Tag: fshehtë

Marsela SHYTIA
Sot, 22 korriku, është një datë historike kur bëhet fjalë për marrëdhëniet midis Kroacisë dhe Bosnjës dhe Hercegovinës, sepse në atë ditë të vitit 1995, në Split u nënshkrua Deklarata e Splitit, përkatësisht Deklarata mbi Zbatimin e Marrëveshjes së Uashingtonit, Mbrojtjen e Përbashkët kundër Agresionit Serb dhe Arritjen e një Zgjidhjeje Politike në Përputhje me Përpjekjet e Komunitetit Ndërkombëtar. Tre dekada më vonë, Bosnja dhe Hercegovina mbetet thellësisht e ndarë, me ish-aleatët që akuzojnë njëri-tjetrin. Vetëm se shënjestra nuk është ekskluzivisht Milorad Dodik, i cili nuk i fsheh planet separatist.
Artikulli
“Ndërsa aktorët ndërkombëtarë e kanë trajtuar prej kohësh Dodikun si një objektiv të përshtatshëm për të fituar pikë diplomatike pa përfitime konkrete për BiH-në, ata kryesisht injorojnë, dhe nganjëherë inkurajojnë, një kërcënim shumë më të fshehtë që vjen nga nacionalistët kroatë të linjës së ashpër nga Kroacia dhe Bosnja. Udhëheqja kroate ka minuar sistematikisht sovranitetin e Bosnjës dhe Hercegovinës për gati njëzet vjet. HDZ BiH, dega boshnjake e partisë kroate në pushtet dhe një aktor politik i kohës së luftës, ka qenë prej kohësh instrumenti kryesor i ndikimit politik dhe ndërhyrjes së Zagrebit në Bosnjë.” Kjo është përmbledhja e tekstit që u botua disa ditë më parë nga portali me reputacion Foreign Policy (FP), dhe autorët janë dy lobistë të rinj boshnjakë: Ismet Fatih Čančar, ekonomist politik dhe ish-këshilltar i Ministrit të Sigurisë së Bosnjës dhe Hercegovinës, dhe Ismail Ćidić, i cili drejton Qendrën Boshnjake të Avokimit , një organizatë joqeveritare që lufton për një “Bosnjë dhe Hercegovinë të lirë, sovrane, demokratike dhe laike”.
Rreziqet për Evropën
Në prill, Čančar publikoi një artikull në të cilin pohoi se nëse Evropa nuk arrin ta ndalojë Dodikun në aktivitetet e tij, “atëherë vetë Evropa do të kërcënohet me fragmentim”. Është interesante se ai më pas sulmoi Aleksandar Vuçiçin sepse, “ashtu si Dodiku, ai është një nacionalist që dëshiron të krijojë një ‘Serbi të Madhe’ që do të bashkonte Republikën Srpska me vetë Serbinë”, pastaj Viktor Orbán , pasi “Hungaria e sheh Dodikun si një aleat në përpjekjet e saj për të ndërtuar një koalicion udhëheqësish joliberalë në Evropë, dhe ai ndan pikëpamjet e tyre pro-ruse”, si dhe Vladimir Putinin sepse “Moska ka kohë që përpiqet të destabilizojë Ballkanin Perëndimor në mënyrë që të largojë vëmendjen nga Ukraina dhe në përgjithësi shkaktoi tensione në Evropë”. Asnjë fjalë për Kroacinë.
Rivizatimi i kufijve
Ndryshe nga ai, Ismail Ćidić njoftoi së fundmi se nacionalizmi serb është kërcënimi më i madh për integritetin territorial të Bosnjës dhe Hercegovinës dhe Kroacisë “për të gjitha interesat e tjera të BiH, nga energjia dhe financiare deri te ato sociale, ndërkombëtare dhe politike”. Teza pothuajse identike dominojnë edhe artikullin e lartpërmendur në Foreign Policy. “Politika e sotme kroate ndaj Bosnjës vazhdon të pasqyrojë ambicie të parealizuara lufte, me dëbimin sistematik dhe vrasjen masive të popullsisë jo-serbe dhe jo-kroate. Sipas Ćidić dhe Čančar, “në qendër të politikës kroate ndaj Bosnjës, e cila udhëhiqet nga HDZ BiH dhe udhëheqësi i saj Dragan Čović, është koncepti i të ashtuquajturit përfaqësim legjitim etnik, i cili reduktohet në parimin themelor të ideologjisë etno-nacionaliste, pretendimin e HDZ BiH se ka të drejtën ekskluzive për të përcaktuar se kush llogaritet si kroat dhe kush ka të drejtë ta përfaqësojë atë”. Kjo u manifestua më qartë në propozimin e fundit nga HDZ BiH për të ndryshuar ligjin zgjedhor, të paraqitur në Asamblenë Parlamentare të BiH. Ky propozim do të përjashtonte kroatët që jetojnë në kantone ‘të përziera’, dhe e drejta për të votuar për anëtarin kroat të Presidencës do të mbetej vetëm për ata nga zona territoriale të përcaktuara posaçërisht me një popullsi shumicë kroate. Siç shkruan FP, kjo nuk është vetëm një rivizatim i kufijve zgjedhorë, por edhe një përpjekje e fshehtë për të krijuar një entitet të tretë, një njësi politike me një popullsi shumicë kroate.