Altin Dumani
TIRANË-Seanca e 27 tetorit shënoi dhe raportimin e fundit të kreut të SPAK! Mandati 3-vjeçar i Altin Dumanit në krye të Prokurorisë së Posaçme përfundon në 18 dhjetor 2025, por ajo që lë pas janë hetimet që bëjnë bashkë biznesmenë, figura politike dhe krimin. Në rreth 7 orë, i vendosur para Kuvendit, Dumani iu përgjigj 65 pyetjeve të deputetëve të opozitës, duke shpalosur çështjet në ‘sitën’ e SPAK. Por le ti shohim me radhë, nga verifikimet, hetimet paraprake deri tek ato në dyert e Gjykatave.
Pyetja e parë që mori përgjigje ishte afera e inceneratorëve.
SPAK ka hetuar 71 persona, duke veçuar inceneratorin e Elbasanit dhe Fierit, ku tashmë ka kaluar në shqyrtim nga Gjykatat. Sa i përket atij të Tiranës, Dumani u shpreh se hetimi vazhdon.
“Po hetohet edhe për fakte penale dhe persona të tjerë, për t’i trajtuar në kuadër të grupit të strukturuar kriminal. Lidhur me inceneratorin e Elbasanit dhe të Fierit, këto dy procedime penale kanë kaluar të gjitha fazat e shqyrtimit gjyqësor dhe i kanë gjetur një drejtë kualifikim ligjor të gjetur nga SPAK. Kemi hetuar 71 persona, të të gjitha niveleve. Hetimi vazhdon për inceneratorin e Tiranës,”-u shpreh Dumani.
Një përgjigje e kishte edhe për dy temat e ‘nxehta’ aktuale, si ai i ‘Aeroportit të Vlorës’ dhe pretendimeve se zëvendëskryeministrja, njëherësh Ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku është thirrur në SPAK apo është marrë person në hetim.
Sa i përket ‘Aeroportit të Vlorës’ çështja është në SPAK dhe ka një hetim paraprak. Dumani deklaroi se Gjykatës e Tiranës ka bllokuar veprimet mes aksionarëve dhe vendimet e mundshme, por nuk dha detaje apo informacione shtesë rreth çështjes pasi është në hetim paraprak.
“Ju përmendët Aeroportin e Vlorës dhe çështje të tjera, unë nuk mund të jap shpjegime dhe informacione për çështje të cilat janë ë fazën e hetimit paraprak. Me skandalin dhe vendimin e Gjykatës së Tiranës që ka bllokuar veprimet mes aksionarëve dhe vendimet e mundshme. Por nuk mund të jap shpjegime të tjera apo informacione për çështje që janë në hetimin paraprak”, tha Dumani.
Në lidhje me zëvëndëskryeministren Belinda Balluku, kreu i SPAK pranoi se ka një hetim, por në përgjigje nuk dha asnjë koment më tepër. Hetimi për Ballukun është në dorën e prokurorit të posaçëm Dritan Prençi, për të cilin Dumani u shpreh se ka ofruar mbështetjen dhe nuk ka ndërhyrë për të bllokuar hetimin.
“Është çështje në hetim, nuk kam për të dhënë asnjë koment. Të gjithë prokurorët kanë mbështetjen time si drejtues. Jam në komunikim të përhershëm me prokurorin dhe deri tani nuk më ka paraqitur ndonjë shqetësim. Ka gjithë mbështetjen time për çështjet që ka në ndjekje. Në asnjë rast nuk kam qenë bllokues hetimesh, përkundrazi jam munduar të krjioj një ambient ku prokurorët të ndihen të lirë,”-u përgjigj Dumani.
Afera me aksin Thumanë-Kashar, ishte një tjetër pyetje që mori përgjigje nga Altin Dumani. Në lidhje me të kreu i SPAK, deklaroi se po bëhen verifikime në kuadër të hetimit të një tjetër çështje penale. Aksi është autostrada e parë e kategorisë A në Shqipëri, me 4 korsi dhe shpejtësi projektimi deri 130 km/orë. Rruga u projektua si pjesë e programit qeveritar “1 Miliardë” (Partneritetet Publik-Privat të lancuara në 2017) dhe synonte të dublojë pjesërisht rrugën ekzistuese Thumanë–Fushë Krujë dhe segmentin e aeroportit të Tiranës. Opozita ka hedhur akuza duke e cilësuar autostradë Thumanë-Kashar, aferë galopante, procedurën e ndërtimit, duke renditur renditi shkelje, që nga ndryshimi i afateve te kontrata e deri te izolimi i banorëve të zonës.
“S’mund të jap informaciome se është në kuadër të verifkimit dhe hetimit të një tjetër çështje penale”,- tha Dumani.
Duke qënduar tek projektet rrugore, një hetim ka nisur edhe për tunelin e ‘Llogarasë’. Dumani sërish me rezerva nuk dha detaje të tjera, ndërsa u shpreh se çështja është në hetim paraprak. Hetimi filloi nga një kontratë e fituar nga kompania e ish-ortakut të ish-kreut të Autoritetit Rrugor Evis Berberi në biznes, Valter Begaj, për mbikëqyrjen e punimeve të një prej veprave më të rëndësishme në bregun e jugut. Si Berberi ashtu dhe Begaj u arrestuan marsin e vitit të kaluar, dhe janë nën hetim të dyshuar për korrupsion dhe pastrim parash. Sipas Prokurorisë së Posaçme, kjo kompani është përdorur për të devijuar para, drejt një tjetër kompanie, “Daam”, në letër në pronësi të Begajt, por që sipas hetuesve ishte në zotërim indirekt të Berberit.
“Sa kohë që janë çështje në hetim paraprak, nuk mund të jap asnjë lloj të dhëne dhe asnjë lloj informacioni. Koha është e rëndësishme dhe në hetimin e çështjeve penale, por ajo që prokurorët e posaçëm kanë parasysh në hetimet e procedimeve penale është respektimi i kodeve të procedurës penale që parashikojnë afatet e hetimeve. Çdo prokuror duhet të respektojë ato afate, nuk është taksative. Edhe unë të isha në vendit tuaj do më dukej kohë gjatë, por duhet marrë në konsideratë rëndësia e çështjes, specifika e çështjes, ngarkesa e prokurorëve, e të tjera. Sa kohë janë brenda afateve procedurale, nuk mund të them që janë zvarritur,”-deklaroi kreu i SPAK.
Tenderët për anijet “Tigri 1” dhe “Tigri 3” janë po ashtu në ‘lupën’ e SPAK. Dumani u përgjigj për opozitën se ka një hetim, por çështjet janë në fazën paraprake dhe nuk mund të ndajë informacione të tjera.
Lidhur me tenderat e anijeve, deputeti i PD, Klevis Balliu tha: “Çfarë vështirësie ka në çështjen e ‘Tiger 1’ dhe ‘Tiger 3’, kur vetë kompania raporton në SHBA se ka fituar një tender në Shqipëri, ndërkohë që tenderi nuk është kryer ende dhe procedura kryhet disa muaj pasi është shpallur në Amerikë?”
Dumani u përgjigj se nuk kishte shkelje të afateve procedurale: Për sa kohë që çështjet janë nën hetim paraprak, nuk mund të jap informacion në lidhje me pyetjen e Balliut. Koha është e rëndësishme, por ajo që respektojnë prokurorët specialë është afati i hetimit.
Një hetim ka nisur nga SPAK edhe për abuzimet me fondet e IPARD! Programi i IPARD II parashikonte një fond total prej 146 milionë euro, nga të cilat 112 milionë euro janë fondet të BE-së dhe pjesa tjetër financim i qeverisë shqiptare. Hetimi për IPARD II fillimisht nisi në 2023 nga OLAF (Zyra Evropiane Kundër Mashtrimit). Dumani deklaroi para Kuvendit se çështja ndodhet në fazën e hetimeve paraprake, ndërsa për momentin nuk jepen detaje për shkak të sekretit hetimor. Kreu i SPAK pa përmendur emra, u shpreh se po hetohet çdo person që dyshohet se ka kryer veprime të paligjshme.
“SPAK ka regjistruar një procedim të tillë për fondet IPARD. Çështja është në hetim dhe po bashkëpunohet ngushtë me OLAF. Në atë procedim penal hetohet çdo person që dyshohet se ka kryer veprime të paligjshme,- tha Dumani.
Ndryshe nga dosjet e tjera, ‘Xibraka’ nga SPAK ka kaluar sërish në duart e Policisë së Shtetit. Hetimet janë pezulluar. Dumani tha se hetimet lidhur me atë çështje janë mbyllur pasi nuk janë gjetur provat që vërtetojnë përfshirjen e Olsi Ramës në trafikimin e lëndëve narkotike.
“Kjo ka të bëjë me laboratorin e Xibrakës dhe Balliu i referohet një hetimit të SPAK për implikimin e mundshëm të Olsi Ramës në trafikim të narkotikëve. SPAK rifilloi hetimet, kreu veprimet e nevojshme dhe në përfundim konkludoi me pezullim të hetimeve për shkak se nuk u zbuluan autorët e veprës penale dhe hetimet i kanë kaluar për ndjekje të mëtejshme Policisë së Shteit,”-u shpreh Dumani.
Gjyqtarja e GJKKO, Irena Gjoka, është vënë nën hetim nga SPAK, pas akuzave të opozitës se ajo ka fshehur dënime të caktuara ndaj saj nga drejtësia greke. Dumani u shpreh se çështja është regjistruar si procedim penal në vitin 2025, por për sa kohë që është çështje në hetim, nuk jep shpjegim.
“Kjo çështje është në hetim paraprak dhe është regjistruar si procedim penal në vitin 2025. Është çështje në hetim; është në vlerësim të prokurorit të konkludojë nëse ka vepër penale dhe më tej, nëse ka të ngrejë akuzë ndaj personit të kallëzuar. Sa kohë që është çështje në hetim, nuk jap shpjegim”,– tha Dumani në Kuvend.
Çështja me të cilën e mbylli, ishte dosja ‘McGonigal’. Në publikimin e dosjes së plotë dhe aktakuzës me 9 pika që FBI ka kopsitur për ish-agjentin dhe shefin e kundërzbulimit të FBI, Charles McGonigal, protagonist është kryeministri Edi Rama dhe lufta e tij kundër opozitës. McGonigal ka zhvilluar takime të njëpasnjëshme me kryeministrin Edi Rama dhe dy persona që në dosje emërtohen si ‘Personi A’ dhe ‘Personi B’, që janë përkatësisht Agron Nezaj e Dorian Duçka. Në lidhje me dosjen Dumani u shpreh në Kuvend se ka një hetim paraprak.
“Hetim paraprak dhe nuk mund të jap asnjë informacion dhe asnjë të dhënë. E mbyll me këtë”, tha Dumani.
Teksa dosjet janë në një fazë hetimi paraprak, kreu i SPAK u pyet edhe për figura politike të cilat janë vendosur para betejës me drejtësinë, konkretisht ish-kreun e PL, Ilir Meta, ish-kryebashkiakun e Tiranës, Erion Veliaj dhe ish-ministrin Arben Ahmetaj.
Për këtë të fundit, Dumani u shpreh se pë SPAK, Ahmetaj është një person i shpallur në kërkim për inceneratorët dhe deklarimet publike të tij vlerësohen rast pas rasti. Madje ‘e ftoi’ në bashkëpunim, teksa u shpreh se nëse është i mirëpritur nëse dëshiron të bashkëpunojë me drejtësinë. Sa i përket Erion Veliajt, Dumani u shpreh se nuk kanë përfunduar hetimet paraprake dhe nuk mund të merret i pandehur.
“Lidhur me pyetjen që nuk kam marrë ende të pandehur Veliajn, nuk kanë përfunduar hetimet paraprake. Deklarime publike të tij vlerësohen rast pas rastit, për ne është fajtor për pastrimin e produkteve penale. Në çdo moment që një subjekt dëshiron të bëhet bashkëpunëtor i drejtësisë është mëse i mirëpritur,”-u shpreh kreu i SPAK.
Sa i përket arrestimit të ish-presidentit, Ilir Meta, Dumani u shpreh se prangosja e tij ishte përgjegjësi e Policisë dhe jo e Prokurorisë.
“Përsa i përket pyetjes se përse nuk u hetuan policët që zbatuan urdhrin e arrestit të SPAK ndaj Ilir Metës, e thashë, është kompetencë e Prokurorisë së Juridiksionit Tiranë dhe jo e Prokurorisë së Posaçme. Nuk ishte subjekt i SPAK-ut ai rast dhe ndaj nuk është hetuar”, tha Dumani shkurtimisht.
Afera, dosje dhe personazhe në hetim, ky ishte raportimi kreut të SPAK, Altin Dumanit, por deri në mbarimin e fazës paraprake të hetimit do të duhet të presim për çështjet konkrete, emra të pandehur apo dënim i formës së prerë…