Tag: merkurit

  • SHBA-ja mbështet propozimin afrikan për ndalimin global të merkurit në amalgamat dentare deri në 2030

    SHBA-ja mbështet propozimin afrikan për ndalimin global të merkurit në amalgamat dentare deri në 2030

    Disa vende, përfshirë Shtetet e Bashkuara, bënë thirrje për një ndalim global të përdorimit të merkurit në amalgamat dentare deri në vitin 2030, duke shprehur mbështetjen e tyre për një propozim të paraqitur nga vendet afrikane.

    “Është e papranueshme që qeveritë në të gjithë botën të vazhdojnë të lejojnë lidhjet me bazë merkuri në kujdesin shëndetësor kur ka alternativa të sigurta”, tha Sekretari i Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore i SHBA-së, Robert Kennedy Jr., në një mesazh video në një takim në Gjenevë.
    “Pse kemi standarde të dyfishta për merkurin? Pse e etiketojmë të rrezikshëm në bateri, ilaçe pa recetë dhe kozmetikë, por e pranojmë në vaksina dhe amalgama dentare”, shtoi ai.
    Disa vende tashmë e ndalojnë përdorimin e merkurit në amalgama, të cilin Organizata Botërore e Shëndetësisë e konsideron një nga 10 kimikatet me “shqetësim serioz” për shëndetin publik. Bashkimi Evropian ndaloi mbushjet me merkur në janar. Por në nivel global, vetëm 43 vende i kanë ndaluar ato, sipas organizatës joqeveritare Rrjeti Evropian për Mjekësinë Mjedisore.
    Konventa e Minamatës, e miratuar në vitin 2013, është një traktat ndërkombëtar që synon të mbrojë shëndetin e njeriut dhe mjedisin nga emetimet dhe asgjësimi i merkurit dhe materialeve që përmbajnë merkur. Ajo parashikon që vendet do të marrin masa për të ndaluar gradualisht përdorimin e amalgamave dentare me merkur. Por vendet afrikane duan të ndalojnë prodhimin, importin dhe eksportin e tyre nga viti 2030. Për këtë qëllim, ato kanë paraqitur një amendament në Konventë, i cili do të shqyrtohet këtë javë, si pjesë e takimit të gjashtë të vendeve të Partisë Minamata, i cili po mbahet në Gjenevë deri më 7 nëntor.
    “Vendet tona e konsiderojnë si një nga mjetet për të parandaluar ekspozimin ndaj merkurit dhe ndotjen ndalimin gradual të përdorimit të amalgameve dentare. Kjo zgjidhje është e justifikuar, duke pasur parasysh se në vendet në zhvillim infrastruktura për mbledhjen, transportin dhe ruajtjen e sigurt të këtyre mbeturinave është e pamjaftueshme, nëse jo inekzistente”, shpjegoi përfaqësuesi i Burkina Fasos, në fillim të diskutimeve.
    Disa vende nuk ishin dakord me propozimin, si Britania, Irani dhe India. “Ne e konsiderojmë se data e propozuar, 2030, është shumë afër”, tha përfaqësuesi i Britanisë, duke theksuar se duhet të merren në konsideratë edhe faktorë të tjerë, siç janë kostoja dhe qëndrueshmëria e zgjidhjeve të tjera alternative.

    Top Channel

  • Efektet anësore më të zakonshme të konsumit të tepërt të peshkut

    Efektet anësore më të zakonshme të konsumit të tepërt të peshkut

    Peshku shpesh konsiderohet si një nga ushqimet më të shëndetshme. Është i pasur me acide yndyrore omega-3, proteina me cilësi të lartë dhe vitamina të rëndësishme që kanë një efekt pozitiv në shëndetin e zemrës dhe trurit.

    Megjithatë, edhe pse është shumë ushqyes, është e rëndësishme të mos e teproni. Në disa raste, marrja e tepërt e peshkut mund të shkaktojë probleme të tilla si akumulimi i merkurit në trup, çrregullime të tretjes ose reaksione alergjike, raporton Index.hr.

    Merkuri në peshq
    Një nga rreziqet kryesore të konsumit të shpeshtë të peshkut është ekspozimi ndaj merkurit. Disa peshq të mëdhenj detarë, si toni, peshku shpatë, peshkaqeni dhe skumbri mbretëror, përmbajnë më shumë merkur sepse është i pranishëm në zinxhirin ushqimor në oqeane.Nëse një peshk i tillë hahet shpesh, merkuri mund të grumbullohet gradualisht në trup dhe të shkaktojë probleme serioze shëndetësore.

    Sipas një studimi, një porcion ton i konservuar në javë (rreth 80 gramë për të rriturit dhe 40 gramë për fëmijët) nuk përbën një rrezik më të madh, por rreziku rritet nëse peshku konsumohet më shpesh.Shumë merkur mund të ndikojë në sistemin nervor dhe të shkaktojë simptoma të tilla si dhimbje koke, humbje të kujtesës, dridhje dhe luhatje të humorit.

    Fëmijët janë veçanërisht të ndjeshëm, dhe tek gratë shtatzëna, ekspozimi i lartë ndaj merkurit mund të ndikojë në zhvillimin e fetusit.

    Helmim nga ushqimi për shkak të përgatitjes së pahijshme
    Nëse peshku nuk ruhet ose nuk gatuhet siç duhet, ai mund të bëhet burim bakteresh, parazitësh ose toksinash. Ngrënia e peshkut të prishur ose të gjallë mund të shkaktojë probleme me stomakun, të tilla si të përziera, të vjella, diarre dhe dhimbje barku.Disa lloje peshqish mund të përmbajnë parazitë, siç janë krimbat e shiritit, të cilët mund të shkatërrohen vetëm me gatim.

    Pjatat me peshk të gjallë, siç është sushi, rrisin rrezikun e infeksionit, veçanërisht tek njerëzit me sistem imunitar të dobësuar.

    Alergjitë ndaj peshkut
    Peshku është një nga shkaqet më të zakonshme të reaksioneve alergjike ndaj ushqimit. Simptomat mund të variojnë nga një skuqje e lehtë dhe kruarje deri te reaksione serioze siç është vështirësia në frymëmarrje.

    Në raste të rralla, mund të ndodhë anafilaksi – një gjendje që kërkon vëmendje të menjëhershme mjekësore. Njerëzit që e dinë se janë alergjikë duhet ta shmangin plotësisht peshkun.

    Dhe omega-3 mund të jetë e tepërt.
    Acidet yndyrore Omega-3 kanë shumë përfitime shëndetësore, por duhet të konsumohen me masë. Dozat e larta mund të hollojnë gjakun dhe të rrisin rrezikun e gjakderdhjes, veçanërisht tek njerëzit që tashmë marrin hollues gjaku.

    Në disa raste, presioni i gjakut mund të ulet shumë, gjë që mund të shkaktojë lodhje ose marramendje.

    Mënyra se si i përgatitni ato bën gjithë ndryshimin
    Peshku i pjekur në skarë, i zier ose i pjekur në furrë pa shumë yndyrë është ideal. Megjithatë, peshku i skuqur ose peshku në salca të forta mund të ketë shumë kalori dhe yndyrna të pashëndetshme.

    Konsumi i rregullt i ushqimeve të tilla mund të çojë në shtim në peshë dhe kolesterol të lartë. Pra, problemi nuk është vetë peshku, por mënyra se si përgatitet.

    Si ta shijoni peshkun në mënyrë të sigurt?
    Nëse hani peshk me masë dhe zgjidhni me kujdes llojet dhe metodat e përgatitjes, mund të shijoni përfitimet e tij pa frikë. Ja disa këshilla të dobishme:

    Hani peshk dy deri në tre herë në javë.
    Zgjidhni peshq me nivele të ulëta të merkurit, siç janë salmoni, sardelet ose trofta.
    Gjithmonë gatuajeni peshkun plotësisht, veçanërisht nëse është i ngrirë ose i gjallë.
    Gratë shtatzëna, nënat që ushqejnë me gji dhe fëmijët e vegjël duhet të shmangin peshqit me nivele të larta të merkurit.
    Përgatiteni peshkun në mënyra më të shëndetshme – duke e avulluar, pjekur në pjekje ose pjekur në skarë në vend që ta skuqni.