Tag: përdorin

  • Rritet përdorimi i teknologjisë në 2025, mbi 45% blejnë online

    Rritet përdorimi i teknologjisë në 2025, mbi 45% blejnë online

    Përdorimi i teknologjisë këtë vit është rritur si në përdorimin e  internetit, pajisjeve dhe gjithashtu shërbimeve bankare digjitale dhe blerjen e online.

    Sipas të dhënave të INSTAT bazuar në rezultatet e anketës së “Përdorimit të Teknologjisë së informacionit dhe Komunikimit në NjEF dhe individë (TIK)”, në grup-moshën 16-74 vjeç, e përdorin internetin 87,2% e tyre, nga të cilët 97,3% e përdorin “disa herë gjatë ditës”.

    99,9% e individëve përdorin aparat celularë/telefona inteligjent (smart) për të hyrë në internet, ndjekur nga pajisje të tjera (Smart TV, lexues librash, ora smart, etj.)  59,0%, laptop 41,2%, dhe nëpërmjet kompjuter/desktop (20,9%) 99,1% kryejnë thirrje/video thirrje (përmes Skype, Viber, whatsApp,etj.).

    Sipas anketës  97,7% e NjEF në Shqipëri kanë akses në internet prej të cilave, 92,1% në internet me rrjet fiks broadband (rrjet optike ose kabllor, ADSL, etj.) dhe 99,3% në internet nëpërmjet lidhjes “mobile broadband” (3G/4G, tablet,etj.).

    Aktivitetet që kryhen nëpërmjet internetit në “tre muajt e fundit”, nga momenti i kryerjes së intervistës, të cilat kanë regjistruar rritje më të larta janë kërkimi i informacionit për të mira dhe shërbime 10,7 pikë përqindje, internet banking (e-banking) me7,7 pikë përqindje dhe pjesëmarrja në rrjetet sociale (krijim profili, etj.), 5,7 pikë përqindje.

    Një masë e madhe 99,5% e popullsisë së grup-moshës 16-74 vjeç, kanë një llogari në platformën digjitale e-albania.

    Mbi 45% e popullsisë së grup-moshës 16-74 vjeç, kanë kryer blerje “online” në “12 muajt e fundit”.

    Ndër blerjet “online”, që zënë peshën më të madhe janë: − Blerja e rrobave/këpucëve/aksesorëve me 96,5%, shërbimet e dërgimit (katering) në shtëpi nga restorantet apo fast food me 61,1%.

    Të gjithë aftësitë teknologjike apo kompjuterike kanë shënuar rritje, ku rritja më e lartë është shënuar në aftësitë lidhur me “Përdorimin e programeve për të edituar foto, video apo fileve audio” me rreth 9,2 pikë përqindje, ndjekur nga aftësitë lidhur me “Përdorimin e programit të procesimit në ëord” me rreth 8,4 pikë përqindje.

    Përdorimi i TIK nga individët e grup-moshës 16-74 vjeç individët e moshës 16-74 vjeç që kanë përdorur internetin në “tre muajt e fundit” nga momenti i kryerjes së intervistës, përfaqësojnë 87,2% të popullsisë në studim. Tregues i cili ka regjistruar një rritje rreth 1,0 pikë përqindje, krahasuar me vitin 2024. Ndër to, përdoruesit e shpeshtë të internetit përfaqësojnë 97,3% të individëve (që përdorin internet disa herë gjatë ditës), ndjekur nga ata që e përdorin çdo ditë/pothuajse çdo ditë me 2,3% dhe 0,3% ata që përdorin internetin të paktën një herë në javë.

    Në vitin 2025 të gjithë kategoritë për kontaktet elektronike nëpërmjet internetit me autoritetet publike dhe disa shërbime publike, si faqet e internetit në lidhje me detyrimet e qytetarëve (p.sh, deklaratën tatimore, njoftimin për zhvendosje), të drejtat (p.sh përfitimet sociale), dokumentet zyrtare (p.sh letërnjoftim, certifikatë të lindjes), shërbimet arsimore publike (p.sh biblioteka publike, informacion mbi regjistrimin në shkollë ose universitet, shërbimet e shëndetit publik) kanë shënuar rritje.

    Një rritje prej rreth 2,2 pikë përqindje është shënuar për kategorinë “marrje informacioni nga faqet ose aplikacionet e internetit”, ndërsa kategoria “shkarkimi apo printimi i formularëve zyrtarë” ka shënuar rritje me rreth 0,5 pikë përqindje, krahasuar me vitin 2024.

    Anketa gjeti se blerjet “online” janë kryer nga 45,4% e popullsisë së grupmoshës 16-74 vjeç “në 12 muajt e fundit” (me një rritje prej rreth 3,0 pikë përqindje) dhe 26,1% janë kryer në “3 muajt e fundit” nga momenti i kryerjes së intervistës (me 5,7 pikë përqindje rritje).

    Anketa mbi Përdorimin e TIK në Familje dhe nga individët është një vrojtim statistikor që kryhet nga iNSTAT pranë njësive ekonomike familjare (NjEF) dhe ka objekt të gjithë individët të grup-moshës 16-74 vjeç me vendbanim të zakonshëm në Shqipëri.

  • Japonia përballet me krizën e demencës: Robotët dhe inteligjenca artificiale vijnë në shpëtim

    Japonia përballet me krizën e demencës: Robotët dhe inteligjenca artificiale vijnë në shpëtim

    Vitin e kaluar, më shumë se 18,000 të moshuar që jetonin me demencë lanë shtëpitë e tyre dhe bredhën nëpër Japoni, dhe rreth 500 prej tyre u gjetën më vonë të vdekur, raportoi rrjeti televiziv britanik BBC në një artikull se Japonia po përballet me një “krizë demence”.

    Policia tha se numri i rasteve të tilla ishte dyfishuar që nga viti 2012, duke treguar presion në rritje mbi Japoninë, e njohur për jetëgjatësinë e saj.

    Kriza përkeqësohet më tej nga reduktimet e fuqisë punëtore dhe kufizimet e rrepta për punëtorët e huaj që vijnë për të ofruar kujdes.

    Qeveria japoneze e ka identifikuar demencën si një nga sfidat e saj më urgjente të politikave, dhe Ministria e Shëndetësisë vlerëson se kostot e kujdesit shëndetësor dhe social që lidhen me demencën do të arrijnë në 14 trilionë jen (90 miliardë dollarë) deri në vitin 2030 – nga nëntë trilionë jen në vitin 2025.

    Në strategjinë e saj të fundit, qeveria po planifikon një kthesë drejt teknologjisë për të lehtësuar presionin.

    GPS, robotë, njoftime…

    Në të gjithë vendin, njerëzit po përdorin sisteme të bazuara në GPS për të gjurmuar ata që enden.

    Disa rajone ofrojnë etiketa GPS që mund të njoftojnë autoritetet në momentin që një person largohet nga një zonë e caktuar.

    Në disa qytete, punëtorët në dyqanet e vogla marrin njoftime në kohë reale, një lloj rrjete sigurie për komunitetin që mund të gjejë një person të zhdukur brenda disa orësh.

    Fušiću AI Gait përdor inteligjencën artificiale për të analizuar qëndrimin dhe modelet e ecjes, duke zbuluar shenjat e hershme të demencës – lëvizjen e këmbëve gjatë ecjes, kthesat më të ngadalta ose vështirësinë në qëndrim – duke krijuar imazhe skeletore që mjekët mund t’i përdorin gjatë ekzaminimeve rutinë.

    “Zbulimi i hershëm i sëmundjeve që lidhen me moshën është thelbësor”, tha zëdhënësi i kompanisë Hidenori Fujiwara.

    “Nëse mjekët mund të përdorin të dhënat e kapjes së lëvizjes, ata mund të ndërhyjnë më herët dhe t’i ndihmojnë njerëzit të qëndrojnë aktivë më gjatë”, shtoi ai.

    Ndërkohë, studiuesit në Universitetin Waseda po zhvillojnë AIREC, një robot humanoid prej 150 kilogramësh i projektuar për t’u kujdesur për “të ardhmen”.

    Mund ta ndihmojë një person të veshë çorape, të rrahë vezë për një omëletë dhe të palosë rrobat.

    Shkencëtarët në Universitetin Waseda shpresojnë që AIREC në të ardhmen do të jetë në gjendje të ndryshojë rrobat e njerëzve dhe të parandalojë ulcerat nga presioni tek pacientët që lëvizin pak.

  • Rritja e fëmijëve me mbështetjen e ChatGPT, cilat pyetje bëjnë më shpesh prindërit

    Rritja e fëmijëve me mbështetjen e ChatGPT, cilat pyetje bëjnë më shpesh prindërit

    Inteligjenca artificiale po bëhet një mjet i dobishëm për prindërit në menaxhimin e vendimeve dhe temave të vështira.

    Sipas hulumtimeve, nënat dhe baballarët modernë janë gjithnjë e më të hapur ndaj përdorimit të inteligjencës artificiale për t’i ndihmuar me vendimet prindërore .

    Një raport tregoi se tre nga 10 prindër të fëmijëve nën moshën 18 vjeç kanë përdorur inteligjencën artificiale për t’u dhënë këshilla fëmijëve të tyre , ndërsa 33 përqind e kanë konsideruar ta bëjnë këtë, raporton Zaphetna.rs.

    Prindërit më shpesh e përdorin inteligjencën artificiale për të ndihmuar me detyrat e shtëpisë (45 përqind) ose kur kërkojnë argëtim ose libra të përshtatshëm për moshën (39 përqind). Megjithatë, deri në 40 përqind do të drejtoheshin te mjete si Copilot ose ChatGPT nëse do të duhej të diskutonin tema të vështira si dhuna nga bashkëmoshatarët, pikëllimi për humbjen ose marrëdhëniet.

    Gjithashtu, 39 përqind e prindërve në një anketë me 5,000 të rritur e gjetën inteligjencën artificiale të dobishme për të shpjeguar tema më komplekse si ndryshimi i klimës ose puberteti, shkruan Express.co.uk.

    Harry Gove, zëdhënës i OnePoll, i cili kreu anketën, tha:

    “IA mund të ndihmojë vërtet në gjetjen e përgjigjeve për pyetjet ose zgjidhjeve për problemet shumë shpejt – dhe për prindërit që shpesh ekspozohen ndaj shumë pyetjeve dhe problemeve, mund të jetë një zgjidhje e thjeshtë dhe e shpejtë. Megjithatë, mbështetja te IA duhet të kufizohet kryesisht në kërkimin paraprak. Prindërit duhet të konsultohen me ekspertë kur është e nevojshme, por edhe të kërkojnë ndihmë dhe mbështetje nga miqtë dhe familja”, thotë Gove.

    Vetëm 37 përqind e prindërve të fëmijëve nën 18 vjeç që përdorin inteligjencën artificiale thanë se nuk e kanë konsideruar kurrë përdorimin e inteligjencës artificiale për të ndihmuar me vendimet prindërore ose për të kërkuar këshilla.

    Midis atyre që e bënë këtë, shumë e gjetën të dobishme për organizimin e jetës familjare. Kështu, 38 përqind e përdorën inteligjencën artificiale për të krijuar rutina për të fjetur dhe për të studiuar, dhe 35 përqind për planifikimin e vakteve dhe të ushqyerjes.

    Të tjerë kanë pranuar se e përdorin atë për inkurajim dhe vlerësim kur duan ta kuptojnë më mirë fëmijën e tyre – si sillet, çfarë bën dhe si rritet në përgjithësi.

    34 përqind e prindërve mbështeten te inteligjenca artificiale për të kontrolluar momentet zhvillimore, një e treta e përdorin atë për të menaxhuar ndryshimet në sjellje dhe 29 përqind madje drejtohen te robotët kur duan të mbështesin shëndetin mendor dhe mirëqenien emocionale të fëmijës së tyre.

    Megjithatë, edhe pse teknologjia po pranohet gjithnjë e më shumë në mjedisin familjar, 27 përqind e prindërve të anketuar besojnë se duhet bërë më shumë në institucionet arsimore.

    Dhe vetëm 29 përqind e fëmijëve thuhet se janë të interesuar për inteligjencën artificiale dhe e përdorin atë në mënyrë aktive. Pesëmbëdhjetë përqind e nënave dhe baballarëve thonë se fëmijët e tyre nuk i përdorin fare këto mjete, ndërsa 13 përqind pranojnë se i përdorin ato, por nuk bëjnë pyetje.

    Gove shton:

    “Bota po ndryshon, por ka ende punë për t’u bërë, si në aspektin e përqafimit të IA-së dhe aftësive të saj, ashtu edhe në aspektin e mbështetjes që IA mund të ofrojë në të vërtetë. Prindërit që përdorin IA-në për të ndihmuar në zgjidhjen e sfidave të prindërimit duhet të kontrollojnë gjithmonë se nga vjen ky informacion dhe, idealisht, të shkojnë direkt te ato burime për kontekst shtesë.”

    13 mënyrat kryesore se si prindërit modernë po e përdorin inteligjencën artificiale:

    Ndihmë me detyrat e shtëpisë ose projektet shkollore;

    Duke folur për tema të vështira (dhuna nga bashkëmoshatarët, pikëllimi për humbjen, marrëdhëniet);

    Gjetja e argëtimit ose librave të përshtatshëm për moshën;

    Shpjegimi i temave komplekse (p.sh. inteligjenca artificiale, ndryshimet klimatike, puberteti);

    Krijimi i rutinave (p.sh. koha e gjumit, orari i studimit);

    Menaxhimi i kohës para ekranit dhe zakoneve dixhitale;

    Planifikimi i vakteve dhe ushqyerjes për fëmijët;

    Lundrimi në sigurinë online dhe përdorimi i rrjeteve sociale;

    Kuptimi i momenteve të zhvillimit;

    Menaxhimi i sfidave të sjelljes;

    Zgjedhja e aktiviteteve ose hobive jashtëshkollore;

    Marrja e vendimeve në lidhje me kurset arsimore ose zgjedhja e një shkolle;

    Mbështetja e shëndetit mendor dhe mirëqenies emocionale të fëmijëve.

  • Ashtu si njerëzit, macet mund të përdorin më shumë putrat e djathta ose të jenë mëngjarashe

    Ashtu si njerëzit, macet mund të përdorin më shumë putrat e djathta ose të jenë mëngjarashe

    Hulumtimet e reja kanë konfirmuar se macet kanë një preferencë kur bëhet fjalë për përdorimin e putrës së majtë ose të djathtë, njësoj si njerëzit me dorën e majtë dhe të djathtë, sipas “Science Alert”.

    Duket se ekziston edhe një lidhje gjinore. Sipas studimit të ri, macet preferojnë të përdorin putrën e djathtë për të marrë një kafshatë të shijshme ushqimi ose për të zbritur shkallët, ndërsa maçokët preferojnë të përdorin putrën e majtë.

    Sipas ekipit të Universitetit Queen’s, në Belfast në Britaninë e Madhe tregohet se kjo preferencë lidhet me strukturat e trurit të miqve tanë me gëzof.

    Ndryshe nga studimet e mëparshme mbi preferencën e përdorimit të putrave, të cilat u kryen në kushte laboratorike të kontrolluara, kjo analizë u zhvillua në shtëpitë e vetë maceve ndërsa ato kryenin detyra të përditshme, duke analizuar gjithsej 24 maçokë dhe 20 mace.

    Ashtu si njerëzit, macet mund të përdorin më shumë putrat e djathta ose të jenë mëngjarashe.

    Hulumtimet tregojnë se maçokët kanë më shumë gjasa të jenë mëngjarashë, ndërsa macet kanë tendencë të përdorin putrat e djathta.

    Megjithatë, disa mace janë ambidekstra dhe i përdorin të dyja putrat në mënyrë të barabartë.

    Sipas studimit ekziston një ndryshim individual brenda gjinive.

    Çdo mace tenton të favorizojë më shumë njërën putër për aktivitete si, ngrënia e ushqimit, kujdesi ose kapërcimi i pengesave.

    Një model i dukshëm i vërejtur në studime është se maçokët kanë më shumë gjasa të favorizojnë putrën e tyre të majtë, dhe macet kanë më shumë gjasa të favorizojnë të djathtën.

    Macet ambidekstra i përdorin të dyja putrat me aftësi të barabartë.

    Preferenca e përdorimit të putrave është e lidhur me lateralizimin e trurit, e ngjashme me mënyrën se si dora tek njerëzit është e lidhur me strukturën dhe funksionin e trurit.

    Këto janë një tregues – se sa mirë kafshët shtëpiake mund t’i përgjigjen stresit, pasi ana e majtë e trurit kontrollon anën e djathtë të trupit dhe anasjelltas.

    “Kafshët mëngjarashe, të cilat mbështeten më shumë në hemisferën e tyre të djathtë për përpunimin e informacionit, kanë tendencë të shfaqin reagime më të forta ndaj frikës, shpërthime agresive dhe përballojnë më keq situatat stresuese sesa kafshët që përdorin më shumë gjymtyrët e djathtë dhe mbështeten më shumë në hemisferën e tyre të majtë.

    Macet dhe maçokët ishin sterilizuar dhe kastruar para se të fillonin eksperimentet, por studiuesit nuk i përjashtojnë hormonet – si arsye pse disa mace e vënë putrën e majtë përpara dhe disa të tjera të djathtën. 

  • Numërimi me gishta është një trampolinë drejt suksesit në matematikë

    Numërimi me gishta është një trampolinë drejt suksesit në matematikë

    Një studim zviceran ka zbuluar se fëmijët që fillojnë të përdorin gishtat herët, kanë më shumë gjasa të bëhen më të mirë në llogaritje më vonë. A duhet që prindërit dhe mësuesit ta ripërcaktojnë stigmën rreth numërimit me gishta, dhe kur mund të sinjalizojë kjo një problem?

    Numërimi me gishta në shkollën fillore nuk është shenjë dobësie, por një mjet i rëndësishëm për të mësuar matematikën, sipas një studimi afatgjatë nga studiues në Zvicër të botuar në Developmental Psychology.

    Ekipi zbuloi se fëmijët e mësojnë aritmetikën më mirë kur përdorin duart. Prindërit dhe mësuesit nuk duhet t’i ndalojnë fëmijët të numërojnë me gishta, tha autorja e studimit Catherine Thevenot e Universitetit të Lozanës.

    “Fëmijët nuk duhet të turpërohen kurrë të përdorin gishtat. Ata duhet të jenë krenarë që i përdorin ato për të zgjidhur llogaritjet.”

    Vitin e kaluar, Thevenot publikoi një studim mbi fëmijët parashkollorë, duke treguar se performanca e tyre aritmetike mund të përmirësohet, nëse mësohen të numërojnë me gishta.

    Hulumtimet e mëparshme kishin sugjeruar se nga mosha rreth shtatë vjeç, fëmijët që nuk i përdorin gishtat kanë rezultate më të mira se ata që numërojnë me gishta.

    Thevenot dhe kolegia e tij Marie Krenger, shqyrtuan se çfarë fshihet pas kësaj.
    Ata ndoqën zhvillimin afatgjatë të rreth 200 fëmijëve zviceranë të moshës 4 e gjysmë deri në 7 vjeç e gjysmë, këtë herë pa udhëzime për numërimin me gishta, dhe i vëzhguan ata duke shtuar në intervale të rregullta.

    Rezultatet treguan se sa më herët që fëmijët i numëronin gishtat, aq më shumë gjasa kishin që më vonë të bëheshin ndër më të mirët në llogaritje. Studiuesit raportuan se fëmijët që nuk numëruan kurrë gishtat gjatë viteve treguan performancën më të dobët.

    Sipas autorëve, arsyeja pse fëmijët pa ndihmë me gishta kanë rezultate më të mira rreth moshës shtatë vjeç është se ata kishin mësuar më parë të llogaritnin me duar, pastaj kishin kaluar në aritmetikën mendore.

    Numëruesit e mëparshëm të gishtërinjve dhanë rezultate më të mira si për fëmijët që nuk i kishin përdorur kurrë gishtat, ashtu edhe për ata që vazhdonin të mbështeteshin tek ata.

    Nëse fëmijët mbi moshën tetë vjeç ende kanë nevojë për duart e tyre për të llogaritur, kjo mund të jetë një shenjë vështirësish, tha Thevenot. Por edhe atëherë, shtoi ajo, ata nuk duhen qortuar, sepse përdorimi i gishtërinjve ka të ngjarë t’i ndihmojë ata të arrijnë fazën tjetër të zhvillimit, vetëm pak më vonë se të tjerët./ DPA News.

  • Vetëm 15.8% e shqiptarëve përdorin AI, ndër nivelet më të ulëta në kontinent

    Vetëm 15.8% e shqiptarëve përdorin AI, ndër nivelet më të ulëta në kontinent

    Shqipëria pozicionohet ndër vendet me përdorimin më të ulët të inteligjencës artificiale, sipas të dhënave të raportuara. Vetëm 15.8% e shqiptarëve deklarojnë se përdorin rregullisht mjete të AI në jetën e përditshme ose në punë, një nivel që mbetet dukshëm më poshtë mesatares europiane, ku shumë shtete të BE-së e kalojnë pragun e 30–40%.
    Vendet si Irlanda, Franca dhe Spanja arrijnë nivele përhapjeje mbi 39–41%, duke treguar një adoptim shumë më të shpejtë dhe më të gjerë të teknologjive të reja.
    Europianët po përqafojnë inteligjencën artificiale (AI) – por disa vende tregojnë entuziazëm më të madh se të tjerat, sipas të dhënave të reja.
    Që prej lançimit të ChatGPT nga OpenAI në vitin 2022, mbi 1.2 miliardë njerëz në mbarë botën kanë përdorur mjete të AI, sipas raportit të Microsoft.
    Ky është një ritëm më i shpejtë adoptimi se teknologjitë e tjera të mëdha, përfshirë internetin, kompjuterin personal dhe smartfonin.
    Sot, Bashkimi Europian është në pararojë të adoptimit të AI, veçanërisht vendet e tij më të pasura, thekson raporti. Irlanda kryeson bllokun, me 41.7% të njerëzve që përdorin rregullisht AI në jetën e përditshme ose në punë.
    Më pas renditen Franca (40.9%) dhe Spanja (39.7%).
    Në anën tjetër të spektrit renditen Rumania (15.3%) dhe Greqia (17.7%), vendet ku njerëzit kanë më pak gjasa në BE të përdorin AI në jetën e përditshme ose në punë.
    Duke parë përtej BE-së, Norvegjia dhe Mbretëria e Bashkuar rezultojnë gjithashtu ndër më entuziastet: 45.3% e norvegjezëve dhe 36.4% e britanikëve përdorin rregullisht AI, sipas raportit.
    Microsoft thekson se, në shkallë globale, adoptimi i AI lidhet ngushtë me nivelin e zhvillimit ekonomik të një vendi. Në Global North, adoptimi arrin rreth 23%, krahasuar me 13% në Global South.
    Adoptimi i AI ka qenë gjithashtu më i shpejtë në vendet me furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike, lidhje të mirë të internetit dhe infrastrukturë të fuqishme kompjuterike. Megjithatë, pothuajse katër miliardë njerëz në mbarë botën jetojnë në rajone ku këta faktorë mbeten ende një sfidë.
    Adoptimi i AI ka qenë gjithashtu më i shpejtë në vendet me furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike, lidhje të mirë të internetit dhe infrastrukturë të fuqishme kompjuterike. Megjithatë, pothuajse katër miliardë njerëz në mbarë botën jetojnë në rajone ku këta faktorë mbeten ende një sfidë.
    “Ky hendek nuk lidhet vetëm me aksesin në mjetet e AI; ai pasqyron gjithashtu pabarazi më të gjera në infrastrukturë, arsim dhe gjuhë,” thuhet në raport./ Monitor

  • Vetëm 15.8% e shqiptarëve përdorin AI: ndër nivelet më të ulëta në kontinent

    Vetëm 15.8% e shqiptarëve përdorin AI: ndër nivelet më të ulëta në kontinent

    Shqipëria pozicionohet ndër vendet me përdorimin më të ulët të inteligjencës artificiale, sipas të dhënave të raportuara. Vetëm 15.8% e shqiptarëve deklarojnë se përdorin rregullisht mjete të AI në jetën e përditshme ose në punë, një nivel që mbetet dukshëm më poshtë mesatares europiane, ku shumë shtete të BE-së e kalojnë pragun e 30–40%.
    Vendet si Irlanda, Franca dhe Spanja arrijnë nivele përhapjeje mbi 39–41%, duke treguar një adoptim shumë më të shpejtë dhe më të gjerë të teknologjive të reja.

    Europianët po përqafojnë inteligjencën artificiale (AI) – por disa vende tregojnë entuziazëm më të madh se të tjerat, sipas të dhënave të reja.

    Që prej lançimit të ChatGPT nga OpenAI në vitin 2022, mbi 1.2 miliardë njerëz në mbarë botën kanë përdorur mjete të AI, sipas raportit të Microsoft.

    Ky është një ritëm më i shpejtë adoptimi se teknologjitë e tjera të mëdha, përfshirë internetin, kompjuterin personal dhe smartfonin.
    Sot, Bashkimi Europian është në pararojë të adoptimit të AI, veçanërisht vendet e tij më të pasura, thekson raporti. Irlanda kryeson bllokun, me 41.7% të njerëzve që përdorin rregullisht AI në jetën e përditshme ose në punë.
    Më pas renditen Franca (40.9%) dhe Spanja (39.7%).
    Në anën tjetër të spektrit renditen Rumania (15.3%) dhe Greqia (17.7%), vendet ku njerëzit kanë më pak gjasa në BE të përdorin AI në jetën e përditshme ose në punë.
    Duke parë përtej BE-së, Norvegjia dhe Mbretëria e Bashkuar rezultojnë gjithashtu ndër më entuziastet: 45.3% e norvegjezëve dhe 36.4% e britanikëve përdorin rregullisht AI, sipas raportit.
    Microsoft thekson se, në shkallë globale, adoptimi i AI lidhet ngushtë me nivelin e zhvillimit ekonomik të një vendi. Në Global North, adoptimi arrin rreth 23%, krahasuar me 13% në Global South.
    Adoptimi i AI ka qenë gjithashtu më i shpejtë në vendet me furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike, lidhje të mirë të internetit dhe infrastrukturë të fuqishme kompjuterike. Megjithatë, pothuajse katër miliardë njerëz në mbarë botën jetojnë në rajone ku këta faktorë mbeten ende një sfidë.
    Adoptimi i AI ka qenë gjithashtu më i shpejtë në vendet me furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike, lidhje të mirë të internetit dhe infrastrukturë të fuqishme kompjuterike. Megjithatë, pothuajse katër miliardë njerëz në mbarë botën jetojnë në rajone ku këta faktorë mbeten ende një sfidë.
    “Ky hendek nuk lidhet vetëm me aksesin në mjetet e AI; ai pasqyron gjithashtu pabarazi më të gjera në infrastrukturë, arsim dhe gjuhë,” thuhet në raport./ Monitor

  • ChatGPT po fut hundët edhe në romancë! Njerëzit po e përdorin për të bërë betimet e martesës

    ChatGPT po fut hundët edhe në romancë! Njerëzit po e përdorin për të bërë betimet e martesës

    Historia na ka treguar se që kur kanë ekzistuar betimet martesore, ka pasur njerëz që janë përpjekur t’i shkruajnë ato. Kjo traditë u kërkon njerëzve të përmbledhin dashurinë, vlerësimin dhe përkushtimin ndaj partnerit në një fjalim prej më pak se 300 fjalësh dhe më pas t’i ndajnë këto premtime të ndjera përpara të gjithë njerëzve që janë prezentë në dasmë.

    Sigurisht, është një detyrë e vështirë, me shumë presion për ta bërë betimin poetik dhe koherent. Pikërisht për këtë arsye, gjithnjë e më shumë njerëz po e lehtësojnë procesin duke ia deleguar shkrimin e betimeve mjeteve të inteligjencës artificiale.

    Një gjetje e re nga raporti i trendeve të “The Knot” për vitin 2025 zbuloi se mbi 1/3 e çifteve të fejuara po përdorin inteligjencën artificiale për planifikimin e dasmës dhe për gjenerimin e betimeve. Një kërkim i shpejtë në Google për “AI vows” ju tregon se ata që zgjedhin këtë rrugë kanë shumë opsione.

    Nëse nuk janë platformat tradicionale si ChatGPT apo Gemini, gjeneratorët falas të betimeve si CelebrateAlly, Provenance Weddings, Matched Hearts dhe Wedding One e kanë si ofertë kryesore krijimin e betimeve të shpejta. Gjithçka që kërkojnë janë disa detaje kyçe: historia e takimit të çiftit, pëlqimet dhe mospëlqimet e tyre të përbashkëta dhe sigurisht, emrat. Prej aty, chatbot-i bën magjinë e tij dhe krijon 100–300 fjalë për t’u lexuar në ceremoni.

    Një person ndau përvojën e tij në Reddit. Përdoruesi tregoi se si partnerja e tij u largua nga ceremonia pasi kuptoi që ai kishte përdorur inteligjencën artificiale për të shkruar betimet.
    Historia nuk është verifikuar dhe nuk përmendet se cili ishte detaji që e tradhtoi atë, por reagimet ekstremisht negative tregojnë pse shumë njerëz ende i konsiderojnë ofenduese betimet e krijuara nga inteligjenca artificiale, pavarësisht faktit se janë rritur ndjeshëm.
    “Nëse nuk je i gatshëm të kushtosh kohë për të krijuar fjalët që i tregojnë botës sa shumë e do partnerin, atëherë nuk e do atë,” shkroi një komentues.

    “Ndjenjat nuk janë perfekte dhe është e vështirë t’i shprehësh, por duket sikur ai as nuk u përpoq. Jam e sigurt që e fejuara e tij e pa këtë si shenjë se si do të shkonte pjesa tjetër e jetës së tyre, nëse martohej me të. Nuk habitem që u largua,” shtoi një tjetër.

    Por, megjithatë, një tjetër theksoi se njerëzit mund ta përdorin ChatGPT-në për betimet, por është e rëndësishme që t’i tregojnë edhe personit të dashur, në mënyrë që të jenë në të njëjtën linjë.

    “Behet problematike vetëm nëse mbahet e fshehtë,” e mbështet komentin ekspertja e marrëdhënieve, Dr. Rebecca Eudy. “Themelet i një martese të shëndetshme janë komunikimi dhe sinqeriteti.”

    “Ka rrezik që betimet të tingëllojnë të përgjithshme nëse nuk redaktohen dhe personalizohen,” vazhdon Dr. Eudy. “Nga pikëpamja e marrëdhënieve, çështja më e madhe është komunikimi. Nëse një partner nuk e di që inteligjenca artificiale u përdor për betimet dhe e zbulon më vonë, kjo mund të ndihet si shkelje e besimit. Por problemi nuk është mjeti, por mungesa e transparencës.”

    “Betimet janë diçka te të cilat të dy duhet të riktheheni gjatë gjithë martesës për ngushëllim dhe frymëzim, si në kohët e mira ashtu edhe në ato më të vështirat,” thotë ajo. “Ndihma lejohet, madje është një ide e mirë. [Por] t’i gjenerojë kompjuteri, nuk duhet të jetë fillimi dhe fundi i procesit.”

    Pra, përdoreni, por me karar!

  • Peshqit e vegjël përdorin anemonat e detit si mburoja kundër grabitqarëve

    Peshqit e vegjël përdorin anemonat e detit si mburoja kundër grabitqarëve

    Në brigjet e Tahitit, zhytësit kanë vërejtur një përshtatje të habitshme tek një peshk i vogël, i quajtur bramida e Majersit (Brama myers). Ky peshk i argjendtë, me trup të sheshtë, është fotografuar duke “hipur” mbi një larvë anemone deti, të vendosur midis pendëve të tij barkore. Sipas zhytësve, peshku e përdor këtë anemonë si armë mbrojtëse, duke shfrytëzuar qelizat e saj pickuese për t’u mbrojtur nga grabitqarët.

    Fenomeni nuk është unik. Në West Palm Beach të Floridës, peshq të sapodalë nga vezët janë parë duke mbajtur larva anemonash në gojë, të mbyllura me dhëmbët e tyre të mprehtë. Një peshk i tillë është vërejtur duke notuar me kujdes, pa tentuar të arratisej, dhe më pas e lëshoi anemonën e padëmtuar, duke treguar se nuk kishte ndër mend ta hante.

    Marrëdhëniet simbiotike midis peshqve dhe anemonave njihen mirë, siç tregon edhe shembulli klasik i “Finding Nemo”. Anemonat helmuese ofrojnë mbrojtje, ndërsa peshqit u sjellin atyre ushqime. Por fotot e reja të botuara në Journal of Fish Biology zbulojnë se këto marrëdhënie janë më të ndryshme dhe më të thella se sa mendohej.

    Sipas Rich Collins, zhytës dhe këshilltar në Florida Museum of Natural History, “disa lloje peshqish të rinj përdorin kafshë pa shtyllë kurrizore për mbrojtje, gjejnë diçka që pickon ose është e padurueshme dhe e mbajnë me vete.” Fotot janë realizuar gjatë zhytjeve të natës në ujëra të hapura, deri në 18 metra thellësi, në zonën epipelagjike ku ende depërton drita e diellit.

    Ekipi pa disa lloje peshqish që mbanin në gojë larva anemonash. Këto anemone, pjesë e grupit anthozoa, përfshijnë edhe koralet dhe kanë qeliza mikroskopike helmuese që lëshojnë një fije helmues në kontakt. Goditja e një larve nuk do ta vriste grabitqarin, por do ta bënte pre që nuk ka shije të mirë, shpjegon autori kryesor i studimit, Gabriel Alfonso.

    Fotot mund të përfaqësojnë një formë të re të bashkëjetesës: peshku përfiton mbrojtje, ndërsa anemona mund të shpërndahet në zona të reja. / Discover Magazine – Syri.net

  • Kuvendi “zbrazet” kur raporton kreu i KLSH-së, Berisha: Bravo të qoftë Damian që qëndrove, ku i ke ministrat pastor

    Kuvendi “zbrazet” kur raporton kreu i KLSH-së, Berisha: Bravo të qoftë Damian që qëndrove, ku i ke ministrat pastor

    Gjatë raportimit të kreut të Kontrollit të Lartë të Shtetit Arben Shehu në Kuvend, u vu re mungesa e disa ministrave dhe deputetëve..

    Gjatë fjalës së tij Sali Berisha “përgëzoi” Damian Gjiknurin që nuk u largua.
    “Ia mbathën si minj, braktisën sallën si mëkatarë përveç dy-treve. Akt i pashembullt, kur kryetari i Kontrollit të Lartë raporton para parlamentit për t’u informuar ju sesi qeveria qendror dhe vendor përdorin paratë e taksave tuaja, përdorin pronat publike të shtetit.
    Përdorin pasuritë e vendit. Ku i ke ministrat pastor, ku janë. Bravo të qoftë Damian që qëndrove, ta them unë haptas. Të parët duhet të ishin ata që kanë administruar pronat dhe pasuritë publike të qytetarëve shqiptarë”-u shpreh Berisha.
    Berisha shtoi: Po dosjet e AKSHI-t, që gjithë Shqipëria thotë se është kopshti privat i Edi Ramës? Ku janë? Po sigurisht auditi nuk mund ta kontrollojë Ramën se do i gjejë shishen Romanee Conti 33 mijë euro? Do t’i gjejë Benzin. Ka blerë Benz të blinduar të ri për 600 mijë euro. Iu kujtohet kur 20 vite më parë blemë një Benz për delegacionet se e kërkonin ata që vinin. Nuk e kisha parë njëherë me sy, veçse kur kanë hipur miqtë. Çfarë bëri kur erdhi në pushtet? Shikoni ligësinë njerëzore.
     E thirri punonjësin, i tha do thuash e ka përdorur Berisha, Benzin. Jo, tha ai, nuk e ka përdorur asnjëherë. E pushoi nga puna. Dhe ka emër dhe mbiemër ai punonjës i ndershëm. Sepse Benzi ishte në parkun e delegacioneve, jo i imi në kryeministri. Kurse tani bllokon dy Benza dhe një veturë tjetër që thotë ma bleu partia 500 mijë euro. Ka vilën me themele 57 metra të gjata dhe miliardat të depozituara.

    Top Channel