Tag: kapitulli

Rigels Seliman
Bashkimi Evropian i shuan entuziazmin Edi Ramës. Kryeministri që deri para zgjedhjeve të 11 majit fliste për anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian në vitet 2028, 2029 apo më së largu në 2030, sot ka ndryshuar tërësisht qëndrim. Rama nuk përmend më asnjë datë konkrete për integrimin, duke u mjaftuar me fraza të përgjithshme se procesi është i rëndësishëm, ndërsa datat nuk kanë peshë. Kjo tërheqje tregon qartë se Brukseli i ka prerë shpresat për një kalendar të shpejtë, pasi korrupsioni, mungesa e institucioneve funksionale dhe kapja e shtetit kanë bllokuar hapjen e grup-kapitujve 4 dhe 5 – më vendimtarët në procesin e negociatave.
“Nuk ka vend për nxitim, sepse besoj që pjesa më e rëndësishme, për Shqipërinë të paktën, është që ta përdorë procesin e anëtarësimit si proces shtetndërtimi, sepse Europa është një bekim për vende si tonat, sepse është vendi i vetëm ku mund të marrësh dijet si të ndërtohen institucionet. Ne nuk kemi pasur kurrë institucione dhe ky është procesi më i vështirë. Ky është dallimi me Afganistanin, Irakun. Patjetër nuk na pëlqen që ta kemi trafikun aq të përsosur sa në Gjermani, por duhet ta bëjmë. Europa është këtu që të na mësojë sesi të vendosen semaforët. Ne po përparojmë, jemi absolutisht euro-optimistë. E duam Europën pa kushte edhe pse na ka bërë të vuajmë shumë. Kemi bindjen e plotë që një ditë do të martohemi”, tha Rama dje në fjalën e tij në Forumin e Bledit.
Rama paralajmëron shpërbërjen europiane
Nga Forumi Strategjik i Bledit në Slloveni, Rama lëshoi dje sulme të forta ndaj Evropës pasi këta të fundit i kanë vendosur vijat e kuqe. Sipas tij, problemi i Europës qëndron në drejtimin që do të marrë, siç tha ai, nëse do të shndërrohet në Shtetet e Bashkuara të Europës apo do të shpërbëhet në copa të ndryshme, ku shtete të caktuara do të bëhen satelitë të vendeve të tjera. “Mendoj që problemi kryesor që ka Europa është çfarë drejtimi do të marrë. Do thellohet në rrugën e saj për t’u shndërruar në Shtetet e Bashkuara të Europës apo do shpërbëhet në copa të ndryshme me gjithësecilin që vendos se sateliti i kujt do bëhet sepse nuk ka shans që të ndahesh e të jesh vetëm. Nga ana tjetër, Europa është makineria më e jashtëzakonshme burokratike dhe e administratës që mund të jetë një gjë e mirë. Por nga ana tjetër hartimi i tepruar i rregulloreve edhe përpara se sa diçka të nisë, në SHBA shpikin Inteligjencën Artificiale, në Europë shpikin rregullore, kjo e bën Europën shumë të vështirë, ka një ekuilibër që Europa duhet ta gjejë”, deklaroi Rama në fjalën e tij në panelin e këtij forumi.
Gjithashtu Rama e krahasoi Europën me një pacient, ndërsa vendet anëtare si mjekë, të gjithë patologë, për të cilët tha që disa prej tyre duhet të specializohen për të zgjidhur problemet dhe për të qenë më të fortë. “Europa është si një pacient me 27 mjekë, të gjithë patologë, që e bën më të ndërlikuar që të trajtojnë problemet që mund të ketë çdo organ. Ata që janë brenda BE të përpiqen të jenë më të lumtur sepse është një vend shumë i mirë për të gjithë ata që janë aty. Problemet në Europë nuk lidhen me faktin që Europa është një bashkim, por për faktin që bashkimi duhet të jetë më i fortë, pra këta patologët duhet të specializohen paksa, njëri duhet të jetë kardiolog e kështu me radhë. Në të kundërt do të kemi një rënie të pashmangshme”, theksoi Rama.
Grupkapitujt e bllokuar nga korrupsioni
Por pse gjithë kjo kthesë dhe sulme të forta të Ramës ndaj Evropës? Kujtojmë se delegacioni i BE në Tiranë konfirmoi zyrtarisht disa javë më parë se deri më sot janë hapur vetëm katër grupkapituj dhe dy të tjerë, përfshirë bujqësinë dhe kohezionin, mbeten të pahapur. Grup-kapitulli 1: Themelet e demokracisë – hapur tetor 2024. Grup-kapitulli 6: Marrëdhëniet e jashtme – hapur dhjetor 2024. Grup-kapitulli 2: Tregu i brendshëm – hapur prill 2025. Grup-kapitulli 3: Rritje konkurruese dhe përfshirëse – hapur maj 2025. Ndërsa Grup-kapitulli 4 (Agjenda e gjelbër dhe lidhshmëria e qëndrueshme) dhe Grup-kapitulli 5 (Burimet, bujqësia dhe kohezioni) nuk janë hapur ende.
Korrupsioni
Në grup-kapitullin 4 – Agjenda e gjelbër dhe lidhshmëria e qëndrueshme, Shqipëria është e paralizuar nga aferat që e kanë turpëruar në sytë e Brukselit: Energjia mbetet monopol i hidrocentraleve, ku tenderat dhe koncesionet janë ndarë me klientë të pushtetit, ndërsa investimet serioze në erë, diell apo gaz mungojnë. Transporti është kthyer në çiflig oligarkësh, ku projektet miliardëshe si Thumanë-Kashar, Rruga e Arbrit, Qukës-Qafë-Pllocë dhe tuneli i Llogarasë janë zhytur në skandale dhe abuzime. Mjedisi është shembulli më i qartë i kapjes së shtetit: inceneratorët e Tiranës, Elbasanit dhe Fierit, të prezantuar si zgjidhje europiane, janë sot simbol i vjedhjes së shekullit. Rrjetet transeuropiane ecin me ritme qesharake, me projekte të stërzgjatura dhe fonde të BE-së që vonohen nga mungesa e transparencës dhe dyshimet për tendera të manipuluar.
Bllokimi
Po aq dramatik është bllokimi te grup-kapitulli 5 – Resurset, bujqësia dhe kohezioni. Bujqësia ka mbetur e shkatërruar nga mungesa e subvencioneve reale, ndërsa fermerët janë lënë në mëshirë të fatit.  Siguria ushqimore është një farsë, me kontrolle që shiten tek importuesit dhe mafien e tregut. Politika rajonale është kthyer në mekanizëm për të shpërndarë fondet europiane nëpër xhepa privatë përmes projekteve me klientë të qeverisë. Dispozitat financiare janë ndër më problematiket, sepse Brukseli nuk i beson Tiranës asnjë euro të re pa pasur frikë se do të vidhet. Rasti më i pastër është i Frida Krifcës. Shpresat e Edi Ramës për të rifituar financimet europiane për bujqësinë shqiptare janë goditur rëndë nga Brukseli, i cili ka vendosur vijën e kuqe se pa çuar përpara drejtësisë ish-ministren Krifca dhe bandën e saj, fondet IPARD mbeten të bllokuara. Pas më shumë se tre vitesh pritjeje dhe premtimesh boshe, Komisioni Evropian reagoi ashpër disa javë më parë, duke lënë të kuptohet qartë se nuk do të ketë më asnjë euro për bujqësinë shqiptare, derisa qeveria të marrë masa konkrete për të mbrojtur fondet e taksapaguesve europianë.
“Bashkimi Evropian është i gatshëm të vazhdojë të mbështesë fermerët shqiptarë, sektorin agroushqimor dhe zonat rurale në të ardhmen, me kusht që interesat financiare të Bashkimit Evropian të mbrohen siç duhet”, thuhet në përgjigjen e KE. Komisioni Evropian shprehet se kjo çështje duhet parë me prioritet nga autoritetet shqiptare, që të korrigjohen gabimet e së shkuarës në menaxhimin dhe përdorimin e fondeve të BE-së. “Duke qenë se kemi të bëjmë me paratë e taksapaguesve të BE-së, presim që autoritetet shqiptare ta marrin shumë seriozisht këtë çështje”, thotë KE. Aktualisht KE thotë se është vënë në dijeni nga autoritetet shqiptare që po bëhet një auditim për pagesat e IPARD II. “Një procedurë dypalëshe midis Komisionit Evropian dhe autoriteteve shqiptare është në vazhdim për të siguruar që veprimet e duhura korrigjuese të ndërmerren nga autoritetet kombëtare sa më shpejt të jetë e mundur. Në kuadër të kësaj procedure, Komisioni Evropian është informuar se qeveria shqiptare ka kontraktuar një firmë auditimi të jashtëm për të kryer një auditim të jashtëm gjithëpërfshirës mbi grantet dhe pagesat IPARD II, si dhe mbi sistemin e sapokrijuar të menaxhimit dhe kontrollit të brendshëm”, thotë KE.
Raporti nxirës i BE për Shqipërinë dhe problemi i zgjedhjeve të 11 majit
Nga ana tjetër, Rama është nxirë nga raporti më i fundit i Komisionit Evropian. Gjithashtu te zgjedhjet parlamentare të 11 majit 2025, ku Partia Socialiste fitoi mandatin e katërt radhazi me 83 mandate, u vlerësuan nga OSBE/ODIHR dhe institucionet e BE-së si “kompetitive, por me probleme serioze”. Sipas vëzhguesve ndërkombëtarë, procesi i votimit u zhvillua përgjithësisht i qetë, por abuzimi me burimet shtetërore, presioni ndaj administratës publike, mungesa e barazisë në media dhe blerja e votës mbeten shqetësime të theksuara. Raporti i OSBE-së shënoi se ndonëse kishte përmirësime teknike, klima zgjedhore ishte shumë e polarizuar dhe integriteti i procesit u cenua nga përdorimi i aseteve publike për avantazh elektoral. Ky realitet, i kombinuar me skandalet e korrupsionit dhe bllokimin e kapitujve 4 dhe 5, tregon se integrimi europian nuk varet më nga premtimet politike apo frazat metaforike për “martesë me Europën”, por nga zbatimi i reformave reale dhe garantimi i zgjedhjeve të lira e të ndershme. Për Brukselin, cilësia e demokracisë dhe lufta kundër korrupsionit janë kushtet themelore, ndaj Shqipëria rrezikon të qëndrojë gjatë në statusin e vendit kandidat nëse këto probleme nuk adresohen me rezultate konkrete.