Tag: rrallë

  • Shfaqet ‘Hëna e zezë’, fenomeni i rrallë që ndodh një herë në 33 vjet

    Shfaqet ‘Hëna e zezë’, fenomeni i rrallë që ndodh një herë në 33 vjet

    Një nga fenomenet më të veçanta astronomike, i njohur si “Hëna e zezë”, do të ndodhë këtë fundjavë, duke shënuar një rast që përsëritet mesatarisht vetëm një herë në 33 vjet.

    Ky fenomen ndodh gjatë fazës së hënës së re, kur sateliti ynë natyror vendoset midis Tokës dhe Diellit. Për shkak se ana e ndriçuar është e kthyer nga Dielli, ndërsa ajo që shohim nga Toka mbetet në errësirë, hëna bëhet praktikisht e padukshme në qiellin e natës.

    Termi “hënë e zezë” nuk është zyrtar në astronomi, por përdoret për dy skenarë të rrallë:

    kur ka dy hëna të reja në një muaj kalendarik, ose

    kur në një stinë shfaqen katër hëna të reja, në vend të treve të zakonshme. Në këtë rast, e treta quhet “e zezë”.

    “Hëna e zezë” e këtij gushti është pikërisht hëna e tretë e re e verës, ndërsa e katërta pritet më 21 shtator, një ditë para ekuinoksit vjeshtor në Hemisferën Veriore.

    Edhe pse fenomeni nuk do të jetë i dukshëm, kjo periudhë është shumë e favorshme për vëzhgimin e yjeve dhe sidomos të shiut të meteorëve Perseid, i cili këtë muaj arrin kulmin e tij deri më 24 gusht.

    Sipas astronomëve, “Hëna e zezë” e radhës do të ndodhë më 31 gusht 2027, kur dy hëna të reja do të përkojnë brenda të njëjtit muaj./KultPlus.com

  • Kopja e rrallë e ‘The Hobbit’ / Rekord në ankand, libri me ilustrime shitet 50 mijë euro

    Kopja e rrallë e ‘The Hobbit’ / Rekord në ankand, libri me ilustrime shitet 50 mijë euro

    Një kopje e rrallë e librit “The Hobbit” është shitur në ankand në Angli për një vlerë gati 50 mijë euro. Vëllimi është një kopje e rrallë e botimit të parë me ilustrime nga autori John Ronald Reuel Tolkien. Stafi ai ankandit zbuloi librin ndërsa po rendiste sendet e një pronari shtëpie në Bristol që kishte vdekur.

    Një specialiste librash në shtëpinë e ankandeve tha se ajo po shfletonte në një bibliotekë të rregullt kur hasi një vëllim me kapak të fortë të zbukuruar me male dhe një dragua.

    Kur romani “The Hobbit” u botua në vitin 1937, u shtypën vetëm 1,500 kopje. Librat përmbanin ilustrime nga Tolkien, të cilat tregonin dragonj që fluturonin mbi male dhe pyje.

    Botimet e para përmbanin gjithashtu dhjetë ilustrime bardh e zi nga autori. Romani, i cili ndjek Hobbitin me emrin Bilbo Baggins, zhvillohet rreth 60 vjet para trilogjisë “Zoti i Unazave”.

    Ekspertët kishin pritur që libri të shitej 12,000 £. Çmimi përfundimtar prej 50 mijë eurosh është një rekord për një kopje të botimit të parë.

  • Zbulimi i rrallë në fund të liqenit që shtrihet mes Gjermanisë, Austrisë e Zvicrës

    Zbulimi i rrallë në fund të liqenit që shtrihet mes Gjermanisë, Austrisë e Zvicrës

    Arkeologët kanë bërë një zbulim të jashtëzakonshëm në liqenin e Kostancës, i cili shtrihet mes Gjermanisë, Austrisë dhe Zvicrës. Ky liqen, me sipërfaqe prej 536 kilometrash katrorë dhe i rrethuar nga mbi 2.5 milionë banorë, ka rezultuar të fshehë një histori të jashtëzakonshme nënujore.

    Në ekspeditën e fundit janë gjetur 31 objekte të rralla, të cilat shkencëtarët i cilësojnë si “kapsula të kohës”. Mes tyre spikasin 17 fuçi druri, disa në gjendje të shkëlqyer, që ende ruajnë kapakët, fundet dhe madje edhe shenjat e pronësisë. Nuk dihet me siguri se cilit mjeti transportues i përkisnin, por ato hedhin dritë mbi mënyrat e ruajtjes dhe transportit të mallrave në të kaluarën.

    Po ashtu, robotët nënujore kanë dokumentuar mbetje metalike që besohet se i përkisnin anijeve me avull si SD Baden dhe SD Friedrichshafen II, të cilat kanë luajtur një rol të rëndësishëm në lundrimin rajonal shekuj më parë.

    Zbulimi më i madh dhe më mbresëlënës është një velierë transporti pothuajse e paprekur, që ruan ende direkun. Ky relikt i rrallë u jep studiuesve informacion të çmuar mbi teknikat e ndërtimit të anijeve në atë kohë, si dhe mbi llojet e mallrave që transportoheshin nëpër liqenin e Kostancës. 

    ObserverKult

    Lexo edhe:

    A E KENI DITUR: NË KËTË QYTET NUK LEJOHET AS TË LINDËSH, AS TË VDESËSH!

  • Luftë për jetën në Gaza! Mjekët përballen me një sëmundje të rrallë paralizuese mes bllokadës izraelite dhe mungesës së ndihmave

    Luftë për jetën në Gaza! Mjekët përballen me një sëmundje të rrallë paralizuese mes bllokadës izraelite dhe mungesës së ndihmave

    Viruset e rrezikshme që shkaktojnë sëmundje të rënda paralizuese po përhapen shumë në Gaza. Fëmijët e uritur që jetojnë nën bllokadën izraelite nuk kanë qasje në ushqimin ose trajtimet që u nevojiten për t’u shëruar, shkruan Politico.

    Për muaj të tërë, zyrtarët e shëndetësisë kanë paralajmëruar se shkatërrimi i impianteve sanitare të Rripit të Gazës nga Izraeli mund të nxisë rritjen e sëmundjeve infektive.
    Tani, mjekët po raportojnë një rritje të rasteve të paralizës akute, një sindromë e rrallë që shkakton dobësi muskulore që mund ta bëjë të vështirë frymëmarrjen dhe gëlltitjen.

    Përpara tetorit 2023, paraliza akute ishte “diçka e çuditshme dhe shumë e rrallë”, me një ose dy raste që shfaqeshin çdo vit, tha Ahmed al-Farra, kreu i pediatrisë në Spitalin Nasser në Khan Younis, Gaza.
    Por në tre muajt e fundit, sipas al-Farra, mjekët kanë konstatuar gati 100 raste.
    Mostrat laboratorike të dërguara në Jordani dhe Izrael rezultuan pozitive për enterovirusin, një grup mikrobesh që përhapen midis njerëzve ose përmes ujit të kontaminuar, sipas al-Farra.
    Në një deklaratë Organizata Botërore e Shëndetësisë tha se kishte pasur 32 raste të paralizës akute të dobët të raportuara tek personat nën 15 vjeç që nga 31 korriku.
    Mjekët thonë se kanë pak mundësi për të trajtuar pacientët. Stafi në Spitalin Al-Shifa në Gaza, i shkatërruar kryesisht nga Izraeli në fillim të vitit 2024, ka diagnostikuar deri më tani 22 raste të sindromës Guillain-Barré (një çrregullim i rrallë autoimun ku sistemi imunitar i trupit sulmon gabimisht nervat periferike), tha drejtori i spitalit Muhammed Abu Salmiya. Tre pacientë vdiqën, ndërsa 12 zhvilluan paralizë dhe u referuan në qendrat e rehabilitimit.
    Në Gaza ka një mungesë kronike të furnizimeve bazë mjekësore për shkak të bllokadës izraelite.
    “Fatkeqësisht, trajtimi nuk është i disponueshëm për ne,” tha Abu Salmiya.
    Mjekët në Gaza u kanë bërë thirrje kolegëve që punojnë vullnetarisht me grupe të huaja që të përpiqen të sjellin me vete filtra për shkëmbimin e plazmës, por këto shpesh konfiskohen nga autoritetet izraelite, tha al-Farra.
    Fëmijët në Gaza janë veçanërisht të prekshëm ndaj kësaj gjendjeje për shkak të urisë masive dhe mungesës së vitaminave për të mbështetur rigjenerimin e nervave, shpjegoi al-Farra.
    “Askush nuk ka një sasi të mirë të vitaminave B1, B6, B12”, tha al-Farra.
    Kjo për shkak se “nuk ka fruta, as perime, as mish, as vezë, as kos.”
    Pasi sulmet e Hamasit vranë rreth 1,200 njerëz në Izrael më 7 tetor 2023, autoritetet izraelite kufizuan rëndë hyrjen e ushqimit në Gaza, duke çuar në kequshqyerje kronike dhe uri masive.
    Zyrtarët e shëndetësisë në Gaza thonë se 188 njerëz kanë vdekur nga uria që nga tetori 2023, shumica prej tyre fëmijë. Ministria e Shëndetësisë e Gazës, e cila është pjesë e qeverisë së drejtuar nga Hamasi, mban të dhëna të hollësishme të viktimave që shihen si përgjithësisht të besueshme nga ekspertët e pavarur.
    Kombet e Bashkuara vlerësojnë se të paktën 1,373 palestinezë kanë vdekur duke kërkuar ushqim, përfshirë 859 në vendet e drejtuara nga Fondacioni Humanitar i Gazës i mbështetur nga Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara.
    Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu thotë se qeveria e tij synon të ecë përpara me marrjen e plotë të Gazës. Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë ka  vendosur tashmë  se pushtimi i territorit nga Izraeli është i paligjshëm.

  • Mjekët në Gaza luftojnë me sëmundjen e rrallë paralitike nën bllokadën izraelite

    Mjekët në Gaza luftojnë me sëmundjen e rrallë paralitike nën bllokadën izraelite

    Viruset e rrezikshme që shkaktojnë sëmundje të rënda paralizuese po përhapen shumë në Gaza. Fëmijët e uritur që jetojnë nën bllokadën izraelite nuk kanë qasje në ushqimin ose trajtimet që u nevojiten për t’u shëruar, shkruan Politico.

    Për muaj të tërë, zyrtarët e shëndetësisë kanë paralajmëruar se shkatërrimi i impianteve sanitare të Rripit të Gazës nga Izraeli mund të nxisë rritjen e sëmundjeve infektive.
    Tani, mjekët po raportojnë një rritje të rasteve të paralizës akute, një sindromë e rrallë që shkakton dobësi muskulore që mund ta bëjë të vështirë frymëmarrjen dhe gëlltitjen.

    Përpara tetorit 2023, paraliza akute flacide ishte “diçka e çuditshme dhe shumë e rrallë”, me një ose dy raste që shfaqeshin çdo vit, tha Ahmed al-Farra, kreu i pediatrisë në Spitalin Nasser në Khan Younis, Gaza.
    Por në tre muajt e fundit, sipas al-Farra, mjekët kanë konstatuar gati 100 raste.
    Mostrat laboratorike të dërguara në Jordani dhe Izrael rezultuan pozitive për enterovirusin, një grup mikrobesh që përhapen midis njerëzve ose përmes ujit të kontaminuar, sipas al-Farra.
    Në një deklaratë Organizata Botërore e Shëndetësisë tha se kishte pasur 32 raste të paralizës akute të dobët të raportuara tek personat nën 15 vjeç që nga 31 korriku.
    Mjekët thonë se kanë pak mundësi për të trajtuar pacientët. Stafi në Spitalin Al-Shifa në Gaza, i shkatërruar kryesisht nga Izraeli në fillim të vitit 2024, ka diagnostikuar deri më tani 22 raste të sindromës Guillain-Barré (një çrregullim i rrallë autoimun ku sistemi imunitar i trupit sulmon gabimisht nervat periferike), tha drejtori i spitalit Muhammed Abu Salmiya. Tre pacientë vdiqën, ndërsa 12 zhvilluan paralizë dhe u referuan në qendrat e rehabilitimit.
    Në Gaza ka një mungesë kronike të furnizimeve bazë mjekësore për shkak të bllokadës izraelite.
    “Fatkeqësisht, trajtimi nuk është i disponueshëm për ne,” tha Abu Salmiya.
    Mjekët në Gaza u kanë bërë thirrje kolegëve që punojnë vullnetarisht me grupe të huaja që të përpiqen të sjellin me vete filtra për shkëmbimin e plazmës, por këto shpesh konfiskohen nga autoritetet izraelite, tha al-Farra.
    Fëmijët në Gaza janë veçanërisht të prekshëm ndaj kësaj gjendjeje për shkak të urisë masive dhe mungesës së vitaminave për të mbështetur rigjenerimin e nervave, shpjegoi al-Farra.
    “Askush nuk ka një sasi të mirë të vitaminave B1, B6, B12”, tha al-Farra.
    Kjo për shkak se “nuk ka fruta, as perime, as mish, as vezë, as kos.”
    Pasi sulmet e Hamasit vranë rreth 1,200 njerëz në Izrael më 7 tetor 2023, autoritetet izraelite kufizuan rëndë hyrjen e ushqimit në Gaza, duke çuar në kequshqyerje kronike dhe uri masive.
    Zyrtarët e shëndetësisë në Gaza thonë se 188 njerëz kanë vdekur nga uria që nga tetori 2023, shumica prej tyre fëmijë. Ministria e Shëndetësisë e Gazës, e cila është pjesë e qeverisë së drejtuar nga Hamasi, mban të dhëna të hollësishme të viktimave që shihen si përgjithësisht të besueshme nga ekspertët e pavarur.
    Kombet e Bashkuara vlerësojnë se të paktën 1,373 palestinezë kanë vdekur duke kërkuar ushqim, përfshirë 859 në vendet e drejtuara nga Fondacioni Humanitar i Gazës i mbështetur nga Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara.
    Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu thotë se qeveria e tij synon të ecë përpara me marrjen e plotë të Gazës. Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë ka  vendosur tashmë  se pushtimi i territorit nga Izraeli është i paligjshëm.

  • Kolë Idromeno, një testament i përjetshëm i pasionit krijues dhe i harmonisë mes artit, moralit dhe identitetit

    Kolë Idromeno, një testament i përjetshëm i pasionit krijues dhe i harmonisë mes artit, moralit dhe identitetit

    Shkruan Albert Vataj

    Kolë Idromeno nuk është thjesht një emër në historinë e artit shqiptar; ai është një univers i tërë krijues, një amalgame e rrallë talentesh që përmbledh në vete pikturën, fotografinë, skenografinë, skulpturën, arkitekturën, si dhe një ndjeshmëri të rrallë ndaj artit epistolar dhe partiturave muzikore. Një krijues që sfidon kufijtë e disiplinave, duke i bashkuar ato në një estetikë të vetme, ku dritat dhe hijet, linjat dhe ritmet, zëri dhe vizioni, bashkëjetojnë në harmoni.

    Nikollë Idromeno i njohur gjerësisht si Kolë u lind më 15 gusht të vitin 1860 në Shkodër, në një familje me rrënjë arbëreshe, pargaliote dhe hidriote. Ishte geg nga Saraçët e t’amblit dhe njëkohësisht arvanit nga Idromenot e lisit. Kjo përkatësi e dyfishtë, ky urë midis dy identiteteve të pasura të Shqipërisë, bizantine dhe romane, nuk është vetëm një ngulje gjeografike apo etnike; ajo është shenjë e brendshme e veprës së tij, e cila lundron mes dy universeve, duke krijuar një dialog të pandërprerë mes traditës dhe modernitetit, mes lokalitetit dhe universalishtes. Emri i tij i pagëzimit, Spiridhon, shenjti mirëbërës i Korfuzit, i veneruar si nga ortodoksët, po ashtu edhe nga katolikët, simbolizon pikërisht këtë ekuilibër, këtë bashkim të kulturave dhe besimeve që do të ndikojë në gjithë rrjedhën e veprës së tij.

    Rruga Idromeno në Korfuz, që lidh katedralen katolike me pallatin e vjetër të familjes stradiote Riki, nuk është thjesht një toponim; ajo është një dëshmi e gjallë e një gurrë të pandërprerë krijuese, një histori e rrënjosur në familjen që dha Korfuzit klerikë, dhaskalë dhe artistë të ndershëm. Kjo sintezë adriatiko-joniane, bashkë me talentin hyjnor, shpaloset në çdo pikturë të Idromenos, nga “Motrat Tone” e deri te mrekullitë plastike që ende presin të njihen plotësisht. Por Idromeno nuk qëndron vetëm në pikturë; ai është Idromeno i orkestrës “Daullja” të Palok Kurtit, Idromeno i “Dritëshkronjës” me të njëjtin emër, dhe Idromeno eksperimentues i “theatrit elektrik”, paraardhës i kinemasë moderne shqiptare. Çdo manifestim i tij është një provë e përpjekjes për të zgjeruar kufijtë e perceptimit artistik dhe shprehjes estetike.

    Figura e Kolë Idromenos është jashtëzakonisht tërheqëse, jo vetëm për virtuozitetin teknik, por edhe për integritetin etiko-estetik që shpreh çdo veprë e tij. Ai ruan misterin, të cilin koha ende e ka për detyrë të zbulojë, duke na thirrur për një kontemplim të thellë mbi artin dhe identitetin.

    Kolë Idromeno ndërroi jetë më 12 dhjetor 1939, duke lënë pas një opusi të plotë dhe të shumëfishtë që është pasuri e përhershme e kulturës shqiptare. Sot, bashkë me Luçianon, drejtorin ekcentrik dhe pasionant të muzeut “Marubi”, po punojmë për krijimin e Muzeut Idromeno në Shkodër, një hapësirë ku universi i tij krijues do të bëhet destinacion kulturor, akademik dhe turistik, duke ofruar një mundësi të rrallë për të kuptuar dhe përjetuar kompleksitetin dhe bukurinë e opusi të tij të plotë.

    Idromeno nuk është thjesht një emër historik; ai është një testament i përjetshëm i pasionit krijues dhe i harmonisë mes artit, moralit dhe identitetit, një gur këndor ku lidhet e shkuara dhe e ardhmja e artit shqiptar./KultPlus.com

  • Foto e rrallë e ajkës së Shqipërisë në vitin 1938! Nga Lasgushi te Asdreni, përpara Kafes së Madhe në Shkodër

    Foto e rrallë e ajkës së Shqipërisë në vitin 1938! Nga Lasgushi te Asdreni, përpara Kafes së Madhe në Shkodër

    Një fotografi e rrallë e vitit 1938, e cila bën bashkë ajkën e Shqipërisë.

    Fotografia është shkrepur në vitin 1938, perpara Kafes së Madhe në Shkodër.
    Lasgushi dhe Asdreni ishin ftuar ne Shkodër nga Ernest Koliqi dhe qëndruan atje pesë ditë.
    Mireseardhjen në Shkodër ua uroi Gjergj Fishta me një fjalim të bukur në Kinema Rozafat.
    Në foto, nga e majta: Gasper Laja, Lola Gjoka, Ernest Koliqi, Sotir Kozma, Tefta Tashko, Aleksandër Stavre Drenova (Asdreni), Lasgush Poradeci, Gjergji Canco, Koço Tashko.

    Top Channel

  • Alarmi i OBSH: Një sindromë e rrallë neurologjike në Gaza, tre viktima

    Alarmi i OBSH: Një sindromë e rrallë neurologjike në Gaza, tre viktima

    Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka ngritur alarmin për një rritje të ndjeshme të rasteve me sindromën Guillain-Barré në Rripin e Gazës, një sëmundje e rrallë neurologjike që mund të çojë në paralizë të muskujve dhe, në raste të rënda, në arrest kardiak.
    Sipas OBSH-së, rritja e rasteve lidhet me kequshqyerjen, zhvendosjet masive të popullsisë, mungesën e ujit të pijshëm dhe kolapsin e shërbimeve shëndetësore në territorin palestinez, të goditur rëndë nga lufta që prej tetorit 2023.
    Deri më 31 korrik, autoritetet shëndetësore në Gaza kanë raportuar 64 raste me sindromën Guillain-Barré, mes tyre 27 fëmijë nën moshën 15 vjeç, ndërsa para luftës regjistroheshin vetëm rreth pesë raste në vit. Kombet e Bashkuara kanë konfirmuar tre viktima nga kjo sëmundje, dy prej të cilëve ishin fëmijë nën 15 vjeç.
    Sindroma nuk është ngjitëse, por zakonisht shfaqet pas një infeksioni dhe mund të shkaktojë dobësi të menjëhershme muskulare, deri në paralizë. Nëse trajtohet në kohë, shumica e pacientëve mund të shërohen brenda disa javësh. Megjithatë, komplikime si paraliza e muskujve të frymëmarrjes, sepsa apo embolia pulmonare mund të jenë fatale.
    Aktualisht, në Gaza mungon ilaçi kryesor për trajtimin e kësaj sëmundjeje, imunoglobulinat intravenoze, duke rritur rrezikun për jetën e pacientëve. OBSH kërkon ndihmë urgjente ndërkombëtare për të siguruar furnizime jetike mjekësore në territor.

  • “Rrallë kam pa këso bukurie”, dëgjojeni të kënduar nga Elizabeta Janaqi (video)

    “Rrallë kam pa këso bukurie”, dëgjojeni të kënduar nga Elizabeta Janaqi (video)

    Rrallë kam pa k’so bukuriePorsi hana tuj ndriçuGërshetat moj t’paskan hijeÇ’ti pëlqeva sytë e shkrumë

    Gërshetat moj t’paskan hijeÇ’ti pëlqeva sytë e shkrumë

    Të shikoj me mallëngjim eRashë në zor prej dashunisëDo t’i ruj por si kujtimTiparet e bukurisë

    Do t’i ruj por si kujtimTiparet e bukurisë

    Deri ditën kur të pashërashë në zor e rashë në hallMoj burbuqe në beharJe e mirë një vajzë e mbarë

    Moj burbuqe në beharJe e mirë një vajzë e mbarë.

    ObserverKult

    Kliko edhe:

    MORI VJOLLCA QË ÇEL NË SAKSI, KËNDON ELIZABETA JANAQI

  • Përkthehet mbishkrimi 3,700-vjeçar në gurin babilonas, ndryshon historinë e matematikës (fotot)

    Përkthehet mbishkrimi 3,700-vjeçar në gurin babilonas, ndryshon historinë e matematikës (fotot)

    Duke qenë se njeriu supozohet të ketë bërë arritje të mëdha në shkencë e teknologji gjatë shekujve, është e rrallë që pararendësit tanë të na mësojnë diçka të re.

    Por një tabletë e lashtë babilonas duket se po bën pikërisht këtë, teksa përkthimi i saj po u mëson matematikanëve një tip të ri trogonometrie që ka aplikimet e saj edhe sot.

    Pllakata e zbuluar në vitet 1900 në atë që është sot jugu i Irakut. është përkthyer në 2017 nga studiues të  Universitetit të New South Wales në Australi, dhe rezulton një nga tabelat më të sakta trigonometrike.

    Kjo do të thotë se babilonasit kanë studiuar shkencat para grekëve e romakëve.

    Pllakata e njohur tashmë si ‘Plimpton 322’ ka katër kolona e 15 rreshta me numra, sipas  Dr. Daniel Mansfield që shton se informacioni ende habit shkencëtarët.

    “Kërkimet tona zbuluan se Plimpton 322 përshkruan formën e këndit të drejtë me një tip të ri  trigonometrie bazuar në raportet, dhe jo me këndet e qarqet. Është një punë matematike magjepsëse që dëshmon për dijeni gjeniale”, thotë Dr. Mansfield.

    Arsyeja pse tableta babilonase është kaq e saktë duket se është baza e saj në trigonometrinë “seksagesimale” sipas së cilës të gjithë numrat kanë një bazë prej 60 njësi përbërese, dhe jo 10 siç aplikojmë aktualisht.

    Sot numrat që përdorim janë në bazë të dhjetës, si për shembull gjysma që përshkruhet si 0.5 apo një e pesta si 0.2.

    Kjo metodë ka pasaktësitë e saj pasi mbeten pjesë të pallogaritura, si në rastin e një të tretës që ndahet në tre pjesë prej 0.33 por një pjesë prej 0.01 persëri humbet.

    Prandaj babilonasit përdornin si bazë të numrit gjashtëdhjetën, njëlloj si mënyra me të cilën ne tregojmë kohën sot (ora me 60 minuta, e kështu me radhë).

    Me këtë sistem ata shmangnin shumë më tepër numra të pasaktë. Studiuesit kanë besuar gjithmonë se astronomi grek Hipparkus është babai i trigonometrisë, me tabelën e tij të kordave.

    Por pllakata babilonase është më shumë se 1000 vjet më e vjetër se Hipparchus dhe hap mundësi të reja për matematikën moderne.

    Ajo gjendet tashmë në librarinë e librave të rrallë në Columbia University në New York.

    FOTO GALERI

    1/3

    Pllakata e zbuluar në vitet 1900 në atë që është sot jugu i Irakut. është përkthyer në 2017 nga studiues të Universitetit të New South Wales

    Top Channel