Pas medias holandeze ‘Follow the Money’, edhe portali investigativ francez ‘Blast’ në Francë sjell një investigim tronditës se si narko-shteti i Edi Ramës po rrezikon Europën
I mbështetur në tavolinën e një bistroje diku në Zvicër, Arben Ahmetaj duket papritmas nostalgjik. “Në vitin 2019, isha një nga dhjetë deputetët më të votuar të parlamentit”, kujton ai pa e fshehur krenarinë, në një anglishte perfekte. “Sot, të gjithë rivalët e Ramës përndiqen nga drejtësia, madje edhe ata që i bëjnë ballë brenda partisë së tij!”
Edhe pse thotë se “ka humbur gjithçka”, ish-shefi i madh i Tiranës mbahet mirë. I veshur me një jelek të gjelbër pa mëngë, me një cigare në dorë, ai ka ruajtur pamjen e një drejtuesi. Ministër i Turizmit nga 2013 deri në 2017, përgjegjës për financat nga 2019 deri në 2022, ish-zëvendëskryeministri i parë i qeverisë jeton tani në mërgim, pas përplasjes me njeriun e fuqishëm të regjimit.
Edhe pse nuk ka marrë pjesë drejtpërdrejt, Arben Ahmetaj ka ndjekur me vëmendje fushatën e fundit të Partisë Socialiste Shqiptare (PSSH), ku ai ishte një nga figurat kryesore. Formacioni i kryeministrit, dominues, fitoi bindshëm zgjedhjet parlamentare të majit të kaluar. Një fitore që i solli Edi Ramës (në detyrë që nga 2013) urime të fuqishme nga italiania Giorgia Meloni, spanjolli Pedro Sanchez dhe madje edhe kryeministri britanik Keir Starmer. Por ajo shkaktoi një reagim të fortë në vend, me opozitën që denonconte manipulime të mëdha.
Një ministër në arrati
Rënia ishte e dhunshme për Ahmetajn. Gjithçka fillon në shkurt 2022. I pakënaqur nga mungesa e lirisë së manovrës që i jepej, ndërkohë që përplasjet me Ramën shtoheshin, numri dy i qeverisë i dorëzon atij dorëheqjen. Nëse kryeministri arriti ta bindë fillimisht të qëndrojë në detyrë, gjërat përkeqësohen sapo vjen vera. Përfundimisht, kësaj radhe: gjatë kongresit të partisë në korrik 2022, Edi Rama njofton përjashtimin e tij.
Që atëherë, thashethemet filluan të përhapen shpejt dhe, gradualisht, ekonomisti u akuzua për korrupsion. “Kur pashë në televizion se kishin vendosur të më bënin kokë turku, e kuptova se nuk mund të kthehesha”, rrëfen ai për Blast. Gjatë pushimeve në Greqi, vendimi ishte marrë. Ministri i rrëzuar përfiton nga një vizitë në Zvicër, ku shkoi për të marrë kartën e qëndrimit të një anëtari të familjes, për t’u vendosur aty dhe për të kërkuar azil.
Në Tiranë, gazetat afër pushtetit e akuzojnë ish-numrin dy të qeverisë për përfshirje në një skandal të madh që tronditi vendin: dhënia e koncesioneve për ndërtimin e një inceneratori në Elbasan, një qytet i vogël rreth pesëdhjetë kilometra larg kryeqytetit.
Simbol i abuzimit që e shkatërron vendin, inceneratorët janë një temë sensitive në Shqipëri. Nga tre struktura të parashikuara, me një investim total të vlerësuar mbi 400 milion euro, dy janë ndërtuar. Inceneratori i tretë, që nuk ekzisston, ka kushtuar 130 milion euro të marra nga arka publike.
Në këtë çështje, dy biznesmenë të lidhur me projektin janë në arrati, dhe ish-ministri i Mjedisit, Lefter Koka, u dënua në vitin 2023 me shtatë vjet burg. Emri i Ahmetajt gjithashtu është përmendur. “Për muaj me radhë, mediat afër pushtetit më akuzuan për çdo gjë, madje edhe çdo ditë. Por edhe sot nuk ka asnjë provë korrupsioni ndaj meje”, shpjegon ish-ministri i rrëzuar.
Një drejtësi nën kontroll, nën syrin e SPAK
Persekutimi që denoncon Arben Ahmetaj i ngjan atij që pësoi Fredi Beleri, kryebashkiak i Himarës, pjesëtar i pakicës greke në jug të vendit. I akuzuar për blerje votash gjatë zgjedhjeve vendore të majit 2023, Beleri, që mohon akuzat, u burgos për më shumë se një vit. Me dy shtetësi, ai u zgjodh në 2024 në Parlamentin Evropian, nga lista greke. Një situatë absurde dhe burim i tensioneve të mëdha midis Athinës dhe Tiranës.
Që nga arratia e tij, të afërmit e Ahmetajt që mbetën në Shqipëri gjenden gjithashtu nën vëzhgimin e drejtësisë. “Prokurori i Përgjithshëm ka bërë kontroll në zyrën e gruas time, ish-gruaja ime u përfshi, po ashtu edhe disa nga miqtë e mi. Njerëzit frikësohen të flasin me mua!”, thekson ish-shefi i financave dhe ekonomisë shqiptare.
“Më kanë kërcënuar me vdekje”
Pas sekuestrimit të shtëpisë së ish-bashkëshortes së tij, është depozituar një ankesë në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ) për abuzim të drejtësisë. Ajo është ende në shqyrtim. I mërguari denoncon gjithashtu kërcënime dhe përpjekje për frikësim, madje edhe në shtëpinë e tij. “Disa persona erdhën për të kërcënuar dadon tonë dhe i kërkuan të spiunonte fëmijët e mi. Më kanë kërcënuar me vdekje tri herë”, rrëfen ai me një fytyrë të zymtë.
Në Shqipëri, çështja e instrumentalizimit të drejtësisë nga qeveria është një temë e gjerë dhe komplekse. Ajo qëndron në origjinën e rënies së Ahmetajt dhe në zemër të problemeve të tij aktuale. E miratuar në 2016 me një shumicë të madhe, reforma e sistemit gjyqësor, e mbështetur nga Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara, synonte të forconte pavarësinë e tij. Por “vetingu” (verifikimi i pasurisë) i krijuar për të garantuar integritetin e gjyqtarëve u përdor për të përjashtuar magjistratët e padëshiruar.
“Komiteti, që supozohet të zgjedhë prokurorët, përzgjidhet nga parlamenti, i cili vetë kontrollohet nga Partia Socialiste, dhe disa nga anëtarët e këtij komiteti garojnë madje nën ngjyrat e Partisë Socialiste!” shprehet ish-politikani i “djegur” nga politika. Një tjetër masë kryesore e reformës ishte krijimi i një entiteti të veçantë për të trajtuar krimet më të rënda: Struktura Speciale Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK). Ky është organi që sot ndjek penalisht Ahmetajn.
“Kanabizimi” i ekonomisë sonë
Përtej administrimit të drejtësisë, një aspekt tjetër shqetëson shumë Ahmetajn. “Po shohim kanabizimin e ekonomisë sonë”, denoncon ai.
Midis 2014 dhe 2016, Shqipëria u bë prodhuesi kryesor i kanabisit në Evropë. Edhe pse forcat e policisë shqiptare kanë arritur që nga atëherë të kufizojnë zhvillimin e kultivimit, kjo burim i madh financiar i ka dhënë krimit të organizuar mundësi të konsiderueshme për të diversifikuar aktivitetin dhe për të investuar në tregje të tjera. Sidomos në drogat e forta, si kokaina.
Një mafie në sulm ndaj Europës
Me një pagë mesatare prej 600 eurosh dhe 20% të popullsisë që jeton (ose mbijeton) nën kufirin e varfërisë, ekonomia lokale ka vështirësi të zhvillohet, përveç turizmit, ndërsa bujqësia mbetet profesioni kryesor. Kjo situatë e bën atë veçanërisht të cenueshme dhe të ndjeshme ndaj fluksit gjithnjë në rritje të kapitalit, të ardhur nga krimi i organizuar.
Të gjithë indikatorët janë të kuq. Në vitin 2024, Europol i konsideronte grupet kriminale shqiptare si një nga pesë kërcënimet kryesore në Francë, Itali dhe Belgjikë. Megjithatë, autoritetet franceze e kanë injoruar për një kohë të gjatë këtë fenomen. Një dukuri që Leoluca Orlando, ish-drejtues i Palermos dhe figurë kryesore në Itali në luftën kundër mafias, e quan NIMBY (Not In My Backyard – Jo në oborrin tim): “Përgjatë viteve, kolegët tanë francezë na thoshin se mafia në Francë nuk ekzistonte, kjo ishte shumë frustruese”, tregon Orlando, tani eurodeputet (Të Gjelbrit/ALE).
Specialisti i krimit të organizuar, Stéphane Quéré ndan opinionin e sicilianit Orlando. Megjithatë, ai tenton të jetë pozitiv: “Gjërat po lëvizin në Francë, sidomos gjatë vitit të fundit”, shprehet autori i blogut Crimorg. “Po dalim nga sindroma e Çernobilit, kur pretendonim se krimi i organizuar ndalej në Vintimil, në kufi”.
Ata kontrollojnë të gjithë zinxhirin
Njëkohësisht, Quéré vëren se mafia shqiptare po forcon prezencën e saj në Francë. Një shembull është zbulimi i fundit, “për herë të parë në rajonin e Parisit”, i një “Uber Shit”. “Historikisht”, thekson ai, “shqiptarët kryenin disa lloj trafikimesh në të njëjtën kohë: narkotikë, vjedhje dhe trafikim njerëzish, por ajo që ka ndryshuar është se, në rastin e drogës, ata tani kontrollojnë të gjithë zinxhirin”.
Ky depërtim mbetet ende kryesisht jashtë vëmendjes së policisë dhe drejtësisë franceze. Në Paris, “nuk po themi që nuk ekziston”, siç shprehet një nga drejtuesit e policisë gjyqësore të prefekturës (PJPP). “Por nuk shohim një prezencë të organizuar”, shton i njëjti. Në të njëjtën linjë, një oficer i lartë i policisë të Marsejës, i angazhuar fort me fenomenin DZ Mafia, siguron se “grupet shqiptare nuk kanë vendosur bazë” në qytet.
Megjithatë, ka disa tregues të qartë. “Krimi i organizuar shqiptar është specializuar për transportimin e kokainës për italianët”, tregon një polic marsejez për Blast, veçanërisht nga veriu i Europës ose nga Spanja. “Shumë shqiptarë janë identifikuar gjatë kontrolleve në aksin Spanjë-Nîmes-Grenoble-Itali”.
Kjo analizë konfirmohet edhe një kat më lart, gjithmonë në Marsejë. “50% e arrestimeve në transportet rrugore përfshijnë shqiptarë që bëjnë transit nga Spanja dhe veriu i Europës, kryesisht drejt Italisë”, thotë një komisar në drejtimin zonal të policisë gjyqësore Zona Jug, duke e konsideruar këtë fenomen si “një burim shqetësimi” të qartë.
Hapi i Italisë
Një shikim i thjeshtë përtej Alpeve mjafton për të rritur pak më shumë shqetësimin. Në Itali, forcat e rendit konfirmojnë forcimin e grupeve shqiptare. Kjo shfaqet përmes sekuestrimeve gjithnjë e më të mëdha të kanabisit dhe drogës së fortë.
Në shtatorin e kaluar, operacioni “Tornade”, i zhvilluar në Breshia, në veri të Italisë, çoi në mbi 60 arrestime. Me pjesëmarrjen e 400 policëve, ky aksion mundësoi sekuestrimin e 300 kilogramëve kokainë, me një vlerë totale mbi 60 milionë euro.
“Tornade” gjithashtu shkatërroi një sistem pastrimi parash përmes faturave të rreme, të paktën 375 milionë euro. “Të gjithë drejtuesit ishin shqiptarë dhe shumica jetojnë në vend”, sqaron një polic i përfshirë në operacion.
I shqetësuar për të ruajtur anonimitetin dhe pas rolit të tij operativ, një kolonel i Guardia di Finanza shpjegon për Blast çfarë po ndodh: “Mafia shqiptare po merr përmasa shumë të mëdha”, thotë oficeri i doganave italiane, “jo vetëm në volumet e drogës të trafikuar apo numrin e personave të përfshirë, por në aftësinë e tyre për t’u federuar”.
Ata kanë mësuar nga ‘Ndrangheta
Sipas dëshmitarit tonë, rreth njëzet vjet më parë, kriminelët shqiptarë bashkoheshin më shumë me grupe të tjera, të huaja. Një kohë që duket e kaluar, duke konfirmuar autonominë e tyre. “Por ata kanë bërë detyrat me ‘Ndrangheta-n dhe kanë zhvilluar modele organizimi shumë të ngjashme”.
Duke përfituar nga pasiviteti relativ i forcave të policisë në Shqipëri, këto grupe janë shpërndarë në të gjithë botën.
“Sot, mafia shqiptare ka baza edhe në Amerikën e Jugut, në Kolumbi, në Ekuador”, vijon koloneli i doganave italiane. “Ka edhe pasagjerë të fshehur, që strehohen në magazinat e anijeve, në depon e ankorës, me drogë dhe ushqime për të mbijetuar gjatë udhëtimit. Ata përdorin koordinata GPS dhe hedhin drogën në vende të ndryshme. Këto janë modele biznesi që mund të funksionojnë vetëm nëse ka një marrëveshje me kartelet”.
Kjo rritje e fuqisë shoqërohet me lidhje gjithnjë e më të ngushta me qeverinë Rama. Para disa muajsh, ministri përgjegjës për marrëdhëniet me parlamentin, por mbi të gjitha për diasporën, Taulant Balla, u përfshi në biseda të përgjuara që e lidhnin me një kriminel të fuqishëm. Në telefon, ky kriminel shpjegonte se si grupi i tij ishte ngarkuar të rekrutonit votues për llogari të ministrit. Me 2.5 milionë shtetas të regjistruar jashtë vendit, popullsia shqiptare që jeton jashtë kufijve është po aq e madhe sa ajo brenda vendit. Pozicioni i ministrit të diasporës ka kështu një rëndësi thelbësore për Edi Ramën dhe partinë e tij.
Zbulimi i SKY ECC
Hetimi i SKY ECC, i emëruar sipas këtij rrjeti telekomunikacioni të koduar shumë të përdorur nga kriminelët, zbuloi ngjitjen e shpejtë të krimit të organizuar shqiptar në Belgjikë. Të irrituar nga një seri gjyqesh masive që çuan në mbi 1.000 dënime, disa anëtarë të mafias shqiptare nuk ngurruan të vendosin shpërblim për kokën e prokurorit të mbretit, Julien Moinil, përgjegjës për një pjesë të hetimeve. Për një shumë të majme: më shumë se një milion euro.
I pyetur nga Blast, prokurori Julien Moinil siguron se “nuk e bëj këtë profesion për të marrë lule nga kriminelët”. Por ai konfirmon: hetimet SKY ECC nxorën në pah si “fuqinë financiare” të mafies shqiptare, ashtu edhe “pastrimin kolosal të parave që po ndodh aktualisht në Shqipëri”.
Ky konstatim shqetëson edhe Nicolo Gratteri-n. Gjatë një vizite të fundit në Roterdam (Holandë) për të shkëmbyer eksperienca me kolegë, prokurori italian i specializuar në luftën kundër mafies – veçanërisht ‘Ndrangheta – ndau vëzhgimet e tij: “Sot këto grupe kontrollojnë portet e Antverpës dhe Roterdamit, ata mund të sjellin lehtësisht disa qindra kilogramë në një udhëtim”.
Arrestimet e fundit të përfaqësuesve të krimit të organizuar shqiptar në Kolumbi, Ekuador apo edhe në Shtetet e Bashkuara e dëshmojnë këtë. Për Gratteri-n, kjo është një nga zbulimet kryesore të hetimeve të përbashkëta të policive evropiane rreth çështjeve Sky ECC.
“Ne zbuluam se ata janë shumë aktivë. Ata kanë baza logjistike që shtrihen nga Shqipëria deri në Belgjikë, duke kaluar përmes Gjermanisë”. Si pasojë, janë krijuar laboratorë të fshehtë në Gjermani, Belgjikë dhe Mbretëri të Bashkuar, kryesisht si pasojë e ngadalësimit të operacioneve me kanabis në territorin shqiptar.
Këto sinjale alarmi, që po shtohen, irritojnë belgun Michel Claise. “Kemi pesëmbëdhjetë vite që i biem alarmit, por pushtetet politike bëjnë vesh të shurdhër!”, shpërthen ish-gjyqtar hetues për Blast.
Dëshmitari i tij kryesor tashmë i vrarë
Tani në pension, Claise kujton se krimi i organizuar shqiptar filloi me trafikimin e qenieve njerëzore dhe të armëve. “Pastaj kaluan te droga, dhe sot ata kontrollojnë edhe plantacione kanabisi në Belgjikë”. Në mendjen e tij, vështirësitë në bashkëpunimin me autoritetet shqiptare janë një problem i madh. Ai tregon një histori të ftohtë: “Një kolege e imja vizitoi Shqipërinë për një kërkesë hetimore disa vite më parë. Kur po hipte në avionin e kthimit, dëshmitari i saj kryesor ishte tashmë vrarë: të gjitha kërkesat e saj ishin publikuar në mediat lokale…”
Kjo të vret nga tmerri
Prokurori Moinil ka gjithashtu kujtime për të ndarë. Ai gjithashtu ka pasur pjesën e tij të surprizave të këqija. “Kam qenë disa herë në terren, bashkëpunimi ishte gjithmonë shumë i mirë, me rezultate të mira. Por në disa çështje të rëndësishme, korrupsioni është i pranishëm”, thekson magistrati. “Në çështjen TOYOTA, zbuluam se hetuesja e prokurorisë kishte… një telefon SKY ECC. Ajo fyeu delegacionin belg dhe qartazi ishte e korruptuar. Kjo gjë të vret nga tmerri”.
Edhe këtu, poroziteti i drejtësisë dhe roli i medias lokale krijojnë një atmosferë të veçantë. “Më vjen keq që kërkesat hetimore përfundojnë në media”, vazhdon Moinil. “Kjo nuk do të thotë se nuk ka njerëz të mirë, të angazhuar për drejtësinë, por ata shpejt bien nën presionin e një sistemi të shkatërruar nga korrupsioni”.
Ky kontekst i veçantë konfirmohet për Blast nga burime policore italiane. “Ne kemi njerëz në terren (forcat italiane të policisë janë prezente në Shqipëri që nga 1995), janë policët tanë që merren me çështjet më delikate. Por sa herë që bashkëpunojmë, bëjmë verifikimet tona. Kur sheh që një prokuror, që supozohet të fitojë 800 euro në muaj, drejtorn një Maserati, është e qartë se ka një problem”.
Përplasjet kriminale në majë të shtetit
Sipas zyrtareve, qeveria Rama është e angazhuar dhe bën gjithçka për të luftuar krimin e organizuar. Në çdo intervistë, kryeministri e përsërit: “Askush nuk është i përfshirë nga hetimet e drejtësisë”. Megjithatë, rrethi i tij i ngushtë duket se përfiton nga të drejta të veçanta. Në vitin 2014, vëllai i tij Olsi u përfshi drejtpërdrejt: radarët në kufi e fotografuan duke drejtuar… një makinë të përdorur nga një klan mafioz – anëtarët e të cilit u dënuan për një laborator të fshehtë droge në Elbasan. Vëllai Rama mohoi çdo përgjegjësi në këtë çështje, ku përfshiheshin edhe dy kimistë kolumbianë. Ai u shpall i pafajshëm në fillim të vitit 2025.
Në shkurt, është i mbrojturi i Ramës, Erion Veliaj, kryetari i Tiranës, dikur konsideruar si pasardhësi i mundshëm i tij, që arrestohet për korrupsion dhe pastrim parash. Gjashtë ditë më vonë, ish-agjenti i FBI-së, Charles McGonigal, dënohet në Shtetet e Bashkuara për marrjen e 225.000 eurove nga një i afërm i Ramës, kryesisht për të “diskredituar rivalë politikë”, përfshirë ish-presidentin Sali Berisha.
McGonigal pranoi se ishte mandatues nga këshilltari i Ramës, Dorian Duçka, dhe nga ish-shefi i shërbimeve sekrete shqiptare, Agron Nezaj. Në çdo vizitë në vendin e shqiponjës me dy koka, agjenti amerikan takonte kryeministrin.
Një tjetër takim shkaktoi një skandal të madh. Në vitin 2022, një gazetar zbulon se një sipërmarrës shqiptar kishte takuar gjithashtu kryeministrin gjatë një vizite protokollare. Nuk bëhej fjalë për këdo: Luftar Hysa është një magnat i kazinove.
Ky biznesmen, i vendosur në Meksikë, dyshohet nga disa shërbime policore të Amerikës së Veriut se shërben si zëvendës i njohur për kartelin e famshëm të Sinaloas – organizata kriminale dikur nën drejtimin e El Chapo-s. Siç zbuloi gazeta kanadeze ‘La Presse’, një polici në raportin e saj për të vendosur nën mbikëqyrje aktivitetet ekonomike të Hysës shkruante se: “gjithçka tregon se Luftar Ali Hysa është infiltruar në rezervatin indian të Kahnawake (në Montérégie) për të lehtësuar aktivitetet e pastrimit të parave në emër të kartelit meksikan të Sinaloas”.
Përballë zemërimit të opinionit publik, Edi Rama fillimisht e mohoi se kishte takuar Hysën, por më pas pranoi se i kishte dhënë një licencë kazinoje në Tiranë, por edhe në Marina Bay të Vlorës. Kjo qytet-bregdetare në jug të Shqipërisë është shndërruar në një nga epiqendrat e pastrimit të parave.
Kur makina e ministrit transporton narkotikë
Ironikisht, nga e njëjta zonë vjen një tjetër sinjalizues, Dritan Zagani u detyrua të largohej nga Shqipëria për në Zvicër disa vite më parë. Gjatë një kontrolli në vitin 2013, ky polic antidrogë në Fier kishte ndaluar një automjet të përdorur nga një grup trafikantësh. Problemi ishte se makina ishte… e Ministrit të Brendshëm Samir, Tahiri. Automjeti, i drejtuar nga kushëriri i tij, Moisi Habilaj, një trafikant i dënuar me 15 vjet burg në Itali, shërbente për të shmangur kontrollet. Në vend që të marrë lavdërimet e hierarkisë, ndalimi i Zaganiit i kushtoi një dënim prej shtatë vitesh burg. Pas disa muajsh në burgun e Tiranës, ai arratiset drejt Zvicrës.
Duke përfituar nga shfaqjet në televizion, Rama e dënoi publikisht dhe kërkoi ekstradimin e tij. Kërkesat u refuzuan nga konfederata, e cila i ofroi Zaganit azil dhe një identitet të ri, duke e konsideruar viktimë të një forme përndjekjeje politike.
Në mars 2017, ky çështje shkaktoi një incident diplomatik gjatë një vizite të Ramës në Zvicër. Por kreu i qeverisë shqiptare duhej të tërhiqej dhe të linte Ministrin e Brendshëm, pasi hetimet italiane e përfshinin drejtpërdrejt. Në 2022, Tahiri u dënua me tre vjet e gjysmë burg, për “abuzim me pushtetin” dhe për “përfitim nga favorizimet e trafikantëve”. Pas gjyqit, ish-ministri doli nga burgu pas vetëm një viti, për sjellje të mirë.
Vendi im është bërë një narkoshtet
“Ajo që kisha frikë më shumë, ka ndodhur”. Ish-polici i antidrogës, Dritan Zagani, jeton ende në Zvicër me identitetin e tij të rremë. Blast e takoi në një kafene. “Vendi im është bërë një narkoshtet”, analizon ish-agjenti i antidrogës, “grupet kriminale janë infiltruar në të gjitha nivelet e shtetit. Ka më shumë se dy vjet që forcat shqiptare nuk ndalojnë as një kilogram drogë në Durrës! Veprojnë vetëm nën presion kur DEA ose italianët dërgojnë kërkesa dhe gjejnë mënyra për të paralajmëruar trafikantët përpara”.
Për Zaganin, produkti i krimit është i pranishëm kudo sot në vendin e tij. “Mjafton të bësh një xhiro në Vlorë ose Tiranë, dhe sheh ndërtesa të mëdha që zënë maksimumi 10% të kapacitetit të tyre. Këto ndërtesa janë ndërtuar me kredi bankare që nuk kalojnë 10 ose 15%. Nga vjen paratë?”
Pastrim i madh në ndërtim
Sipas dëshmitarit tonë, grupet kriminale kanë përfituar maksimalisht nga sistemi i krijuar nga Edi Rama për të tërhequr kapital në Shqipëri. Një shifër flet vetë: nga mbi tre miliardë euro të investuara në rindërtimin e qendrës së Tiranës, vetëm një e treta vjen nga institucionet financiare, sipas gazetares Ole Xama. Në hetimin e kësaj kolegeje shqiptare, zbulohet se mbi 50.000 apartamente janë të pabanuara vetëm në Tiranë. Pas këtyre zbulimeve, gazetarja u përball me ngacmime online dhe kërcënime ndaj familjes së saj.
Ndërtesat po shtrihen kudo në një qytet me pak më pak se gjysmë milioni banorë, ku emrat e mëdhenj të arkitekturës nxitojnë si drejt një Eldorado-je. Sipas të dhënave të publikuara nga drejtësia shqiptare, sektori i ndërtimit përbën rreth 17% të PBB-së shqiptare dhe mbetet një nga mjetet kryesore për pastrimin e parave.
Megjithëse popullsia është e lodhur nga paaftësia e personelit politik, këto skandale të përsëritura duket se nuk e prekin popullaritetin e Ramës. Si strateg i zgjuar, lideri shqiptar ka dyfishuar që nga ardhja në pushtet numrin e funksionarëve në vend dhe përdor qetësinë e tij karizmatike për të heshtur kritikët.
Europa mbyll sytë
“Nuk e kuptoj pse Europa mbyll sytë për realitetin e situatës në Shqipëri”, thotë me trishtim Arben Ahmetaj. “Vendi është krejtësisht i rrënjosur nga korrupsioni dhe drejtohet nga Rama dhe të afërmit e tij”.
Rama, një njeri i domosdoshëm
Nga perspektiva e jashtme, megjithatë, është e vështirë të injorosh këtë çështje shqetësuese. Në 2021, parlamenti holandez kishte votuar kundër anëtarësimit të Shqipërisë në Evropë pikërisht për shkak të krimit të organizuar. Por vendi ndodhet në një pozicion strategjik në Mesdhe, që e bën një territor kyç për Europën dhe Shtetet e Bashkuara – sidomos pas luftës në Ukrainë. Dhe Rama e përdor këtë kartë në mënyrë perfekte.
Gjatë rikthimit në pushtet të talibanëve në verën e 2021, Republika e Shqipërisë ishte e para që priti refugjatët afganë në territorin e saj. Në mars 2024, ajo i rihapi forcat e NATO-s bazën ajrore të Kuçovës.
Në një front tjetër, Rama u bë i domosdoshëm duke premtuar Italisë se do të merrej me emigrantët që Giorgia Meloni nuk donte t’i menaxhonte në territorin e saj. Edhe pse projekti për një qendër të mbajtjes nuk ka përfunduar ende, ai mund të mos jetë krejtësisht i mbyllur. Si rezultat, marrëdhëniet me homologen italiane janë shumë të mira: gjatë vizitës së tij më 25 maj të fundit, Rama nuk ngurroi të ulej në gjunjë para Meloni-t për të nënvizuar lidhjet jashtëzakonisht të forta që e bashkojnë me “motrën italiane”.
Pas këtyre gjesteve, vëllai Rama synon Shenjtërinë e Graalit: negociatat për anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian, kandidate zyrtarisht që nga 2014, filluan në korrik 2022. Ato vazhdojnë, me një anëtarësim të planifikuar jo më parë se 2030.
Në tetor 2024, Ursula Von der Leyen e lavdëroi udhëheqësin e Tiranës: “I dashur Edi… Ke treguar njëkohësisht vizion dhe durim”, e përgëzoi kryetarja e Komisionit, duke theksuar se ai kishte kryer “një punë të jashtëzakonshme në axhendën e tij të reformave”. “Është perfekte”, përfundoi gjermania.
Kokaina është bërë plani Marshall i Shqipërisë
Pamja e kësaj marrëveshjeje perfekte nuk e gëzon të gjithë. I zhgënjyer, një polic italian i rrëfen Blast-it ndjenjat e tij: “Sot, kokaina është bërë plani Marshall i Shqipërisë”, thotë me trishtim ky anëtar i forcave speciale të ‘Guardia di Finanza’, i vendosur për një kohë të gjatë në Shqipëri. “Është një narkoshtet që financohet nga shitja e drogës, por për amerikanët dhe aleatët e tyre kjo nuk është një prioritet.”
Krimi përgatit të ardhmen
Deri sa të vijë një ndërgjegjësim hipotetik nga Perëndimi, mafiet lokale vazhdojnë të shtrijnë rrjetin e tyre dhe të ngushtojnë rrethin mbi botën politike. Në raportin e tij të ndërmjetëm mbi zgjedhjet parlamentare të majit 2025, Zyra për Institucionet Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut (ODIHR) evidenton “disa akuza për blerje votash [që] u raportuan gjatë fushatës”. Dokumenti gjithashtu përmend “lidhjet midis partive politike dhe krimit të organizuar në disa rajone”, duke konstatuar se “grupet kriminale të organizuara kanë intimiduar dhe kërcënuar votues dhe, ndonjëherë, kandidatë”.
Zgjedhja e rreth dhjetë deputetëve gjatë zgjedhjeve parlamentare të majit të kaluar duket veçanërisht e dyshimtë. Socialisti Arkend Balla, për shembull, mori një rekord votash, duke tejkaluar madje edhe kryeministrin në këtë garë listash, me 20.718 vota në Durrës. Që kur u bë deputet (në 2023), pasuria e Ballës është shtuar ndjeshëm. Një rritje e madhe: e vlerësuar fillimisht rreth 60.000 euro, ajo arriti në 2.3 milionë euro, sipas medias Syri. Një tjetër fituese e zgjedhjeve këtë vit, Sara Mile (po nga Partia Socialiste), arriti të marrë më shumë vota se vetë Rama, sërish në qytetin e saj të lindjes. “Ajo mori 100% të votave nga burgu”, qesh me hidhërim Arben Ahmetaj nga ekzili i tij zviceran. “Është kaq e dukshme saqë nuk fshehin më asgjë”.
E reja thuhet se ka lidhje me Suel Çelën. Ky njeri është në shënjestër të disa autoriteteve evropiane.
Këto kuriozitete tregojnë gjithashtu se krimi i organizuar shqiptar ka vizion afatgjatë dhe po përgatit të ardhmen, duke vendosur pionët e tij kudo, përtej Partisë Socialiste dhe kampit Rama. Mund të supozojmë se përfaqësuesit e tij nuk janë shqetësuar shumë nga shpallja e fundit e emërimit… të një ministre të krijuar nga IA, përgjegjëse për luftën kundër korrupsionit në tenderët publikë. Lloji i një manovre propagandistike që Perëndimi e adhuron, ndërsa në fakt kjo shpallje është një pranueshmëri tronditëse e paaftësisë.
Sa për Ramën, i fiksuar pas ëndrrës së anëtarësimit në Europë, ai nuk ka ndërmend të heqë dorë nga pushteti, aq pranë qëllimit. Fatmirësisht, Kushtetuta nuk parashikon asnjë kufizim të mandatit të kryeministrit.
