Lajmidites.com

Tag: festivalit

  • Next Verse 2025/ Shkodra, vendtakim i poezisë dhe kulturës mbarëshqiptare

    Next Verse 2025/ Shkodra, vendtakim i poezisë dhe kulturës mbarëshqiptare

    Shkodra, qyteti i artit dhe kulturës, u bë për dy ditë me radhë qendra e fjalës poetike dhe e krijimtarisë letrare shqiptare, me zhvillimin e Festivalit Letrar Mbarëkombëtar “Next Verse – Ku Shkojnë Fjalët”. Kjo ngjarje kulturore u organizua nga Biblioteka Publike “Marin Barleti” në bashkëpunim me Bashkinë e Shkodrës, me mbështetjen e Ministrisë së Kulturës së Shqipërisë, duke sjellë një program të pasur me lexime, diskutime dhe reflektime mbi letërsinë e sotme shqipe.

    Mbrëmja e 31 tetorit shënoi hapjen zyrtare të festivalit në hollin e katit të dytë të Teatrit “Migjeni”, ku organizatorët mirëpritën autorët pjesëmarrës nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi.

    Në fjalën përshëndetëse, drejtoresha e Bibliotekës Publike “Marin Barleti”, Ledia Dushi, theksoi rëndësinë e bashkimit të zërave letrarë nga hapësira mbarëkombëtare dhe vlerën që ky festival ka në forcimin e dialogut kulturor përmes fuqisë së fjalës.

    Pas saj, foli Xhahid Bushati, i cili vlerësoi larminë krijuese të autorëve pjesëmarrës dhe u ndal në rëndësinë e kontributit të secilit prej tyre në pasurimin e letërsisë bashkëkohore shqipe, duke e parë këtë festival si një dëshmi të gjallë të vitalitetit kulturor që bashkon trojet shqiptare.

    Në ditën e dytë e festivalit, më 1 nëntor, Teatri “Migjeni” u kthye në një skenë të gjallë ku fjala poetike mori jetë përmes leximeve autoriale të mysafirëve të ftuar.

    Në sesionin e parë, publiku ndoqi leximet autoriale të Blerina Rogova Gaxha, Stefan Çapalikut, Durim Taçit, Donika Dabishevcit, Fahredin Shehut, Ndue Ukajt dhe Lena Ruth Stefanović. Poezitë dhe tregimet e tyre përshkuan temat e identitetit, kujtesës, dashurisë dhe përjetimit njerëzor, duke e mbajtur publikun të përfshirë në një përvojë të thellë ndjesish dhe reflektimesh.

    Më pas, zërat e Nora Prekazit, Lulzim Hazirit, Mark Lucgjonajt, Andreas Dushit, Marsela Neni, Artur Bakut sollën një valë të re fryme e energjie krijuese. Poezitë e tyre lëviznin nga personalja në universalen, nga përvoja intime te përballja me realitetin bashkëkohor.

    Salla e Teatrit “Migjeni” u mbush me jehonën e fjalës së gjallë, duke dëshmuar se letërsia shqipe vazhdon të ketë zëra të fuqishëm e të ndryshëm, që dialogojnë fuqishëm me publikun.

    Programi i festivalit pastaj vazhdoi me një vizitë në Varrezat e Rrmajve, një udhëtim ky për të nderuar personalitetet e kulturës që prehen në Shkodër, aty ku fjala jeton përtej kohës. Drejtues i këtij udhëtimi dhe folës ishte akademik Stefan Çapaliku.

    Aktiviteti pati karakter reflektues dhe kulturor, duke sjellë një ndalesë mbi historinë, arkitekturën dhe rëndësinë e këtyre hapësirave të kujtesës, si pjesë e traditës dhe identitetit të qytetit. Vizita u kthye në një moment përkushtimi dhe meditimi mbi lidhjen mes kujtesës, kulturës dhe vazhdimësisë së fjalës.

    Në mbrëmje, vëmendja u zhvendos në sallën “Koliqi” të Bibliotekës Publike “Marin Barleti”, ku u zhvillua paneli diskutim me temën “Letërsia shqipe pas viteve ’90”. Studiuesit Prof. Dr. Anton Berishaj, Dr. Brikena Smajli dhe Dr. Fabio M. Rocchi sollën analiza të thelluara mbi transformimet e letërsisë shqipe në periudhën post-tranzicion, ndikimin e globalizimit në krijimtarinë bashkëkohore dhe rolin e autorit shqiptar në kontekstin e sotëm kulturor. Diskutimi u shoqërua me pyetje dhe komente nga publiku, duke e kthyer panelin në një forum të hapur mendimesh dhe vizionesh për të ardhmen e letërsisë shqipe.

    Që të gjitha këto sesione u moderuan nga poetja e njohur shkodrane Arjola Zadrima.

    “Next Verse – Ku Shkojnë Fjalët” nuk ishte vetëm një ngjarje letrare, por një rrugëtim shpirtëror dhe intelektual që bashkoi gjithë hapësirën shqiptare në një të vetme, përmes fuqisë së fjalës.

    Me këtë edicion, Shkodra forcoi rolin e saj si një prej qendrave më të gjalla të kulturës shqiptare, ndërsa festivali la pas një ndjesi të thellë bashkimi, frymëzimi dhe vazhdimësie.Në fund, fjalët e poetëve duket se gjetën përgjigjen e tyre: ato shkojnë atje ku dëgjohen, ku ndahen dhe ku prekin zemrën e tjetrit. Dhe për dy ditë, ato gjetën shtëpinë e tyre në Shkodër.

    ObserverKult

  • “Luleborë 2025” fitues Glerdit Turmetaj me “Ta dish”, festivali këtë vit me drejtues artistik Inva Mulën dhe Zef Çobën

    “Luleborë 2025” fitues Glerdit Turmetaj me “Ta dish”, festivali këtë vit me drejtues artistik Inva Mulën dhe Zef Çobën

    Festivali i këngës “Luleborë”, një nga aktivitetet më të rëndësishme artistike, që edhe këtë vit solli për artdashësit krijime të reja muzikore. Festivali i këngës, që u zhvillua për dy mbrëmje me radhë në teatrin “Migjeni” të Shkodrës mbart vlera si në nivel lokal ashtu edhe kombëtar dhe këtë vit zhvilloi edicionin e dhjetë. Edicioni i 10-të i festivalit “Luleborë” i solli publikut 15 këngë të reja. Kënga “Ta dish”, që interpretua nga Glerdit Turmetaj dhe ishte me muzikë dhe tekst të Leon Lekaj u vlerësua me çmimin e parë në edicionin e 10-të të festivalit “Luleborë”. Festivali sjell përpara publikut artdashës krijime të reja muzikore, që ruajnë dhe pasurojnë traditën e këngës së autorit, të kultivuar ndër vite në qytetin e Shkodrës.
    Këtë vit drejtues artistik të festivalit “Luleborë” ishin sopranoja Inva Mula dhe kompozitori dhe mjeshtri i korit, Zef Çoba. Këtë vit festivali u zhvillua në mbrëmjet e datave 27 dhe 28 tetor dhe një ndër synimet kryesore të “Luleborës” është emancipimi i këngës së trashëguar, duke e sjellë atë në kohë përmes aranxhimeve moderne dhe produksionit bashkëkohor. Juria këtë vit përbëhej nga kompozitori Osman Mula, këngëtari Bashkim Alibali, këngëtarja Eli Fara, baritoni Armando Likaj dhe këngëtarja Rosela Gjylbegu. Festivali i këngës “Luleborë” gjithashtu është edhe një hapësirë, që i jep jetë muzikës së re shqiptare dhe promovon talentet e reja në skenën artistike. Në ditët e fundit të muajit qershor Bashkia Shkodër shpalli thirrjen për festivalin “Luleborë 2025”, duke ftuar kompozitorë, tekstshkrues, këngëtarë dhe grupe muzikore të dërgonin këngët e tyre të reja. Afati i fundit për dorëzimin e këngëve ishte 15 korrik 2025.
     

  • Elhaida Dani zbulon rekordin që është vendosur këtë vit në Festivalin e Këngës në RTSH

    Elhaida Dani zbulon rekordin që është vendosur këtë vit në Festivalin e Këngës në RTSH

    Showbiz E Mërkurë, 29 Tetor 2025 18:40
    Këngëtarja Elhaida Dani, e cila është drejtoreshë artistike e Festivalit të Këngës për të dytin vit radhazi, zbulon se ka pasur një rekord këngësh të sjella nga artistët në gjithë historinë e Festivalit.
    ”Nëse vjet nuk fitoi një emër Big dhe që pritej që të fitonte, por fituan dy të rinj, ndodhi pikërisht që shumë të rinj të merrnin besimin dhe të vinin në Festival me materiale shumë të mira. Unë me të vërtetë kur i dëgjoj them do ndodhë ndonjë lloj revolucioni këtë vit se s’ka mundësi”,-u përgjigj Elhaida e ftuar në “The Dalina Show”.

    Nga ana tjetër, Elhaida u shpreh se ka një numër më të vogël artistësh Big, sërish për të njëjtat motive si më lart. Këngëtarja tregoi gjithashtu se ka marrë telefonata nga artistë që e kanë vlerësuar “për drejtësinë e Festivalit të vjetshëm” dhe rezultati ishte ky:

    “Kanë marrë pjesë 120 këngë, gjë që nuk ka ndodhur asnjëherë në asnjë audicion të Festivalit. Po, është një rekord. Prandaj edhe për komisionin që duhet të zgjidhte 28 këngë në ato dy ditë, ka qenë goxha e vështirë, po besoj ia kanë dalë me sukses. Shpresj të mos kemi lënë këngë të mira jashtë, por mund të provohet sërish vitin që vjen”.

  • Edicioni i dhjetë i “Luleborë”, Glerdit Turmetaj me këngën “Ta dish” shpallet fitues i festivalit

    Edicioni i dhjetë i “Luleborë”, Glerdit Turmetaj me këngën “Ta dish” shpallet fitues i festivalit

    Glerdit Turmetaj, me këngën “Ta dish”, një krijim me tekst dhe muzikë të Leon Lekaj dhe orkestrim të Ilirian Zogës u shpall fitues i ediconit të dhjetë jubile të festivalit “Luleborë” në Shkodër.
    Kënga e krijuar pas një shkëputje 38 vjecare të muzikantit Lekaj, u veçua për finesën melodike, emocionin e brendshëm dhe interpretimin plot ndjeshmëri, duke fituar zemrat e publikut dhe vlerësimin e jurisë profesioniste.
    Për dy netë me radhë skena e teatrit “Migjeni” u kthye në një festë të bukur muzikore, ku u ngjitën 16 krijime të reja artistike, si dhe emra që ndër vite kanë ruajtur e kultivuar këngën qytetare.

    Një tjetër element që i dha këtij edicioni një shkëlqim të veçantë ishte drejtimi artistik i sopranos me famë botërore Inva Mula dhe mjeshtrit të madh Zef Çoba.
    Çmimi i dytë i festivalit shkoi për Laorjan Ejlli me këngën “Shkodër Loce” dhe çmimi i tretë për Martina Serreqi me këngën “Në rrugicat e Shkodrës”.
    Kjo larmi krijimesh e shndërroi festivalin në një mozaik emocionesh, ku muzika e re takoi traditën, dhe ku çdo këngë u bë një dëshmi e përkushtimit ndaj artit, gjuhës dhe identitetit shqiptar./vizionplus.tv

  • “Ta dish” fiton çmimin e parë në Festivalin e Këngës “Luleborë”

    “Ta dish” fiton çmimin e parë në Festivalin e Këngës “Luleborë”

    Pas dy netëve magjike në skenën e Teatrit “Migjeni” të Shkodrës, edicioni jubilar i festivalit të këngës “Luleborë” uli siparin e tij.

    Kënga “Ta dish” u vlerësua me çmimin e parë në edicionin e 10-të të Festivalit “Luleborë”. Kënga u interpretua nga Glerdit Turmetaj dhe ishte me muzikë dhe tekst të Leon Lekaj.

    Edicioni i 10-të i “Luleborës” i paraqiti publikut 15 këngë të reja. Ky edicion solli emocione, art dhe mbi të gjitha muzikën qytetare shkodrane. Por ishte Glerdit Turmetaj ai që rrëmbeu zemrat e publikut dhe të jurisë, e cila përbëhej nga Osman Mula, Bashkim Alibali, Eli Fara, Armando Lika dhe Rosela Gjylbegu.

    Drejtues artistikë të Festivalit të Këngës “Luleborë” ishin sopranoja Inva Mula dhe kompozitori dhe mjeshtri i korit, Zef Çoba.

    Fituesi falenderoi organizatorët për përkushtimin dhe profesionalizmin e veçanërisht publikun e mrekullueshëm të Shkodrës, që i dhuroi dashuri dhe mbështetje gjatë të dy netëve të festivalit. Kënga fituese u vlerësua për finesën melodike, emocionin e brendshëm dhe interpretimin plot ndjeshmëri.

    ObserverKult

    Lexo edhe:

    SI E KUJTONTE E BIJA SAMI FRASHËRIN: “KUR MBARONTE KORRIGJIMET, PËRPLASTE TRI HERË DUART ME NJËRA-TJETRËN…”

  • Marco Aurelio: Nëse keni bërë një veprim të mirë nuk keni nevojë t’i tregoni gjithë botës për këtë…

    Marco Aurelio: Nëse keni bërë një veprim të mirë nuk keni nevojë t’i tregoni gjithë botës për këtë…

    Nga Marco Aurelio

    Ka njerëz të cilët janë gati, pasi i kanë bërë një nder dikujt, t’ia kujtojnë atë. Ka edhe nga ata që nuk arrijnë deri këtu, por prapëseprapë brenda vetes e quajnë tjetrin borxhli dhe janë fare mirë të ndërgjegjshëm për atë ë kanë bërë.

    Ka pastaj të tjerë që, në njëfarë mënyre, nuk janë as të ndërgjegjshëm për atë që kanë bërë, por ngjasojnë me vreshtin që, pasi prodhon bistakun dhe pasi ka prodhuar frutin e vet, nuk kërkon gjë tjetër-ashtu si edhe kali që e ka bërë garën e tij, si langoi që ka punuar për të kapur gjahun, si bleta që ka bërë mjaltin.

    E një njeri që ka bërë një veprim të mirë nuk ia tregon gjithë botës atë që ka bërë, por kalon në një veprim tjetër, ashtu si vreshti që vazhdon të prodhojë akoma bistakun kur ka stinën. Tani, duhet të bëjmë pjesë në grupin e atyre njerëzve që veprojnë kështu: në njëfarë mënyre, pa e kuptuar.“Po megjithatë-do të thotë dikush-pikërisht kjo është ajo që duhet të kuptojmë, sepse është tipar dallues për qënien shoqërore të kuptojë se duhet të veprojë për shoqërinë, e, për Zeusin , të kërkojë që këtë ta kuptojnë edhe pjestarët e tjerë të shoqërisë “.Ajo që thua është e vërtetë, ndërrojnë rrugë, në dukje , për shkak të një logjike. Por nëse do të kuptosh se për çfarë po bëhet fjalë vallë, mos ki frikë që për këtë arsye të lësh pas dore ndonjë veprim të dobishëm për shoqërinë.

    (Shkëputur nga libri “Meditimet” të autorit Marco Aurelio)

    Përktheu: Alda Mukli

    Përgatiti: ObserverKult

    Lexo edhe:

    DITA E PESTË E FESTIVALIT POETIK TË PRISHTINËS I KUSHTOHET TËRËSISHT POETËVE TË RINJ

    DITA E KATËRT E FESTIVALIT POETIK TË PRISHTINËS/ LEXIME POETIKE E PROMOVIME, DEBAT PËR TEATRIN, KËNGË KORALE

    DITA E TRETË E FESTIVALIT POETIK TË PRISHTINËS/ POEZI, KRITIKË , DEBAT E MUZIKË…

    DITA E DYTË E FESTIVALIT POETIK TË PRISHTINËS/ PROMOVIM LIBRI, DEBAT TEMATIK, TAKIME POETIKE…

    DITA E PARË E FESTIVALIT POETIK TË PRISHTINËS I KUSHTOHET LETËRSISË SHQIPE NË MAQEDONI

  • “Metrofest 9”, shfaqje teatrore që ndërthurin traditën, simbolikën dhe realitetin shqiptar

    “Metrofest 9”, shfaqje teatrore që ndërthurin traditën, simbolikën dhe realitetin shqiptar

    Nga Julia Vrapi
    Vepra teatrore shqiptare, drama dhe komedi do të shfaqen në festivalin “Metrofest”. Teatri Metropol sjell edicionin e nëntë të festivalit të përvitshëm të veprës shqipe “Metrofest”. Këtë vit, festivali prezanton tre produksione teatrore, që ndërthurin traditën, simbolikën dhe realitetin shqiptar. Festivali që i kushtohet veprave shqiptare nis këtë muaj, por vijon edhe përgjatë nëntorit, ku “Metrofest”do të sjellë drama dhe komedi për publikun. Vepra e parë teatrore që do të vijë në skenë në kuadër të festivalit në Metropol në Tiranë është “Takim i Munguem”, autor dhe regji Rafael Hoxhaj, dramaturg Bujar Hoxhaj, që do të shfaqet në skenën teatrore në datat 30, 31 tetor – 1, 2 nëntor. Në vijim në festival do të jetë “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” vepër e shkrimtarit Ismail Kadare, që e sjell në skenë regjisorja Erina Lazi. Kjo shfaqje teatrore pritet të jetë në skenë gjatë muajit nëntor në teatrin Metropol në datat 7,8 dhe 9 nëntor. Në skenën teatrore në vijim të festivalit do të jetë edhe komedia “Makaronat e shejtanit”. Autor Lazër Lumezi dhe regjia Klajdi Malellari. Kjo shfaqje teatrore do të jetë në skenë në datat 14, 15, 16 nëntor. Vepra “Makaronat e shejtanit” bart në vetvete tematika thelbësore aktuale. E shfaqur për herë të parë më 1935 në Prizren, bën pjesë në një ndër veprat më të njohura të autorit, Lazër Lumezi. Lazër Lumezi (1870 -1941) ishte një shkollar dhe veprimtar i arsimit, mësues në Shkollën e Parë Shqipe në Kosovë, në qytetin e Prizrenit, metodist i gjuhës shqipe, autor tekstesh shkollore, etnograf, folklorist e vjershëtor, bashkëkohanik dhe bashkëpunëtor i Mati Logorecit dhe vazhdues i veprës së tij. Krahas punës mësimore, Lazër Lumezi u morr edhe me krijimtari letrare (poezi dhe prozë) si dhe me përkthime.
    Festivali që nisi në 2017
    “Metrofest” është një festival që u organizua për herë të parë në teatrin e Metropolit, në sezonin e vjeshtë-dimrit 2017, me temë drama shqipe. Ndër vite në skenën e teatrit në vijim të festivalit janë vënë për publikun vepra të ndryshme teatrore shqiptare, drama dhe komedi që kanë sjellë në role aktorë të rinj, por dhe emra të njohur të teatrit tonë. Festivali “Metrofest” që do të zhvillohet këtë kohë në Tiranë në edicionin e nëntë është në vijim dhe të shumë aktiviteteve të tjera artistike dhe kulturore këtë sezon, por e veçanta e tij është se sjell në vëmendje dramaturgjinë shqipe.  Herë pas here nuk ka munguar dhe reagimi i krijuesve apo artistëve të ndryshëm për më shumë hapësira për veprat shqiptare në skenat tona. Festivali “Metrofest” një vit më parë u çel me dramën shqiptare “Hanë Gjaku” e frymëzuar nga vepra e Ernest Koliqit, që përqendrohet te përplasja mes traditës dhe modernitetit. Ajo u shfaq në mbrëmjet e shtatorit 2024 në teatrin Metropol dhe në vijim të tjera shfaqje ishin pjesë e festivalit “Metrofest 8”.

  • Festivali letrar për të rinj/ “Tirana Gate”, kur Letërsia Bashkon Mesdheun dhe Europën

    Festivali letrar për të rinj/ “Tirana Gate”, kur Letërsia Bashkon Mesdheun dhe Europën

    “Mesdheu dhe Europa në letërsinë bashkëkohore” është motoja e edicionit të njëmbëdhjetë të Festivalit letrar për të rinj, që çeli siparin këtë të mërkurë në kryeqytet.

    Me një homazh ndaj Mesdheut si hapësirë që mban gjallë kulturën e shkruar, “Tirana Gate” synon të rrisë dialogun ndërkulturor.
    Irena Toçi: Mesdheu është një kujtesë e përbashkët, një mozaik kulturash, një nyje takimesh dhe shpesh herë edhe përplasjesh, një teatër i hapur ku breza të tërë kanë interpretuar dramën e jetës së tyre. Ky det nuk është vetëm një shtirje e kaltër mes brigjeve, por një metaforë e qëndrimit, e të rezistuarit, e të pranuarit të tjetrit dhe mbi të gjitha, të mbrojturit e kulturës sonë autentike.
    Për organizatorët, Mesdheu mbetet një ftesë për të mos harruar, për të mos humbur mes dallgëve, është kujtesë e gjallë që qëndrimi nuk është vetëm rezistencë, por edhe mundësi për të mbjellë frymëzim.
    Milena Selimi, drejtuese artistike e festivalit: Mesdheu është një det që tregon histori migrimi, largimesh, eksodesh, larg nga mohimi i rëndësisë pasuruese të zbulimit, ky edicion i festivalit në vend që të përqendrohet te Odiseja, do të përqëndrohet te Penelopa. E dimë që Odiseja do të kthehet në shtëpi, por neve në këtë edicion na intereson Penelopa, ajo që reziston, që bën të lumtur Odisenë të kthehet në vatrën e tij.
    Përmes paneleve të ndryshme, autorët shqiptarë e të huaj do të diskutojnë sfidat dhe problematikat e letërsisë së sotme. I pranishëm në forumin e parë ishte gazetari e shkrimtari Namik Dokle, që theksoi se letërsia është në luftë të përhershme me censurën. Sipas tij, pa lirinë e fjalës, s’mund të kemi letërsi të lirë.
    Namik Dokle, gazetar, shkrimtar: Nuk mund të themi që janë absolutisht të lirë dhe këtu ndikojnë shumë faktorë, ndikon predispozicioni i autorit, ndikojnë edhe pronarët e shtëpive botuese. Ndikon po ashtu, marrëdhënia e shtetit me kulturën dhe do të thosha që marrëdhënia e shtetit me letërsinë në veçanti, nuk është për t’u pasur zili.
    Dokle këshillon autorët e rinj të njohin dhe përjetojnë nga afër realitetin dhe shoqërinë e sotme.
    Namik Dokle, gazetar, shkrimtar: Shkrimtarët e rinj duhet të jenë shumë pranë këtyre realiteteve që të mos humbasin rrugën në pyllin e hershëm të konkurrencave letrare.
    Pjesë e festivalit që do të vijojë për tre ditë me radhë në ambientet e Liceut Artistik do të jenë autor të rinj e të karrierës nga vendi, Kosova, Mali i Zi, Serbia, Greqa, Turqia, Italia e Serbia.
     

    Top Channel

  • Nesër nis Festivalin Ndërkombëtar Letrar “Tirana Gate 2025”/Letërsi, kujtesë, qëndresë kulturore dhe solidaritet

    Nesër nis Festivalin Ndërkombëtar Letrar “Tirana Gate 2025”/Letërsi, kujtesë, qëndresë kulturore dhe solidaritet

    Në datat 8–10 tetor 2025, Tirana do të kthehet në qendër të letërsisë bashkëkohore me zhvillimin e Festivalit Ndërkombëtar Letrar për të Rinj “Tirana Gate”, në edicionin e tij të 11-të.

    Tema qendrore e festivalit, “Mesdheu: Akti i qëndrimit”, bashkon autorë, përkthyes dhe studiues nga vende të ndryshme të Mesdheut dhe Evropës për të reflektuar mbi fjalën, kujtesën dhe rezistencën kulturore në kohët bashkëkohore.

    Në këtë frymë, programi i festivalit përfshin panele, lexime poetike, performanca dhe diskutime që prekin temat e identitetit, kujtesës, trupit, kufijve dhe qëndresës përmes letërsisë.

    Më 8 tetor, në Liceun Artistik “Jordan Misja”, do të zhvillohen pesë panele që trajtojnë lirinë e fjalës, letërsinë e re digjitale dhe qytetet mesdhetare si hapësira të përplasjes dhe ëndrrës. Në mbrëmje, autorë nga vende të ndryshme do të lexojnë krijimet e tyre, ndër ta edhe zëra nga Suedia, Italia, Serbia, Turqia, Mali i Zi dhe Kosova.

    Më 9 tetor, fokusi kalon tek “Mesdheu i identiteteve”, “Kujtesa përtej kufijve” dhe “Mesdheu si prag: trupa, kufij, përkatësi”, ku do të diskutohet mbi migrimin, gjuhën, përkatësinë dhe mënyrën se si letërsia ruan kujtesën e përbashkët.

    Në fund të ditës, festivali do të mbajë një sesion të veçantë nën thirrjen “Palestina flet / Stop gjenocidit – Unë jam nga atje / Mahmoud Darwish”, me lexime poezish, dëshmi video dhe pjesëmarrje të poetëve e artistëve nga Gaza.

    Ky është një prej momenteve më domethënëse të edicionit, që e shndërron festivalin në një platformë solidariteti njerëzor përmes artit dhe fjalës.

    Në ditën e tretë, më 10 tetor, panelet do të përqendrohen në mitin, migrimin dhe rikthimin, me diskutime mbi mënyrën se si letërsia moderne ringjall rrëfimet e lashta dhe i përkthen ato në një gjuhë të re për brezat bashkëkohorë.

    Në fjalën e saj, drejtoresha Irena Toçi thekson:

    “Mesdheu mbetet një ftesë e përhershme për të mos harruar, për të mos u tërhequr, për të mos humbur mes dallgëve.Festivali është një akt i përbashkët qëndrimi, një homazh ndaj hapësirës që e mban njeriun dhe kulturën të gjallë.”

    “Tirana Gate” tashmë është bërë një nga ngjarjet më të rëndësishme letrare rajonale, një pikë takimi ku letërsia e të rinjve ndërthuret me zërat e afirmuar të Mesdheut.Ky edicion i njëmbëdhjetë vjen si dëshmi se fjalët mund të ndërtojnë ura më të forta se kufijtë, duke i dhënë Tiranës për tri ditë me radhë rolin e kryeqytetit të rezistencës poetike mesdhetare.

    DREJTUESET E FESTIVALIIT:

    PROGRAMI

    ObserverKult

  • “Skampa” edicioni i 27-të, festivali i stileve dhe formave të reja teatrore me performanca nga vende të ndryshme të…

    “Skampa” edicioni i 27-të, festivali i stileve dhe formave të reja teatrore me performanca nga vende të ndryshme të…

    Nga Julia Vrapi
    Shfaqje teatrore nga trupa artistike shqiptare dhe të huaja në Festivalin Ndërkombëtar të Teatrit Kontemporan “Skampa”. Një festival i stileve dhe formave të reja teatrore sjell edhe këtë vit një larmi performancash nga vende të ndryshme të botës. Jo vetëm shfaqje teatrore, por edhe aktivitete të ndryshme do të zhvillohen në ditët e festivalit “Skampa 2025” që nisi në qytetin e Elbasanit  këtë vit edicionin e 27-të tij.  Regjisori i njohur Adonis Filipi, themelues dhe drejtor artistik i festivalit ndërkombëtar  “Skampa” shprehet për synimet e këtij festivali që nisi në Elbasan, e këtë vit sjell 11 shfaqje për publikun.
    Sipas tij ky edicion i 27-të i Festivalit Ndërkombëtar të Teatrit Kontemporan “Skampa” mban titullin “Extension” (Zgjerim/Shtrirje), si një ftesë për të zgjeruar kufijtë tanë të të menduarit, të ndjenjës dhe të përjetimit të artit. “Vlerësimi për të bukurën në të gjitha format e saj, si dhe dëshmia se arti i gjallë mbetet forca më e madhe për të reflektuar mbi botën tonë të ndërlikuar, janë synimi i këtij festivali: për të na lidhur me njëri-tjetrin dhe për të mirëpritur ndryshimin. Kohë e teatrit…”, shprehet Adonis Filipi, drejtor i festivalit. Më parë nga organizatorët e festivalit u zhvillua dhe një konferencë për mediat për edicionin e këtij viti, programin artistik të tij, etj.
    Nga data 2 – 6 tetor do të ngjiten në skenën e festivalit 11 shfaqje teatrore në qytetin e Elbasanit, por edhe në Tiranë, nga nëntë  trupa të ndryshme teatrore, mes të cilave: trupat e ardhura nga teatri shtetëror turk, ai i Ankarasë dhe i Stambollit, si dhe trupat nga Greqia, Kosova, Lituania, Serbia dhe Shqipëria. Sa i takon aktiviteteve të tjera në festival do të vijojnë dhe workshop-et, ekspozitat fotografike dhe promovimet e librave. Festivali “Skampa 2025” zhvillohet nën mbështetjen e Ministrisë së Turizmit, Kulturës dhe Sportit, Bashkisë së Elbasanit dhe bashkëpunimin e Qendrës së Artit Elbasan, Ambasadës Greke në Shqipëri, Institutit të Kulturës turke “Yunus Emre Enstitüsü” – Tiranë, Universitetit të Arteve, teatri “Metropol” -Qendra Kulturore Tirana, etj.
    Dita e parë shfaqje nga Teatri Shtetëror i Ankarasë dhe Stambollit
    Festivali në ditën e parë të tij në program përmbante shfaqjen për fëmijë “Cikli i jetës” nga Teatri Shtetëror i Ankarasë, si dhe “Medea-Material” nga Teatri Shtetëror i Ankarasë dhe Stambollit.  Shfaqja për të rritur “Medea-Material” ndërthur mitologjinë dhe historinë, kujtimet dhe ëndrrat. Heiner Müller, i njohur për bashkëpunimet e tij me artistë të njohur si Brecht dhe Robert Wilson, ka frymëzuar krijues të disiplinave të ndryshme dhe konsiderohet si një figurë udhëheqëse e teatrit avangardë postmodern, si në Gjermani ashtu edhe në mbarë botën. Më herët në materialin për shfaqjen nga festivali bëhej me dije se pjesa e tij e vitit 1982 “Medea-Material” është vënë në skenë në turqisht për herë të parë përmes një bashkëpunimi midis Teatrit Shtetëror të Ankarasë dhe atij të Stambollit. Në vijim programi artistik i festivalit vijon sot me të tjera shfaqje, që do të jenë në ambiente të hapura apo dhe në skenën e teatrit të Elbasanit. Festivali ndërkombëtar “Skampa” çdo vit është dhe një prej ngjarjeve artistike të rëndësishme për teatrin që zhvillohen në këtë qytet, duke sjellë për publikun  trupa artistike teatrore të huaja dhe shqiptare me shfaqjet e tyre.