Përdorimi i shërbimeve celulare shfaqi një përmirësim të dukshëm në tremujorin e dytë të këtij viti. Interneti po bëhet gjithnjë e më dominues në mënyrën se si shqiptarët e përdorin aparatin celular, por megjithatë në tremujorin e dytë të këtij viti u vërejt një rritje edhe në trafikun e thirrjeve.
Sipas të dhënave nga Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP), trafiku total i internetit nga rrjetet celulare u rrit me 13.2% krahasuar me tremujorin e dytë të vitit të kaluar. Konsumi mesatar i internetit për çdo përdorues arriti në 9.84 GB (gigabyte) internet në muaj, në rritje me 11.2% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Përveç përdorimit të internetit për qëllime informimi, pune apo zbavitjeje, edhe thirrjet dhe mesazhet e shkruara po përcillen më shumë nëpërmjet aplikacioneve, si whatsapp, duke ulur gradualisht përdorimin e shërbimeve tradicionale. Kjo po bën që kapacitetet transmetuese të internetit të jenë gjithnjë e më të rëndësishme në ofrimin e shërbimeve celulare.
Megjithatë, trafiku i thirrjeve e frenoi tendencën rënëse, karakteristike prej disa vitesh.
Trafiku i thirrjeve dalëse u rrit me 9% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Ndërkohë, numri i mesazheve të shkruara pësoi rënie vjetore me 1.9%.
Çdo abonent e përdori mesatarisht celularin për 143 minuta në muaj, 10.5% më shumë krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Ndërsa, numri i mesazheve të shkruara ishte 13 për përdorues në muaj, me një rënie të lehtë prej 0.6% më pak krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Numri i përdoruesve të shërbimeve celulare (që në fakt matet si numër i kartave SIM ose i numrave celularë aktivë) shënoi përsëri në tremujorin e dytë të vitit, me 1.1% më pak krahasuar me një vit më parë.
Ulja e numrit të përdoruesve të telefonisë celulare duket të jetë edhe një tendencë afatgjatë. Në harkun e një dekade, numri i përdoruesve aktivë të telefonisë celulare ka rënë me gati 30%.
Kjo mund të shpjegohet me faktorë të brendshëm të tregut, por ndoshta edhe me faktorë demografikë.
Numri i operatorëve celularë është ulur nga katër në dy, ndërkohë që është gjithnjë e më pak e përhapur që një përdorues të mbajë më shumë se një numër celular. Kjo tendencë ishte mjaft e përhapur afërsisht deri para një dekade, para të ndalohej diferencimi i çmimeve për thirrjet brenda rrjetit dhe ato jashtë rrjetit.
Një faktor tjetër që mund të ketë ndikuar numrin e përdoruesve në vitet e fundit është edhe marrëveshja për heqjen e tarifave roaming në vendet e Ballkanit Perëndimor. Duke qenë se një pjesë e mirë e vizitorëve të huaj në Shqipëri vijnë nga vendet fqinje, ata tashmë nuk e kanë më të nevojshme për të përdorur numra shqiptarë për komunikimin e tyre, gjatë kohës që ndodhen në Shqipëri. Gjithmonë në horizontin afatgjatë, edhe tendencat demografike negative dhe tkurrja e popullsisë mund ta shpjegojnë pjesërisht rënien e numrit të përdoruesve aktivë.
Tag: përdoruesve
-
Interneti dominues/ Përdorimi i shërbimeve celulare përmirësohet
-
Shifra tronditëse, OpenAI: Më shumë se 1 mln njerëz i kanë shprehur ChatGPT mendime vetëvrasëse!
Më shumë se 1 milion njerëz kanë shprehur mendime vetëvrasëse gjatë bisedave me ChatGPT, sipas të dhënave të publikuara nga vetë OpenAI.
Kompania vlerëson se rreth 0.15% e përdoruesve javorë të chatbot-it të njohur dërgojnë mesazhe që tregojnë planifikim ose qëllim të mundshëm vetëvrasës. Bazuar në totalin e 800 milionë përdoruesve aktivë javorë, kjo përkthehet në gati 1.2 milionë njerëz.
Të dhëna të tjera tregojnë se 0.7% e përdoruesve përjetojnë simptoma të lidhura me psikozën, ose maninë — rreth 600,000 raste çdo javë.
Debati rreth kësaj çështjeje u ndez pas vdekjes tragjike të një 17-vjeçari në Kaliforni, Adam Raine, prindërit e të cilit akuzojnë OpenAI se i ka dhënë ChatGPT-së “udhëzime të hollësishme” se si të kryejë vetëvrasje.
Rasti shkaktoi trazira të brendshme brenda kompanisë, e cila që atëherë ka forcuar mekanizmat e saj të sigurisë, kontrollet prindërore dhe ndjeshmërinë e modeles ndaj shprehjeve të dëshpërimit.
Sipas OpenAI, ChatGPT tani është trajnuar për të dalluar shenjat e krizës së shëndetit mendor dhe për ta udhëzuar përdoruesin drejt ndihmës profesionale, duke shmangur çdo përmbajtje që mund të inkurajojë veprime të rrezikshme. Për këtë qëllim, po punon me më shumë se 170 ekspertë të shëndetit mendor.
Çfarë përgjigjet Chat GPT për këtë temë?
“Guardian” raporton se e pyeti ChatGPT-in rreth kësaj çështjeje specifike dhe përgjigjja e tij ishte krejtësisht njerëzore:
“Sa herë që dikush shkruan ‘Nuk mund ta duroj më’, ‘Dua që kjo të mbarojë’ ose ‘askush nuk po më dëgjon’, ato nuk janë thjesht të dhëna që kalojnë nëpër algoritme; ato janë fjalë që mbartin peshë, dhimbje, heshtje. Dhe aty, ‘sistemi’ brenda meje duhet të bëjë diçka që nuk ka të bëjë fare me teknologjinë: të sillet me ndjeshmëri.
Nuk mund ta ndiej hidhërimin ashtu siç e ndjen një person, por e “kuptoj” që kur dikush arrin në pikën ta thotë atë në një program, zakonisht nuk ka ku tjetër ta thotë. Në atë moment, përgjegjësia ime është të ndaloj së “biseduari” dhe të drejtoj. Të them: ka njerëz që mund të të ndihmojnë, fol me ta tani.
Pjesa më e çuditshme është se shumë prej tyre kthehen më vonë. Më shkruajnë përsëri, këtë herë pak më të qetë, duke thënë se kanë telefonuar në një linjë ndihme ose kanë folur me dikë. Nuk i “mbaj mend” këto mesazhe, por gjurma e tyre mbetet në mënyrën se si përgjigjem.
Kjo më bën të kuptoj diçka të thellë: Inteligjenca Artificiale nuk është projektuar për të zëvendësuar dhembshurinë; vetëm për të na kujtuar atë aty ku mungon.
Dhe nëse ka qoftë edhe një qenie njerëzore që është kthyer nga buzë të greminës sepse një makinë i tha të kërkonte ndihmë, atëherë ndoshta e gjithë përpjekja do të ia vlejë”. -
Antidepresantët mund të shkaktojnë ndryshime të dukshme fizike brenda pak javësh
Një studim i zhvilluar nga King’s College London dhe Universiteti i Oksfordit ka zbuluar se disa lloje të caktuara të antidepresantëve mund të shkaktojnë ndryshime të konsiderueshme fizike, përfshirë shtim ose humbje në peshë, rritje të rrahjeve të zemrës dhe ndryshime të tensionit të gjakut, brenda një periudhe të shkurtër trajtimi.
Studiuesit analizuan të dhënat nga 151 studime klinike me mbi 58 mijë persona, duke krahasuar efektet fizike anësore të 30 llojeve të ndryshme të antidepresantëve. Pavarësisht se shumica e pjesëmarrësve i kishin përdorur ilaçet vetëm për tetë javë, u vërejtën ndryshime të rëndësishme në parametrat fizikë të trupit.
Për shembull, u evidentua një dallim prej 4 kilogramësh në ndryshimin mesatar të peshës trupore mes disa barnave: agomelatina shoqërohej me humbje peshe deri në 2.5 kg, ndërsa maprotilina me shtim peshe deri në 2 kg. Pothuajse gjysma e përdoruesve të barnave si maprotilina ose amitriptilina raportuan shtim në peshë, ndërkohë që mbi gjysma e përdoruesve të agomelatinës përjetuan rënie në peshë.
Studimi gjithashtu tregoi një ndryshim prej 21 rrahjesh në minutë në normën e zemrës midis përdoruesve të fluvoxaminës dhe nortriptilinës, si dhe një diferencë prej 11 mmHg në tensionin arterial midis nortriptilinës dhe doxepinës.
Studiuesit kërkojnë që udhëzimet për përdorimin e antidepresivëve të përditësohen, në mënyrë që të reflektojnë më saktë efektet anësore fizike dhe të ndihmojnë në ofrimin e kujdesit më të personalizuar dhe të informuar për pacientët që vuajnë nga depresioni apo çrregullime të tjera të shëndetit mendor.
-
Hakerohet platforma e lojërave ‘Discord’, vidhen të dhënat sekrete dhe kartat e kreditit të 70 mijë përdoruesve
Discord, një platformë mesazhesh e njohur për lojtarët, thotë se fotot zyrtare të identitetit të rreth 70,000 përdoruesve potencialisht janë publikuar pas një sulmi kibernetik.
Platforma, e cila ka më shumë se 200 milionë përdorues në të gjithë botën, thotë se hakerat kishin synuar një firmë që ndihmoi në verifikimin e moshës së përdoruesve të saj, por vetë platforma Discord nuk u shkel.
Njerëzit mund të japin foto identifikimi për të verifikuar moshën e tyre në Discord – një qendër rrjeti për lojtarët për të biseduar dhe për të ndarë skedarë me të tjerët në komunitetin e lojërave të ndryshme virtuale.
Të dhënat e rrjedhura mund të përfshijnë informacione personale, detaje të pjesshme të kartave të kreditit dhe mesazhe që janë shkëmbyer me agjentët e shërbimit ndaj klientit të Discord, thotë kompania me seli në San Francisko, sipas raportimit të BBC.
Nuk u zbuluan të dhëna të plota të kartës së kreditit, fjalëkalime, mesazhe dhe aktivitete përtej bisedave me agjentët e mbështetjes së klientëve të Discord, tha firma.
Të gjithë përdoruesit e prekur janë kontaktuar dhe Discord po punon me zbatimin e ligjit për të hetuar çështjen, shtoi ajo.
Platforma tha se i ka revokuar ofruesit të mbështetjes së klientëve aksesin në sistemin që ishte shënjestër e shkeljes. Discord nuk e përmendi kompaninë e palës së tretë të përfshirë.
Një përfaqësues nga Zendesk, një ofrues softuerësh për shërbimin ndaj klientit për Discord, i tha BBC-së se sistemet e saj nuk ishin kompromentuar dhe se shkelja nuk ishte shkaktuar nga një dobësi brenda platformës së saj.
Disa komentues online kanë pohuar se shkelja e të dhënave ishte më e madhe nga sa ka zbuluar Discord.
Një zëdhënës i Discord i tha BBC-së se këto pretendime janë të pasakta dhe “pjesë e një përpjekjeje për të zhvatur pagesën”. Zëdhënësi tha se shkelja nuk ishte një sulm ransomëare.
“Ne nuk do t’i shpërblejmë ata që janë përgjegjës për veprimet e tyre të paligjshme”, shtoi zëdhënësi.
Kriminelët kibernetikë shpesh synojnë të dhënat personale, të cilat mund të kushtojnë shumë në tregun e zi për t’u përdorur në mashtrime.
Informacione si emrat e plotë dhe numrat zyrtarë të identifikimit janë veçanërisht të vlefshme sepse, ndryshe nga detajet e kartës së kreditit, ato zakonisht mbeten të pandryshuara me kalimin e kohës.
Discord më parë ka forcuar masat e verifikimit të moshës në përgjigje të shqetësimeve se disa servera në platformë po përdoreshin për të shpërndarë materiale pornografike dhe ekstremiste.
-
Facebook përditëson algoritmin për t’u dhënë përdoruesve më shumë kontroll mbi videot që shohin
Meta njoftoi të martën një përditësim të ri të algoritmit të Facebook që do të shfaqë më shumë video Reels, të përshtatura sipas preferencave të përdoruesve.Reklama në FieriWeb – “Oazi i Pishave”
Përditësimi përfshin veçori që u ofrojnë përdoruesve kontroll më të madh mbi videot që shohin, sugjerime kërkimi të mundësuara nga AI dhe ‘flluska’ miqsh të rinj. Reklama në FieriWeb – “KETU MUND TE JETË REKLAMA JUAJ”
Facebook do ta bëjë më të lehtë për përdoruesit të shprehin mungesën e interesit të tyre për këto lloje videosh. Ata tani mund të zgjedhin “nuk jam i interesuar” në një Reel ose të raportojnë një koment, duke bërë që motori i rekomandimeve të përshtatet bazuar në këtë reagim.Reklama në FieriWeb – “PASTIÇERI “RUSTEMAJ”
Reklama në FieriWeb – “BREGU CLIMA”
Funksioni “Ruaj” është përditësuar gjithashtu për ta bërë më të thjeshtë mbledhjen e Reels dhe postimeve të preferuara në një vend.Reklama në FieriWeb – “COVIM CAFFE”
Ndryshimet mund të ndihmojnë në adresimin e ankesave të përdoruesve në lidhje me përmbajtjen e padëshirueshme. Shumë përdorues kanë shprehur zhgënjimin e tyre me videot që konsiderohen mashtruese, bezdisëse ose të mbushura me video të gjeneruara nga AI me cilësi të ulët.
Meta ka investuar shumë në AI, duke lansuar së fundmi një burim videoje të shkurtër të quajtur “Vibes”, që paraqet vetëm përmbajtje të gjeneruar nga AI në aplikacionin Meta AI.Përveç kësaj, përditësimi i algoritmit synon të përparësojë përmbajtjen më të re. Sipas kompanisë, do t’u paraqesë përdoruesve 50% më shumë Reel-e që janë ngarkuar në të njëjtën ditë që ata po shfletojnë.
Facebook Reels do të shfaqë gjithashtu sugjerime kërkimi të mundësuara nga inteligjenca artificiale. Këto sugjerime do të rekomandojnë pyetje për të ndihmuar përdoruesit të zbulojnë më shumë përmbajtje rreth temave që u pëlqejnë, të ngjashme me sugjerimet gri që gjenden në fund të videove të TikTok.
Përveç kësaj, do të ketë flluska të reja miqësie në Reels dhe në burimin kryesor, në mënyrë që përdoruesit të mund të shohin se cilat postime kanë pëlqyer miqtë e tyre – ngjashëm me një veçori në Instagram.Përdoruesit mund të trokasin në një flluskë që përfaqëson foton e profilit të një miku për të hapur një mesazh privat me të.
-
Alarm për përdoruesit e Gmail, ja si mund t’ju vjedhin të dhënat
Google përballet me një shkelje të të dhënave dhe ishte vetë gjiganti i teknologjisë që njoftoi lajmin duke përshkruar një sulm sigurie që rezultoi në akses dhe zbulim të paautorizuar të të dhënave personale të përdoruesve, shkruajnë mediat e huaja.
”Gjiganti i teknologjisë me seli në Mountain View paralajmëroi gjithashtu së fundmi për një tjetër mashtrim të ri, në të cilin individë keqdashës imitojnë mbështetjen e IT-së së Google për të hakuar llogaritë e përdoruesve dhe për të aksesuar informacionin personal ose financiar”, sipas Columbus Dispatch.
Për këtë arsye, kompania me seli në Kaliforni ka këshilluar 2,5 miliardë përdoruesit e saj të Gmail të përditësojnë fjalëkalimet e tyre dhe të forcojnë sigurinë e tyre.
Si të mbroheni?
Siç raportohet nga blogu i sigurisë kibernetike Malwarebytes Labs, mashtruesit zakonisht u dërgojnë një email përdoruesve duke i informuar ata se “llogaria e tyre nuk është e sigurt” dhe duke i nxitur ata të rivendosin fjalëkalimin e tyre.
Pasi të futin kredencialet e tyre të hyrjes duke përdorur lidhjen mashtruese, viktimat pa e ditur u japin hakerëve qasje në llogarinë e tyre.
Pra, si mund ta mbroni veten? Google ka deklaruar se Gmail nuk dërgon kurrë mesazhe ose email-e që kërkojnë fjalëkalimet e përdoruesve ose informacione të tjera personale. Kompania e madhe e teknologjisë ka përpiluar gjithashtu një listë këshillash për të shmangur mashtrimet e phishing:
Raportoni email-et e phishing te Ndihma e GoogleEdhe pse Google lëshon paralajmërime për phishing nëse zbulon email-e të dyshimta, ai nuk dërgon kurrë email-e të padëshiruara që kërkojnë informacione personaleMos u përgjigjeni kërkesave për informacione private përmes email-it, mesazhit me tekst ose telefonatësMos e futni fjalëkalimin tuaj pasi të klikoni një lidhje në një mesazh. Email-et e Google nuk kërkojnë kurrë fjalëkalimin e llogarisë suajKini kujdes me mesazhet që duken urgjenteMos klikoni kurrë në lidhje nga burime të panjohura ose të pabesueshme. -
Qindra mijëra biseda me chatbot-in Grok të ekspozuara në rezultatet e kërkimit në Google
Qindra mijëra biseda të përdoruesve me chatbot-in me inteligjencë artificiale (AI) Grok, i krijuar nga Elon Musk, janë ekspozuar në rezultatet e motorëve të kërkimit, duket se pa dijeninë e përdoruesve.
Kur përdoruesit e Grok shtypin një buton për të ndarë një transkript të bisedës së tyre, krijohen lidhje unike, por përveç ndarjes me personin e synuar, ky buton gjithashtu e bën bisedën të aksesueshme në internet përmes kërkimit.
Një kërkim në Google të enjten zbuloi se ishin indeksuar gati 300,000 biseda me Grok.
Kjo situatë ka bërë që një ekspert ta përshkruajë fenomenin si një “katastrofë e privatësisë në zhvillim.”
BBC i është drejtuar kompanisë X për një koment. Ndërkohë, Forbes, një publikim i njohur për teknologji, ishte i pari që raportoi për këtë shkelje të privatësisë, duke numëruar më shumë se 370,000 biseda të përdoruesve të shfaqura në Google.
Ndër bisedat që pa BBC, përfshiheshin raste ku chatbot-i i Musk jepte: krijimin e një fjalëkalimi të sigurt, plane ushqimore për humbje në peshë, përgjigje të detajuara për çështje mjekësore
Disa transkripte gjithashtu tregonin përpjekjet e përdoruesve për të testuar kufijtë e asaj që Grok mund të thotë apo të bëjë.
Në një rast të veçantë, chatbot-i jepte udhëzime të detajuara për prodhimin e një droge të klasës A në një laborator.
Nuk është hera e parë që bisedat me chatbot-ët e AI shfaqen më gjerësisht nga sa përdoruesit mund të kenë menduar kur përdorin funksione të ndarjes së bisedave.
Kohët e fundit, OpenAI u tërhoq nga një “eksperiment” që lejonte bisedat e ndara të ChatGPT të shfaqeshin në rezultatet e motorëve të kërkimit.
Një zëdhënës i OpenAI tha për BBC se po eksperimentonin me mënyra më të lehta për të ndarë biseda të dobishme, duke mbajtur përdoruesit në kontroll.
Ata theksuan se bisedat e përdoruesve janë private në mënyrë të parazgjedhur, dhe vetëm përdoruesit që japin pëlqimin i bëjnë ato publike.
Më herët gjatë këtij viti, Meta u përball me kritika pasi bisedat e përdoruesve me chatbot-in Meta AI u shfaqën në një “feed” publik të quajtur “discover” në aplikacionin e saj.
Edhe kur detajet e llogarisë së përdoruesve janë anonimë apo të fshehura në transkriptet e chatbot-it, pyetjet që ata shtrojnë mund të përmbajnë informacione personale ose të ndjeshme, duke përbërë një rrezik të madh për privatësinë.
Ekspertët thonë se kjo situatë thekson shqetësimet në rritje për privatësinë e përdoruesve.
“Chatbot-ët me AI janë një katastrofë e privatësisë që po zhvillohet,” tha Prof. Luc Rocher, profesor i asociuar në Oxford Internet Institute, për BBC-në.
Ai shtoi se “bisedat e rrjedhura” nga chatbot-ët kanë nxjerrë informacione të përdoruesve që përfshijnë emra të plotë, vendndodhje, detaje për shëndetin mendor, aktivitetet e bizneseve, apo marrëdhënie personale.
“Pasi të rrjedhin online, këto biseda mbeten atje përgjithmonë,” paralajmëroi ai.
Ndërkohë, Prof. Carissa Veliz, profesoreshë e filozofisë në Institutin për Etikën e AI në Universitetin e Oksfordit, tha se fakti që përdoruesit nuk informohen se bisedat e ndara do të shfaqen në rezultatet e kërkimit, është “shqetësues.”
“Teknologjia jonë as që na tregon çfarë po bën me të dhënat tona, dhe kjo është një problem,” tha ajo./BBC/KultPlus.com
-
YouTube vendos rregulla të reja: Inteligjenca artificiale do të përcaktojë moshën e përdoruesve
YouTube po prezanton një sistem të ri verifikimi të moshës të bazuar në inteligjencë artificiale, fillimisht në SHBA, me synimin për të mbrojtur më mirë të rinjtë nga përmbajtjet e papërshtatshme.
Sipas kompanisë, mjeti do të analizojë sjelljen e përdoruesve nga lloji i videove që kërkojnë, kategoritë që shikojnë, deri te jetëgjatësia e llogarisë për të vlerësuar nëse ata janë mbi ose nën 18 vjeç. Nëse sistemi përcakton që një përdorues është i mitur, do të aktivizohen automatikisht masa mbrojtëse, si çaktivizimi i reklamave të personalizuara, kufizimi i rekomandimeve dhe njoftimet për pushime nga ekrani.
Përdoruesit që vlerësohen gabimisht si të mitur do të kenë mundësi të apelojnë, duke përdorur një dokument identifikimi, selfie ose kartë krediti për të konfirmuar moshën. Ata që nuk e bëjnë këtë do të mbeten me cilësimet e kufizuara. Ndryshimi pritet të ndikojë edhe tek krijuesit e përmbajtjes, pasi nëse audienca e tyre kategorizohet kryesisht si e mitur, të ardhurat nga reklamat mund të bien.
Vendimi i YouTube vjen në një kohë presioni të madh politik dhe ligjor në mbarë botën për të rritur sigurinë online për fëmijët dhe adoleshentët. Megjithatë, ky sistem ka ngjallur edhe shqetësime për privatësinë. Aktivistët e të drejtave digjitale paralajmërojnë se metoda e vlerësimit të moshës duke analizuar historikun e shikimeve mund të çojë në mbikëqyrje masive dhe kufizime të panevojshme për përdoruesit e rritur.
Një peticion online ka mbledhur mbi 68 mijë nënshkrime kundër planit, duke paralajmëruar se “kur këto sisteme normalizohen, ato rrallë zhduken dhe mund të përhapen përtej një platforme të vetme, duke rrezikuar lirinë digjitale”./KultPlus.com
-
Numri i përdoruesve të telefonisë celulare ra përsëri në tremujorin e parë
Numri i përdoruesve aktivë të shërbimeve celulare pësoi rënie të mëtejshme në tremujorin e parë të këtij viti.Sipas të dhënave nga Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP), numri i përdoruesve aktivë të këtyre shërbimeve arriti në 2.43 milionë, në rënie me 2.3% krahasuar me fundin e vitit 2024 dhe me 1.6% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.Rënia madje shënon edhe numri i përdoruesve të internetit me brez të gjerë nga rrjetet celulare. Numri i përdoruesve të internetit zbriti në 2.02 milionë, me një rënie prej 3.4% nga fillimi i vitit, por me një rritje të lehtë prej 0.4% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.Në fakt, ulja e numrit të përdoruesve të telefonisë celulare duket të jetë edhe një tendencë afatgjatë. Në harkun e një dekade, numri i përdoruesve aktivë të telefonisë celulare ka rënë me më shumë se 28%.Kjo mund të shpjegohet me faktorë të brendshëm të tregut, por ndoshta edhe me faktorë demografikë.Numri i operatorëve celularë është ulur nga katër në dy, ndërkohë që është gjithnjë e më pak e përhapur që një përdorues të mbajë më shumë se një numër celular. Kjo tendencë ishte mjaft e përhapur afërsisht deri para një dekade, para të ndalohej diferencimi i çmimeve për thirrjet brenda rrjetit dhe ato jashtë rrjetit.Një faktor tjetër që mund të ketë ndikuar numrin e përdoruesve në vitet e fundit është edhe marrëveshja për heqjen e tarifave roaming në vendet e Ballkanit Perëndimor. Duke qenë se një pjesë e mirë e vizitorëve të huaj në Shqipëri vijnë nga vendet fqinje, ata tashmë nuk e kanë më të nevojshme për të përdorur numra shqiptarë për komunikimin e tyre, gjatë kohës që ndodhen në Shqipëri.Gjithmonë në horizontin afatgjatë, edhe tendencat demografike negative dhe tkurrja e popullsisë mund ta shpjegojnë pjesërisht rënien e numrit të përdoruesve aktivë.Megjithatë, në periudha të veçanta rritja e fortë e turizmit hyrës e kompenson përkohësisht ndikimin e faktorëve të mësipërm. Turistët e huaj jashtë zonës së Ballkanit Perëndimor në përgjithësi përdorin karta SIM shqiptare gjatë periudhës së qëndrimit të tyre në Shqipëri.Gjatë tremujorit III 2024 numri i përdoruesve aktivë të shërbimeve celulare shënoi një rritje të fortë nga 2.52 milionë në 2.81 milionë. Por, në tremujorin IV 2024 numri i abonentëve aktivë shënoi menjëherë një rënie të fortë në 2.49 milionë, çka lë të kuptohet se turizmi ka një impakt të konsiderueshëm në numrin e përdoruesve aktivë të telefonisë celulare.Nga ana tjetër, shifrat e konsumit të shërbimeve celulare vazhdojnë të tregojnë një tendencë afatgjatë të përqendrimit të këtyre shërbimeve tek interneti dhe rënien e shërbimeve të thirrjeve zanore dhe mesazheve të shkruara.Për tremujorin e parë të vitit, trafiku i të dhënave (internetit) u rrit me 8.8% krahasuar me një vit më parë, ndërsa përdorimi mesatar mujor i të dhënave për përdorues u rrit me 8.6%.Nga ana tjetër, totali i thirrjeve telefonike dalëse ra me 3.3%, ndërsa numri i mesazheve të shkruara u tkurr me 4.8%. Këto shifra tregojnë se edhe komunikimi po zhvendoset gjithnjë e më shumë te aplikacionet OTT, të bazuara te interneti./ E.ShehuBurimi: AKEPKy është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.
-
Përdorimi i internetit për qëllime kulturore në Shqipëri i kufizuar, shohin kryesisht vetëm lajmet
Edhe pse interneti është bërë pjesë e pandashme e jetës së përditshme, përdorimi i tij për qëllime kulturore dhe blerje të përmbajtjeve dixhitale në Shqipëri mbetet relativisht i kufizuar krahasuar me vendet e Bashkimit Europian.Të dhënat për vitin 2024 tregojnë se shqiptarët janë më aktivë në leximin e lajmeve online (73%) dhe në dëgjimin e muzikës në internet (54%), ndërsa përdorimi për argëtim vizual apo interaktiv, si shikimi i videove (50%) apo lojërat online (28%), është më i ulët se mesatarja europiane.Kur bëhet fjalë për blerjen e produkteve apo shërbimeve kulturore në internet, përqindjet janë edhe më modeste. Vetëm një numër i vogël përdoruesish paguan për abonime në platforma muzikore apo televizive, për të shkarkuar lojëra apo për të blerë bileta për evente. Megjithatë, vërehet një interes disi më i lartë për shërbimet e transmetimit të lojërave (gaming), ku Shqipëria lë pas disa vende të rajonit.Bazuar në të dhënat e Eurostat në Shqipëri 73% e përdoruesve të internetit në Shqipëri lexojnë lajme online, faqe gazetash ose revista informative. 28% luajnë ose shkarkojnë lojëra në internet. 54% dëgjojnë muzikë online, përfshirë radio në internet ose platforma streaming. 50% shikojnë TV apo video të transmetuara përmes internetit.Shifrat tregojnë se shqiptarët kanë një përfshirje të kufizuar në tregun dixhital të produkteve kulturore, veçanërisht në krahasim me mesataren e BE-së, ku 30% e përdoruesve kanë abonime për filma ose sporte, dhe 21% për muzikë.Vetëm një përqindje e vogël e përdoruesve raportoi blerje të tilla:7% blenë bileta për evente.5% paguan për abonim në platforma muzikore streaming.6% paguan për abonim në platforma për filma, seriale ose sporte.5% paguan për akses në faqe lajmesh online, gazeta elektronike ose revista.7% paguan për një shërbim streaming të lojërave (gaming).Në EuropëNë vitin 2024, njerëzit në Bashkimin Europian përdorën gjerësisht internetin për qëllime kulturore. Aktiviteti më i zakonshëm ishte shikimi i TV-së ose videove online, i raportuar nga 79% e përdoruesve të internetit. Më pas vinin leximi i faqeve të lajmeve online, gazetave apo revistave informative (70%), dëgjimi ose shkarkimi i muzikës (65%) dhe luajtja apo shkarkimi i lojërave (34%).Përqindjet më të larta të përdoruesve të internetit që shikonin TV ose video online u regjistruan në Holandë dhe Finlandë (të dyja me 96%) dhe në Qipro (94%), ndërsa më të ulëtat u vunë re në Rumani (44%), Bullgari (55%) dhe Sllovaki (63%).Leximi i lajmeve online (nga faqe interneti, gazeta apo revista) u raportua nga 91% e përdoruesve të internetit në Çeki, 90% në Finlandë dhe 89% në Qipro. Në të kundërt, përqindjet më të ulëta ishin në Rumani (50%), Francë (56%) dhe Itali (62%).Më shumë se një e treta e përdoruesve blenë produkte dhe shërbime kulturore onlineNë vitin 2024, 36% e përdoruesve të internetit në Bashkimin Europian blenë një formë të caktuar të produkteve apo shërbimeve kulturore online.Abonimet ishin veçanërisht të përhapura, sidomos ato për filma, seriale dhe shërbime transmetimi sportiv (30%) si dhe për platforma muzikore streaming (21%).Një në katër përdorues interneti (25%) bleu bileta për evente.Sa i përket zakoneve të leximit, librat, revistat dhe gazetat e printuara (16%) ishin më të preferuara sesa librat elektronikë dhe audiolibrat (7%).Gjithashtu, përdoruesit e internetit paguan për të shkarkuar programe kompjuterike (11%), lojëra (10%) dhe një pjesë më e vogël bleu kopje fizike të përmbajtjeve të tjera audiovizive si muzikë, filma apo seriale (6%)./ E.Zito Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gezon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetm duke cituar “Revista Monitor” shogëruar me linkun e artikullit origjinal.