Një skulpturë prej bronzi 2,600-vjeçare, e njohur si “Kalorësi i Babunjës”, u hap për publikun në Muzeun e Historisë Natyrore të Vjenës këtë javë, duke shënuar një moment të rrallë për arkeologjinë shqiptare në një nga institucionet më prestigjioze të Europës.Statuja, që paraqet një kalorës të armatosur mbi një kalë, do të qëndrojë në ekspozitë deri më 31 korrik dhe është vendosur pranë njërit prej objekteve më të njohura të muzeut – Venusit të Willendorf-it. Kjo është hera e parë që artefakti paraqitet përpara komunitetit shkencor austriak dhe studiuesve ndërkombëtarë, në një kontekst që nënvizon rëndësinë e tij artistike dhe historike.Zbulimi u bë në vitin 2018 në Babunjë, pranë Apolonisë së lashtë, në kuadër të kërkimeve të përbashkëta shqiptaro-gjermane në qytetin ilir të Arnisës. Që prej asaj kohe, “Kalorësi i Babunjës” është konsideruar një nga gjetjet më të rëndësishme të dekadës në arkeologjinë shqiptare.Ekspozita është rezultat i një bashkëpunimi mes Ambasadës së Shqipërisë në Austri, Institutit të Arkeologjisë në Tiranë dhe Muzeut të Historisë Natyrore të Vjenës. Në fjalën e saj hapëse, drejtoresha e muzeut, prof. Katrin Vohland, theksoi se ekspozita përbën një kapitull të ri në bashkëpunimin mbi 100-vjeçar midis dy vendeve në fushën e kulturës dhe kërkimit shkencor — një trashëgimi që i ka rrënjët tek punimet e hershme të arkeologëve austriakë Camillo Praschniker dhe Arnold Schober, botuar më 1919.Ambasadori shqiptar në Vjenë, Fate Velaj, e cilësoi këtë prezantim si një moment që i tejkalon kufijtë e shkencës: “Çdo zbulim arkeologjik është më shumë sesa një fragment i së shkuarës — ai është një pjesë e gjallë e identitetit tonë kombëtar.”Ndërsa vizitorët vijnë për të parë statujën e vogël por mbresëlënëse prej bronzi, ekspozita shërben si një përkujtim se trashëgimia ilire, shpesh e lënë në hije nga fqinjët më të dokumentuar të rajonit, mbetet një kapitull i pashkruar me potencial të madh për të rishikuar narrativat e historisë së lashtë mesdhetare.Materialet e publikuara nga “Diaspora Shqiptare” janë të mbrojtura nga të drejtat e autorit. Rishpërndarja, riprodhimi, modifikimi apo përdorimi i tyre, i pjesshëm ose i plotë, pa lejen e shprehur të redaksisë, është i ndaluar dhe shkel ligjet mbi të drejtat e pronës intelektuale.Një skulpturë prej bronzi 2,600-vjeçare, e njohur si “Kalorësi i Babunjës”, u hap për publikun në Muzeun e Historisë Natyrore të Vjenës këtë javë, duke shënuar një moment të rrallë për arkeologjinë shqiptare në një nga institucionet më prestigjioze të Europës.Statuja, që paraqet një kalorës të armatosur mbi një kalë, do të qëndrojë në ekspozitë deri më 31 korrik dhe është vendosur pranë njërit prej objekteve më të njohura të muzeut – Venusit të Willendorf-it. Kjo është hera e parë që artefakti paraqitet përpara komunitetit shkencor austriak dhe studiuesve ndërkombëtarë, në një kontekst që nënvizon rëndësinë e tij artistike dhe historike.Zbulimi u bë në vitin 2018 në Babunjë, pranë Apolonisë së lashtë, në kuadër të kërkimeve të përbashkëta shqiptaro-gjermane në qytetin ilir të Arnisës. Që prej asaj kohe, “Kalorësi i Babunjës” është konsideruar një nga gjetjet më të rëndësishme të dekadës në arkeologjinë shqiptare.Ekspozita është rezultat i një bashkëpunimi mes Ambasadës së Shqipërisë në Austri, Institutit të Arkeologjisë në Tiranë dhe Muzeut të Historisë Natyrore të Vjenës. Në fjalën e saj hapëse, drejtoresha e muzeut, prof. Katrin Vohland, theksoi se ekspozita përbën një kapitull të ri në bashkëpunimin mbi 100-vjeçar midis dy vendeve në fushën e kulturës dhe kërkimit shkencor — një trashëgimi që i ka rrënjët tek punimet e hershme të arkeologëve austriakë Camillo Praschniker dhe Arnold Schober, botuar më 1919.Ambasadori shqiptar në Vjenë, Fate Velaj, e cilësoi këtë prezantim si një moment që i tejkalon kufijtë e shkencës: “Çdo zbulim arkeologjik është më shumë sesa një fragment i së shkuarës — ai është një pjesë e gjallë e identitetit tonë kombëtar.”Ndërsa vizitorët vijnë për të parë statujën e vogël por mbresëlënëse prej bronzi, ekspozita shërben si një përkujtim se trashëgimia ilire, shpesh e lënë në hije nga fqinjët më të dokumentuar të rajonit, mbetet një kapitull i pashkruar me potencial të madh për të rishikuar narrativat e historisë së lashtë mesdhetare.
Tag: muzeut
-
Libri i lidhur me lëkurë njeriu gjendet në zyrën e muzeut
Një libër i lidhur me lëkurën e njërit prej vrasësve më të njohur në Mbretërinë e Bashkuar do të ekspozohet pas u gjet në zyrën e një muzeu.
Ky libër besohet të jetë bërë duke përdorur lëkurën e William Corder-it, njeriut të dënuar për vrasjen e Maria Martenit në vrasjen e Red Barnit në vitin 1827, dhe do të shfaqet së bashku me një send të ngjashëm në Muzeun Moyse’s Hall në Bury St Edmunds, Suffolk.
Dan Clarke, nëpunës për trashëgimisë, tha se librat kishin një “vlerë historike jashtëzakonisht të rëndësishme” dhe se nuk kishte marrë asnjë ankesë për librin e parë që ishte ekspozuar.
Megjithatë, Terry Deary, autori i Horrible Histories, i përshkroi ata si “artefakte shqetësuese”, duke shtuar: “Këta janë dy libra që do të doja t’i digjja.”
Historia e vrasjes së vitit 1827 në Polstead, Suffolk, tronditi Britaninë xhorxhiane. Që atëherë, ajo ka qenë objekt i shumë filmave, librave, dramave dhe këngëve popullore.
Versioni më i treguar zakonisht është se Corder kishte pasur një romancë me zonjën Marten. Ai i tha asaj të takohej me të në Red Barn, duke thënë se ata do të iknin për në Ipswich për t’u martuar. Por Corder e qëlloi dhe e vrau zonjën Marten, duke e varrosur në plevicë. Ai u kap dhe u ekzekutua publikisht me 11 gusht 1828. Trupi i tij u disektua dhe një pjesë e lëkurës së tij u përdor për të lidhur një libër që tregonte historinë e gjykimit të tij. Ky libër u ekspozua në muze në vitin 1933.
Por kohët e fundit, kuratorët ishin duke shqyrtuar katalogun e muzeut dhe e kuptuan se kishte një libër të dytë që ishte lënë pas dore. Ky libër ishte dhuruar dekada më parë nga një familje me lidhje të ngushta me kirurgun që e kishte disektuar trupin e Corder-it. Libri u gjet, jo në depo të muzeut, por në një raft librash në zyrë, pranë librave të tjerë të lidhur me materiale më tradicionale.
Zoti Clarke tha: “Ne marrim diçka që quhet humbje muzeale, dhe zakonisht ndodh nga shekulli i kaluar, gjëra që nuk janë parë për disa dekada. Kjo mund të konsiderohet si një humbje muzeale që është gjetur.”
Ndryshe nga libri i parë i Corder-it, lëkura është vetëm në lidhjen dhe qoshet e librit. Lidhja e librave me lëkurë njeriu është e njohur si bibliopegjia antropodermike. Librat shpesh krijoheshin në shekullin e 19-të për të ndëshkuar të dënuarit e ekzekutuar ose nga mjekët që dëshironin një kujtim.
Deary, i cili ka shitur miliona libra të serisë Horrible Histories dhe i ka shndërruar ato në një seri televizive, tha se Corder ishte dënuar me prova rrethore dhe vuajti tmerrësisht si pasojë e kësaj.
Për objektet e muzeut, ai tha: “E di që nuk duhet të djegësh libra, por sinqerisht këto janë artefakte shumë shqetësuese. Ajo që ishte më keq se varja ishte mendimi që trupi i tyre do të disektohej pas vdekjes, dhe ky është një vazhdim i asaj.”
Në mars 2024, Universiteti i Harvardit hoqi lidhjen e lëkurës nga një libër i shekullit të 19-të në bibliotekën e tij “për shkak të natyrës etike të ngjarjeve të librit dhe historisë së tij pasuese.”
Por stafi në Moyse’s Hall tha se kjo nuk do të ndodhte me asnjë nga librat e tij, të cilët tani janë ekspozuar së bashku. Zoti Clarke tha: “Ne shohim mbetje njerëzore në çdo muze në mbarë vendin.”
Në 11 vitet e tij në muze, ai tha se nuk kishte pasur asnjë ankesë për librin e parë, por ishin ngritur shqetësime për ekspozimin e maceve të mumifikuara si pjesë e një ekspozite të magjisë.
Ndihmësja e trashëgimisë, Abbie Smith, pati mundësinë të mbante librat në ditën e saj të parë në punë dhe tha se ato ndiqeshin “si një libër i vërtetë.”
“Po të mos u thoshit njerëzve që është i lidhur me lëkurë njeriu, mendoj se nuk do ta kuptonin,” tha ajo.
“Është gjithashtu përulësi të kesh diçka të tillë në koleksion.” / BBC – Syri.net
-
Muzeu Historik Kombëtar me ekspozitën me fotografi pjesë e “Muse-X”
Festivali “Muse-X” vijoi në Tiranë me aktivitete të ndryshme. Në ditën e tretë të ekspozitës “Thesare të Muzeut Historik Kombëtar” (pjesë e Muse-X ExpoFest) vizitorë shqiptarë e të huaj shprehën interes për artefaktet e Muzeut Historik Kombëtar. Një ndër thesaret e treguara është Diadema e gjetur në Selcën e Poshtme në Pogradec. Kjo stoli prej ari, që mendohet se i përkiste një aristokrateje ilire rreth shek IV para Krishtit, është një dëshmi e shkëlqyer e mjeshtërisë së artizanëve të lashtësisë. Përveç këtyre thesareve, në koleksionin e muzeut, gjenden dhe shumë instrumente muzikorë.
Ndër to Oboe e Fan Nolit, Violina e Qemal Stafës, Piano e Tefta Tashko Koços. Ekspozita “Thesare të Muzeut Historik Kombëtar” përmban 25 stenda me fotografi të artefakteve më përfaqësuese, arkeologjike, mesjetare dhe ikonografike. Me mbështetjen e fotografit Fation Plaku, janë realizuar fotot e vendeve ku janë zbuluar objektet e paraqitura në ekspozitë. Edicioni i parë i EkspoFest “Muse-X” u zhvillua nga data 11 – 13 prill në sheshin “Italia”. Ky event ndërthuri muzikën, industrinë kreative dhe promovimin e kulturës.
Në ceremoninë për këtë festival ishin të pranishëm ministrja e Shtetit për Rininë dhe Fëmijët, Bora Muzhaqi, zëvendësministrja e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Lira Pipa, drejtori i Agjencisë së Industrisë Kreative në Bashkinë Tiranë, Jonid Jorgji, përfaqësuesja e “Muse-X” në Mbretërinë e Bashkuar, Emina Curic, përfaqësues të industrisë muzikore, artistët këngëtarë dhe të ftuar të tjerë të linjës. “Muse-X”, ekspofestivali i parë i Muzikës dhe Arteve Kreative në Shqipëri dhe në Ballkan bëri bashkë kompani prestigjioze dhe profesionistë të ndryshëm të industrisë së muzikës dhe arteve nga e gjithë Evropa, Mbretëria e Bashkuar, si dhe nga rajoni.