Po përpiqeni të rritni flokët? Nëse po, ja çfarë sugjerojnë mediat sociale: lani flokët çdo ditë; mos i lani çdo ditë; shmangni sulfatet; përqafoni sulfatet; përdorni trajtime me proteina; mos përdorni absolutisht trajtime me proteina; pritini flokët rregullisht, por jo shumë rregullisht.
A është kjo e dobishme?
Bollëku i këshillave për kujdesin e flokëve që ofrohen në internet shpesh ofrohet nga ndikues telegjenikë – jo nga profesionistë mjekësorë. Këshilla të tilla ju premtojnë krifën e trashë dhe të shndritshme të një qeni race të pastër, por bazohen më shumë në energji sesa në shkencën e vërtetë.
Në veçanti, është e lehtë të shndërrosh përbërës ose formula të reja në fjalë kyçe. Por shumë produkte që premtojnë rritjen e flokëve nuk i janë nënshtruar kërkimeve dhe testimeve të duhura, kështu që është e paqartë nëse ato mund të bëjnë vërtet atë që premtojnë, thotë Dr. Luis Garza, profesor i dermatologjisë në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Johns Hopkins.
Pra, si mund të rriten flokët më të gjatë dhe më të shëndetshëm? Ne pyetëm ekspertët.
Cili është procesi i rritjes së flokëve?
Flokët rriten në tre faza, shpjegon Dr. Sindhuja Sominidi Damodaran, një dermatologe në grupin e specializimit për rënien e flokëve në Klinikën Mayo në Rochester, Minesota.
Së pari, faza e anagjenit është faza aktive e rritjes së ciklit të flokëve, shpjegon Damodaran. Kohëzgjatja e kësaj faze varet nga vendi ku ndodhen flokët: dy deri në gjashtë vjet për flokët në skalpin e kokës, për shembull, ose vetëm disa muaj për vetullat dhe qerpikët. “Sa më gjatë të jenë flokët në fazën e anagjenit, aq më shumë zgjasin”, thotë Damodaran.
Faza e katagjenës është një fazë tranzicioni. Ajo shënon fundin e rritjes aktive dhe zgjat dy deri në tre javë. Faza e telogjenës është një fazë pushimi; folikulat janë në gjendje gjumi dhe nuk ndodh rritje e re. Kjo zakonisht zgjat rreth tre muaj.
Këto tre faza të rritjes pasohen nga faza ekzogjene, ose faza e rënies së flokëve. Flokët e vjetër bien dhe në vend të tyre, fijet e reja të flokëve fillojnë fazën e tyre anagjene, duke rinisur ciklin.
Flokët rriten në mënyrë asinkrone, kështu që fije të ndryshme mund të jenë në faza të ndryshme rritjeje. Sipas dermatologes së certifikuar Dr. Elyse Love, në çdo kohë të caktuar, afërsisht 85% deri në 90% e flokëve janë në fazën anagjene, 10% deri në 15% janë në fazën telogjene dhe 1% janë në fazën katagjene. Sa i përket fazës ekzogjene, njerëzit në përgjithësi humbasin 50 deri në 100 qime në ditë, thotë Damodaran.
Çfarë përcakton gjatësinë e flokëve?
Dy faktorët kryesorë që përcaktojnë gjatësinë e flokëve janë kohëzgjatja e fazës anagjene dhe këputja e flokëve.
«Ata me faza anagjene më të gjata kanë natyrshëm flokë më të gjatë», shpjegon Love.
Gjatësia e fazës anagjene të dikujt përcaktohet kryesisht nga gjenetika, por mund të ndikohet edhe nga hormonet, të ushqyerit dhe faktorët mjedisorë, thotë Damodaran.
Megjithatë, është e vështirë të llogaritet gjatësia e fazës anagjene, thotë Damodaran, sepse nuk ka teste të disponueshme komercialisht.
Edhe me një fazë rritjeje të bollshme, flokët duhet të qëndrojnë të paprekura dhe të padëmtuara në mënyrë që të rriten në gjatësinë e tyre të plotë. Fatkeqësisht, metodat dhe trajtimet popullore të stilimit, shpesh mund t’u bëjnë më shumë dëm sesa dobi flokëve tanë, thonë ekspertët.
“Shkaku më i zakonshëm i dëmtimit të flokëve janë ndoshta trajtimet që i thajnë shumë flokët”, thotë Garza. Kur flokët thahen shumë, ato nuk kanë lagështi dhe vaj të mjaftueshëm për të ruajtur teksturën dhe strukturën e tyre natyrale, dhe për këtë arsye janë më të ndjeshme ndaj këputjes.
Trajtime të tilla përfshijnë ato që aplikojnë nxehtësi të tepërt në fije floku, si tharja me tharëse flokësh, kaçurrelat ose drejtimi; dhe ato që aplikojnë kimikate të ashpra, si zbardhues ose relaksues kimikë.
Mbajtja e rregullt e topuzëve ose gërshetave të ngushta mund të çojë gjithashtu në një gjendje të rënies së flokëve të quajtur alopecia nga tërheqja, thotë Love. Këto stile tërheqin flokët dhe me kalimin e kohës, kjo çon në rënie të tyre. “Kjo më së shpeshti prek vijën e përparme të flokëve, por potencialisht mund të prekë çdo zonë të kokës”, thotë Love.
Lloji i flokëve është një tjetër ndryshore që duhet marrë në konsideratë. Damodaran shpjegon se flokët e drejtë kanë tendencë të jenë mekanikisht më të fortë dhe më të vështirë për t’u thyer, sesa flokët kaçurrelë ose me dredha. Prandaj, njerëzit me flokë me dredha duhet të përdorin stilime mbrojtëse dhe të shmangin krehjen dhe krehjen agresive. “Flokët kaçurrelë përfitojnë nga kondicionimi i thellë dhe produktet për ruajtjen e lagështisë”, ndërsa flokët e drejtë “përshtaten mirë me produkte më të lehta për të parandaluar yndyrën”, thotë ajo.
Cilat janë teknikat efektive të rritjes së flokëve?
Ekzistojnë shumë lloje dhe tekstura të flokëve, por “strategjitë e rritjes së flokëve janë të njëjta” për të gjithë, thotë Love.
Mbani një skalp të shëndetshëm.
Përveç shmangies së trajtimeve të ashpra dhe tharëse, një nga çelësat për të arritur flokë të shëndetshëm është të filloni nga rrënja. “Një skalp i shëndetshëm është thelbësor”, thotë Love. Hulumtimet kanë treguar se një skalp i shëndetshëm, luan një rol jetësor në prodhimin e flokëve të shëndetshëm.
Garza rekomandon larjen e flokëve “me një rregullsi që parandalon zbokthin” dhe për të parandaluar tharjen e tyre, duke përdorur balsam dhe vajra për skalpin e kokës.
Lloje të ndryshme flokësh dhe skalpi të kokës kërkojnë frekuenca të ndryshme larjeje me shampo. “Ata me flokë të drejtë dhe të hollë ka të ngjarë të lahen disa herë në javë, ndërsa ata me spirale mund të lahen një herë në javë”, thotë Love.
Përdorni produkte që kanë provuar të funksionojnë.
Për ata njerëz që vuajnë nga rënia ose hollimi i flokëve, ekspertët rekomandojnë minoksidilin (markë amerikane: Rogaine; markë britanike: Regaine), një ilaç që mund të stimulojë rritjen e flokëve tek të rriturit. Mund të përdoret si shkumë topikale që aplikohet direkt në lëkurën e kokës dhe është i disponueshëm pa recetë. Dermatologët gjithashtu mund të përshkruajnë minoksidil oral, në formë pilule.
Love thotë se opsione të tjera efektive të recetave përfshijnë spironolaktonin për rënien e flokëve tek femrat dhe finasteridin për rënien e flokëve tek meshkujt. Është mirë të konsultoheni me një dermatolog, përpara se të përdorni ndonjë nga këto opsione.
Qëndroni të qetë dhe hani një dietë të ekuilibruar
Së fundmi, kujdesi për flokët shpesh kërkon kujdes për shëndetin e përgjithshëm. Damodaran rekomandon mbajtjen nën kontroll të niveleve të stresit – aktivitete si joga dhe meditimi mund të ndihmojnë – dhe ruajtjen e një diete të ekuilibruar. Hekuri, zinku dhe vitamina D janë veçanërisht të rëndësishme për rritjen e flokëve, thotë ajo.
Kini kujdes kur e mbushni shportën e blerjeve me suplemente për rritjen e flokëve, paralajmëron Damodaran. “Nëse keni një dietë të ekuilibruar dhe nuk keni mangësi, nuk ka nevojë për suplemente”, thotë ajo. “Suplementet e tepërta mund të çojnë në probleme të tjera, përfshirë rënien e flokëve.”
A ka trajtime për rënie të rëndë të flokëve?
Nëse vazhdoni të përjetoni rënie të flokëve, është e rëndësishme të identifikoni siç duhet shkakun themelor, sepse kjo do të përcaktojë trajtimin më të mirë. Disa gjendje autoimune, si alopecia areata, i përgjigjen më mirë injeksioneve të kortikosteroideve, ndërsa rënia e flokëve tek femrat mund të trajtohet përmes rregullimit hormonal, thotë Love.
Damodaran gjithashtu përmend gjendje si telogen effluvium, ose rënia e flokëve që ndodh si rezultat i stresit fizik ose emocional si operacioni, shtrimi në spital, ekzaminimet ose ngjarje të tjera të mëdha në jetë. Për fat të mirë, thotë ajo, gjendja “tenton të përmirësohet vetë në katër deri në gjashtë muaj pasi faktori shkaktar të zgjidhet”.
Nëse nuk mund ta kuptoni shkakun e dëmtimit ose rënies së flokëve, kërkoni ndihmë profesionale. “Është e dobishme të konsultoheni me një dermatolog të çertifikuar për një plan trajtimi, edhe nëse në fund të fundit preferoni opsione pa recetë”, thotë Love./ The Guardian.