Nga Atul Dev, The Guardian
Në mbarë vendin, goditja e Donald Trump ndaj emigrantëve ka tronditur lagje, ka ndarë familje dhe ka shkaktuar panik në komunitete. Por në New York, të martën në mbrëmje, Zohran Mamdani, kryetari i parë mysliman i kësaj bashkie, një emigrant nga Uganda, zgjodhi të theksojë identitetin e tij. “New York do të mbetet një qytet emigrantësh: një qytet i ndërtuar nga emigrantët, i fuqizuar nga emigrantët dhe, që nga kjo natë, i udhëhequr nga një emigrant”, tha ai përpara një turme entuziaste në teatrin Paramount në Brooklyn.
Djali i një babai mysliman dhe një nëne hinduiste, ai lindi në Kampala, u rrit në Queens dhe identifikohet si socialist demokratik. Pothuajse çdo aspekt i identitetit të Mamdanit ka qenë objekt kontestimi gjatë fushatës zgjedhore. Më herët këtë javë, Qendra për Studimin e Urrejtjes së Organizuar publikoi një raport që nxirrte në pah rritjen e komenteve islamofobike online midis korrikut dhe tetorit, shumica e të cilave e etiketonin Mamdanin si ekstremist apo terrorist.
Dy ditë para zgjedhjeve, një Super PAC që mbështeste Andrew Cuomo publikoi një reklamë ku Mamdani shfaqej përpara Kullave Binjake teksa rrëzoheshin më 11 Shtator. Më herët, në një fletushkë të shpërndarë nëpër qytet, kishin trashur dhe zmadhuar artificialisht mjekrën e Mamdanit për ta bërë të dukej më kërcënues. Nga fundi i tetorit, Mamdani, me lot në sy, iu drejtua këtyre akuzave në një fjalim prekës në Bronx. Ai premtoi se si emigrant, dhe veçanërisht si mysliman: “Nuk do të jem më në hije”.
Të martën në mbrëmje në Brooklyn, ai e përforcoi këtë mesazh: “Jam mysliman. Jam socialist demokratik. Dhe më e rëndë nga të gjitha, nuk kërkoj falje për asnjërën prej këtyre”. Minhaj Khan, që punon me Këshillin Mysliman Indian Amerikan të Amerikës së Veriut, një organizatë me qendër në New Jersey që fokusohet në zonën tri-shtetëshe, më tha: “Ajo që ofron Zohrani është diçka ndryshe nga çdo kandidat tjetër mysliman që ka garuar ndonjëherë në SHBA: ai mori një qëndrim mjaft të guximshëm kundër fjalëve të liga që thuhen për Islamin dhe myslimanët në këtë vend, dhe guximi i tij rezonon shumë me komunitetin tani”.
“Mendoj se mënyra si nuk e zbeh identitetin e tij dhe të gjitha pjesët e përvojës që e kanë shtyrë të promovojë platformën e tij për përballueshmërinë është diçka e madhe”, tha Alina Shen, drejtoresha organizative e CAAAV Voice, organizata motër e Komitetit Kundër Dhunës ndaj Aziatikëve, që luajti një rol kyç në angazhimin e banorëve të Azisë Jugore në fushatën e Mamdanit. “Mendoj se është pjesë e asaj që e bëri të dallohej si kandidat politik: fakti që nuk po ndryshon se kush është në të vërtetë”. Mamdani e nisi fjalimin e fitores duke cituar Eugene Debs-in, socialistin amerikan që ishte bir emigrantësh francezë dhe huazoi shpresën për një agim të ri në qytetin e New York-ut nga fjalimi i famshëm i Jawaharlal Nehru-t drejtuar indianëve në prag të pavarësisë së vendit: “Vjen një moment, rrallë në histori, kur dalim nga e vjetra në të renë, kur një epokë përfundon, dhe kur shpirti i një kombi, i shtypur për gjatë, gjen shprehje.”
Khan, i cili u zhvendos në SHBA nga India në vitet 1990, tha se ishte “krenar” kur dëgjoi Mamdanin të citonte Nehru-n nga podiumi. “Nehru ishte një njeri që i bashkonte të gjithë”, më tha Khan. “Në kohën e ndarjes së Indisë, ishte një ambient shumë i egër, dhe në atë moment, Nehru u ngrit si një lider laik, duke bashkuar njerëzit”.
Sipas Khanit, Mamdani ofron diçka të ngjashme: “Fushata e Zohranit ka treguar se si mund të bashkosh hebrenj dhe myslimanë, hinduistë dhe të krishterë në këtë periudhë kaq përçarëse në këtë vend”.
Prindërit e Mamdanit janë të dy fëmijë të epokës Nehruviane të demokracisë indiane, të zhytur në idetë e pluralizmit.
Babai i tij, Mahmood Mamdani, një studiues i kolonializmit dhe profesor në Universitetin Columbia, lindi nga prindër myslimanë Gujarati në Mumbai. Por u rrit në Kampala, Uganda, dhe erdhi për herë të parë në SHBA me një bursë për të studiuar në Universitetin e Pittsburgh-ut, ku u përfshi në lëvizjen për të drejtat civile; ishte mes studentëve të arrestuar për udhëtimin drejt Montgomery-t, Alabama, nga universitetet e veriut gjatë bojkotit të autobusëve të udhëhequr nga Martin Luther King Jr. Pasi përfundoi masterin në Universitetin Tufts, Mahmood u rikthye në Uganda, por u dëbua nga vendi i tij i adoptuar si pjesë e dëbimit të diasporës indiane nga Idi Amini, duke përfunduar në një strehë refugjatësh pas Pallatit Kensington në Londër. Në vitet 1980, pasardhësi i Amini-t, Milton Obote, ia hoqi shtetësinë ugandase Mahmoodit për shkak të kritikave ndaj politikave qeveritare. Statusi i tij si mendimtar dhe shkrimtar vetëm u rrit, duke kulmuar me një pozicion të përhershëm si profesor në Universitetin Columbia, ku vazhdon të punojë edhe sot.
Filmbërësja e njohur Mira Nair, nëna e Zohranit, lindi në Orissa, në anën tjetër të nënkontinentit nga Mumbai, në një familje burokratësh të rangut të lartë. Në adoleshencë, ajo refuzoi një bursë të plotë për në Universitetin Cambridge, plagët e kolonializmit britanik ishin ende të freskëta në psikikën indiane dhe zgjodhi të ndjekë Harvardin. Verat i kalonte në qytetin e New York-ut mes artistëve dhe shkrimtarëve, duke zhvilluar një afinitet për teatrin dhe filmin. Hapat e saj të parë në kinematografi eksploruan jetët e banorëve të Delhi-t të Vjetër, një shitës gazetash indian në New York, si dhe striptistëve dhe fëmijëve të rrugës në Mumbai.
Gjatë kërkimeve për filmin e saj të dytë artistik, Mississippi Masala, që ndjek jetët e indianëve ugandezë të zhvendosur nga Idi Amini, Mira Nair u takua për herë të parë me Mahmoodin, si pjesë e hulumtimit të saj. Në vitin 1991, po atë vit kur filmi u publikua, çifti u martua dhe solli në jetë një djalë: Zohran Kwame Mamdani, i cili mori emrin e mesëm në nder të Kwame Nkrumah, revolucionarit nga Gana që u bë presidenti i parë i vendit.
Zohrani kaloi pesë vitet e para të jetës në Kampala, duke jetuar në një banesë me pamje nga Liqeni Viktoria, ku u xhirua pjesërisht Mississippi Masala. Në një profil të vitit 2002 për Nair në The New Yorker, ai përshkruhej si “djali llafazan me sy të mëdhenj të Mira Nair, Zohran, që rrezaton hijeshinë e një fëmije të dashur [dhe] njihet me dhjetëra nofka, përfshirë Z, Zoru, Fadoose dhe Nonstop Mamdani”.
Ashtu si i ati, Zohrani pati një fëmijëri të lëvizshme. Pasi Mahmoodi u zhvendos në New York në një apartament pranë Universitetit Columbia, Zohrani la pas Kampalën dhe u regjistrua në shkollën private Bank Street në Manhattan. Mbrëmjet i kalonte në parkun Riverside. Në shtëpi, mysafirët e darkës përfshinin akademikë të njohur të Columbia-s si Edward Said dhe Rashid Khalidi, miq të ngushtë të të atit. Për gjimnaz ndoqi një shkollë publike selektive në Bronx, dhe më pas kolegjin në Maine, ku u diplomua në Studime Afrikane në vitin 2014.
Kontakti i parë domethënës i Zohranit me dëshpërimin e familjeve të klasës punëtore në qytet erdhi gjatë punës së tij si këshilltar për parandalimin e konfiskimeve dhe strehim në Queens. Gjatë fushatës presidenciale të vitit 2016, ai u frymëzua nga fushata e Bernie Sanders, e cila fokusohej në koston e jetesës, përballueshmërinë dhe kujdesin shëndetësor. Po këto çështje do të bëheshin themeli i fushatës së tij për kryetar bashkie. Në një takim publik në Brooklyn me Sanders këtë shtator, Zohrani tha se ishte pikërisht fushata e Sanders që e ekspozoi për herë të parë ndaj gjuhës së socializmit demokratik. Gjatë mandatit të tij si përfaqësues i distriktit të 36-të të asamblesë shtetërore të New York-ut, puna e tij më e dalluar ishte me shoferët e taksive në qytet.
Në një kohë kur emigrantët në mbarë vendin ndihen gjithnjë e më të kërcënuar nën administratën Trump, ndërsa agjentë të maskuar të Shërbimit të Emigracionit dhe Doganave (ICE) patrullojnë rrugët e qyteteve amerikane, duke ngacmuar, arrestuar dhe deportuar emigrantë, fushata e Zohran Mamdanit ka kultivuar një ndjenjë shprese në komunitet.
“Ne jemi një organizatë e përbërë nga emigrantë”, tha Irene Hsu, menaxhere e komunikimit dhe medias në CAAAV. “Njerëzit që punojnë me ne janë kuzhinierë, punonjës restorantesh, shoferë taksish, punonjës kujdesi në shtëpi, studentë, mësues, prindër, të moshuar që janë tërhequr nga punët si punëtorë ndërtimi. Janë këta njerëz që e mbajnë qytetin gjallë. Dhe mendoj se platforma e Zohranit, që është edhe platforma e tyre, ka të bëjë me ndryshimin e terrenit të pushtetit në këtë vend”.
Të martën në mbrëmje, ndërsa rezultatet nisën të rrjedhin, Faidra Tzedakis, e cila u zhvendos në New York nga Greqia në vitin 2014, mori pjesë në një mbrëmje zgjedhore të organizuar nga Socialistët Demokratikë të Amerikës në Astoria, Queens. Tzedakis u bë rezidente e përhershme gjatë verës dhe ka qenë duke reflektuar mbi kuptimin e këtij statusi.
“Brezi i mëparshëm kishte ëndrrën Amerikane të një shtëpie të madhe me gardh dhe një punë të qëndrueshme nga nëntë deri në pesë, dhe kjo, disi, ka vdekur”, tha Tzedakis, e cila është rritur mes krizës ekonomike në Greqi. “Nuk ekziston më vërtetë”.
“Mendoj se kjo fushatë thjesht dëshmon se emigrantët, të rinjtë dhe njerëzit e arsimuar kanë një zë dhe ka shpresë: si, mund të ndryshojmë gjërat”, tha ajo. “Kështu që mendoj se ëndrra e re është të jetojmë në një botë ku udhëheqësit tanë flasin hapur dhe qëndrojnë për të drejtat riprodhuese, kundër gjenocideve, kundër islamofobisë dhe antisemitizmit dhe bëjnë më të mirën për të mbrojtur grupet e margjinalizuara si emigrantët pa dokumente. Nuk kemi më frikë nga paratë apo nga sistemi. Dhe mund të krijojmë një botë që është thjesht më e pranueshme dhe, po, më e dashur”, tha ajo.
