Festa e Pashkës është më e rëndësishmja e kalendarit të krishterë, sëbashku me atë të Krishlindjes. Ritualet që kujtojnë kryqëzimin dhe ringjalljen e Jezusit kanë zgjuar gjithnjë misticizmin më të thellë në botën kristiane, pasi shënojnë kalimin nga dhimbja më e fortë në gëzimin e madh të ringjalljes, e që i janë kushtuar celebrime nga me sugjestionueset.
Festimet natyrisht sipas traditave e kulturave, janë të ndryshme, por shumëngjyrëshe, pasi Pashka është gjithnjë edhe pranverë, rizgjimi i jetës në natyrë, e bashkë me të edhe tek njeriu transmetohet energjia e entuziazmit të rifillimit të ri duke ndjekur ciklet natyrale të stinëve.
Një ndër këto tradita, mjaft interesante është ajo që ndiqet dhe respektohet në qytezën San Biagio Platani në Sicili. Quhet Harku i Bukus, dhe këtu banorët punojnë për muaj me rradhë për realizimin e një strukture skenografike me harqe që kujton dhe ngjason me një katedrale në madhësi natyrale e krijuar me kërcej bimesh që zbukuohet me mijëra dekorime prej brumi, që gatohen me vezë, sheqer, kripe, dhe i shtohen portokalle, dafinë, rozmarine, ullinj, lule, bishtaja e fruta të thata, kallinj gruri, e ku shtohen edhe esenca aromatike pranverore, të gjitha me origjine bujqësore, e ku në total përdoren 167 prodhime tipike të zonës.
Rezultati është një arkitekturë e jashtëzakonshme vegjetale, unike në llojin e saj, që mund të admirohet nga 20 Prilli deri në 8 Qershor.
Origjina e kësaj tradite ka zanafillën në gjysmën e shekullit të 16-të, ku dy vëllazeri Madunnara dhe Signurara nisën të përkufizonin vendin e shenjtë ku ditën e Pashkës ndodh takimi mes Krishtit të ringjallur dhe Shën Merisë, nën harqet e mëdhenj të krijuar me prodhime vendase nga toka, me fruta, erëza dhe gjithçka që bujqit mund të ofronin, dhe vijon të respektohet ende sot nga vendasit me rigorozitet.
Pavarësisht se simbolet e festës së Pashkës janë pothuajse të njëjta në të gjithë botën e krishterë, në shumë vende ka veçanti që dallohen. Një ndër to është zakoni në Haux të Francës, ku çdo vit prodhohet nga vendasit e kësaj qyteze të vogël një omletë gjigande, ku thyhen 15 mijë vezë për ta gatuar dhe për t’ja ofruar turistëve të shumtë që marrin pjesë në festimet e ditës së shenjtë. Tradita respektohet që prej epokës së Napoleonit, të cilit i pëlqenin shumë vezët, dhe kur vizitoi këtë qytezë, urdhëroi t’i përgatisnin një omletë gjigande edhe për të gjithë ushtarët e tij që e shoqëronin.
Ndërsa ne Gjermani, tradita do që sikurse për Krishtlindje, edhe për Pashkë të zbukurohet pema. Në këtë rast pemët dekorohen me mjaft përkushtim nga të vegjël e të rritur, me vezë shumëngjyrëshe, fjongo, lule, pëllumba, lepurusha dhe çdo gjë me simbolikën e festës. Dhe banorët dekorojnë jo vetëm pemët, por edhe kopshtet e oborret, banesat e rrugët.
Teksa veçantitë janë interesante, për pashkë natyrisht zakonore në shumë vende janë edhe tregjet e vogla, të cilat përngjajnë natyrisht me tregjet, festimet e zbukurimet që bëhen edhe për Krishlindje, natyrisht me diferencën e ngjyrave që përdoren dhe simboleve. Prej 350 vitesh janë tregjet pashkërore në Austri, ku nëpër qyteza e palatë mbretërore ka larmi ngjyrash dhe produktesh, embëlsirash që simbolizojnë këtë festë, një moment i mirë për të festuar e celebruar jetën me produkte tipike, kryesisht të krijuara me dorë nga artizane lokale.
Në ishullin e Korfuzit, në Greqinë fqinje, një tjetër tradite e veçantë karakterizon mëngjesin e së Shtunës së Pashkëve. Për rastin banorët e ishullin respektojne zakonin e hedhjes së enëve të baltës e qeramikë, shpesh të mbushura me ujë, nga ballkonet. Kjo traditë popullore e lashtë bëhet për të larguar shpirtrat e këqinj, e për ta risjellë dritën e mbarësinë.
Ndërsa kontinenti i ri e feston ndryshe në kryeqytetin e dritave që prej 1870. Në rrugën e 5-të në Neë York çdo vit mbahet menjëherë pas meshes së të Dielës së Pashkës, parada shumëngjyrëshe, ku mijëra njerëz shprehin kreativitetin e tyre me veshje nga me ekstravantet, natyrisht me temen e festës. Kjo paradë pasohet edhe nga një konkurs, ku një juri elitare jep çmimet për krijimet më origjinale e befasuese, e më pas vijojnë me festime madhështore.
Klan News
