Greqia ka shpallur masa drastike, duke përfshirë lehtësime tatimore dhe stimuj të tjerë financiarë, për të adresuar rënien e numrit të popullsisë që është në rrugën e duhur për ta bërë atë kombin më të vjetër në Evropë.
Kryeministri tha se paketa e ndihmës prej 1.6 miliard eurosh ishte diktuar nga një nga sfidat më të mëdha me të cilat përballet kombi mesdhetar: një krizë demografike me shkallë të paparë, shkruajnë mediat e huaja.
“Ne e dimë që kostoja e jetesës është një gjë nëse nuk ke një fëmijë dhe një tjetër nëse ke dy ose tre fëmijë”, ka thënë Kyriakos Mitsotakis të dielën pasi njoftoi politikat.
“Pra, si shtet duhet të gjejmë një mënyrë për të shpërblyer qytetarët tanë që bëjnë zgjedhjen e të pasurit fëmijë”.
Masat, të cilat variojnë nga një ulje prej 2 pikësh përqindjeje për të gjitha kategoritë tatimore deri në një normë zero për familjet me të ardhura të ulëta me katër fëmijë, do të zbatohen në vitin 2026, bëri të ditur Mitsotakis.
Ai e quajti paketën reformën më të guximshme tatimore të zbatuar në Greqi në më shumë se 50 vjet.
Politikat mbështeten në nisma të tjera nga qeveria e qendrës së djathtë për të trajtuar çështjen.
Me normat e fertilitetit në Greqi ndër më të ulëtat në Evropë – me 1.4 fëmijë për grua, norma e riprodhimit është shumë nën nivelin e zëvendësimit prej 2.1 – Mitsotakis e ka quajtur problemin një “kërcënim kombëtar”.
Popullsia greke është në rrugën e duhur për të rënë nga 10.2 milionë që është aktualisht në shumë më pak se 8 milionë deri në vitin 2050, kur 36% do të jenë mbi moshën 65 vjeç, sipas Eurostat.
Duke pranuar se rënia kishte marrë përmasa ekzistenciale, ministri i financave Kyriakos Pierrakakis tha se normat e fertilitetit ishin përgjysmuar që nga fillimi i krizës ekonomike të vendit 15 vjet më parë.
“Reforma jonë e taksave do t’i japë theks të madh këtij problemi… si kreu i ekipit ekonomik, do të thoja se përparësia jonë kryesore është çështja demografike”, theksoi ai.
Kriza gati një dekadëshe e Greqisë është fajësuar gjerësisht për rënien alarmante.
Kjo pjesërisht për shkak se të rinjtë ishin ndër ata që u goditën më rëndë nga masat shtrënguese të kërkuara në këmbim të fondeve ndërkombëtare të shpëtimit që e mbajtën larg falimentimin dhe Athinën e goditur nga borxhet në BE.
Më shumë se 500,000 grekë u larguan nga vendi në kërkim të punës gjatë krizës, një eksod kryesisht i qytetarëve të rinj dhe të talentuar që qeveria po përpiqet ta përmbysë.
Dhe masat e fundit, të cilat përfshijnë heqjen e detyrimeve tatimore për ata që jetojnë në vendbanime rurale me më pak se 1,500 banorë, do të financohen me para nga suficiti fiskal ndërsa ekonomia është rimëkëmbur.
Zyrtarët thonë se rënia e normave të fertilitetit gjithashtu po i vë sistemet e pensioneve dhe të shëndetit, si dhe tregjet e punës dhe sigurinë kombëtare, në një rrezik të paparë në një kohë pasigurie gjeopolitike.
Duke dhënë alarmin, revista mjekësore britanike, Lancet, tha se ndryshimi demografik i përmasave të tilla radikale përbënte një kërcënim të natyrshëm për sistemin shëndetësor të vendit, së bashku me presionet socioekonomike dhe paparashikueshmërinë e krizës klimatike.
“Greqia përballet me një sërë sfidash komplekse të shëndetit publik të nxitura nga ndryshimi demografik”, tha ajo në një studim të publikuar javën e kaluar. “Rasti grek ofron mësime të vlefshme për vendet e tjera që përballen me presione të ngjashme”.
Në vitin 2020 – një vit pasi fitoi për herë të parë detyrën – qeveria Mitsotakis zbuloi një bonus për foshnje për të inkurajuar lindjen e fëmijëve. Subvencioni është rritur që atëherë nga 1,700 euro për fëmijën e parë në 3,500 euro për të katërtin, përveç një pagese mujore deri në 140 euro për fëmijë.
Por, ndërsa kostoja e jetesës rritet gjithashtu në një vend me disa nga pagat më të ulëta në BE, politikat duket se kanë pasur pak efekt.
Ministria e Arsimit e Greqisë njoftoi këtë muaj se kishte mbyllur më shumë se 700 shkolla në të gjithë vendin duke përmendur mungesën e nxënësve.
Me popullaritetin e qeverisë së tij të dëmtuar nga pretendimet për korrupsion dhe shqetësimet për koston e jetesës, Mitsotakis u zotua të rrisë pensionet dhe strehimin e përballueshëm duke ndërtuar prona në objekte ushtarake të braktisura.
Një taksë mbi pasuritë e paluajtshme në zonat e largëta do të hiqet gjithashtu për të inkurajuar të rinjtë të shpërngulen në fshat, ku çmimet shpesh janë shumë të ndryshme nga ato në qytete.
Strehimi i papërballueshëm është i tillë që grekët e rinj shpesh ankohen se detyrohen të jetojnë me prindërit e tyre deri në të 30-at – një arsye tjetër e ngritur për mungesën e interesit për të pasur fëmijë.
