PE miraton propozimin për moshë minimale 16 vjeç në rrjetet sociale në të gjithë BE-në – Thirrje Komisionit për rregulla të reja kundër varësisë së të miturve.
Parlamenti Europian miratoi sot në Strasburg një rezolutë jo-detyrueshme, por me peshë të madhe politike, që kërkon vendosjen e një moshe minimale të unifikuar prej 16 vjeç për akses në rrjetet sociale, platformat e videove dhe mjetet e inteligjencës artificiale në të gjithë Bashkimin Europian.
Rezoluta kaloi me 483 vota pro, 92 kundër dhe 86 abstenime, duke dërguar një sinjal të qartë për Komisionin Europian që të përgatisë legjislacion të ri, në një kohë kur shqetësimet mbi efektet e varësisë nga interneti tek fëmijët po rriten ndjeshëm.
Çfarë parashikon propozimi?
Moshë minimale e harmonizuar: 16 vjeç për krijimin e llogarive dhe përdorimin e rrjeteve sociale në të gjithë BE-në. Fëmijët 13–16 vjeç mund të aksesojnë platformat vetëm me pëlqimin e prindërve.
Ndalim të praktikave “varësigjeneruese”: algoritme, autoplay, scroll-i pa fund, njoftime që nxisin varësi dhe veçori të tjera që ndikojnë rëndë te të miturit. Mbyllja e faqeve dhe platformave që nuk zbatojnë rregullat e BE-së për mbrojtjen e fëmijëve.
Kufizime për reklamat e synuara, sidomos ato që përdorin të dhëna personale të fëmijëve. Ndalim të shfrytëzimit komercial të fëmijëve-influencer, duke i ndaluar platformat të ofrojnë stimuj financiarë për profile të drejtuara nga të mitur. Rregulla të reja për AI-në për të mbrojtur fëmijët nga deepfake-et, manipulimi emocional dhe përdorimi abuziv i imazhit të tyre.
Pse ka urgjencë?
Shumë vende në botë kanë filluar të vendosin moshën 16 vjeç për rrjetet sociale: Australia ka miratuar kufizime të tilla. Malajzia dhe Danimarka po ndjekin të njëjtën linjë.
Ndërkohë, brenda BE-së, Greqia po udhëheq nismën, e mbështetur fuqimisht nga Franca dhe Spanja, për të vendosur rregulla të detyrueshme në të gjithë unionin.
Çfarë pritet të ndodhë tani?
Propozimi i sotëm nuk është ligj, por një kërkesë e qartë politike që Komisioni Europian të: Hartojë një direktivë të re që detyron të gjitha shtetet të vendosin moshën 16-vjeçare për rrjetet sociale.
Rishikojë legjislacionin ekzistues për mbrojtjen e të miturve në internet.
Përforcojë zbatimin e Aktit Europian të Shërbimeve Dixhitale (DSA), i cili parashikon sanksione të rënda për rrjetet sociale që nuk mbrojnë fëmijët.
Në “gjuhën e Brukselit”, një direktivë vendos objektivin e përbashkët, por secili shtet miraton ligjet kombëtare për ta zbatuar. Ndryshe nga një rregullore, që zbatohet automatikisht në të gjithë BE-në.
Pse ka rëndësi kjo nismë?
Eurodeputetët theksojnë se të miturit po ekspozohen ndaj varësisë digjitale, bullizmit online, dezinformimit dhe rreziqeve psikologjike. Algoritmet e platformave janë projektuar të maksimizojnë kohën e qëndrimit, duke shfrytëzuar të dhënat dhe sjelljet e fëmijëve.
AI, përfshirë deepfake-et, paraqet rreziqe të reja që kërkojnë rregulla urgjente.
Çfarë do të thotë kjo për Shqipërinë?
Si një vend kandidat dhe i përafruar me legjislacionin e BE-së, Shqipëria pritet të harmonizojë legjislacionin e saj për moshën e aksesit në rrjetet sociale, të forcojë mbrojtjen e të miturve online dhe të përcaktojë penalitete për platformat që shkelin këto rregulla.