Në një botë ku India shpesh portretizohet si “mbretëresha e tarifave”, Ambasadori Mohan Kumar, ish-diplomat indian dhe aktualisht Drejtor i Institutit Jadeja Motwani për Studime Amerikane, sfidon këtë narrativë të thjeshtuar në artikullin e tij të mprehtë “A është India Mbretëresha e Tarifave? Jo në të vërtetë.” Duke u mbështetur në dekada përvoje në fushën e tregtisë ndërkombëtare dhe diplomacisë, Ambasadori Kumar vendos politikat tarifore të Indisë në një kontekst global, duke treguar se qasja e Indisë nuk është një përjashtim, por përkundrazi pragmatike dhe krahasueshme me ekonomitë e tjera të mëdha. Reflektimet e tij ofrojnë një perspektivë të vlefshme për lexuesit shqiptarë, duke ofruar mësime mbi mënyrën se si vendet në zhvillim balancojnë hapjen ndaj tregtisë globale me nevojën për të mbrojtur prioritetet e brendshme.
Ekziston një perceptim i përhapur, por i gabuar, se tarifat e Indisë janë jashtëzakonisht të larta. Ka faktorë subjektivë kur bëhet fjalë për një vend — si jetueshmëria, sjellja ndaj të huajve apo mikpritja — por tarifat janë të matshme dhe nuk duhet të kenë vend për subjektivitet. Prandaj, le të shqyrtojmë faktet. Para se ta bëjmë këtë, megjithatë, mund të jetë e dobishme që lexuesi i zakonshëm të kuptojë se çfarë funksioni kanë tarifat në një vend në zhvillim me të ardhura të ulëta si India, në krahasim me një vend të zhvilluar me të ardhura të larta si Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Tradicionalisht, vendet në zhvillim përdorin tarifat për dy arsye: së pari, për të mbrojtur industrinë e tyre vendase dhe së dyti, për të gjeneruar të ardhura. Mbrojtja e industrisë vendase është një argument i pranuar nga ekonomistët në mbarë botën, veçanërisht kur industria është në faza fillestare dhe vendi ka nevojë të zhvillojë një bazë industriale. Pastaj vjen funksioni i të ardhurave, i cili ilustrohet nga tarifat e vendosura për pije alkoolike apo motorë luksozë, për shembull.
Tarifat e Indisë, të cilat ishin të larta në vitet 1980, janë ulur ndjeshëm që nga reformat e vitit 1991 dhe gjatë negociatave për Rrethin e Uruguait, i cili çoi në krijimin e Organizatës Botërore të Tregtisë (OBT). Që nga ajo kohë, tendenca ka qenë një ulje graduale dhe e qëndrueshme e tarifave të aplikueshme nga India vit pas viti.
Nga pikëpamja teknike, ekzistojnë dy lloje tarifash që vendet zbatojnë. Njëra është tarifa e aplikuar, e cila është tarifa reale (zakonisht ad valorem) që zbatohet në kufi kur një mall i huaj hyn në një vend.
Tjetra është tarifa e lidhur (bound tariff), e cila është tarifa maksimale që një vend mund të vendosë për një produkt të huaj, bazuar në angazhimet e tij ligjore si pjesë e parimit të trajtimit të kombit më të favorizuar (MFN) në kuadër të OBT-së. Pa u zgjatur, lufta tarifore e nisur nga SHBA bie ndesh me këto angazhime të OBT-së. Por, nga ana tjetër, edhe vetë OBT ka qenë në një gjendje stagnimi prej disa kohësh. Gjithashtu, vlen të theksohet se tarifat nuk mund të jenë të njëjta për të gjitha vendet. Është një e vërtetë e njohur që vendet me të ardhura të ulëta do të kenë tarifa më të larta (për arsyet e përmendura më sipër) krahasuar me vendet e G7-ës.
Atëherë, ku qëndron India në gjithë këtë debat? Kur India vlerësohet për tarifat e saj, përdoren dy tregues: mesatarja e thjeshtë e tarifave dhe tarifa e ponderuar sipas volumit të tregtisë (trade-weighted tariff). Nëse përdoret treguesi i parë, tarifa mesatare e Indisë duket e lartë (15.98%). Por kjo është kryesisht akademike, pasi për shumicën e mallrave që hyjnë në tregun indian, ajo që ka rëndësi është tarifa e aplikuar e ponderuar sipas volumit të tregtisë. Dhe kjo tarifë për Indinë është një shumë e respektueshme: vetëm 4.6%. Ky nivel tregon se pretendimi se India është “mbretëresha e tarifave” nuk qëndron. Mesataret e thjeshta e shtrembërojnë realitetin, pasi i trajtojnë të gjitha produktet njësoj, pa marrë parasysh volumin e tregtisë. Pse ekziston një diferencë kaq e madhe midis tarifës së thjeshtë mesatare dhe asaj të ponderuar? India ruan tarifa relativisht të larta në sektorët e bujqësisë dhe automobilave. Në të dy rastet, qëllimi kryesor është mbrojtja e industrisë vendase.
Bujqësia në Indi është sui generis – një rast i veçantë dhe pa shembull të ngjashëm. Rreth 50% e popullsisë së madhe të Indisë varet drejtpërdrejt ose tërthorazi nga bujqësia. Për më tepër, bujqësia në Indi nuk është e mekanizuar dhe parcelat e tokës janë aq të vogla, sa që bujqësia është çështje mbijetese dhe jo komercializimi.
T’i kërkosh Indisë të hapë sektorin e saj bujqësor për importet është njësoj si t’i kërkosh të bëjë vetëvrasje – gjë që asnjë qeveri e zgjedhur në Indi nuk do ta pranonte. Kjo kërkesë bëhet edhe më e padrejtë kur merret parasysh se fermerët perëndimorë përfitojnë subvencione të drejtpërdrejta dhe të tërthorta. Duke pasur këtë parasysh, India mban tarifa të larta për produktet bujqësore – mesatarisht rreth 33% për mish, bulmet, fruta dhe drithëra. Por kjo nuk është për t’u habitur kur krahasohet me Bashkimin Evropian, që ka tarifa mesatare prej 37.5% për produktet e qumështit, deri në 205% për disa dhe deri në 261% për fruta dhe perime. Hidhini një sy Japonisë, e cila ka tarifa mesatare prej 61.3% për bulmet, që arrijnë deri në 298%, dhe deri në 258% për drithërat dhe 160% për mishin dhe perimet. Ose Koresë së Jugut, me një mesatare prej 54% për produktet bujqësore, që shkon deri në 800% për perimet dhe 300% për frutat. Kush është atëherë “mbreti i tarifave” në bujqësi? Sa i përket automobilëve, ky sektor gjeneron punësim në masë dhe për këtë arsye është jetik për Indinë.
Edhe tarifa mesatare e thjeshtë e Indisë prej 15.98% është në përputhje me normat globale për vendet në zhvillim. Bangladeshi (14.1%), Argjentina (13.4%) dhe Turqia (16.2%) – të gjitha vende me PBB për frymë të krahasueshme ose më të lartë – mbajnë tarifa të ngjashme ose më të larta.
Sa i përket pretendimit të SHBA-së se eksportet e saj të produkteve jo-bujqësore përballen me barriera tarifore në Indi, vlen të theksohet se eksportuesit amerikanë shpesh përballen me tarifa të barabarta ose edhe më të ulëta në Indi krahasuar me shumë vende të tjera aziatike. Për shembull, në sektorin e elektronikës dhe teknologjisë, India aplikon tarifë 0 për qind për shumicën e pajisjeve të teknologjisë së informacionit (IT), gjysmëpërçuesve, kompjuterëve dhe pjesëve përkatëse, ndërkohë që tarifa mesatare është 10.9 për qind për pajisjet elektronike dhe 8.3 për qind për pajisjet kompjuterike.
Në krahasim, Vietnami ka një tarifë prej 8.5 për qind për pajisjet elektronike, e cila shkon deri në 35 për qind. Kina ka një normë tarife prej 5.4 për qind që arrin deri në 20 për qind për elektronikën dhe deri në 25 për qind për pajisjet kompjuterike. Ndërsa Indonezia ka një tarifë prej 6.3 për qind për pajisjet elektronike, që shkon deri në 20 për qind, dhe deri në 30 për qind për pajisjet kompjuterike. Është e vërtetë që India mban një mbrojtje tarifore të justifikueshme për tregjet e saj bujqësore, të bulmetit dhe të automobilëve, për arsye të vlefshme. Por tarifa e saj e aplikuar, e ponderuar sipas tregtisë, në sektorët e tjerë nuk e justifikon aspak etiketimin e saj si “mbretëresha e tarifave”.