Tag: shëndetit

  • Aplikacionet e shëndetit: ‘Miq, apo armiq’? Ja çfarë thonë studimet

    Aplikacionet e shëndetit: ‘Miq, apo armiq’? Ja çfarë thonë studimet

    Ekzistojnë aplikacione dhe pajisje që gjurmojnë pothuajse çdo aspekt të mirëqenies sonë, si për shembull se sa orë flemë dhe cilësia e gjumit, hapat tona në ditë, kontrolli i mesntruacioneve, etj. Vlerësohet se mbi 311 milionë njerëz përdorin aplikacione të mirëqenies për të ndjekur përparimin e tyre dhe për të qëndruar në përputhje me qëllimet e tyre.

    Teknologjia e veshjes ka fituar shumë mbështetës, pasi pajisjet inteligjente, si orët inteligjente dhe gjurmuesit e fitnesit apo aktivitetit, janë bërë pjesë përbërëse e stërvitjeve tona. Këto pajisje monitoruese ofrojnë reagime të vazhdueshme për gjendjen e shëndetit tonë. Problemi është se ata mund të na stresojnë kur zbulojmë se matjet nuk janë ato që prisnim.

    Një studim që u fokusua veçanërisht te njerëzit me fibrilacion atrial raportoi se ata që mbanin pajisje monitorimi dukeshin më të shqetësuar dhe më të shqetësuar për simptomat e tyre. Ekspertët shpjegojnë se ky është “efekti i topave të borës”, i cili rrit shanset që përdoruesit të lidhen me statistikat dhe jo me mirëqenien e tyre të përgjithshme.

    Megjithatë, kjo nuk do të thotë se ata që përdorin gjurmues fitnesi do të kenë probleme të shëndetit mendor.

    Përdorimi i aplikacioneve të shëndetit të lidhur me problemet e të ngrënit

    Në fakt, ekipi hulumtues kreu një rishikim sistematik të literaturës për të shqyrtuar pasojat negative të përdorimit të këtyre aplikacioneve. Në studimin e publikuar në revistën shkencore Body Image, u duk se përdoruesit më të rinj të aplikacioneve të mirëqenies prireshin të kishin një marrëdhënie të dobët me ushqimin dhe shqetësime për imazhin e trupit të tyre.

    “Aplikacionet e dietës dhe fitnesit promovohen si mjete për përmirësimin e shëndetit, megjithatë, ato mund të kenë edhe pasoja negative të padëshiruara, si krijimi i presionit për të arritur qëllimet, shqetësimet për imazhin e trupit dhe provokimi i ndjenjës së fajit nëse qëllimet nuk arrihen”, theksojnë autorët e studimit.

    “Ndërsa ka prova që këto mjete mund të jenë efektive në rritjen e aktivitetit fizik, hulumtimi ynë fokusohet në pasojat negative që mund të kenë për disa përdorues”, shtojnë ata.

    “Fokusimi në kufizimin e dietës dhe humbjen e peshës mund të përforcojë sjelljet kufizuese ose të tepruara, duke rritur shqetësimet për njerëzit që kanë probleme me peshën ose imazhin e trupit. Ndërsa disa përdorues kanë raportuar përvoja pozitive, të tilla si rritja e ndërgjegjësimit dhe motivimit, implikimet më të gjera të shëndetit mendor kërkojnë konsideratë të kujdesshme, veçanërisht në popullatat e cenueshme si adoleshentët,” përfundojnë ata.

  • Të rriturit kanë nevojë për këto vitamina

    Të rriturit kanë nevojë për këto vitamina

    Vitaminat janë thelbësore për mirëfunksionimin e trupit dhe për mbështetje të shëndetit në çdo fazë të jetës. Për të rriturit, është e rëndësishme të merret një mori të vitaminave dhe mineraleve që ndihmojnë në ruajtjen e energjisë, shëndetit të kockave, sistemit kardiovaskular dhe funksionimit të trurit.

    Vitaminat B, si B6 dhe B12, janë jetike për metabolizmin dhe funksionin e trurit. Ato mund të merren nga ushqimet si mishi, vezët dhe produktet e qumështit. Vitamina C mbetet e rëndësishme për forcimin e sistemit imunitar dhe sintezën e kolagjenit, dhe mund të merret nga agrumet dhe specat.

    Vitamina D dhe kalciumi janë të domosdoshme për ruajtjen e shëndetit të kockave dhe parandalimin e osteoporozës, dhe mund të merren nga produktet e qumështit dhe ekspozimi në diell. Magnezi ndihmon në mbajtjen e presionit të gjakut dhe funksionin e muskujve, dhe mund të merret nga arrat dhe drithërat.

    Acidet yndyrore omega-3 janë të nevojshme për shëndetin e zemrës dhe trurit dhe mund të merren nga peshqit dhe farat e lirit. Ndërsa vitamina B12 është e rëndësishme për funksionin nervor dhe mund të kërkojë suplementim me kalimin e moshës.

    Në përgjithësi, një dietë e pasur dhe e larmishme është çelësi për të mbajtur trupin dhe mendjen të shëndetshme gjatë gjithë jetës. Syri.net-iefimerida 

     

  • A ekziston ‘dieta e përkryer’ për një plakje të shëndetshme? Ja ç’thotë studimi i Harvardit

    A ekziston ‘dieta e përkryer’ për një plakje të shëndetshme? Ja ç’thotë studimi i Harvardit

    Sipas një studimi të ri, të ushqyerit shëndetshëm në moshën e mesme është thelbësor për një plakje të mirë. Studiuesit zbuluan se konsumimi kryesisht i ushqimeve me bazë bimore dhe kufizimi i mishit dhe produkteve të përpunuara nga mosha 40 vjeç redukton rrezikun e sëmundjeve të rënda me 70%.

    Studimi, i udhëhequr nga Shkolla e Shëndetit Publik HarvardT.H. Chan dhe i publikuar në Nature Medicine, analizoi zakonet ushqimore të mbi 105,000 të rriturve gjatë një periudhe 30-vjeçare. Plakja e shëndetshme u përkufizua si arritja e moshës 70 vjeç pa sëmundje kronike madhore, duke ruajtur shëndetin kognitiv, fizik dhe mendor.

    U studiuan tetë modele dietike, të gjitha të lidhura me plakjen e shëndetshme, duke sugjeruar se nuk ka një dietë të vetme më të mirën. Dietat më të dobishme përfshinin Indeksin Alternativ të Ushqyerjes së Shëndetshme (AHEI), Dietën MIND (Mediterranean-DASH Intervention for NeurodegenerativeDelay) dhe Indeksin e Shëndetit Planetar (PHDI). Këto dieta theksojnë konsumin e frutave, perimeve, drithërave të plota, arrave dhe bishtajoreve, me një konsum të moderuar të ushqimeve të shëndetshme me bazë shtazore si peshku dhe produktet e bulmetit.

    Profesor Frank Hu, një nga bashkautorët e studimit, vuri në dukje qasjen më të gjerë të kërkimit: “Në vend që të fokusohemi te sëmundje specifike apo jetëgjatësia, ne shqyrtuam ndikimin e dietës në pavarësinë dhe cilësinë e jetës në pleqëri.”

    Ndër pjesëmarrësit, 9.3% u plakën shëndetshëm. Ata që ndoqën dietën AHEI kishin 86% më shumë gjasa të arrinin një plakje të shëndetshme në moshën 70 vjeç dhe 2.2 herë më shumë gjasa ta bënin këtë në moshën 75 vjeç. Dieta PHDI, e cila thekson ushqimet me bazë bimore dhe minimizon ato me bazë shtazore, gjithashtu dha rezultate të forta.

    Nga ana tjetër, një konsum i lartë i ushqimeve ultra të përpunuara, si mishi i përpunuar, pijet me sheqer dhe ushqimet e shpejta, lidhej me përkeqësim të shëndetit.

    Profesoreshë Marta Guasch-Ferré nga Universiteti i Kopenhagës theksoi rëndësinë e këtyre gjetjeve: “Modelet ushqimore të pasura me ushqime me bazë bimore dhe me një sasi të moderuar të ushqimeve të shëndetshme me bazë shtazore mund të nxisin një plakje të përgjithshme të shëndetshme.”

    Dr. Anne-Julie Tessier nga Universiteti i Montrealit shtoi: “Nuk ka një dietë që i përshtatet të gjithëve. Ushqyerja e shëndetshme mund të përshtatet me nevojat dhe preferencat individuale.”

    Ndërsa studimi u përqendrua te profesionistët e shëndetit, studiuesit sugjerojnë se kërkime të mëtejshme në grupe të ndryshme socio-ekonomike mund të ofrojnë njohuri shtesë. / Talker News – Syri.net

  • “Rama përdor spitalin për fushatë”, mjeku Dasho: Mungesa e ilaçeve për leuçeminë dhe tumorin është akt kriminal

    “Rama përdor spitalin për fushatë”, mjeku Dasho: Mungesa e ilaçeve për leuçeminë dhe tumorin është akt kriminal

    Eksperti i Shëndetit Publik, Erion Dasho ka folur për mungesën e medikamenteve për fëmijët e prekur nga leuçemia dhe tumoret në Shqipëri. Mungesën e ilaçeve ai e cilëson një skandal të papranueshëm dhe një akt kriminal që bëhet nga shteti.
    Dasho theksoi se çdo shtet me një minimum përgjegjshmërie ndaj jetës dhe shëndetit të qytetarëve duhet të ketë një prioritetizim të qartë në trajtimin e pacientëve, veçanërisht atyre me sëmundje të rënda që kanë shanse për tu shëruar.
    Gjithashtu, Dasho kritikoi ashpër administratën qeveritare për dështimin në sigurimin e medikamenteve jetësore dhe akuzoi kryeministrin Edi Rama për përdorimin e sistemit shëndetësor në funksion të premtimeve elektorale.
    “Unë mendoj që kjo është një situatë që ka nevojë për pak apo aspak koment. Kjo është një situatë, që është pak t’i thuash skandaloze. Në çdo shtet që ka minimuim e përgjegjshmërisë ndaj shëndetit dhe jetës së qytetarëve të vetë, ka një prioritetizim. Ka një vendosje prioritetesh në trajtim. Dhe minimumi, fëmijët e prekur nga leucemia dhe nga tumoret e ndryshme që kanë edhe gjasa shumë të larta për t’u shëruar, sidomos me tumoret e qarkullimit të gjakut, siç janë leuçemitë, të lihen amidekamente, kjo është pak të thuash kriminale.
    Pra, në një situatë e cila prej vitesh është sjellë në vëmendje. Ajo që ka bërë Osmani është një shërbim i jashtëzakonshëm shoqëror. Por të gjithë ne kemi vite që flasim dhe mungesa e preparateve për fëmijët dhe kryesisht për të sëmurët tumoralë, është një nga ato mangësi që është pak t’i thuash kriminale.
    Ndërkohë, për paralelizëm, unë do të kujtoja një fakt që ndodhi para disa javëve ku bëri një shou Kryeministri me mjekët e Onkologjikut. Një grup mjekësh të ardhur nga një spital izraelit, me thënë të drejtën është një nga spitalet më të mirë të Izraelit dhe një qendër botërore, e njohur për trajtimin e sëmundjeve tumorale, por papritur u prezantuan nga kryeministri nga spitali shembull që do të marrë nën administrim spitalin Onkologjik. Pa dhënë asnjë informacion se si do të jetë kjo, bazuar mbi çfarë marrëveshje, bazuar mbi çfarë pagesash dhe bazuar mbi çfarë vizioni.
    Në mënyrë të çuditshme, disa javë më vonë, para dy javësh kur ishte në spitalin memorial të Fierit që bëri shoun tjetër të radhës me autonominë spitalore që ka mbi 12 vjet që e përmend dhe nuk bën asnjë hap para. Përmendi dhe tha: ‘Se ne nuk mund të themi që mjekët e spitalit shembull do vijnë dhe do të menaxhojnë spitalin Onkologjik, pa qenë të sigurt që kjo do të ndodhë’. Ndërkohë që dy javë më parë e kishte prezantuar këtë si diçka që po ndodhte.
    Pra është jo vetëm mungesa e përgjegjshmërisë që i lë në mëshirë të fatit këta njerëz dhe kur nuk i jep medikamente jetëshpëtuese, por vendosja e tyre në funksion të premtimeve dhe mashtrimeve të fushatës elektorale, tregon se kjo administratë e zoti Rama vetë, nuk kanë asnjë lloj synimi, dëshire për të përmirësuar sistemin shëndetësor shqiptar”, tha Dasho.

  • Dasho: Mungesa e ilaçeve për leuçeminë dhe tumorin, është pak të thuash kriminale

    Dasho: Mungesa e ilaçeve për leuçeminë dhe tumorin, është pak të thuash kriminale

    Eksperti i Shëndetit Publik, Erion Dasho ka folur për mungesën e medikamenteve për fëmijët e prekur nga leuçemia dhe tumoret në Shqipëri. Mungesën e ilaçeve ai e cilëson një skandal të papranueshëm dhe një akt kriminal që bëhet nga shteti.
    Dasho theksoi se çdo shtet me një minimum përgjegjshmërie ndaj jetës dhe shëndetit të qytetarëve duhet të ketë një prioritetizim të qartë në trajtimin e pacientëve, veçanërisht atyre me sëmundje të rënda që kanë shanse për tu shëruar.
    Gjithashtu, Dasho kritikoi ashpër administratën qeveritare për dështimin në sigurimin e medikamenteve jetësore dhe akuzoi kryeministrin Edi Rama për përdorimin e sistemit shëndetësor në funksion të premtimeve elektorale.
    “Unë mendoj që kjo është një situatë që ka nevojë për pak apo aspak koment. Kjo është një situatë, që është pak t’i thuash skandaloze. Në çdo shtet që ka minimuim e përgjegjshmërisë ndaj shëndetit dhe jetës së qytetarëve të vetë, ka një prioritetizim. Ka një vendosje prioritetesh në trajtim. Dhe minimumi, fëmijët e prekur nga leucemia dhe nga tumoret e ndryshme që kanë edhe gjasa shumë të larta për t’u shëruar, sidomos me tumoret e qarkullimit të gjakut, siç janë leuçemitë, të lihen amidekamente, kjo është pak të thuash kriminale.
    Pra, në një situatë e cila prej vitesh është sjellë në vëmendje. Ajo që ka bërë Osmani është një shërbim i jashtëzakonshëm shoqëror. Por të gjithë ne kemi vite që flasim dhe mungesa e preparateve për fëmijët dhe kryesisht për të sëmurët tumoralë, është një nga ato mangësi që është pak t’i thuash kriminale.
    Ndërkohë, për paralelizëm, unë do të kujtoja një fakt që ndodhi para disa javëve ku bëri një shou Kryeministri me mjekët e Onkologjikut. Një grup mjekësh të ardhur nga një spital izraelit, me thënë të drejtën është një nga spitalet më të mirë të Izraelit dhe një qendër botërore, e njohur për trajtimin e sëmundjeve tumorale, por papritur u prezantuan nga kryeministri nga spitali shembull që do të marrë nën administrim spitalin Onkologjik. Pa dhënë asnjë informacion se si do të jetë kjo, bazuar mbi çfarë marrëveshje, bazuar mbi çfarë pagesash dhe bazuar mbi çfarë vizioni.
    Në mënyrë të çuditshme, disa javë më vonë, para dy javësh kur ishte në spitalin memorial të Fierit që bëri shoun tjetër të radhës me autonominë spitalore që ka mbi 12 vjet që e përmend dhe nuk bën asnjë hap para. Përmendi dhe tha: ‘Se ne nuk mund të themi që mjekët e spitalit shembull do vijnë dhe do të menaxhojnë spitalin Onkologjik, pa qenë të sigurt që kjo do të ndodhë’. Ndërkohë që dy javë më parë e kishte prezantuar këtë si diçka që po ndodhte.
    Pra është jo vetëm mungesa e përgjegjshmërisë që i lë në mëshirë të fatit këta njerëz dhe kur nuk i jep medikamente jetëshpëtuese, por vendosja e tyre në funksion të premtimeve dhe mashtrimeve të fushatës elektorale, tregon se kjo administratë e zoti Rama vetë, nuk kanë asnjë lloj synimi, dëshire për të përmirësuar sistemin shëndetësor shqiptar”, tha Dasho.

  • Ankthi dhe stresi ndikojnë në kequshqyerje

    Ankthi dhe stresi ndikojnë në kequshqyerje

    Dashuria kalon nga stomaku thuhet shpesh, por sipas studimeve të fundit edhe depresioni kalon përmes tij. Studiuesit gjerman kanë vërtetuar se çrregullimet e shëndetit mendor ndryshojnë mënyrën e të ushqyerit.
    “Kequshqyerje do të ndikonte në fiziologjinë e përgjithshme të organizmit, në kequshqyerjen dhe të trurit dhe të gjithë organeve jetësore të cilat mund të bëhen shkak për fillimin e një sëmundje që mund të jetë ankthi apo dhe depresioni”, shprehet psikiatrja Valentina Asabella.
    “Në zorrë përmes florës tonë bakteriale arrin që të prodhohen në varësi të mënyrës tonë të të ushqyerit produkte të mira metabolike apo produkte të dëmshme. Një nga produktet më të dëmshme që mund të prodhohen janë proteinat beta të cilat arrijnë të shkojnë drejtpërdrejt në tru duke ndërlidhur neuronet me njëri- tjetrin duke bërë që ato të vdesin. Sot mendohet se alzhajmer, demenca, plakja e trurit vjen drejtpërdrejt nga mënyra jonë e të ushqyerit dhe sidomos nga grumbullimi i këtyre proteinave anormale në lobe të ndryshme të trurit. edhe depresioni si një nga format e mos-oksigjenimit të trurit, ndryshimit të neuroreceptorëve që ndodhin, të ketë bazën nga ushqyerja”, thotë nutricioniste Matina Çobo.
    Depresionin nuk është i njëjtë për të gjithë, por të gjithë të prekurit prej tij kanë një gjë të përbashkët, urinë për karbohidrate e cila lidhet me ashpërsinë e çrregullimit të shëndetit mendor.
    Në raport me njerëzit e shëndetshëm ata që vuajnë nga depresioni sipas studimit shfaqin një dëshirë me të ulët për ushqime të pasura me yndyrë dhe proteina.
    Shkak sipas studimit mund të jenë ndryshimet që kanë ndodhur në sistemin e tretjes.
    “Sheqeri ka dalë së është armiku kryesor i shëndetit, është proinflamator, ushqen bakteret e këqija të zorrës dhe duke i ushqyer ne arrijmë ti japim përparësi inflamacionit dhe një kaskade të gjerë sëmundjesh”, shprehet Çobo.
    “Depresioni ka kritere tipike, kohët e fundit kam vënë re se është shtuar pas sëmundjeve kronike, pas virozave që kanë kaluar në dimër kanë shfaqur çrregullime të ankthit, por edhe çrregullime depresive”, thotë psikiatrja Asabella.
    Por a është mënyra e të ushqyerit në afatgjatë ajo ndikon në shëndetin mendor apo është shëndeti mendor që përkeqëson mënyrën e të ushqyerit?
    “Hormone që aktivizohen më në afatgjatë vazhdimisht gjatë ditës kur ne hamë shëndetshëm ndodhin vetëm nëse kemi një dietë të balancuar me antioksidentë, proteina cilësore me karbohidrate komplekse gjithmonë duke ushqyer sa më shumë të jetë e mundur florën bakteriale që të jetë në kushtet e një bashkëjetese apo dominimi të baktereve të mira kundrejt atyre të këqija. Në momentin kur bakteret e këqija dominojnë dhe krijohet ajo që quhet disbioza kemi një kaskadë inflamatore në trup, inflamacioni mund të nisë në zorrë, por arrië të shkojë dhe deri në tru sepse shumica e produkteve arrijnë të depërtojnë dhe barrierën gjak tru”, shprehet më tej nutricionistrja Çobo.
    Rezultatet e studimit ngrenë pyetje të mëtejshme për hulumtime dhe trajtime të ardhshme. Studiuesit thonë se kombinimi i terapisë me një dietë shoqëruese mund të sjelle përmirësim të ndjeshëm tek personat me çrregullime të shëndetit mendor.