Tag: ndryshimi

  • Anëtari i FRPD në Durrës: PD ka nevojë për ristrukturim! Për të pastruar ujin e ndenjur ndryshimi duhet të nisë nga…

    Anëtari i FRPD në Durrës: PD ka nevojë për ristrukturim! Për të pastruar ujin e ndenjur ndryshimi duhet të nisë nga…

    19-vjeçari nga Durrësi, anëtar i FRPD, Oresti Berberi, theksoi se PD ka nevojë për ristrukturim. Ai tha se për të pastruar ujin e ndenjur brenda partisë, ndryshimi duhet të nisë nga qelizat më të vogla deri tek më të mëdhaja. 
    “Kjo sallë këtu përgjatë 2025 ishte vështirë të mbushej kur kjo sallë është plote këtu dhe ka njerëz që nuk kanë hyrë ende, kjo më tregon që këtu ka akoma shpresë për ndryshmi. Ka akoma shpresë për fitore, për PD për shqiptarët për Durrësin. Për të gjitha ata që e duan PD forcë fituese. 
    Dhe që duan pushtetin për PD, që ti japë Shqipërisë shansin e saj më e mirë. Unë kam thënë dhe e them PD ka nevojë për hapje. PD ka nevojë për fytyra të reja, ka nevojë për ristrukturim për riorganizim. Dhe për të pastruar të gjithë ujin e ndenjur në të. Dhe ky ndryshim duhet të nisë nga qelizat më të vogla dhe deri tek më të mëdha.”, tha ai. 
     

  • Ndryshimi i orës ndikon seriozisht në shëndet: i gjithë organizmi vuan – ja cilat janë pasojat

    Ndryshimi i orës ndikon seriozisht në shëndet: i gjithë organizmi vuan – ja cilat janë pasojat

    Kur ora zhvendoset, trupi e ndien i pari: prishen gjumi, hormonet dhe ekuilibri i organizmit

    Ekspertët e shëndetit paralajmërojnë se ndryshimi i orës dy herë në vit, në pranverë dhe në vjeshtë, ka ndikim të dukshëm negativ në organizmin e njeriut, pasi trupi duhet të përshtatet me ndryshime që çrregullojnë ritmin cirkadian (ritmin biologjik ditor).

    Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), sistemi ynë biologjik funksionon sipas një ore të brendshme që ndikon në ciklin e gjumit, temperaturën e trupit, presionin e gjakut dhe prodhimin hormonal. Ndryshimi i papritur i orës, edhe pse vetëm për 60 minuta, “shkakton një stres biologjik të ngjashëm me udhëtimet ndërkontinentale”, raporton World Health Organization (WHO).

    Çrregullimi i ritmit biologjik ndikon në tru dhe hormone

    Kur ora zhvendoset përpara ose prapa, truri përjeton desinkronizim midis orës së brendshme dhe orës sociale. Kjo çon në:

    vështirësi në gjumë,
    ulur përqendrimin,
    rritje të lodhjes,
    dhe ndryshime hormonale që ndikojnë në kortizol dhe serotonin – hormone që rregullojnë stresin dhe disponimin.

    “Sistemi ynë hormonal është shumë i ndjeshëm ndaj dritës dhe errësirës. Kur orari ndryshon papritur, prodhimi i melatoninës vonohet, çka ndikon në cilësinë e gjumit dhe në stabilitetin emocional,” shpjegon neuroendokrinologia Dr. Phyllis Zee nga Northwestern University Feinberg School of Medicine (raporton CNN Health).
    Studimet kanë treguar se personat që flenë më vonë dhe zgjohen më vonë, e përjetojnë më rëndë këtë kalim sesa ata që zgjohen herët në mëngjes, përcjell Telegrafi.

     shutterstock

    Rritje e rasteve të infarktit dhe goditjeve në tru

    Pas zhvendosjes së orës përpara në pranverë, rritet rreziku për probleme kardiovaskulare. Një analizë e publikuar në The New England Journal of Medicine tregon se numri i infarkteve të zemrës rritet me rreth 24% të hënën pas ndryshimit të orës. Gjithashtu, studime të tjera në Sleep Medicine raportojnë rritje të lehtë të incidencës së goditjeve në tru (stroke) gjatë ditëve të para pas kalimit në orën verore.

    “Ndryshimi i orës mund të ndikojë në presionin e gjakut, ritmin kardiak dhe inflamacionin sistemik, të gjitha këto faktorë që e rrisin rrezikun për ngjarje akute kardiovaskulare,” raporton American Heart Association.

    Gjithashtu, ekspertët theksojnë se kalimi në orën verore (kur ora shkon përpara) është më stresues për trupin, sepse humbasim një orë gjumë dhe kemi më shumë dritë në mbrëmje, çka shtyn prodhimin e melatoninës. “Trupi ynë është i ndërtuar për ritme të qëndrueshme. Ndryshimi i beftë e prish këtë ekuilibër, veçanërisht tek ata që tashmë vuajnë nga çrregullimet e gjumit,” shkruan Harvard Medical School Health Blog.
    Si të përgatitemi për ndryshimin e orës
    Specialistët këshillojnë disa hapa të thjeshtë për të zvogëluar ndikimin e këtij ndryshimi në trup:

    Filloni përshtatjen disa ditë më herët – zhvendosni orarin e gjumit me 10–15 minuta çdo mbrëmje.
    Zgjohuni në të njëjtën orë çdo ditë, edhe gjatë fundjavës.
    Shmangni ekspozimin ndaj ekranit 1–2 orë para gjumit.
    Dilni në dritë natyrale menjëherë pas zgjimit – kjo ndihmon trurin të rregullojë prodhimin e melatoninës.
    Mos konsumoni kafeinë dhe alkool vonë në mbrëmje, sepse ato e përkeqësojnë cilësinë e gjumit.

    Sipas Sleep Foundation, trupi ka nevojë për 3 deri në 7 ditë që të përshtatet plotësisht me orën e re.
    Përfundim

    Ndryshimi i orës, ndonëse praktik për menaxhimin e ditës, ka pasoja të vërteta biologjike: ndikon në gjumë, hormone, zemër dhe shëndet mendor.
    Shkencëtarët e shumtë në Evropë dhe SHBA kërkojnë tashmë që praktika e zhvendosjes sezonale të orës të hiqet, duke theksuar se “organizmi njerëzor nuk është krijuar për t’u riformatuar dy herë në vit”. /Telegrafi/

  • Nga goditjet në tru te aksidentet rrugore, si ndikon ndryshimi i orës tek ne

    Nga goditjet në tru te aksidentet rrugore, si ndikon ndryshimi i orës tek ne

    Ndryshimi i orës, një orë përpara në pranverë dhe një orë pas në vjeshtë, lidhet me një sërë problemash shëndetësore, nga sulmet në zemër dhe goditjet në tru deri te çrregullimet e humorit dhe aksidentet rrugore. Ndryshimi i orës përpara në pranverë, që privon njerëzit nga një orë gjumi, ka lidhje të forta me rritje të sulmeve në zemër dhe aksidenteve fatale.
    Studime të ndryshme në SHBA, Suedi, Gjermani, Kroaci, Brazil, Finlandë dhe Meksikë tregojnë se numri i këtyre ngjarjeve rritet pas ndryshimit të orës. Një meta-analizë vlerëson se rritja mesatare e sulmeve në zemër është rreth 4%.
    Efektet negative lidhen kryesisht me prishjen e ritmit cirkadian të trupit, ora e brendshme 24-orëshe që përcakton kur duhet të flemë dhe të zgjohemi. Truri ynë përdor dritën e diellit për të rregulluar këtë orë: melatonina prodhohet natën dhe na bën të ndihemi të përgjumur, ndërsa në mëngjes kortizoli na zgjon. Zhvendosja e orës përpara bën që mbrëmjet të jenë më të ndritshme dhe mëngjeset më të errëta, duke vështirësuar gjumin dhe duke rritur fragmentimin e tij gjatë javës pas ndryshimit.
    Përveç efekteve fizike, ndryshimi i orës mund të ndikojë edhe në shëndetin mendor. Një studim i vitit 2020 tregon se zhvendosja në orën verore përkeqëson çrregullimet e humorit, depresionin, ankthin dhe abuzimin me substanca. Po ashtu, aksidentet rrugore fatale rriten pas ndryshimit të orës në pranverë, ndoshta për shkak të mungesës së gjumit. Një studim amerikan sugjeron se rreziku i aksidenteve rritet me 6%.
    Kthimi i orës pas në vjeshtë duket më pak problematik. Një orë shtesë gjumi sjell përfitime të lehta: njerëzit flenë mesatarisht 33–40 minuta më shumë dhe ndihen më energjikë dhe më të lumtur. Megjithatë, disa studime lidhin këtë ndryshim me një rritje të episodeve depresive, veçanërisht gjatë 10 javëve pas ndryshimit. Nga ana ekonomike dhe sociale, ndryshimi i orës dy herë në vit kushton mbi 750 euro për person, sipas një studimi të kohëve të fundit.
    Shumë ekspertë, përfshirë biologë cirkadianë, sugjerojnë se koha dimërore është më e favorshme për shëndetin. Një paralelizëm është edhe tek punonjësit me turne, të cilët jetojnë “kundër orës së trupit” dhe përjetojnë nivele më të larta të sëmundjeve kronike dhe vdekjeve të hershme. Edhe njerëzit që jetojnë në skajin perëndimor të zonave kohore janë të ekspozuar ndaj efekteve të ngjashme.
    Megjithatë, ndryshimi i orës vazhdon të zbatohet në rreth 70 vende dhe mbi një të katërtën e popullsisë botërore. Parlamenti Evropian votoi në 2019 për heqjen e orës verore, por vendet nuk kanë rënë dakord për zbatimin dhe shumica preferojnë të ruajnë kohën e verës, pavarësisht rekomandimeve shkencore.
    Ndërsa netët e vjeshtës bëhen më të errëta dhe përgatitemi të kthejmë orën pas, një gjë është e qartë: mbrëmjet më të errëta ndihmojnë gjumin dhe këtë duhet ta vlerësojmë, pasi gjumi i mjaftueshëm është thelbësor për shëndetin tonë mendor dhe fizik.

  • Ora dimërore! Akrepat kthehen 60 minuta mbrapa, ja çfarë duhet të dini…

    Ora dimërore! Akrepat kthehen 60 minuta mbrapa, ja çfarë duhet të dini…

    Si çdo vit, ndryshimi nga ora verore në atë dimërore bëhet të dielën e fundit të tetorit.
    Duke nisur nga dita e sotme, data më 26 tetor, në të gjithë Europën ka filluar të funksionojë ora dimërore.
    Konkretisht, në orën 04:00 të mëngjesit të së dielës, 26 tetor, akrepat e orës u kthyen një orë prapa, pra në orën 03:00.
    Lëvizja e akrepave të orës si fenomen ndodh dy herë në vit: në javën e fundit të tetorit dhe në të dielën e fundit të marsit, kohë kur ora shkon para.
    Ndërrimi i orës ka si qëllim kursimin e energjisë elektrike dhe shfrytëzimin e dritës se diellit. Telefonat smart e reflektojnë vetë ndryshimin e orës, ndaj kujdes duhet të tregohet me orët mekanike në mënyrë që të mos krijohet kaos me rutinën e ditës së re.
    Ndryshimi i orës zbatohet në të gjitha vendet e Bashkimit Evropian, në kuadër të politikës së përbashkët për kursimin e energjisë, megjithëse heqja e saj është në shqyrtim prej vitesh, por pa u marrë deri më tani një vendim përfundimtar.

  • Ora dimërore, nga sot akrepat u kthyen 60 minuta mbrapa

    Ora dimërore, nga sot akrepat u kthyen 60 minuta mbrapa

    Si çdo vit, ndryshimi nga ora verore në atë dimërore bëhet të dielën e fundit të tetorit.
    Duke nisur nga dita e sotme, data më 26 tetor, në të gjithë Europën ka filluar të funksionojë ora dimërore.
    Konkretisht, në orën 03:00 të mëngjesit të së dielës, 26 tetor, akrepat e orës u kthyen një orë prapa, pra në orën 02:00.
    Lëvizja e akrepave të orës si fenomen ndodh dy herë në vit: në javën e fundit të tetorit dhe në të dielën e fundit të marsit, kohë kur ora shkon para.
    Ndërrimi i orës ka si qëllim kursimin e energjisë elektrike dhe shfrytëzimin e dritës se diellit. Telefonat smart e reflektojnë vetë ndryshimin e orës, ndaj kujdes duhet të tregohet me orët mekanike në mënyrë që të mos krijohet kaos me rutinën e ditës së re.
    Ndryshimi i orës zbatohet në të gjitha vendet e Bashkimit Evropian, në kuadër të politikës së përbashkët për kursimin e energjisë, megjithëse heqja e saj është në shqyrtim prej vitesh, por pa u marrë deri më tani një vendim përfundimtar.
     

  • “Unë nuk do ta lejoja, trajneri i Interit po duket i vogël”, Konte thumbon zikaltrit:  Ndryshimi mes Interit dhe Napolit është…

    “Unë nuk do ta lejoja, trajneri i Interit po duket i vogël”, Konte thumbon zikaltrit:  Ndryshimi mes Interit dhe Napolit është…

    Përballja për kreun e renditjes në Serinë A ka përfunduar me fitoren e Napolit. Të kaltrit kanë mposhtur Interin me rezultatin 3-1 në stadiumin “Diego Armando Maradona”. Pala zikaltër ka kritikuar dhënien e penalltisë në favor të Napolit. Marota tha pas ndeshjes se 11 metërshi ishte i gabuar. Konte është kundërpërgjigjur gjatë intervistës së tij për “DAZN”-in. Trajneri italian ka “thumbuar” klubin zikaltër, teksa ka vënë në dukje fakti se Interi dërgon drejtuesit për të krijuar alibi.
    “Ndryshimi mes Napolit dhe Interit është se ata dërgojnë Marotën ose drejtues të tjerë, ndërsa nga ne vij unë. Skuadra e mëdha nuk duhet të krijojnë alibi, unë nuk do t’jua kisha lejuar drejtuesëve të mi. Marota tashmë është bërë edhe president. Po bën një përshkallëzim të madh, por t’ja lërë gjërat e fushës atij që ka bërë ndeshjen dhe të mos ndërhyjë, sepse kështu zvogëlon edhe trajnerin”, ka deklaruar ndër të tjera Antonio Konte./Sport Ekspres/

  • Nesër kthejmë orën 1 orë prapa, përparësitë dhe disavantazhet

    Nesër kthejmë orën 1 orë prapa, përparësitë dhe disavantazhet

    Në orën 03:00 të mëngjesit të së dielës, akrepat e orës do të kthehen një orë pas, duke shënuar nisjen e orës dimërore. Kjo do të thotë se do të fitojmë një orë më shumë gjumë, por dita do të fillojë të errësohet më herët. Ndryshimi i orës është një praktikë që shumë vende të botës, përfshirë Shqipërinë, e aplikojnë prej dekadash, me synimin për të kursyer energji dhe për t’u përshtatur me ndryshimet sezonale të dritës natyrale.
    Përparësitë e kthimit të orës prapa
    -Më shumë gjumë dhe pushim-Kthimi i orës një orë pas na dhuron një orë shtesë gjumi gjatë natës së parë, duke ndihmuar trupin të rikuperojë lodhjen dhe të rifitojë energjinë.
    -Përshtatje më e mirë me dritën natyrale në mëngjes-Në ditët që pasojnë, dielli do të lindë më herët, gjë që ndihmon organizmin të zgjohet më lehtë dhe të ruajë ritmin biologjik.
    -Kursim energjie-Tradicionalisht, ndryshimi i orës është menduar si një mënyrë për të kursyer energji elektrike, pasi në mëngjes shfrytëzohet më shumë drita e diellit. Edhe pse sot ky efekt është më i vogël, për disa vende mbetet një arsye praktike.
     Disavantazhet e orës dimërore
    -Errësira e hershme ndikon në humor-Një nga efektet më të zakonshme është ulja e energjisë dhe humorit, për shkak se errësohet më shpejt. Shumë njerëz përjetojnë atë që quhet “melankolia e dimrit” ose depresioni sezonal.
    -Çrregullim i ritmit biologjik-Edhe pse ndryshimi është vetëm një orë, trupi ka nevojë për disa ditë për t’u përshtatur. Disa persona mund të ndihen më të lodhur, të kenë vështirësi në gjumë apo përqendrim.
    -Ndikim tek fëmijët dhe të moshuarit-Ndryshimi i orarit ndikon më shumë tek grupet e ndjeshme, si fëmijët apo të moshuarit, të cilët e kanë më të vështirë të përshtatin rutinën e tyre ditore.
    A do të hiqet ndonjëherë ndryshimi i orës?
    Vitet e fundit, disa vende të Bashkimit Europian kanë diskutuar për heqjen përfundimtare të ndryshimit sezonal të orës, duke zgjedhur një orar të përhershëm – veror ose dimëror. Megjithatë, deri më sot, vendimi përfundimtar nuk është zbatuar, dhe vendet anëtare vazhdojnë ta ndryshojnë orën dy herë në vit.

  • Rikthehet ora diellore! Sonte në orën 03:00, akrepat shkojnë 60 minuta pas

    Rikthehet ora diellore! Sonte në orën 03:00, akrepat shkojnë 60 minuta pas

    Lamtumirë ora verore, mirësevjen ora diellore. Natën mes të shtunës 25 tetor dhe të dielës 26 tetor 2025, në orën 03:00, akrepat e orës do të kthehen një orë pas. Ndryshimi i orës do të na lejojë të flemë një orë me shumë gjumë mëngjeseve, por pasditet do të errësohen më shpejt. Ky ndryshim, quhet ora diellore dhe qëndron deri në 29 mars 2026 kur kthehet ora verore. Qëllimi kryesor i këtij ndryshimi është të shfrytëzohen më mirë orët me dritë natyrale gjatë pasdites dhe mbrëmjes, duke reduktuar nevojën për ndriçim artificial dhe duke nxitur kursimin e energjisë.
    Si funksionon?
    Në vjeshtë (në të dielën e fundit të tetorit), rikthehet ora diellore: akrepat kthehen një orë pas. Si pasojë, flihet një orë më shumë dhe orët me dritë përqendrohen më tepër në mëngjes. Çdo vit theksohet fakti se mbajtja e orës verore gjatë gjithë vitit do të shmangte ‘stresin e ndryshimit’ të lidhur me dritën, sinkronizuesin kryesor natyral të të gjithë proceseve të organizmit, i cili shfaqet te njerëzit me lodhje, pagjumësi, nervozizëm, dhimbje koke, luhatje humori, vështirësi për t’u përqendruar dhe për të ruajtur vëmendjen e lartë. Prandaj, shumë ekspertë mbështesin idenë e mbajtjes së orës verore gjatë gjithë vitit.
    Ndryshimi i orës dhe debati për ta hequr
    Ndryshimi i orës sezonale u prezantua për herë të parë në Evropë për të kursyer energji gjatë Luftës së Parë Botërore. Ideja u ringjall më vonë gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe përsëri në vitet 1970 gjatë krizës së naftës.Një direktivë e BE-së mbi këtë çështje hyri në fuqi në vitin 2001, duke formalizuar ndryshimin e orës çdo dy vjet, në mars dhe tetor në të gjitha shtetet anëtare. Që atëherë, ndërrimi i kohës sipas stinëve është bërë gjithnjë e më i diskutueshëm.
    Ndryshimi i dyfishtë i orës gjatë vitit, nga ora verore në atë diellore, mund të ketë pasoja në ciklin e gjumit dhe zgjimit dhe prej kohësh ka qenë temë debati në Bashkimin Evropian. Në qendër të debatit qëndron vështirësia për të balancuar kursimin ekonomik me zakonet shoqërore dhe personale të secilit prej nesh.
    Në vitin 2018, Komisioni Evropian i drejtuar nga Jean-Claude Juncker paraqiti një propozimpër të ndalur ndryshimin gjashtëmujor të orës, duke u bazuar në rezultatet dërrmuese të një konsultimi publik, ku morën pjesë plot 4.6 milionë qytetarë, 84% e të cilëve ishin pro heqjes së ndryshimit të orës çdo gjashtë muaj.
    Komisioni paraqiti gjithashtu studime mbi dëmet që shkakton ndryshimi i orës në shëndetin psiko-fizik dhe theksoi se ora verore tashmë nuk sjell kursime të dukshme energjie. Megjithatë, propozimi nuk u miratua, pasi kërkon dritën jeshile nga si Këshilli, ashtu edhe Parlamenti Evropian për t’u zbatuar dhe deri më sot nuk është marrë asnjë vendim përfundimtar.