Lajmidites.com

Tag: qelizat

  • A ka gjasë të mbetemi përherë të rinj? Shkencëtarët po punojnë që…

    A ka gjasë të mbetemi përherë të rinj? Shkencëtarët po punojnë që…

    Shkencëtarët nga Laboratori Jackson po marrin pjesë në një program ambicioz kërkimor për të studiuar qelizat senile.

    Këto qeliza luajnë një rol në shëndetin e njeriut dhe procesin e plakjes. Në fund të fundit, puna e tyre mund të lejojë, nëse jo të ndryshojë, atëherë të paktën të ngadalësojë plakjen.

    Studimet e fundit në minj, për shembull, kanë treguar se heqja e qelizave të plakura vonon fillimin e mosfunksionimit dhe sëmundjeve të lidhura me moshën, si dhe vdekshmërinë nga të gjitha shkaqet.

    Studiuesit do të mbledhin dhe analizojnë 18 inde nga individë të shëndetshëm gjatë gjithë jetës për të identifikuar gamën e plotë të qelizave të plakura dhe kontributin e tyre të mundshëm në procesin e plakjes.

    Gjatë vitit të kaluar, konsorciumi SenNet, i cili është i angazhuar në studimin e plakjes, është rimbushur me studiues të rinj.

    Disa prej tyre do të profilizojnë qelizat e vjetra në veshka, placentë, pankreas dhe zemër – të gjitha indet që lidhen me sëmundjet kronike të plakjes.

    Ekipi do të përdorë burimet gjenetikisht të ndryshme të minjve për të modeluar një sërë shenjash molekulare të plakjes.

    ObserverKult

    Shkencëtarët po përpiqen të zbulojnë sekretet e plakjes dhe ta kthejnë mbrapsht si proces

    Lexo edhe:

    PRANVERA E HIDHUR E SANDËR PROSIT, PAMJET E FUNDIT TË AKTORIT, NJË DITË PARA SE TË NDËRRONTE JETË…

    Aktori i madh xhiroi vetëm dy akte disa skena nga ky film dhe në 24 mars 1985 vdiq tragjikisht në hotel “Vollga” në Durrës. Këto janë pamjet e filmit të fundit, të xhiruar një ditë më parë, para se të ndodhte akti i fundit…

    Këto pamje të rralla, sikurse dy aktet ruhen në AQSHF, të cilin e falenderojmë pasi na i ofroi sot për të nderuar dhe përkujtuar aktorin e madh. Janë pamje ekskluzive të patransmetuara më parë.

    Bashkangjitur po hedhim një pjesë nga kujtimet e regjisorit Muharrem Fejzo, mbi vdekjen e aktorit të madh Sandër Prosi.

    Tekstin e plotë e gjeni KËTU

  • Shkencëtarët krijojnë embrione nga ADN-ja e lëkurës njerëzore

    Shkencëtarët krijojnë embrione nga ADN-ja e lëkurës njerëzore

    Shkencëtarët amerikanë, për herë të parë, kanë krijuar embrione njerëzore në fazat e hershme duke manipuluar ADN-në e marrë nga qelizat e lëkurës së njerëzve dhe më pas duke e fekonduar atë me spermë.

    Teknika mund të kapërcejë infertilitetin për shkak të moshës së vjetër ose sëmundjes, duke përdorur pothuajse çdo qelizë në trup si pikënisje për jetën.

    Metoda kërkon një përsosje të konsiderueshme, e cila mund të zgjasë një dekadë, përpara se një klinikë fertiliteti të mund ta marrë në konsideratë përdorimin e saj.

    Ekspertët thanë se ishte një përparim mbresëlënës, por duhej të kishte një diskutim të hapur me publikun rreth asaj që shkenca po e bënte të mundur.

    Riprodhimi dikur ishte një histori e thjeshtë e spermës së burrit që takon vezën e gruas. Ata bashkohen për të formuar një embrion dhe nëntë muaj më vonë lind një foshnjë.

    Tani shkencëtarët po i ndryshojnë rregullat. Ky eksperiment i fundit fillon me lëkurën e njeriut.

    Teknika e ekipit kërkimor të Universitetit të Shëndetit dhe Shkencës së Oregonit merr bërthamën, e cila përmban një kopje të të gjithë kodit gjenetik të nevojshëm për të ndërtuar trupin – nga një qelizë lëkure.

    Kjo më pas vendoset brenda një veze donatore të cilës i janë hequr udhëzimet e saj gjenetike.

    Deri më tani, teknika është si ajo e përdorur për të krijuar delen Dolly, gjitari i parë i klonuar në botë, i lindur në vitin 1996.

    Megjithatë, kjo vezë nuk është gati për t’u fekonduar nga spermatozoidet pasi ajo tashmë përmban një grup të plotë kromozomësh.

    Ju trashëgoni 23 nga këto tufa ADN-je nga secili prej prindërve tuaj, për një total prej 46, të cilat veza tashmë i ka.

    Pra, faza tjetër është të bindësh vezën të hedhë gjysmën e kromozomeve të saj në një proces që studiuesit e kanë quajtur “mitomeiozë” (fjala është një bashkim i mitozës dhe mejozës, dy mënyrat se si ndahen qelizat).

    Studimi, i botuar në revistën Nature Communications , tregoi se u krijuan 82 vezë funksionale. Këto u fekonduan me spermë dhe disa përparuan në fazat e hershme të zhvillimit të embrioneve. Asnjëra nuk u zhvillua përtej fazës gjashtëditore.

    “Ne arritëm diçka që mendohej të ishte e pamundur”, tha Prof Shoukhrat Mitalipov, drejtor i qendrës për terapinë me qeliza embrionale dhe gjenet e Universitetit të Shëndetit dhe Shkencës të Oregonit.

    Teknika është larg të qenit e përsosur, pasi veza zgjedh rastësisht se cilat kromozome të hedhë. Ajo duhet të përfundojë me një nga secili prej 23 llojeve për të parandaluar sëmundjet, por përfundon me dy nga disa dhe asnjë nga të tjerët.

    Ekziston gjithashtu një shkallë e dobët suksesi (rreth 9%) dhe kromozomet humbasin një proces të rëndësishëm ku ato rirregullojnë ADN-në e tyre, të quajtur kryqëzim.

    Prof. Mitalipov, një pionier i njohur botërisht në këtë fushë, më tha: “Duhet ta përsosim atë”.

    “Përfundimisht, mendoj se aty do të shkojë e ardhmja, sepse ka gjithnjë e më shumë pacientë që nuk mund të kenë fëmijë”.

    Kjo teknologji është pjesë e një fushe në rritje që synon të krijojë spermë dhe vezë jashtë trupit, e njohur si gametogjenezë in vitro.

    Qasja është ende në nivelin e zbulimit shkencor dhe jo të përdorimit klinik, por vizioni është të ndihmojë çiftet që nuk mund të përfitojnë nga IVF (fertilizimi in vitro) sepse nuk kanë spermë ose vezë për t’i përdorur.

    Mund të ndihmojë gratë e moshuara që nuk kanë më vezë të qëndrueshme, burrat që nuk prodhojnë mjaftueshëm spermë ose njerëzit, trajtimi i të cilëve për kancerin i ka lënë jopjellorë.

    Kjo fushë rishkruan gjithashtu rregullat e prindërimit. Teknika e përshkruar sot nuk ka nevojë të përdorë qelizat e lëkurës së një gruaje – mund të përdorë edhe ato të një burri.

    Kjo i hap derën çifteve të të njëjtit seks që të kenë fëmijë që janë të lidhur gjenetikisht me të dy partnerët. Për shembull, në një çift mashkullor të të njëjtit seks, lëkura e një burri mund të përdoret për të prodhuar vezën dhe sperma e një partneri mashkull përdoret për ta fekonduar atë.

    “Përveçse ofron shpresë për miliona njerëz me infertilitet për shkak të mungesës së vezëve ose spermës, kjo metodë do të lejonte mundësinë që çiftet e të njëjtit seks të kenë një fëmijë të lidhur gjenetikisht me të dy partnerët”, tha Prof. Paula Amato, nga Universiteti i Shëndetit dhe Shkencës në Oregonin.

    Ndërtoni besimin publik
    Roger Sturmey, profesor i mjekësisë riprodhuese në Universitetin e Hull, tha se shkenca ishte “e rëndësishme” dhe “mbresëlënëse”.

    Ai shtoi: “Në të njëjtën kohë, një hulumtim i tillë përforcon rëndësinë e dialogut të vazhdueshëm të hapur me publikun në lidhje me përparimet e reja në hulumtimin riprodhues.

    “Përparime të tilla na ngulin në mendje nevojën për një qeverisje të fuqishme, për të siguruar llogaridhënien dhe për të ndërtuar besimin e publikut.”

    Profesor Richard Anderson, zëvendësdrejtor i Qendrës MRC për shëndetin riprodhues në Universitetin e Edinburgut, tha se aftësia për të gjeneruar vezë të reja “do të ishte një përparim i madh”.

    Ai tha: “Do të ketë shqetësime shumë të rëndësishme për sigurinë, por ky studim është një hap drejt ndihmës së shumë grave për të pasur fëmijët e tyre gjenetikë”./ CNA, përkthyer nga BBC

  • Glioblastoma, pozicioni i qelizave tumorale zbulon agresivitetin e tij

    Glioblastoma, pozicioni i qelizave tumorale zbulon agresivitetin e tij

    Të kuptosh pse disa tumore janë veçanërisht agresive dhe rezistente ndaj terapive është një nga sfidat më komplekse të kërkimit onkologjik. Glioblastoma, forma më e zakonshme dhe më shkatërruese e tumorit të trurit, ka qenë në qendër të studimit të udhëhequr nga Antonio Iavarone dhe Anna Lasorella. Studiuesit italianë kanë përdorur një teknologji të re analize, të quajtur transkriptomikë hapësinore, e cila lejon të vëzhgohen qelizat tumorale në pozicionin e tyre origjinal dhe të vlerësohen profilet e tyre gjenetikë. Ka rezultuar se qelizat që qëndrojnë të grumbulluara priren të jenë më pak vdekjeprurëse, ndërsa ato që shpërndahen në skajet e grupeve janë më plastike, më të lëvizshme dhe, për pasojë, më agresive.

    Plasticiteti dhe rezistenca ndaj terapive

    Plasticiteti qelizor prej kohësh konsiderohet një faktor kyç i agresivitetit tumoral. Deri tani, megjithatë, nuk ishte e qartë se çfarë e shkaktonte atë. “Ne zbuluam se si qelizat e tumoreve malinje të trurit arrijnë të ndryshojnë vazhdimisht për t’iu shmangur terapive”, shpjegon Iavarone. Studimi tregon se trajtime si kimioterapia ose radioterapia, nëse aplikohen në një fazë fillestare, mund të thyejnë grumbujt qelizorë – konfigurimin më pak të dëmshëm – dhe të favorizojnë shpërndarjen e qelizave plastike dhe rezistente. Kjo do të thotë se, paradoksalisht, pikërisht terapitë e para mund të kontribuojnë në shtimin e agresivitetit të mbetur të tumorit.

    Nga truri tek gjiri, një parim i përbashkët

    Megjithëse glioblastoma nuk përhapet me metastaza si tumoret e tjera solide, mekanizmi i zbuluar nga studiuesit duket se vlen edhe për neoplazitë e tjera, si kanceri i gjirit. Qelizat që mbeten të grumbulluara shprehin proteina ngjitëse që i ndihmojnë të qëndrojnë bashkë, ndërsa ato që shkëputen humbasin këto karakteristika, duke fituar një aftësi më të madhe për t’u zhvendosur dhe përshtatur. “Besojmë se ky parim ka rëndësi të përgjithshme për tumoret solide”, thekson Iavarone, duke vënë në dukje se pozicioni qelizor mund të përfaqësojë një çelës të ri për të kuptuar sjelljen e neoplazive.

    Perspektiva të reja terapeutike

    Studimi, i botuar me titullin “Restraint of cancer cell plasticity by spatial homotypic interactions” në revistën Cancer Cell, hap skenarë të rinj në frontin terapeutik. Qëllimi i ardhshëm, shpjegon Anna Lasorella, do të jetë të gjendet mënyra për të mbajtur qelizat tumorale në grumbuj ose madje për të kthyer procesin e shpërndarjes. Në këtë mënyrë, tumori mund të bëhet më pak agresiv dhe më i ndjeshëm ndaj trajtimeve.

  • Përse disa njerëz dobësohen edhe pse hanë shumë dhe nuk bëjnë sport?

    Përse disa njerëz dobësohen edhe pse hanë shumë dhe nuk bëjnë sport?

    Ka njerëz atje që hanë atë që duan dhe sa duan dhe që kurrë nuk lëvizin as gishtin për të bërë ndonjë aktivitet fizik dhe dobësohen lehtësisht. Këta janë njerëzit që ‘urrej’ më shumë, ndërkohë që unë shëndoshem me një gllënjkë ujë.

    Shkenca ka përgjigjen:

    Një studim që u botua së fundmi në “The American Journal of Clinical Nutrition” ka vendosur të zbulojë sekretin e njerëzve që janë në super formë fizike edhe pse nuk bëjnë asgjë për këtë. Fatkeqësisht, nuk është diçka që mund ta bëjnë të gjithë, por një dhuratë e natyrës: duket se qelizat e tyre yndyrore janë më efikase se tonat. Pra, është diçka gjenetike!

    Hulumtimi u krye në 30 vullnetarë, burra dhe gra, me një indeks të masës trupore të barabartë ose më pak se 18.5. Subjektet hanin normalisht dhe studiuesit thjesht kryenin analiza mbi indin dhjamor të bardhë dhe mostrat e gjakut, urinës dhe jashtëqitjes. Në këta njerëz, qelizat yndyrore përmbajnë gjene që merreshin me shkrirjen e yndyrës. Ata ishin madje 40% më të vegjël.

    Një tjetër ndryshim u gjet në mitokondrinë më aktive në njerëz natyrisht më elegant. Kjo do të thotë që qelizat e tyre të dhjamit ishin në gjendje ta digjnin atë më shpejt, duke shmangur marrjen e peshës.

    Me pak fjalë, ata janë me fat gjenetik. Dhe ata kanë gjithë zilinë tonë!

  • Helmi i akrepit palestinez, likidi më i shtrenjtë në botë që mund të shërojë kancerin e trurit

    Helmi i akrepit palestinez, likidi më i shtrenjtë në botë që mund të shërojë kancerin e trurit

    Helmi i akrepit të verdhë palestinez (Leiurus quinquestriatus), i njohur edhe si Deathstalker, është një nga substancat më të shtrenjta në botë, me një çmim që kalon mbi 10,000 dollarë për mililitër. Por ajo që e bën edhe më të vlefshëm është një përbërës unik i tij: klorotoksina.

    Klorotoksina ka treguar një aftësi të rrallë për të lidhur dhe identifikuar qelizat kancerogjene në tru, duke lënë të paprekura qelizat e shëndetshme. Studimet e deritanishme kanë dhënë rezultate premtuese, sidomos kundër glioblastomës, një prej formave më agresive dhe vdekjeprurëse të kancerit të trurit.

    Çfarë mund të bëjë klorotoksina sipas shkencës?
    • Ndihmon kirurgët të ndriçojnë tumoret gjatë operacioneve për heqje më të saktë.
    • Shërben si “udhërrëfyes” për shpërndarjen e barnave që vrasin qelizat kancerogjene.
    • Ul rrezikun e dëmtimit të indeve të shëndetshme të trurit.

    Së fundmi, shkencëtarët në City of Hope (SHBA) kanë zhvilluar një trajtim inovativ të quajtur CLTX-CAR-T, ku përdoret klorotoksina për të drejtuar qelizat imunitare (CAR-T) drejt shkatërrimit të qelizave të glioblastomës. Në provat e para klinike, trajtimi ka rezultuar i sigurt dhe ka treguar shenja pozitive në kontrollimin e sëmundjes.

    Ky zbulim po hap një rrugë të re për trajtimet e personalizuara të kancerit, duke kthyer një nga thumbimet më të rrezikshme të natyrës në një mjet potencial shpëtues për jetën.

  • Studimi i NASA-s zbulon se udhëtimi në hapësirë ​​mund të përshpejtojë plakjen biologjike

    Studimi i NASA-s zbulon se udhëtimi në hapësirë ​​mund të përshpejtojë plakjen biologjike

    Një studim i ri ka zbuluar se udhëtimi në hapësirë mund të përshpejtojë plakjen biologjike të trupit të njeriut. Sipas hulumtimit, qelizat e gjakut të dërguara në misione hapësinore humbën aftësinë për të krijuar qeliza të reja të shëndetshme dhe nisën të shfaqnin dëmtime gjenetike – shenja të qarta të plakjes së përshpejtuar.

    Studimi, i mbështetur nga NASA dhe botuar në revistën Cell Stem Cell, gjurmoi qelizat staminale hematopoietike dhe qelizat paraardhëse (HSPC), të cilat janë thelbësore për prodhimin e gjakut dhe funksionimin e sistemit imunitar. Këto qeliza u dërguan në katër misione SpaceX drejt Stacionit Ndërkombëtar Hapësinor (ISS), ku qëndruan nga 32 deri në 45 ditë.

    Rezultatet treguan se gjatë qëndrimit në hapësirë, qelizat nisën të humbnin vitalitetin, me telomere më të shkurtra dhe dëmtime të ADN-së. “Hapësira është testi përfundimtar i stresit për trupin e njeriut”, u shpreh Dr. Catriona Jamieson, drejtoreshë e Institutit të Qelizave Staminale Sanford në Universitetin e Kalifornisë, San Diego.

    Sipas saj, faktorë si mikrograviteti dhe rrezatimi kozmik galaktik ndikojnë drejtpërdrejt në përshpejtimin e plakjes molekulare. Megjithatë, lajmi pozitiv është se pas rikthimit në Tokë, një pjesë e dëmeve u përmbysën kur qelizat u vendosën në një mjedis më të shëndetshëm.

    Këto gjetje ngrejnë shqetësime të mëdha për shëndetin e astronautëve gjatë misioneve të gjata në hapësirë, përfshirë udhëtime drejt Marsit. Studiuesit theksojnë se tani është e domosdoshme të zhvillohen masa mbrojtëse dhe terapi të reja gjenetike ose mjekësore.

    “Kuptimi i këtyre ndryshimeve jo vetëm që ndihmon astronautët, por gjithashtu na ofron të dhëna të vlefshme mbi plakjen dhe sëmundje si kanceri këtu në Tokë”, tha Jamieson.

    Ky zbulim shihet si një hap i rëndësishëm në epokën e re të eksplorimit hapësinor dhe udhëtimeve komerciale në orbitën e ulët të Tokës.

  • Çfarë i ndodh trupit të njeriut në hapësirë?

    Çfarë i ndodh trupit të njeriut në hapësirë?

    Që udhëtimi në hapësirë është i rrezikshëm, këtë e kemi ditur! Por tani, shkenca po na zbulon se qëndrimi për javë të tëra jashtë atmosferës tokësore mund të bëjë diçka edhe më shqetësuese, mund të përshpejtojë plakjen biologjike të trupit të njeriut.

    Një studim i fundit, i mbështetur nga NASA dhe i publikuar në revistën shkencore Cell Stem Cell, ka zbuluar se qelizat e gjakut në hapësirë filluan të humbnin aftësinë për të krijuar qeliza të reja të shëndetshme. Kjo është një shenjë e qartë e plakjes së përshpejtuar.

    “Hapësira është testi përfundimtar i stresit për trupin e njeriut”, tha Dr. Catriona Jamieson, drejtore e Institutit të Qelizave Staminale në Universitetin e Kalifornisë, San Diego.

    Nën drejtimin e saj, ekipi përdori teknologji të avancuar me Inteligjencë Artificiale (AI) për të monitoruar në kohë reale qelizat burimore hematopoietike, qeliza që prodhojnë qelizat e gjakut dhe që janë jetike për sistemin tonë imunitar.

    Kur këto qeliza qëndruan në hapësirë për 32 deri në 45 ditë, u vu re një fenomen shqetësues: telomeret (shtojcat në fund të ADN-së që lidhen me jetëgjatësinë e qelizave) u shkurtojnë, ADN-ja pësoi dëmtime dhe qelizat humbën funksionin e tyre normal.

    Megjithatë, ka edhe një lajm pozitiv. Kur qelizat u kthyen në Tokë dhe u vendosën në kushte më të favorshme, disa nga dëmtimet filluan të zbeheshin një tregues që efektet e hapësirës nuk janë domosdoshmërisht të pakthyeshme.

    Ky studim është një thirrje e qartë për kujdes, nëse njerëzimi synon misione të gjata në Mars apo më tej, duhet të mendojë seriozisht për mbrojtjen e shëndetit të astronautëve në mikrogravitet dhe nën ekspozimin e rrezatimit kozmik.

  • Studimi i NASA-s: Udhëtimi në hapësirë ​​mund të përshpejtojë plakjen

    Studimi i NASA-s: Udhëtimi në hapësirë ​​mund të përshpejtojë plakjen

    Qelizat e gjakut njerëzor që u dërguan në hapësirë ​​filluan të humbisnin aftësinë e tyre për të krijuar qeliza të reja të shëndetshme, në një shenjë të plakjes së përshpejtuar, zbuloi studimi.
    Shkuarja në hapësirë ​​mund të përshpejtojë plakjen biologjike, sipas një studimi të ri që gjurmoi ndryshimet në qelizat staminale njerëzore gjatë katër misioneve në hapësirë.

    Studimi, i cili u mbështet nga agjencia amerikane hapësinore NASA, zbuloi se qelizat e gjakut që u dërguan në hapësirë ​​humbën një pjesë të aftësisë së tyre për të krijuar qeliza të reja të shëndetshme dhe filluan të tregonin dëmtime gjenetike, të dyja shenja të plakjes së përshpejtuar.“Hapësira është testi përfundimtar i stresit për trupin e njeriut”, tha Dr. Catriona Jamieson, një nga autoret e studimit dhe drejtoreshë e Institutit të Qelizave Staminale Sanford në Universitetin e Kalifornisë San Diego në SHBA.
    Ekipi i Jamieson përdori mjete të mundësuara nga Inteligjenca Artificiale (Al) për të gjurmuar ndryshimet në kohë reale në qelizat njerëzore që u dërguan në katër misione SpaceX në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor (ISS).Ata përdorën qeliza burimore hematopoietike dhe qeliza paraardhëse (HSPC), të cilat janë përgjegjëse për prodhimin e qelizave të gjakut, duke i bërë ato kritike për shëndetin e njeriut, duke përfshirë funksionin e sistemit imunitar.
    Kur këto qeliza qëndruan në hapësirë ​​për 32 deri në 45 ditë, ato filluan të humbisnin aftësinë e tyre për të krijuar qeliza të reja të shëndetshme, zbuloi studimi.
    Shenjat e erozionit molekular, për shembull dëmtimi i ADN-së dhe telomeret më të shkurtra, bëhen gjithashtu më të dukshme.
    “Këto gjetje janë jashtëzakonisht të rëndësishme sepse tregojnë se faktorët stresues të hapësirës, si mikrograviteti dhe rrezatimi kozmik galaktik, mund të përshpejtojnë plakjen molekulare të qelizave staminale të gjakut”, tha Jamieson në një deklaratë.
    Vlen të përmendet se kur këto qeliza u kthyen në Tokë dhe u vendosën në një mjedis më të shëndetshëm, disa nga dëmtimet filluan të zbehen, sipas studimit, i cili u botua në revistën Cell Stem Cell.Gjetjet nënvizojnë nevojën për masa të reja për të mbrojtur shëndetin e astronautëve gjatë misioneve të zgjatura hapësinore.

  • Si ndikon në sistemin imunitar mungesa e vitaminës D

    Si ndikon në sistemin imunitar mungesa e vitaminës D

    Shkencëtarët kanë zbuluar ide të reja për mënyrën se si vitamina D ndikon në sistemin imunitar dhe si mund të ndikojë në ndjeshmërinë ndaj sëmundjeve, përfshirë sklerozën e shumëfishtë, sipas një studimi të publikuar në Frontiers in Immunology.

    Vitamina D prodhohet nga organizmi dhe shpesh njihet për përfitimet e saj për shëndetin. Studimet e fundit tregojnë se ajo ndikon edhe tek qelizat kyçe të sistemit imunitar.
    Kjo zbulim mund të shpjegojë se si vitamina D rregullon reagimet imunitare që lidhen me sëmundjet autoimune.

    Ekipi kërkimor u fokusua në mënyrën se si vitamina D ndikon në një mekanizëm të rëndësishëm të sistemit imunitar, aftësinë e qelizave dendritike për të aktivizuar qelizat T.
    Tek individët e shëndetshëm, qelizat T luajnë rol kyç në luftimin e infeksioneve. Por tek pacientët me sëmundje autoimune, ato mund të fillojnë të sulmojnë indet e trupit të tyre.
    Duke studiuar qelizat nga minjtë dhe njerëzit, studiuesit zbuluan se vitamina D shtoi prodhimin e molekulave CD31 në sipërfaqen e qelizave dendritike, duke penguar aktivizimin e qelizave T.
    CD31 ndihmonte të dy llojet qelizore të shmangnin krijimin e një kontakti të qëndrueshëm, i cili është një hap i rëndësishëm për aktivizimin imunitar, duke ulur ndjeshëm reagimin e sistemit imunitar.
    Sipas studiuesve, këto zbulime ndihmojnë në kuptimin se si mungesa e vitaminës D mund të ndikojë në funksionimin e sistemit imunitar dhe në ndjeshmërinë ndaj sëmundjeve autoimune.
    Niveli i ulët i vitaminës D ka qenë prej kohësh një faktor i rëndësishëm rreziku për zhvillimin e sëmundjeve autoimune të rënda. Studimi zbulon një mënyrë se si metabolitët e vitaminës D mund të ndikojnë në mënyrë dramatike në sistemin imunitar.

  • Kafeja mund të na ndihmojë të qëndrojmë të rinj, por ka një kusht!

    Kafeja mund të na ndihmojë të qëndrojmë të rinj, por ka një kusht!

    Një filxhan kafe në mëngjes është shumë më tepër sesa një zakon. Është aroma që zgjon shtëpinë, çasti i parë i qetësisë përpara se dita të nisë me vrull, është preteksti për një takim apo thjesht një hap i vogël që na bën të ndihemi më njerëzorë. Por pas këtij rituali të përditshëm, shkenca sapo ka zbuluar një sekret që e bën kafenë edhe më magjike: ajo mund të ndikojë në vetë mënyrën se si plaken qelizat tona.
    Një studim i publikuar në revistën Microbial Cell tregon se kafeina aktivizon një mekanizëm të lashtë biologjik të quajtur AMPK, që studiuesit e njohin si “butoni i jetëgjatësisë”. Ky mekanizëm funksionon si një roje energjie: kur qelizat ndihen të lodhura, të dëmtuara apo nën stres, AMPK ndizet për t’i rikthyer në ekuilibër, për të riparuar ADN-në dhe për t’i ndihmuar të mbijetojnë më gjatë.
    Është e mrekullueshme të mendosh se ky proces nuk është diçka e rastësishme. I njëjti mekanizëm aktivizohet kur ushtrohemi, kur agjërojmë apo kur ndjekim një mënyrë jetese të shëndetshme. Dhe ja ku futet kafeja, si një rrugë e ëmbël dhe e këndshme për të ndezur këtë çelës biologjik që lidhet me jetëgjatësinë. Nuk është për t’u habitur që media ndërkombëtare e ka cilësuar këtë zbulim si një nga historitë më intriguese të vitit: “Filxhani yt i kafesë ndez një mekanizëm të lashtë jetëgjatësie”, shkruan ScienceDaily, ndërsa New York Post paralajmëron me një ton provokues: “Kafeja mund t’ju ndihmojë të qëndroni të rinj  por ka një kusht”.
    Ky kusht është ekuilibri. Sepse, ashtu si çdo gjë tjetër në jetë, edhe kafeina ka dy anët e saj. Nga njëra anë, ajo i bën qelizat më rezistente ndaj plakjes, por nga ana tjetër, mund t’i shtyjë të ndahen më shpejt edhe kur nuk janë gati, duke rritur rrezikun e dëmtimeve. Është një lojë e hollë mes mbrojtjes dhe rrezikut, që e bën kafenë edhe më interesante: një pije që flet me gjuhën e qelizave tona dhe luan me kohën në mënyra të padukshme.
    Ndoshta ky është shpjegimi pse kafeja nuk është thjesht një pije, por një metaforë e gjallërisë, rinisë dhe përjetësisë. Një filxhan që e ndajmë me veten ose me të tjerët, por që në thelb është një përqafim i vogël i jetës. Dhe ndoshta tani, pasi e dimë sekretin e saj shkencor, çdo mëngjes me kafe bëhet edhe më i çmuar.