Prof.dr. Xhevdet Zekaj
Pak ditë më parë, zëvendëskryeministrja Belinda Balluku doli para publikut me një qetësi të admirueshme, me bindjen e habitshme se qytetarët do ta besojnë gjithsesi.
“Nuk ka asnjë rritje të çmimeve për makinat elektrike. Asnjë taksë e re, asnjë kosto shtesë”, – tha ajo. Këto janë deklarimet e saj të qeta, të sigurta, të gdhendura si premtime që duhet t’i besosh pa i vënë në dyshim.
Por realiteti shqiptar, ai që matet me kilometra, jo me konferenca shtypi, “skanon” çdo fjalë. Rruga Tiranë–Rinas u rrit nga 1100 lekë në 1500 lekë. Një rritje 40%, e bërë natën, pa ligj, pa sistem të ri taksimi, pa parqe elektrike, pa filluar ende reforma e shumëtrumbetuar për makinat elektrike.
Pra, qeveritarët premtojnë se “nuk do ketë rritje”, por në fakt rritja vjen para premtimit. Po makinat elektrike? Zv.kryeministrja thotë: “Energjia elektrike nuk rritet, taksat nuk rriten. Makinat elektrike nuk do preken fare nga taksimi i ri”.
Por ja paradoksi shqiptar: Çmimet e shërbimeve që përdorin mjete elektrike rriten para se të hyjnë në fuqi ligjet, që gjoja i favorizojnë ato.
A është logjike kjo? Jo.
A është e qëllimshme? Shumë e mundshme.
A është abuzim?
Pak më shumë se kaq, është taktika e vjetër në një treg të lënë në dorë të vetes.
Pse rriten çmimet para taksimit elektrik?
Sepse nuk ka kontroll shtetëror.
Sepse nuk ekziston monitorim real i shërbimeve.
Sepse secili i shton çmimet si t’i dojë qejfi, duke ditur se askush nuk i prek.
Sepse qeveria është më e zënë duke folur për makinat elektrike sesa për xhepat e qytetarëve.
Qytetarët pyesin me të drejtë: Si do rimbursohen pensionistët nga këto rritje çmimesh? Përgjigjja është një heshtje më e shtrenjtë se vetë çmimi i taksisë.
Tregu rrit çmimet. Qeveria rrit premtimet.
Populli paguan. Kjo është filozofia e re e qeverisjes:
Premtojmë ulje, ndodh rritje çmimi;
Premtojmë stabilitet, ndodh kaos;
Premtojmë transparencë, ndodh mjegull.
Dhe në fund, gjithçka maskohet me dy fjali standarde: “Po e rishikojmë, po e analizojmë”.
Ndërsa shqiptarët e shikojnë dhe e analizojnë vetë faturën që rritet. Populli i dorëzuar është spektator i vetes së tij. Këtu vijon tragjikomedia, qytetarët heshtin. Jo nga mosdija, por nga lodhja. Jo nga mungesa e interesit, por nga dorëzim i gjatë.
Populli shqiptar është bërë spektator i vetes së tij: paguan, duron, hesht. Institucioni që duhet ta mbrojë konsumatorin janë kthyer në fasada burokratike.
Opozita është e zënë me pazaret e veta, lejet e ndërtimit, tenderat dhe marrëveshjet e fshehta me qeverinë.
Askush nuk pyet për rritjen e çmimeve, askush nuk proteston, askush nuk kontrollon.
Sali Berishoviçi dhe pjesa tjetër e opozitës nuk shohin qytetarët që vuajnë, ata shohin vetëm pazaret që ua sigurojnë mbijetesën politike. Ndërkohë, populli dorëzohet, hesht dhe duket sikur ka hequr dorë nga vetja.
Por, Balluku thotë:
“Makinat elektrike nuk preken”. Realiteti thotë: “Fatura jote u rrit”. Premtimet bien nga lart, por çmimet bien mbi kokën e qytetarit. Energjia elektrike qenka e lirë, por shërbimi që e përdor ka fluturuar në qiell.
Qeveria flet për reformë, qytetari paguan reformën.
Në Shqipërinë e sotme, filozofia e pushtetit është e thjeshtë: Thuaj çfarë të duash, bëj çfarë më intereson, paguan populli. Dhe populli dorëzohet, sepse e di se protestat e tij nuk arrijnë askund. Hesht, paguan dhe shikon fjalët e ëmbla të politikanëve të rrjedhin si ujë…, ndërsa realiteti i hidhur rritet çdo ditë mbi xhepat e tij.