Historia e vërtetë e Margot Wölk, gruas së fundit të mbijetuar që provoi ushqimin e Adolf Hitlerit për të shmangur helmime të mundshme, rikthehet në vëmendje përmes filmit të ri të regjisorit të njohur italian Silvio Soldini. Filmi, i bazuar në romanin “Testueset” të Rosella Postorinos, sjell në ekran përvojat tronditëse të një grupi grash gjermane të detyruara të shijonin vaktet e Fyhrerit nën kërcënimin e armës.
Protagonistja e filmit, Rosa Sauer, interpretuar magistralisht nga aktorja Eliza Salt, është një figurë e frymëzuar nga Margot Wölk. E larguar nga Berlini i bombarduar, Rosa strehohet në Grosse Partz të Prusisë, në një periudhë kur Gjermania po shënonte humbje të rënda pas disfatës në Stalingrad dhe varfëria po thellohej në vend.
Rreziku i përditshëm në tryezën e Hitlerit
Sipas rrëfimeve të Wölk, të cilat dolën në dritë vetëm në vitin 2012, 15 gra detyroheshin çdo ditë të konsumonin ushqimin e Hitlerit – shpesh vakte të bollshme vegjetariane – për të verifikuar nëse ishin helmuar. Ato uleshin në të njëjtën tavolinë, shijonin çdo pjatë dhe prisnin për një orë, një përjetësi e vërtetë përballë frikës së vdekjes së menjëhershme.
Filmi pasqyron tensionin, frikën dhe mizorinë e kohës, duke përfshirë presionin e SS-ve, izolimin e grave dhe pasigurinë e vazhdueshme. Historia merr edhe dimension personal, kur Rosa përfshihet në një marrëdhënie të rrezikshme me togerin e SS, Zingler – një dinamikë e pushtetit mes dëshirës, frikës dhe mbijetesës.
Dilemat historike dhe skepticizmi
Ndërsa shumë nga detajet e filmit mbështeten në rrëfimin e Margot Wölk, historianë si Sven Felix Kellerhoff kanë shprehur skepticizëm, duke sjellë prova se dieta e Hitlerit përgatitej në një zonë hermetike sigurie. Megjithatë, mungesa e dokumenteve zyrtare dhe dëshmia e vetme e mbijetuar e lënë çështjen të hapur. Vetë regjisori thekson se filmi synon të japë “të vërtetën emocionale”, më shumë se atë historike.
Në realitet, Wölk kishte rrëfyer se pas evakuimit në vitin 1944 u përdhunua disa herë nga oficerë të SS dhe më pas nga ushtarë të Ushtrisë së Kuqe, ngjarje të cilat e bënë atë e vetmja e mbijetuar e grupit të testueseve.
Paralele me politikën e sotme
Soldini thekson se filmi i tij nuk është vetëm një rikrijim i epokës naziste, por një reflektim i klimës politike moderne, ku dhuna dhe paranoja mbeten të pranishme. Ai vëren ngjashmëri midis retorikës së Hitlerit pas dështimit të atentatit të vitit 1944 dhe deklaratave të bëra nga ish-presidenti Donald Trump pas sulmit ndaj tij në vitin 2024.
Një histori që mbetet aktuale
Me skena klaustrofobike, atmosferë gri dhe intensitet emocional, filmi ofron një portretizim të fortë të grave të pafajshme të përdorura si mburoja njerëzore nga regjimet totalitare. “Testueset” ngre pyetje mbi kufijtë e nënshtrimit, mbijetesës dhe moralit, duke rikthyer në qendër historinë e grave të panjohura që jetuan mes luksit të rrezikshëm të tryezës së Hitlerit dhe frikës së përditshme të vdekjes.
Në këtë mënyrë, filmi i Soldinit jo vetëm rishkruan një kapitull të harruar të Luftës së Dytë Botërore, por bëhet edhe një paralajmërim për kohët moderne, ku format e dhunës dhe shtypjes vazhdojnë të rimarrin forma të reja.







