Në Gjykatën e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (GJKKO) u mbajt dje (këtë të mërkurë) seanca e radhës e Procesit “Gërdeci”, ku ish-ministri i Mbrojtjes, Fatmir Mediu, paraqiti pretendimet e tij lidhur me akuzat për shpërdorim detyre në dy raste. Gjatë seancës, Mediu pretendoi se ekspertët e thirrur nga prokuroria për akt-ekspertizat tekniko-ushtarake ishin në një nivel të ulët ushtarak. Ai shtoi se disa ushtarakë të lartë kishin kundërshtuar këto ekspertiza, ndërsa prokurori kishte deklaruar se nuk kishte njohuri për kalibrat, pasi ishte jurist. Mediu theksoi gjithashtu se procedimi penal nga Prokuroria e Posaçme (SPAK) ishte ngritur qëllimisht nga prokuroria e kohës ndaj ministrit të Mbrojtjes dhe se ministri nuk merrej drejtpërdrejt me çështje ushtarake, për të cilat përgjegjësia i takonte shefit të Shtabit të Përgjithshëm që asokohe ishte Luan Hoxha dhe stafit ushtarak. Ai nënvizoi se ministri i Mbrojtjes ishte civil dhe nuk kishte kompetenca për vendimin. “Procedimi penal është ngritur në mënyrë të qëllimshme nga prokuroria e kohës për ministrin e Mbrojtjes. Ministri nuk merret me çështje ushtarake. Përgjegjësia për këto çështje i takon shefit të Shtabit të Përgjithshëm dhe stafit ushtarak. Ministri i Mbrojtjes është civil”, deklaroi Mediu. Por ekzistojnë të dokumentuara të paktën katër dëshmi, të cilat konfirmojnë se korrupsioni dhe krimi shtetëror në Gërdec, ku humbën jetën 26 qytetarë të pafajshëm, u plagosën e 300 të tjerë, u shkatërruan qindra shtëpi dhe i 400 pronave, ishte një biznes i familjes së ish-kryeministrit Sali Berisha, për të cilin kujdesej në prapaskenë i biri, Shkëlzen Berisha, duke vënë në rresht ministra dhe drejtorë të pushtetit të babait.
Dëshmia e Luan Hoxhës
Konkretisht 14 muaj pas Gërdecit, në 17 qershor 2009, Shefi i Shtabit të Ushtrisë Shqiptare, Luan Hoxha, i sapo shkarkuar, kërkon një takim me urgjencë me ambasadorin amerikan në Tiranë, John Withers, për të rrëfyer të vërtetën e Gërdecit. Takimi dhe rrëfimit reflektohet në një kabllogram sekret që Ambasada Amerikane në Tiranë i ka dërguar Departamentit Amerikan të Shtetit, në 20 qershor 2009. Në kabllogram shkruhet se Luan Hoxha ishte ankuar se Shkëlzen Berisha i kishte bërë presion që të dorëzonte municion të kalibrit të lartë në Gërdec dhe pa vonesa. Më pas Berisha e shpalli armik ambasadorin amerikan, madje përmes Ilir Metës, tentoi ta dëbonte nga Shqipëria, por kërkesa e Metës si ministër i Jashtëm u refuzuar nga Departamenti Amerikan i Shtetit. Sipas kabllogramit “ndryshe nga ish-ministri i Mbrojtjes, Fatmir Mediu, i cili ia hedh fajin e Gërdecit ushtarakëve, Hoxha deklaron se nga këndvështrimi i tij, Mediu mori të gjitha vendimet që nga zgjedhja e Gërdecit për të shkatërruar municionet, tek çfarë lloj municionesh do të përdoreshin, në çfarë kohe dhe cili do të ishte programi. Hoxha thotë se stafi i tij kishte për detyrë vetëm transportimin e municioneve dhe të ruanin perimetrin e jashtëm, asgjë tjetër. Ai shpjegon se Shkëlzen Berisha, djali i kryeministrit i kishte bërë presion që “të vazhdonte të dorëzonte municione të një kalibri më të lartë në Gërdec” dhe këtë gjë “ta kryente pa vonesa”. I pyetur nga Ambasada nëse ia kishte raportuar këtë fakt Prokurores së Përgjithshme, Hoxha u përgjigj: PO”. Pas publikimit të kabllogramit, Luan Hoxha, në shtator të vitit 2011, konfirmoi se kishte raportuar tek ambasadori amerikan, por mohoi që të kishte folur për Shkëlzenin. Hoxha konfirmoi gjithçka, përveç pjesës së Shkëlzenit, çka krijon dyshime të forta se tërheqja e ish-kreut të ushtrisë ka ardhur nga presioni. Mohimi nga ana e Hoxhës u përdor më pas nga Berisha dhe Shkëlzeni. Edhe në mars të vitit 2019, Shkëlzen Berisha, ka deklaruar se “Përveç meje, këtij pretendimi i ka dhënë vetë përgjigje, me deklaratë publike, për median, vetë z. Hoxha, ku thotë se gjatë takimit me Withers, nuk është përmendur emri i Shkëlzen Berishës. Kësaj i ka dhënë përgjigje z. Hoxha”. Ndërkaq, në shkurt të vitit 2012, Luan Hoxha u larguar bashkë me familje në SHBA për të marrë azil, me sa duket nga frika për të mos e pësuar si Kosta Trebicka.
Avokati: Luan Hoxha është kërcënuar nga Shkëlzen Berisha me jetë
Ndwrkohw nga ana tjetër, në një intervistë në “ABC News”, avokati i njohur, Idajet Beqiri theksoi se Luan Hoxha për këtë ngjarje është kërcënuar nga djali i ish-kryeministrit Sali Berisha, Shkëlzen Berisha. Gjithashtu ai shtoi se nëse kthehet në Shqipëri jeta e Luan Hoxhës është e rrezikuar. “Luan Hoxha është dëshmitar i akuzës dhe si dëshmitar e ka kërkuar SPAK. Ai i ka dhënë një adresë gjykatës ku ndodhet ky person që të pyetej si dëshmitar dhe nuk është bërë e mundur që të gjendet se ku është. SHBA i ka dhënë azilin politik dhe ja dhanë sepse i ishte rrezikuar jeta. Ai i ka bërë drejtpërdrejt letër Berishës, Shkëlzeni e ka marrë vesh dhe e ka kanosur gjithmonë Hoxhën. Shkëlzen Berisha e ka kërcënuar me jetë. Luan Hoxha i ka denoncuar këto. Një person që u dënua këtu me gjashtë vite burg, pasi gjykata e Shqipërisë e dënoi dhe një person të tillë nuk do ta merrte në mbrojtje SHBA nëse nuk do të diheshin të gjithë këto gjëra. Pra fakti që i kanë dhënë azilin politik do të thotë se ai person ka qenë i kanosur, dhe i kanosur nuk ka qenë vetëm ai. Jeta e Hoxhës është e rrezikuar nëse vjen në Shqipëri. Sa i përket dëshmisë së tij, ai ka dëshmuar dhe nëpërmjet avokatit të vet ka bërë një memorie dhe prokurorët e kanë lexuar dhe më pas e kanë pyetur me hollësi. Thelbi i dëshmisë së Luan Hoxhës është ky: ‘Fabrika e Gërdecit fillimisht do të ndërtohej në Bërzhitë, pasi na kërkuan mendimin se ku duhet ndërtuar, përcaktuar bashkë me juristët se ku duhet ndërtuar. Kushtet që nuk ekzistonin në Bërzhitë nuk ekzistonin as në Gërdec. Fatmir Mediut iu ngarkua detyra që të nxirrte të gjithë urdhrat që bëhej çmontimi i armëve në Gërdec. Në urdhër thotë për zbatim. Fatmir Mediu, është përgjegjës, ka dhënë katër urdhra”, ka thënë avokat Idajet Beqiri disa muaj më parë.
Si ndodhi tragjedia e Gërdecit?
Kujtojmë se ishte data 15 mars (e shtunë), 2008 rreth orës 12:05, ku si pasojë e një shpërthimi të fuqishëm në një “fabrikë” për demontimin e armëve humbën jetën të paktën 26 persona, punëtorë të kësaj fabrike “vdekjeje” e fëmijë të zonës. Shpërthimi ishte aq i fuqishëm sa që shkatërroi 3000 banesa e biznese. Një “betejë” e gjatë dhe e ashpër po zhvillohet mes familjeve të viktimave, qeverisë dhe drejtësisë, me bazë akuzat e ndërsjellta mes palëve.
Sot askush në qeli dhe asnjë i dënuar për vrasje
Megjithatë 17 vite nga Gërdeci, askush nuk është sot në qeli dhe askush nuk është i dënuar për vrasje nga 28 të pandehurit që morën dënime pranverën e 2012-s, 4 vite pas masakrës. Dënimin më të rëndë me 18 vjet burg e mori Ylli Pinari, ish-drejtori i “Meico”-s, ndërmarrjes shtetërore të import-eksportit të armëve dhe drejtori i Fabrikës së Gërdecit, Dritan Minxholli, ndërsa pronari i fabrikës, Mihal Delijorgji u dënua me 10 vjet. Për të tre këta ishte kërkuar burgim i përjetshëm. Për ish-shefin e Shtabit, Luan Hoxha, i cili është larguar nga vendi, dënimi ishte 6 vjet burg, ndërsa disa ish-gjeneralë të tjerë u shpallën të pafajshëm. Po ashtu, 10 vjet u dhanë dhe për Sokol Ngjecin, zyrtar i “Meico”-s. Për ish-kupolën e ushtrisë shqiptare, dënimi më i madh u dha për ish-shefin e Shtabit Luan Hoxha, me 6 vjet nga 8 të kërkuar nga Prokuroria, dy ish-gjeneralë u shpallën të pafajshëm, ndërsa dy të tjerë u dënuan njëri, Dashnor Caushi me tre vjet, ndërsa tjetri Shpëtim Spahiu me katër vjet, por me kusht. Për të tjerët, funksionarë të Ministrisë së Mbrojtjes u dhanë dënime nga 1 deri tre vjet burgim. Në total, Gjykata dha 94 vite burgim, gjoba dhe 9 të pandehur morën pafajësinë. Një vendim, i cili që në sallën e gjyqit provokoi acarimin e familjarëve të viktimave, të cilët e quajtën të turpshëm atë. Një pjesë e mirë të dënuarve përfituan nga shkurtimi i dënimit në Apel, përllogaritja e ditëve të paraburgimit dhe ulja më vonë e dënimit për “sjellje të mirë”.
VENDIMET PËR GERDECIN
TË DËNUAR
Ylli Pinari 18 vite burg, u kërkua i përjetshëm
2. Dritan Minxholli 18 vite burg, u kërkua i përjetshëm
Mihal Delijorgji 10 vite burg, u kërkua i përjetshëm
Sokol Ngjeçi 10 vite, u kërkuan 23 vite
Luan Hoxha 6 vjet burgim
Shpëtim Spahiu 4 vjet burg
Shkëlzen Madani 3 vite, 300 mijë lekë gjobë
Dashnor Çaushi 3 vite burg
Hilmi Laçaj 3 vjet burg
Gëzim Oshafi 3 vjet burg
Jorgo Mino 3 vjet burg
Fari Toska 3 vjet burg
Zenun Fero 3 vjet burg
Hysni Çoçka 3 vjet burg
Armand Tartari 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
Ndue Marku 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
Fatbardh kuçi 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
Denis Hajdari 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
ALBADEMIL SH.P.K. 25 MILIONË LEKË GJOBË
TË PAFAJSHËM
Ardian Mullahi I pafajshëm
Agim Lala I pafajshëm
Zija Bahja I pafajshëm
Agim Babameto I pafajshëm
Rezart Tërshana I pafajshëm
Besnik Dauti I pafajshëm
Adriatik Mema I pafajshëm
Juliana Margariti E pafajshme
Fiqiret Mato I pafajshëm