnë shijen e dëllinjës, përbërësi kryesor që i jep gin-it shijen e veçantë.

    Shkencëtarët nga Qendra Ndërkombëtare për Birrën dhe Distilimin në universitetin “Heriot-Watt” (ICBD) kanë zbuluar se ndryshimet klimatike mund të jenë duke ndikuar në përbërësit e shijes së bimës.

    Dëllinja ka “territorin” e saj rajonal, ashtu si vera, në varësi të reshjeve dhe ekspozimit në diell, sipas rezultateve të publikuara në “Journal of the Institute of Brewing”.

    Matthew Pauley, asistent profesor në ICBD, tha: “Një vit me korrje të lagësht mund të tkurrë përbërësit e paqëndrueshëm të dëllinjës me rreth 12%, krahasuar me një vit ku nuk ka shumë reshje. Kjo ka ndikim të drejtpërdrejtë në karakteristikat shqisore që i japin gin-it shijen që ka.”

    Shkencëtarët distiluan tipologji dëllinje nga rajone të ndryshme në Europë, përfshirë Shqipërinë, Bosnjën, Maqedoninë, Malin e Zi, Serbinë, Kosovën dhe Italinë.

    Ata analizuan pijen përfundimtare, përmes kromatografisë së gazit për të matur edhe nivelet e përbërësve kryesorë të shijes dhe më tej, zbuluan se nga çdo rajon, dëllinja kishte profile kimike të dallueshme. Si rrjedhojë e këtyre ndryshimeve, ndikonin edhe në notat drurore, rrëshinore, agrumore dhe florale të gin-it.

     
    Pra, të gjitha ndryshimet me të cilat ne do të përballemi, mund të na bëjnë edhe të mos porosisim (ose të porosisim edhe më shumë) gin & tonic! Cheers dhe mbroni planetin!

  • Çervish me Miell Misri dhe Pulë – Receta e Vjetër me Shije të Veçantë

    Çervish me Miell Misri dhe Pulë – Receta e Vjetër me Shije të Veçantë

    Një recetë e vjetër shqiptare e cila në qytete të ndryshme përgatitet në mënyra të ndryshme.

    Disa e përgatisin me miell gruri e disa të tjerë me miell misri, disa e pjekin e disa e përgatisin më të lëngshëm çervishin.
    Por ajo që nuk ndryshon asnjëherë është shija perfekte e kësaj pjate tradicionale.
    Mishi i pulës i përgatitur në këtë mënyrë është shumë i butë dhe plot lëng.
    Salca e çervishit nga ana tjetër i jep dhe shijen karakteristike kësaj recete.
    Perfekte për të shoqëruar orizin e thjeshtë, sallatat me perime të freskëta apo ato të pjekura.
    Në vetëm pak hapa dhe do të mrekulloheni vërtetë me aromën dhe shijen e saj.
    Përbërësit

    1 pulë
    5 lugë gjelle me gjalpë
    Një filxhan çaji me miell misri
    3-4 thelpinj hudhër
    Kripë
    Piper i zi
    Piper i kuq
    Ujë
    Majdanoz i freskët

    Përgatitja
    AgroWeb.org ju këshillon që pasi të keni pastruar mishin e pulës, priteni atë në copa.
    Në zjarr vendosni një tigan dhe aty hidhni 2-3 lugë gjalpë që të shkrijë.
    Kur gjalpi të jetë ngrohur vendosni thelat e pulës për t’u skuqur.
    Sigurohuni që t’i ktheni nga të dyja anët në mënyrë që skuqja të jetë e njëjtë.
    Hidhini kripë dhe piper në mënyrë që pula të marrë shijen e duhur.
    Pasi ta keni skuqur largojini nga tigani dhe futini në një tenxhere dhe mbulojini me ujë.
    Tenxheren vendoseni në zjarr dhe lëreni të ziejë derisa mishi i pulës të jetë zbutur.
    Ndërkohë tek tigani shtoni edhe gjalpin e mbetur dhe filloni të skuqni miellin e misrit.
    Kini kujdes që të mos digjet pasi do të hidhërojë shijen e çervishit.
    Duke përdorur një garuzhde AgroWeb.org ju sugjeron që të merrni pak nga lëngu i mishit të pulës dhe ta hidhni tek tigani.
    Kini kujdes që të përzieni mirë salcën e formuar që të mos digjeni.
    Qëroni thelpinjtë e hudhrës dhe shtojini në tigan.
    Shtoni lëngun e mishit dalë ngadalë dhe më pas edhe thelat e mishit dhe lërini pak të avullojë lëngu.
    Ndizni furrën në 200 gradë dhe kalojeni të gjithë masën e përgatitur në një tavë qelqi ose balte.
    Futeni për ta pjekur derisa pula të ketë marrë një ngjyrë të artë të thellë dhe çervishi të jetë mpiksur.
    Nëse nuk e dëshironi shumë të trashë, mund edhe të mos e fusni në furrë për ta pjekur por ta zieni plotësisht në tenxhere.
    Pasi të jetë pjekur, nxirreni tavën nga furra dhe spërkateni me majdanoz të freskët të grirë për më shumë shije./AgroWeb.org

  • Komisioni Anti-Korrupsion, Rama: Miqtë e huaj u infektuan me shijen e thashethemeve

    Komisioni Anti-Korrupsion, Rama: Miqtë e huaj u infektuan me shijen e thashethemeve

    Kryeministri Edi Rama mori pjeë këtë të enjte në takimin “Shqipëria 2030 në BE – Rruga e Reformave”, ku mes të tjerash komentoi dhe ngritjen e Komisionit “Anti-Korrupsion”. Në deklaratën e tij shefi i qeverisë tha se partnerët ndërkombëtarë janë “infektuar” nga thashethemet dhe teori konspiracioni që kanë shoqëruar këtë proces.
    “Komisioni u shoqërua me konfuzion dhe teori konspiracioni, të cilat preken edhe miqtë përfaqësues të komunitetit demokratik këtu në Tiranë. Është interesante se si Shqipëria, që është një vend i vogël, ka kapacitetin të ‘infektojë’ miqtë që vijnë nga vende shumë më të ftohta me shijen e thashethemeve,” tha Rama.
    Rama theksoi se Komisioni i drejtuar nga Fatmir Xhafaj ka ndihmuar në konsolidimin e procesit të luftës kundër korrupsionit dhe përmirësimit të mirëqeverisjes, duke përmendur se që nga nisja e punës së tij më 27 maj, janë hapur dy kapituj të negociatave për anëtarësim.
    “Qysh prej nisjes së punës së Komisionit, e cila u shoqërua më konfuzion e teori konspiracioni, të cilat preken edhe miqtë përfaqësues të komunitetit demokratik këtu në Tiranë, është interesant se si Tirana, Shqipëria ka kapacitetin t’i infektojë miqtë që vijnë nga vende shumë më të ftohta me sharmin dhe shijen e thashethemeve. Kjo bëri që Komisioni të hyjë në një fazë ku nga njëra anë në besonim shumë në dobinë e tij, ekzaktësisht në funksion të një fjale që është konsolidim i gjithë këtij procesi te progresi të bërë në funksion të antikorrupsionit përmes mbi të gjitha mirëqeverisjes në tërësi. Qysh prej 27 Majit kur Komisioni nisi punën jemi në një nivel tjetër, kemi hapur 2 grupkapituj të negociatave”, tha Rama.