Partia Laburiste në Britani ka votuar për të pranuar se në Rripin e Gazës po ndodh një gjenocid, duke e shtuar presionin mbi qeverinë britanike që të ndërmarrë një qëndrim të qartë ndaj raportit të Kombeve të Bashkuara.
Vendimi u mor gjatë konferencës vjetore të Partisë në Liverpool, ku anëtarët dhe sindikatat e lidhura me partinë votuan për të pranuar përfundimet e një hetimi të pavarur të OKB-së, i cili arriti në përfundimin se Izraeli ka kryer akte që përbëjnë gjenocid kundër popullsisë palestineze.
Pas kalimit të mocionit, kryesuesi i votimit deklaroi se ai u aprovua për shkak të mbështetjes nga afilacionet e partisë. Ndërkohë, Izraeli e ka hedhur poshtë raportin e Komisionit të Hetimeve të OKB-së, duke e quajtur atë “të shtrembëruar dhe të rremë”.
Kreu i Partisë Laburiste, Sir Keir Starmer, dhe ministrat e tij nuk kanë pranuar të deklarojnë se një gjenocid është duke ndodhur, duke theksuar se kjo është një çështje që i përket drejtësisë ndërkombëtare dhe jo politikës partizane. Aktualisht, Izraeli po përballet me akuza për gjenocid në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë.
Pavarësisht qëndrimit të qeverisë britanike, e cila thotë se “nuk ka arritur në përfundimin se Izraeli ka pasur qëllim gjenocidal”, shkencëtarët më të njohur në botë për çështjen e gjenocidit, si dhe disa organizata izraelite për të drejtat e njeriut, kanë deklaruar më herët se veprimet e Izraelit përbëjnë gjenocid.
Ky vendim i Partisë Laburiste pritet të rrisë presionin mbi qeverinë konservatore dhe mund të ketë ndikim në politikën e jashtme britanike, sidomos nëse laburistët fitojnë zgjedhjet e ardhshme.
Tag: gjenocid
-
Laburistët britanikë: Në Gaza po ndodh gjenocid – thirrje qeverisë për qëndrim të qartë ndaj OKB
-
Erdogan i prerë: Izraeli po kryen “gjenocid të plotë” në Gaza, fajtor Netanyahu
presidenti turk
TURQI- Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, tha se Izraeli po kryen një “gjenocid të plotë” në Gaza dhe fajësoi drejtpërdrejt kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu për vrasjet.
“Nuk mendoj se mund ta shpjegojmë ndryshe. Ky është një gjenocid i plotë. Dhe ky gjenocid është shkaktuar nga Netanyahu. Netanyahu, pa mëshirë, për fat të keq ka vrarë dhjetëra mijëra me këtë gjenocid”, tha Erdogan për Fox News në margjinat e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në New York.
Ai shtoi se mbi 120.000 njerëz janë plagosur në Gaza dhe se Turqia ka marrë shumë nga të plagosurit në vend për trajtim.
“Ne kundërshtojmë plotësisht këtë gjenocid”, tha ai.
I pyetur për grupin palestinez të rezistencës Hamas dhe të burgosurit që mban, Erdogan hodhi poshtë pretendimet se faji i takon vetëm Hamasit.
“Ky nuk është një krim i njëanshëm. Mendoj se do të ishte gabim të akuzohet vetëm Hamasi për këtë. Në të njëjtën kohë, si mund ta lëmë mënjanë atë që ka bërë Netanyahu?”, tha ai.
Ai akuzoi Izraelin për sulme pa dallim ndaj civilëve, duke shtuar: “Kur bëhet fjalë për armë, ai (Hamasi) nuk mund madje të krahasohet me Izraelin, dhe Izraeli po e përdor këtë fuqi pa mëshirë, nga mosha shtatë deri në 70 vjeç, fëmijë, gra, të moshuar. Ata nuk kanë mëshirë. Dhe këta njerëz po vriten”.Lidhur me perspektivat për t’i dhënë fund konfliktit, Erdogan ishte skeptik, duke e krahasuar atë me luftën e pazgjidhur Rusi-Ukrainë: “Mund ta mbani mend (presidenti i SHBA-së Donald Trump) tha: ‘Do ta përfundoj luftën Rusi-Ukrainë’. A mbaroi? Ajo vazhdon ende. Në mënyrë të ngjashme, ai tha: ‘Do ta përfundoj luftën në Gaza’. A mbaroi? Jo”.
I pyetur nëse e sheh Hamasin si një grup terrorist, ai e hodhi poshtë idenë: “Nuk e shoh Hamasin si organizatë terroriste. Përkundrazi, e shoh si grup rezistence… Ata po përdorin atë që kanë për të mbrojtur veten”. -
Erdogan, thirrje për unitet islam përballë një gjenocidi ndaj muslimanësh në Gaza
Presidenti turk Recep Tayyip Erdogan tha se Izraeli po kryen një “gjenocid të plotë” në Gaza dhe për këtë fajësoi drejtpërdrejt kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu.
“Nuk mendoj se mund ta shpjegojmë ndryshe. Ky është një gjenocid i plotë. Dhe ky gjenocid u shkaktua nga Netanyahu. Ai, pa asnjë mëshirë, për fat të keq vrau dhjetëra mijëra njerëz”, tha Erdogan për Fox Neës, në margjinat e seancës së Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në Neë York.
Ai shtoi se më shumë se 120,000 janë plagosur në Gaza dhe se Turqia ka marrë një numër të madh sosh për trajtim.
“Ne jemi plotësisht kundër këtij gjenocidi,” theksoi Erdogan.
Ai akuzoi Izraelin për sulme pa dallim ndaj civilëve, duke shtuar: “Kur bëhet fjalë për armë, Hamasi nuk mund të krahasohet me Izraelin, ndërsa Izraeli e përdor atë fuqi pa mëshirë, duke vrarë të gjithë nga shtatë deri në shtatëdhjetë vjeç, fëmijë, gra, të moshuar. Ata nuk kanë mëshirë.”
Duke folur për perspektivat e përfundimit të konfliktit, Erdogan shprehu skepticizëm, duke e krahasuar atë me luftën në Ukrainë:
“Mund ta mbani mend kur (Presidenti i SHBA-së Donald Trump) tha: ‘Do ta përfundoj luftën në Ukrainë’. A ka mbaruar? Ende po vazhdon. Në mënyrë të ngjashme, ai tha: ‘Do ta përfundoj luftën në Gaza’. A ka mbaruar? Nuk ka mbaruar.”
Erdogan tha gjithashtu se ishte thelbësore që vendet myslimane të merrnin një qëndrim të bashkuar kundër masakrave izraelite në Palestinë. Në një takim me Sheikh Sabah Khalid al-Sabah, Princin e Kurorës së Kuvajtit, në Qendrën Turkevi në Nju Jork, Erdogan “theksoi rëndësinë e një qëndrimi të bashkuar nga vendet islame kundër masakrave izraelite në territoret palestineze”, tha Drejtoria e Komunikimit e Presidencës Turke.
Gjatë bisedimeve, të zhvilluara përpara seancës së Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, të dy zyrtarët diskutuan marrëdhëniet midis dy vendeve, si dhe çështjet rajonale dhe globale.
Erdogani theksoi gjithashtu rëndësinë e vazhdimit të bisedimeve që synojnë arritjen e një armëpushimi në Gaza.
Duke theksuar rëndësinë e zhvillimit të marrëdhënieve Turqi-Kuvajt, veçanërisht në fushën e tregtisë, presidenti turk tha se të dy vendet do të vazhdojnë të punojnë për të forcuar bashkëpunimin.
Duke folur për Sirinë, Erdogan nënvizoi rëndësinë e përqendrimit në rindërtim dhe zhvillim, duke ruajtur integritetin territorial të vendit dhe përsëritur se Ankaraja mbështet Sirinë. /tesheshi.com/ -
Hebreu Sanders akuzon Izraelin për gjenocid në Gaza
Senatori amerikan Bernie Sanders tha të mërkurën, më 17 shtator, se veprimet e Izraelit në Gaza përbëjnë gjenocid, hera e parë që ky senator me përvojë të gjatë dhe kandidati dy herë për president të SHBA-së ka përdorur këtë term për të përshkruar konfliktin.
“E kuptoj që shumë mund të mos pajtohen me këtë përfundim,” tha Sanders në një artikull të botuar në faqen e tij të internetit me titullin: “Është gjenocid.”
“E vërteta është, pavarësisht nëse e quani gjenocid, spastrim etnik, mizori masive apo krime lufte, tashmë çdo gjë është e qartë. Ne, si amerikanë, duhet t’i japim fund bashkëfajësisë sonë në masakrën e popullit palestinez,” shkroi ai.
Thirrja e Sanders për veprim erdhi menjëherë pasi forcat izraelite nisën një ofensivë tokësore në Gaza, qyteti më i madh i enklavës.
Sanders kritikoi administratën Trump për mbështetjen e asaj që ai e quajti politikën e kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu për “spastrim etnik në Gaza dhe Bregun Perëndimor”.
“Pasi e bënë jetën të padurueshme përmes bombardimeve dhe urisë, ata tani po shtyjnë për migrim ‘vullnetar’ të palestinezëve në vendet fqinje për t’i hapur rrugë vizionit të shtrembëruar të Presidentit Trump për një ‘Rivierë të Lindjes së Mesme’,” shkroi Sanders.
Shtëpia e Bardhë nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për koment mbi kritikat e Sanders, sipas Politico.
Senatori i pavarur nga Vermonti, një nga dhjetë senatorët hebrenj, e ka kritikuar prej kohësh Izraelin për luftën e tij kundër Hamasit dhe shkatërrimin e civilëve palestinezë, i cili ka marrë jetën e rreth 64,000 palestinezëve.
Në mars të vitit 2024, muaj pas sulmit të Hamasit më 7 tetor që shkaktoi konfliktin, Sanders i bëri thirrje Presidentit të atëhershëm Joe Biden të ndalonte ndihmën ushtarake pa kushte për aleatin e Lindjes së Mesme, duke i thënë CBS se “Shtetet e Bashkuara nuk mund të jenë bashkëfajtore në këtë masakër masive të fëmijëve”.
“Gjatë dy viteve të fundit, Izraeli jo se është mbrojtur kundër Hamasit, por ka zhvilluar një luftë të plotë kundër të gjithë popullit palestinez”, shkroi ai të mërkurën.
Sanders ka qenë gjithnjë e më i zëshëm që nga fillimi i luftës. Ai ka prezantuar disa rezoluta të Senatit për të ndaluar shitjet e armëve në Izrael, duke kulmuar me një votim në korrik kur 26 demokratë mbështetën një ngrirje të transferimeve të armëve. /tesheshi.com/
-
Hetimi i OKB: Izraeli po kryen gjenocid në Gaza! Reagon qeveria izraelite: Raporti i bazuar mbi gënjeshtrat e Hamasit
Një hetim i pavarur i Kombeve të Bashkuara ka arritur për herë të parë në përfundimin se Izraeli ka kryer gjenocid ndaj palestinezëve në Gaza dhe se udhëheqësit më të lartë të vendit kanë nxitur gjenocid, në atë që e përshkruan si “gjetja më autoritative e OKB-së deri më sot.”
Në një raport 72-faqësh të publikuar të martën, komisioni i ngritur nga Këshilli i të Drejtave të Njeriut i OKB-së (HRC) zbuloi se Izraeli ka “kryer katër akte gjenocidi” në enklavë që nga 7 tetori 2023, kur Hamasi kreu sulme vdekjeprurëse ndaj Izraelit dhe ky i fundit nisi fushatën e tij ushtarake.
Këto akte përfshijnë vrasjen e palestinezëve në Gaza, shkaktimin e “dëmeve të rënda trupore dhe mendore” ndaj tyre, “vendosjen me qëllim të kushteve të jetesës që synojnë shkatërrimin fizik të grupit, tërësisht ose pjesërisht,” dhe “imponimin e masave për të parandaluar lindjet brenda grupit,” sipas raportit.
Që nga 7 tetori, thuajse 65,000 palestinezë janë vrarë në Gaza, sipas ministrisë së shëndetësisë palestineze atje. Ministria nuk dallon mes civilëve dhe luftëtarëve, por ka thënë se shumica e viktimave janë gra dhe fëmijë.
Qeveria izraelite ka deklaruar se po e zhvillon luftën në Gaza në vetëmbrojtje dhe në përputhje me të drejtën ndërkombëtare, duke mohuar kategorikisht akuzat për gjenocid.
“Izraeli e hedh poshtë kategorikisht raportin e shtrembëruar dhe të rremë dhe bën thirrje për shfuqizimin e menjëhershëm të Komisionit të Hetimit,” tha ministria e jashtme izraelite në një deklaratë të martën. Raporti u përshkrua si një “dokument që mbështetet tërësisht mbi gënjeshtrat e Hamasit” dhe autorët u akuzuan si përfaqësues të grupit militant, “deklaratat e tmerrshme të të cilit për hebrenjtë janë dënuar botërisht.”
Prej vitesh, Izraeli e ka akuzuar HRC-në, e cila e porositi raportin, për paragjykim kundër tij.
Administrata Trump e ka mbështetur Izraelin, duke u tërhequr nga ky organ i OKB-së në vitin 2018 gjatë mandatit të parë të Trump dhe gjatë muajit të parë të mandatit të dytë. Izraeli ka këmbëngulur vazhdimisht se vepron në përputhje me ligjin ndërkombëtar.
Por akuzat për gjenocid po rriten ndërkombëtarisht, përfshirë nga brenda vetë Shteteve të Bashkuara.
Javën e kaluar, senatorët amerikanë Chris Van Hollen dhe Jeff Merkley thanë se qeveria e kryeministrit Benjamin Netanyahu po “zbatojnë një plan për pastrimin etnik të Gazës nga palestinezët” dhe se Shtetet e Bashkuara janë bashkëfajtore.
Më herët këtë muaj, Shoqata Ndërkombëtare e Studiuesve të Gjenocidit – organi më i madh në botë i studiuesve të gjenocidit – tha se Izraeli po kryen gjenocid në Gaza.
Në korrik, dy organizata kryesore izraelite për të drejtat e njeriut u bënë të parat nga Izraeli që deklaruan se vendi i tyre po “kryen gjenocid ndaj palestinezëve në Gaza.”
Dhe në dhjetor 2023, Afrika e Jugut e akuzoi Izraelin për gjenocid në një rast pa precedent në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë, duke thënë se udhëheqësit e vendit ishin “të vendosur të shkatërronin palestinezët në Gaza.”
Raporti i panelit të OKB-së publikohet ndërkohë që Izraeli ka nisur një inkursion tokësor në qytetin e Gazës pas javësh bombardimesh mbi këtë qendër të mbipopulluar urbane, pavarësisht dënimit në rritje ndërkombëtar. Netanyahu e pranoi këtë reagim të ashpër të hënën, duke thënë se vendi i tij po përballet me “një lloj izolimi” që mund të zgjasë për vite.
-
Britania e Madhe: Izraeli nuk po kryen gjenocid në Palestinë
Qeveria britanike dënoi situatën “krejtësisht të tmerrshme” në Rripin e Gazës, ndërsa tha se nuk e konsideronte atë që po ndodhte në Gazë një gjenocid, sipas “The Times”.
“Qeveria nuk ka arritur në përfundimin se Izraeli po kryen një gjenocid”, thuhet në një letër të datës 1 shtator, por të raportuar dje nga media, duke cituar David Lammy kur ai ishte ende sekretar i jashtëm.
Letra e tij erdhi në përgjigje të Sarah Champion, kryetares së Komitetit të Zhvillimit Ndërkombëtar të Parlamentit Britanik, e cila kërkoi përgjigje se si politika e Britanisë së Madhe për furnizimin e vazhdueshëm të pjesëve të avionëve luftarakë F-35, që i janë dërguar në mënyrë indirekte Izraelit përputhej me detyrën e saj ndërkombëtare për të parandaluar gjenocidin.Lammy, i cili tani është zëvendëskryeministër dhe ministër i Drejtësisë – që nga riorganizimi i kabinetit, tha se qeveria e kishte “shqyrtuar me kujdes” çështjen e gjenocidit.
Kjo shënoi një ndryshim në politikën e Britanisë së Madhe, e cila prej kohësh ka thënë se u takonte gjykatave dhe jo qeverive kombëtare për të përcaktuar nëse ofensiva izraelite përbënte nje gjenocid.
Në letër, Lammy tha se një vlerësim i Ministrisë së Jashtme kishte arritur në përfundimin se veprimet e Izraelit nuk përbënin gjenocid. Kryeministri britanik, Keir Starmer njoftoi në korrik se Britania e Madhe do ta njihte shtetin e Palestinës në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, këtë muaj, nëse Izraeli nuk ndërmerrte “hapa thelbësorë” për të përmirësuar situatën në Gazë dhe për t’u angazhuar për një proces paqeje.
Megjithatë, Lammy vuri në dukje se pavarësisht përfundimit të qeverisë, veprimet e Izraelit në Gazë ishin “krejtësisht të tmerrshme”, duke shtuar se Izraeli duhej të bënte shumë më tepër për të parandaluar dhe lehtësuar vuajtjet që po shkaktonte konflikti.
Në shtator të vitit të kaluar, qeveria britanike njoftoi se po pezullonte 30 nga 350 licensa të eksportit të armëve në Izrael, për shkak se disa eksporte mund të përdoreshin për të kryer ose lehtësuar shkelje të rënda të ligjit ndërkombëtar humanitar.
Izraeli ka vrarë më shumë se 64,500 palestinezë në një ofensivë brutale në Gazë që nga tetori i vitit 2023. Ofensiva ushtarake ka shkatërruar enklavën.
Nëntorin e kaluar, Gjykata Ndërkombëtare Penale lëshoi urdhërarreste për kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu dhe ish-ministrin e tij të Mbrojtjes, Yoav Gallant të akuzuar për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit në Gazë.
Izraeli gjithashtu përballet me një padi për gjenocid në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë për luftën e tij në enklavë. -
Egjipti akuzon Izraelin për gjenocid dhe i thotë “jo” zhvendosjes së palestinezëve: Nuk do ta lejojmë të ndodhë
Egjipti ka ashpërsuar qëndrimin ndaj Izraelit, duke deklaruar se nuk do të pranojë shpërnguljen masive të palestinezëve dhe veprimet që i konsideron si gjenocid. Kjo deklaratë vjen pasi mijëra banorë të qytetit të Gazës sfiduan urdhrat izraelite për të lënë qytetin.
“Shpërngulja nuk është një opsion dhe është një vijë e kuqe për Egjiptin, nuk do të lejojmë të ndodhë kjo”, tha ministri i Jashtëm egjiptian, Badr Abdelaty, në një deklaratë për gazetarët.
“Shpërngulja nënkupton pastrim dhe fundin e çështjes palestineze. Nuk ka asnjë bazë ligjore apo morale për të dëbuar njerëzit nga atdheu i tyre,” shtoi ai.“Po ndodh një gjenocid atje”
Ndërhyrja e ministrit të Jashtëm egjiptian vjen në vazhdën e kritikave të ashpra të Egjiptit ndaj Izraelit, megjithëse vendi ka bashkëpunuar me Katarin dhe SHBA-të për të ndërmjetësuar një armëpushim në luftën që po zgjat pothuajse dy vjet.
Ministri egjiptian theksoi: “Ajo që po ndodh në terren është përtej imagjinatës. Po ndodh një gjenocid atje, vrasje masive të civilëve, uri e qëllimshme, të gjitha të shkaktuara nga izraelitët,” tha ai.
Izraeli mohon akuzat për gjenocid dhe pretendon se veprimet e tij në Gaza janë në kuadër të vetëmbrojtjes. Ofensiva e Izraelit ndaj qytetit të Gazës nisi më 10 gusht. Sipas një zëdhënësi të Forcave të Mbrojtjes së Izraelit (IDF), Izraeli kontrollon rreth 40% të qytetit./vizionplus.tv -
‘Gjenocidi ekspozon dështimin e Evropës’/ BE distancohet nga pretendimet e Komisioneres se Izraeli kreu gjenocid në Gaza
Komisioni Evropian u distancua të premten nga komentet e bëra nga një komisionere e lartë në një universitet në Francë, në të cilat ajo akuzoi Izraelin për kryerjen e gjenocidit në Gaza.
Zëvendëspresidentja ekzekutive e Komisionit, Teresa Ribera, kritikoi ashpër Evropën për dështimin e saj për të vepruar për të bindur Izraelin të ndalojë operacionet e tij ushtarake në Gaza, të cilat kanë shkatërruar pjesën më të madhe të Rripit.
“Gjenocidi në Gaza ekspozon dështimin e Evropës për të vepruar dhe për të folur me një zë të vetëm, edhe pse protestat u përhapën në qytetet evropiane dhe 14 anëtarë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së bënë thirrje për një armëpushim të menjëhershëm”, u tha ajo studentëve në një fjalim në ‘Sciences Po’ të enjten.
Socialistja spanjolle ka qenë një nga kritiket më të zëshme në Bruksel të operacioneve ushtarake të Izraelit në Gaza, por fjalimi i së enjtes është hera e parë që ajo ka përdorur në mënyrë të qartë termin gjenocid në deklaratat publike.
Komentet e saj u kritikuan ashpër nga qeveria izraelite, e cila e akuzoi atë si zëdhënëse të grupit militant Hamas.
Dhe në një konferencë për shtyp në Bruksel të premten, zëdhënësit e BE-së e bënë të qartë se nuk ishin dakord me komentet e Riberës.
“Nuk i takon Komisionit të gjykojë mbi këtë çështje dhe përkufizim, por në të vërtetë gjykatave, dhe nuk ka pasur asnjë vendim të Kolegjit [të Komisionerëve] mbi këtë temë të veçantë”, tha zëdhënësja kryesore e Komisionit, Paula Pinho.
Kur një gazetar e pyeti nëse Komisioni ishte dakord me qëndrimet e Riberës, Pinho tha: “Nuk ka qëndrim të Komisionit për këtë.”
Anouar El Anouni, zëdhënësi i BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, tha se i “mbështeste plotësisht” komentet e Pinhos në përgjigjen e tij ndaj gazetarëve.
“Sa i përket vetë përkufizimit, përcaktimi nëse janë kryer krime ndërkombëtare, përfshirë gjenocidin, është kompetencë e gjykatave kombëtare, si dhe e gjykatave dhe tribunaleve ndërkombëtare që mund të kenë juridiksion dhe kualifikimi ligjor i një akti të tillë, një akti gjenocidi, kërkon vërtetimin e duhur të fakteve dhe gjetjen e ligjit”, tha ai.
Komentet e Riberës vijnë në të njëjtën javë kur organizata më e madhe profesionale e studiuesve që studiojnë gjenocidin, tha se Izraeli po kryen gjenocid në Gaza.
Vendimi i Shoqatës Ndërkombëtare të Studiuesve të Gjenocidit, e cila ka rreth 500 anëtarë në të gjithë botën, mund të shërbejë për të izoluar më tej Izraelin në opinionin publik globa,l dhe i shtohet një kori në rritje organizatash, që e kanë përdorur termin për veprimet e Izraelit në Gaza.
“Politikat dhe veprimet e Izraelit në Gaza, përmbushin përkufizimin ligjor të gjenocidit”, sipas rezolutës së grupit.
Grupi akuzoi Izraelin për krime, duke përfshirë “sulme pa dallim dhe të qëllimshme kundër civilëve dhe infrastrukturës civile” në Gaza, dhe i bëri thirrje Izraelit që “të ndërpresë menjëherë të gjitha aktet që përbëjnë gjenocid, krime lufte dhe krime kundër njerëzimit kundër palestinezëve në Gaza”.
Izraeli e hodhi poshtë akuzën, dhe e quajti rezolutën një “turp për profesionin ligjor”.
Gjenocidi u kodifikua në një konventë të vitit 1948 të hartuar pas tmerreve të Holokaustit, e cila e përcakton atë si akte “të kryera me qëllim shkatërrimin, tërësisht ose pjesërisht, të një grupi kombëtar, etnik, racor ose fetar”.
OKB-ja dhe shumë vende perëndimore kanë thënë se vetëm një gjykatë mund të vendosë nëse krimi është kryer.
Lufta filloi kur militantët e udhëhequr nga Hamasi sulmuan Izraelin jugor më 7 tetor 2023, duke vrarë rreth 1,200 njerëz, shumica prej tyre civilë.
Hamasi mori peng 251 persona dhe aktualisht mban 50 të tjerë, nga të cilët besohet se 20 janë gjallë. Një ofensivë pasuese izraelite deri më sot ka vrarë më shumë se 64,000 palestinezë, kryesisht gra dhe fëmijë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gaza të drejtuar nga Hamasi, shifrat e së cilës nuk bëjnë dallim midis luftëtarëve dhe civilëve.
Zona të mëdha të Gazës janë rrafshuar me tokë, dhe shumica e më shumë se 2 milionë banorëve të territorit janë zhvendosur./ Euronews.
-
Çfarë do të thotë “gjenocid”? Dhe pse gjithnjë e më shumë intelektualë po e fajësojnë Izraelin?
“Me zemër të lënduar e them këtë, në Gaza po zhvillohet një gjenocid”, deklaroi David Grossman në intervistën e sotme me italianen La Repubblica.
Shkrimtari më i madh i gjallë i Izraelit nuk është i vetmi që e thotë këtë. “Më dhemb ta pranoj, por ajo që po ndodh në Gaza është një gjenocid”, tha së fundmi Gershon Baskin, një ish-negociator izraelit për lirimin e një ushtari të mbajtur peng nga Hamasi.“Unë jam një studiues i gjenocidit dhe e njoh kur e shoh”, u pajtua Profesor Omer Bartov, një profesor i Holokaustit dhe gjenocidit në Universitetin Brown, një nga universitetet më prestigjioze të Amerikës, në një artikull të New York Times që tërhoqi reagime të gjera pozitive dhe negative.
Akuza të ngjashme kundër Izraelit janë pasqyruar në shumë protesta në të gjithë Perëndimin. Dhe pastaj është gjyqi i vazhdueshëm për gjenocid kundër Izraelit në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë, një gjykatë e Kombeve të Bashkuara.
Ndërkohë, Gjykata Ndërkombëtare Penale, një gjykatë tjetër me seli në Hagë, ka paditur kryeministrin izraelit Netanyahu për krime lufte.
Por çfarë është saktësisht gjenocidi? Në cilat raste është zbatuar ky përkufizim në të kaluarën? Çfarë përfshin ai?
Origjina e termit
Fjala u shpik nga Raphael Lemkin, një jurist polak me origjinë hebraike, i cili në vitin 1944 pa nevojën për të krijuar një neologjizëm për të përshkruar Holokaustin dhe fenomene të ngjashme të persekutimit dhe shkatërrimit të grupeve kombëtare dhe fetare. I rrjedhur nga greqishtja “ghenos” (racë, prejardhje) dhe latinishtja “caedo” (të vrasësh), termi fjalë për fjalë do të thotë të vrasësh një prejardhje, të shfarosësh një racë njerëzore.
Gjyqet e Nurembergut
Përdorimi i parë publik i termit gjenocid daton që nga Tribunali Ndërkombëtar Ushtarak, menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore, i cili gjykoi krimet e kryera nga Gjermania naziste në atë që njihet si “Gjyqet e Nurembergut”, të emëruara sipas qytetit gjerman ku ato ndodhën.
“Të pandehurit kryen një gjenocid sistematik, domethënë shfarosjen e grupeve racore dhe kombëtare, kundër popullatave civile të territoreve të caktuara, me qëllim shkatërrimin e racave dhe grupeve kombëtare ose fetare, në veçanti hebrenjve”, thuhet në dokumentet e gjyqit.
Më parë, kryeministri britanik Winston Churchill i kishte përshkruar veprimet e kryera nga nazizmi si “një krim pa emër”.
Gjyqet e Nurembergut përfunduan në vitin 1946 me dënimet me vdekje të Goering, von Ribbentrop, Bormann dhe udhëheqësve të tjerë nazistë, si dhe me shumë dënime me burgim të përjetshëm.
Përkufizimi i OKB-së
Pas Nurembergut, OKB-ja miratoi Konventën për Parandalimin dhe Ndëshkimin e Krimit të Gjenocidit, duke e bërë atë një krim që duhet të gjykohet nga gjykata të posaçme ndërkombëtare. Gjenocidi, sipas përkufizimit më të fundit të dhënë nga Kombet e Bashkuara, do të thotë “akte të kryera me qëllim shkatërrimin, tërësisht ose pjesërisht, të një grupi kombëtar, etnik, racor ose fetar”.
Gjenocidet e para
Më pas, organizata dhe studiues të ndryshëm kanë vërtetuar se gjenocidi i parë në histori i parapriu krimeve naziste të Luftës së Dytë Botërore: persekutimi i armenëve nga Perandoria Osmane, i cili ndodhi midis viteve 1915 dhe 1916, me dëbime dhe vrasje masive që, sipas vlerësimeve të ndryshme, rezultuan në vdekjen e 1.5 milion njerëzve.
Në vitin 1987, Parlamenti Evropian e njohu zyrtarisht shfarosjen e zgjatur të armenëve si një “gjenocid”, duke i kërkuar Turqisë të “pajtohet me të kaluarën e saj”. Në vitin 2000, Parlamenti Italian miratoi një rezolutë të ngjashme.
Akademikë të shumtë e përshkruajnë gjithashtu shkatërrimin e amerikanëve vendas nga kolonizatorët e bardhë në Shtetet e Bashkuara gjatë shekullit të 19-të si një gjenocid, një masakër masive, vlerësimet e së cilës variojnë nga 1 deri në 4 milionë viktima.
Gjenocidi Hebre
Termi “gjenocid hebre”, i përdorur gjithashtu si sinonim për Holokaustin dhe Shoah (shfarosje, katastrofë, shkatërrim), hyri në debatin publik me gjyqin e Adolf Eichmann, një nga autorët kryesorë të “Zgjidhjes Përfundimtare”, siç e quante Hitleri.
I rrëmbyer nga një komando i Mossadit në Argjentinë, ku ishte fshehur nën një emër të rremë, Eichmann u transportua në Izrael në vitin 1961, u gjykua dhe u dënua me vdekje me varje: i vetmi dënim me vdekje i kryer në të gjithë historinë e shtetit hebre.
Holokausti është njohur nga historianët si gjenocidi më i madh ndërkombëtar: ai përbëhej nga eliminimi sistematik përmes dhomave të gazit, brutalitetit në kampet e shfarosjes dhe metodave të tjera të afërsisht 6 milionë hebrenjve, të barabartë me dy të tretat e hebrenjve që jetonin në të gjithë Evropën para Luftës së Dytë Botërore. Ai u krye nga Gjermania naziste me urdhër të Hitlerit dhe udhëheqësve më të lartë të Rajhut të Tretë.
Nga Kamboxhia në Gaza
Kohët e fundit ka pasur akuza dhe përkufizime më të fundit të gjenocidit, duke përfshirë viktimat e Khmer Rouge në Kamboxhia midis viteve 1975 dhe 1979, të cilët, nën diktaturën komuniste të Pol Potit, kryen një proces spastrimi ideologjik, duke rezultuar në midis 800 mijë dhe 3 milionë vdekje përmes ekzekutimeve dhe urisë.
Gjenocid është quajtur për luftërat në ish-Jugosllavi, veçanërisht në Republikën Serbe të Bosnjës midis viteve 1992 dhe 1996, me fushata spastrimi etnik që vranë më shumë se 8 mijë myslimanëve boshnjakë.
Kjo u diskutua në Ruandë në vitin 1994, kur qindra mijëra deri në 1 milion njerëz që i përkisnin pakicës etnike Tutsi u masakruan nga shumica Hutu.
Tribunalet ndërkombëtare të OKB-së kanë dhënë dënime për gjenocid ose krime lufte si për spastrimin etnik në Bosnjë, duke akuzuar, ndër të tjerë, ish-Presidentin serb Millosheviç dhe ish-Presidentin boshnjak Karaxhiç, ashtu edhe për masakrat në Ruandë, ndërsa spastrimet kamboxhiane janë dënuar si krime kundër njerëzimit.
Koncepti i gjenocidit është përmendur gjithashtu gjatë konflikteve në Timorin Lindor, Kosovë, Sierra Leone, Etiopi dhe Darfur, kundër popullit kurd, kundër ISIS-it (i ashtuquajturi Shtet Islamik) për shfarosjen e pakicave fetare gjatë luftës civile në Siri, dhe në konfliktin aktual në Ukrainë, ku Rusia është akuzuar për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit për masakrat e civilëve, shkeljet e të drejtave të njeriut dhe bombardimet e përhapura të qyteteve.
Një akuzë pas vdekjes për gjenocid u ngrit në vitin 2003 nga një rezolutë e OKB-së kundër BRSS-së së Stalinit (si dhe, më parë, nga historianë të ndryshëm) për urinë masive të orkestruar qëllimisht në Ukrainë kundër rezistencës ndaj politikës së saj të kolektivizimit bujqësor dhe, në përgjithësi, kundër lëvizjeve ukrainase për pavarësi që kishin dalë gjatë luftës civile të viteve 1918-1920 pas Revolucionit Bolshevik.
Kjo shfarosje, e njohur në histori si Holodomor (fjalë për fjalë “vdekje nga uria”), mori jetën e 3 deri në 5 milionë njerëzve.
Dhe tani flitet për gjenocid në Gaza, pas vdekjes së të paktën 60 mijë palestinezëve, qindra mijëra të plagosurve, qindra viktimave të kequshqyerjes, akuzave për uri të qëllimshme dhe shkatërrimit të spitaleve, shkollave, xhamive dhe 80% të ndërtesave në Rrip. -
Për herë të parë, dy OJQ izraelite vlerësojnë se Izraeli po kryen “gjenocid” në enklavën palestineze
Dy organizata të shquara për të drejtat e njeriut në Izrael, B’Tselem dhe Physicians for Human Rights (Mjekët për të Drejtat e Njeriut), kanë akuzuar publikisht qeverinë izraelite për kryerje të gjenocidit në Rripin e Gazës, një akt që përfaqëson një kthesë të rrallë dhe të rëndësishme nga brenda shoqërisë izraelite.
Në një deklaratë të fuqishme, drejtoresha ekzekutive e B’Tselem, Yuli Novak, u shpreh:
“Asgjë nuk të përgatit për momentin kur kupton se je pjesë e një shoqërie që po kryen gjenocid. Është një moment thellësisht i dhimbshëm për ne”.Raporti i B’Tselem, i bazuar në dëshmi, statistika dhe analiza të politikave izraelite për më shumë se 20 muaj, përfundon se veprimet e Izraelit përfaqësojnë një strategji të qëllimshme për të shkatërruar shoqërinë palestineze në Gaza.
Ndërkohë, Physicians for Human Rights thekson se Izraeli ka ndjekur një shkatërrim sistematik të sistemit shëndetësor në Gaza, duke plotësuar kriteret e përcaktuara nga Konventa për Parandalimin dhe Dënimin e Krimit të Gjenocidit – një traktat që Izraeli e ka nënshkruar.
Qeveria izraelite i ka hedhur poshtë me forcë akuzat. Zëdhënësi qeveritar David Mencer deklaroi se:
“Nuk ka asnjë qëllim gjenocidal. Është e pakuptimtë të thuash se një shtet që dërgon ndihma humanitare në Gaza ka qëllim të kryejë gjenocid”.
Ushtria izraelite gjithashtu i hodhi poshtë raportet, duke deklaruar se respekton ligjin ndërkombëtar dhe se merr masa të paprecedenta për të shmangur viktimat civile, ndërkohë që akuzon Hamasin se përdor civilët si mburojë njerëzore.
Kjo ndodh në kohën kur Gjykata Penale Ndërkombëtare (GJPN) ka lëshuar urdhra arresti ndaj kryeministrit Benjamin Netanyahu dhe ish-ministrit të Mbrojtjes Yoav Gallant, për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit. Ndërkohë, Afrika e Jugut ka paraqitur një padi në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë (GJND), duke akuzuar Izraelin për gjenocid.
Konflikti në Gaza nisi më 7 tetor 2023, pas një sulmi të befasishëm të Hamasit në Izrael, që shkaktoi 1.219 viktima, shumica civilë. Si kundërpërgjigje, Izraeli nisi një ofensivë ushtarake të gjerë, nga e cila deri tani kanë humbur jetën të paktën 59.920 persona në Gaza, sipas të dhënave të Ministrisë së Shëndetësisë së Hamasit, kryesisht gra dhe fëmijë.
/vizionplus.tv