Kur Tony Blair u ngarkua për herë të parë me detyrën e krijimit të një paqeje të qëndrueshme midis Izraelit dhe palestinezëve në vitin 2007, Shtëpia e Bardhë paralajmëroi se ish-kryeministri britanik nuk ishte “supermeni” dhe “ai nuk mban pelerinë”.
Pasi dështoi të arrinte shumë sukses në atë rol, Blair po përgatitet përsëri të përballet me një nga konfliktet më të vështira në botë, pasi pranoi të shërbejë në një komitet të udhëhequr nga Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, për të drejtuar Gazën.
Përfshirja e Blair shkaktoi mosbesim midis politikanëve dhe analistëve palestinezë, si dhe midis shumë pjesëmarrësve në konferencën vjetore të Partisë së tij Laburiste në Britani – reputacioni i tij u njollos përgjithmonë nga vendimi i tij për të mbështetur pushtimin e Irakut nga George W. Bush në vitin 2003.
Por emërimi i mundshëm – nëse plani vazhdon – u mirëprit nga disa ish-diplomatë dhe kolegë të cilët argumentuan se Blair-it i besonin SHBA-të, izraelitët dhe shumë nga shtetet e Gjirit – dhe se ishte e vështirë të gjendej dikush që mund t’i bashkonte të gjitha palët.
Disa që e mbështesin atë për rolin theksuan se si kryeministër britanik, ai luajti gjithashtu një rol kyç në sjelljen e paqes në Irlandën e Veriut, pas 30 vitesh dhunë sektare atje.
HAMAS NUK DUAN ASNJË ROL PËR BLAIRIN
Zyrtari i Hamasit Taher Al-Nono, hodhi poshtë çdo rol për Blair-in, duke thënë se grupi nuk do të pranonte vendosjen e “kujdestarisë së huaj mbi popullin tonë”.
“Njerëzit tanë janë më të aftë të menaxhojnë vetë punët e tyre”, tha ai.
Blair u përfshi në propozimin e paqes prej 20 pikash të Trump për Gazën, i cili do t’i jepte fund luftës midis Izraelit dhe militantëve të Hamasit dhe do të shihte një “Bord Paqeje” të mbikëqyrësve ndërkombëtarë që të merrte një rol, të udhëhequr nga Trump dhe duke përfshirë Blair në një rol të papërcaktuar.
Trump tha se Blair kishte kërkuar të bashkohej me bordin, dhe e përshkroi atë si një “njeri shumë të mirë”.
Zyra e Blair nuk pranoi të komentojë më tej mbi ndonjë rol, por lëshoi një deklaratë duke thënë se propozimi ishte një “plan i guximshëm dhe inteligjent”, i cili ofron shansin më të mirë për t’i dhënë fund luftës.
72-vjeçari kaloi 10 vjet si kryeministër në Britani dhe, disa orë pasi dha dorëheqjen në vitin 2007, ai u emërua si i dërguari i Lindjes së Mesme që përfaqësonte SHBA-në, Rusinë, Kombet e Bashkuara dhe Bashkimin Evropian, i ngarkuar me ndërtimin e institucioneve palestineze dhe promovimin e zhvillimit ekonomik.
Por qëllimi i tij i deklaruar për të siguruar një zgjidhje të negociuar me dy shtete, nuk pati përparim dhe bisedimet e paqes që po niseshin, dështuan në vitin 2014. Shumë palestinezë ende e shohin atë me dyshim për një rol ndërmjetësues, që e shihnin si favorizues të Izraelit.
Që prej dorëheqjes në vitin 2015, ai ka themeluar Institutin Tony Blair, i cili këshillon qeveritë dhe ka si mbështetës financiar themeluesin e Oracle, Larry Ellison. Blair ka qenë gjithashtu këshilltar në JPMorgan që nga viti 2008, duke qenë anëtar i këshillit ndërkombëtar të bankës më të madhe amerikane, i cili këshillon mbi gjeopolitikën.
BLAIR KRITIKOHET PËR IRAKUN, SI SHUMË I AFËRT ME IZRAELIN
E kaluara e Blair mund të zemërojë palestinezët, të cilët e shohin atë si të anshëm ndaj Shteteve të Bashkuara dhe Izraelit, dhe, si shumë arabë, e shohin pushtimin e Irakut si një krim lufte, tha Hani Al-Masri, një komentator mbi politikën palestineze në Ramallah.
“Tony Blair është një nga gjërat qesharake”, tha ai. “Reputacioni i tij midis palestinezëve është i zi.”
Një diplomat nga një vend i Lindjes së Mesme që merrte pjesë në konferencën e Partisë Laburiste, qeshi me të madhe kur u pyet për përfshirjen e Blair, duke thënë: “shumë toksike”.
Por një ish-ambasador britanik që punoi nën Blair në rajon, tha se ishte gabim ta shihje Blair si të anshëm ndaj Izraelit, vetëm se ai e kuptonte që zgjidhjet do të duhej të ishin të pranueshme për udhëheqësit e zgjedhur të Izraelit.
“Ai e kupton se, pavarësisht të gjitha të metave të tij, Izraeli është një demokraci. Duhet të punosh me Izraelin për mirë a për keq – dhe në vitet e fundit, për keq – por ai është i gatshëm ta bëjë këtë.”
MBËSHTETËSI PËRQAFON ‘AFTËSINË E BLAIR PËR TË NDËRRUAR URËN’
Tom Kelly, zëdhënësi i Blair kur ai ishte kryeministër, tha se kushdo që kërkonte një figurë universalisht popullore në Lindjen e Mesme do të ishte “duke kërkuar për një kohë shumë, shumë të gjatë”, por se Blair kishte aftësinë të kuptonte të gjitha perspektivat dhe të pikturonte një pamje të një të ardhmeje më të mirë.
Miran Hassan, drejtori i Këshillit Laburist të Lindjes së Mesme, i cili erdhi në Britani si refugjat nga Iraku në vitin 1999, i tha Reuters se, megjithëse nuk do të ishte popullor duke thënë këtë, Blair mund të jetë ende një zgjedhje e mirë.
“Ai ka aftësinë për të lidhur marrëdhëniet diplomatike në nivele tepër të larta, ku mund të merren vendime”, tha ai. “Mendoj se kjo do të jetë e dobishme”.
Por shumë ligjvënës dhe mbështetës brenda partisë së qendrës së majtë, që dikur drejtonte Blair, nuk mund të shihnin përtej rolit të Blair në Irak.
Kim Johnson, një anëtare e parlamentit nga radhët e Partisë Laburiste, i tha Reuters se mendonte që përfshirja e tij ishte “e skandaloze dhe e neveritshme. Ai është personi krejtësisht i gabuar, për një punë që ka të bëjë me përpjekjen për të gjetur paqe”./ Reuters.
