Historiani anglez Mark Galeotti ka botuar librin e tij të fundit, të titulluar “Forged by War” ose në shqip “I farkëtuar nga lufta”, ku thotë se Rusia nuk është përballur kurrë vërtet me demonët e së kaluarës së saj.
Vetë titulli shpreh tezën: si konflikti dhe një kuptim i keqkuptuar i historisë kanë formësuar thellësisht evolucionin e Rusisë, duke krijuar një mentalitet luftënxitës dhe agresiv që pjesa më e madhe e botës po e vë në pikëpyetje, shkruan Corriere della Sera.
“Kur jepja mësim në Moskë, gjithmonë më mahniste pasioni i studentëve për historinë. Studentët e dinin me hollësi se sa tanke u përdorën në Betejën e Kurskut gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe ndryshimet në strategji midis komandantëve Zhukov dhe Konev. Por ata nuk dinin pothuajse asgjë për krimet e Stalinit, Gulagët dhe luftërat e tjera, si civile ashtu edhe të huaja, të zhvilluara nga vendi i tyre”, shprehet Galeotti.
Galeoti shkruan se Vladimir Putin është ‘homo sovieticus par excellence’ (Shembulli më i pastër i njeriut sovjetik), i ushqyer nga ideologjia, pa thebin e BRSS-së. Përdorimi i shtrembëruar i një historie ku gjithçka duhet të jetë e lavdishme dhe e përsosur i ka shërbyer atij për t’i dhënë drejtim vendit të tij. Ai ka krijuar një identitet të përkohshëm duke nxitur frikën stërgjyshore, shprehet ai në një intervistë.
Pjesë nga intervista:
Profesor, nga çfarë kanë frikë rusët?
“Pozicioni i Rusisë ka qenë gjithashtu tragjedia e saj. Mungesa e kufijve natyrorë, pak burime që pasuronin rivalët e saj, një disavantazh i përhershëm teknologjik kundër të gjithëve. Kjo ndjenjë e vazhdueshme e cenueshmërisë dhe ndjenja e të qenit i zënë midis rreziqeve të pushtimit të jashtëm dhe rebelimit të brendshëm, kanë përcaktuar mentalitetin e sundimtarëve të saj. Dhe si pasojë, kërcënimi i luftës dhe nevoja për të qenë në gjendje ta luftojnë atë kanë qenë gurthemeli i evolucionit të shtetit.”
A është numri i lartë i konflikteve shpjegimi i vetëm i mundshëm?
“Nuk është vetëm çështje dendësie: në Rusi, institucionet, kultura e kombit, vetë koncepti i të qenit rus, janë përcaktuar nga luftërat. Nëse një princ mesjetar moskovit do të katapultohej në epokën moderne, besoj se ai do të ishte në gjendje të kuptonte zgjedhjet e Putinit.”
Cila ishte nevoja për të krijuar një ideologji të re nëse, deri në fund të BRSS-së, njerëzit tashmë kishin pushuar së besuari në atë të vjetrën?
“Reliktet e marksizëm-leninizmit ende i jepnin kuptim të qenit qytetar sovjetik. Deri në vitet 1990, rusët nuk e dinin më se kush ishin. Cili ishte vendi i tyre në botë? Duke u përpjekur të kopjonin Perëndimin? Duke qenë një qytetërim i veçantë? Në një moment të caktuar, Putini u përpoq të krijonte një identitet përmes historisë.”
Kur, saktësisht?
“Me krizën financiare të vitit 2008 dhe protestat në rrugë të viteve 2011 dhe 2012, Putini e kuptoi se kontrata sociale midis shtetit dhe qytetarit mesatar nuk ishte më e zbatueshme. Ai kishte nevojë për diçka tjetër. Dhe kështu iu drejtua historisë për ndihmë.”
Cili është vlerësimi juaj për Putinin, figurën historike?
“Pasioni i tij për historinë barazohet vetëm me paaftësinë e tij për ta kuptuar atë vërtet. Ai e trajton atë si një bufe, nga e cila mund të shërbehet sipas dëshirës. Duke vepruar kështu, ai përfiton nga fakti se Rusia nuk është përballur kurrë vërtet me demonët e së kaluarës së saj.”
A ishte kështu përgatitja e bazave për luftën në Ukrainë?
“Që në vitin 2014, ‘burrat e vegjël të gjelbër’ që hynë në Donbas u riemëruan Opolchentsky, njësoj si milicitë patriotike që çliruan Moskën në shekullin e 17-të. Historia e tyre që atëherë ka mishëruar idenë se në kohë krize, çdo rus është i detyruar të luftojë, pa bërë shumë pyetje.”
Pse pohoni se Putini do të mbahet mend si një “figurë në tranzicion”?
“Duhet ta pranojmë që Rusia ka bërë përparim të madh në 25 vitet e fundit. Por, pavarësisht përpjekjeve të tij, Putini nuk ka arritur kurrë të përcaktojë se çfarë është Rusia sot dhe cili është vizioni i saj. Ai improvizon. Ai reagon ndaj momentit. Po flasim për një shtatëdhjetëvjeçar të formuar nga përvojat e BRSS-së në rënie, i cili, si shumë nga paraardhësit e tij, e sheh botën në terma të kërcënimit dhe po përpiqet të merret me fundin e pushtetit sovjetik në një epokë post-sovjetike.”
Po pas tij?
“Brezi i ardhshëm në pushtet do të jetë shumë i ndryshëm. Nuk është e sigurt nëse ata do të kenë sukses dhe sigurisht që nuk do të jenë liberalë. Por ata do të jenë të parët jo-sovjetikë dhe së shpejti do ta kuptojnë se detyra e tyre nuk është të mbeten të bllokuar në të kaluarën. Ndoshta me një tronditje të nevojshme kulturore dhe sistemike, ata do të duhet t’i bëjnë njerëzit e tyre të kuptojnë se Rusia ka një rol të rëndësishëm në botë, por nuk është më një fuqi perandorake. Dhe se një komb i farkëtuar nga lufta nuk duhet të formësohet përgjithmonë prej saj.”
Top Channel
