Marsela SHYTIA
Për progresistët është e qartë se këta janë muajt e fundit të sundimit të tyre, prandaj mjetet nuk zgjidhen më në përpjekjen e fundit për të homogjenizuar partinë dikur të madhe e cila tani është në rrëmujë. Ata nuk arrijnë ta bëjnë këtë, thonë bashkëbiseduesit e “Danas”, duke komentuar tubimin e djeshëm të anëtarëve dhe mbështetësve të Partisë Serbe të Përparimit në 50 vende në Serbi, në përgjigje të protestave të qytetarëve dhe studentëve. Kryetari i SNS-së, Millosh Vuçeviç, deklaron se qytetarët “ngritën kokën” sepse janë të ngopur me bllokadat, duke deklaruar se nuk duan konflikte me askënd, madje as me bllokuesit. Anëtari më i shquar i SNS-së dhe ish-presidenti i saj, Aleksandar Vuçiç, tha se tubimet nuk janë kundër popullit, por bllokada dhe dhunës.
Provokimi
Duke pasur parasysh se takimet midis progresistëve dhe demonstruesve përfunduan në konflikt dhe situata shumë të tensionuara në prag të një incidenti, ky vendim i SNS-së u duk më shumë si një provokim. Studentët nga Subotica u bënë thirrje qytetarëve të qëndrojnë në shtëpi, ndërsa orari i ngjarjeve në Festivalin e Teatrit Ekologjik për Fëmijë dhe të Rinj në Bačka Palanka u ndryshua . Në rrethana të tilla, pyetja është se çfarë të presim. Duke komentuar mbi qëllimet e progresistëve, Predrag Voštinić, këshilltar i Frontit Lokal në Kraljevo, i tha “Danas” se për ta është mjaft e qartë se këto janë muajt e fundit të sundimit të tyre. “Ata e gërvishtin realitetin me thonjtë e tyre për të mos u kapur pas diçkaje që mund t’i mbajë në të. Këtë herë ata do të shtyjnë njerëz që, falë abuzimit të medias, ende nuk e dinë të vërtetën e hidhur për fundin e qeverisë dhe që ende supozojnë se i përkasin forcës më të fortë shoqërore”, thotë ai.
Synimet e Vuçiçit
Për avokatin Vladimir Terzić, tubimet e progresistëve janë përpjekja e fundit për të homogjenizuar partinë dikur të madhe, e cila tani është në rrëmujë. “Anëtarët më të ulët të asaj makine dikur të fuqishme largohen nga anija që po fundoset. Ata janë të vetëdijshëm se janë manipuluar, se për shkak të një page në një kompani publike prej 60,000 dinarësh dhe disa dinarësh më shumë për t’u mbushur, janë përdorur për të pasuruar jashtëzakonisht shumë majën e asaj partie. Ata nuk duan të marrin mbi vete zemërimin e qytetarëve, ata anulojnë masivisht bindjen ndaj majës së partisë, prandaj SNS është e detyruar të sjellë zyrtarët më të lartë të partisë në tubime, të mbështetur nga kriminelë që e perceptojnë këtë regjim si habitatin e tyre natyror”, tha ai për Danas.
Nisja e luftës civile
Borko Stefanoviç, nënkryetar i SSP-së, në një deklaratë të dhënë për mediat, deklaron se Vuçiç vendosi të krijojë konflikte dhe të provokojë një luftë civile duke mobilizuar anëtarët e SNS-së në të gjithë Serbinë. “Nën maskën e ‘mbrojtjes së normalitetit’, ata mblidhen për të mbrojtur plaçkitjet, korrupsionin dhe mungesën e përgjegjësisë penale të regjimit, sikur të mos ishin nxjerrë tashmë në rrugë së bashku me banditët dhe kriminelët e regjimit. Është e qartë se kjo është përgjigja e kriminelëve në pushtet që Vuçiç njoftoi, së bashku me arrestimet masive të qytetarëve serbë. Është gjithashtu e qartë se regjimi nuk dëshiron paqe dhe ligj dhe se ata duan konflikte civile dhe një përshkallëzim të dhunës, dhe kjo është arsyeja pse ata duhet të ndalen para se të krijojnë një të keqe edhe më të madhe se ajo me të cilën jetojmë prej 13 vitesh”, shtoi Stefanoviç.
Avokati dhe nënkryetari i Lëvizjes Kombëtare të Serbisë, Milosh Pavloviç, i tha “Nova”-s se tubime të tilla mund të çojnë në viktima të padëshiruara. “Mendoj se ky është një thellim absolut i krizës, se është politikisht e papërgjegjshme dhe se një protestë e tillë është përgjigja e regjimit ndaj protestave dhe pakënaqësisë civile, në vend që të jetë një përmbushje e kërkesave. Në këtë mënyrë, regjimi në pushtet tregon se nuk ka problem të flirtojë me situata që mund të çojnë në viktima të padëshiruara. Kjo na tregon se qëllimi nuk është një protestë në vetvete, por se qëllimi është të krijohen atmosfera dhe situata që duhet të çojnë në një fund të dhunshëm”, thotë Pavlović.
Tag: dikur
-
Serbia në kaos, besnikët e Vuçiçit dalin në rrugët e 50 qyteteve, pse presidenti po synon të nisë një luftë civile
-
Nga lëkura vidrash te 7.2 milionë dollarët / Si Rusia ia shiti Alaskën SHBA-së dhe pse historia mund të përsëritet
Donald Trump ka ndezur debat në arenën ndërkombëtare pas deklaratës së tij të çuditshme se do të takohej me Vladimir Putinin “në Rusi” këtë të premte. Por meqenëse samiti i tyre do të zhvillohet në Alaska – një territor dikur rus – fjalët e tij, sado të pasakta, kanë hapur një dritare interesante në histori.
Alaska, një prej shteteve më të pasura me burime natyrore të SHBA-së sot, dikur i përkiste Perandorisë Ruse. Në vitin 1867, Cari Aleksandër II ia shiti këtë territor Shteteve të Bashkuara për vetëm 7.2 milionë dollarë – çmimi i disa kullotave në Kaliforni sot. Një marrëveshje që shumë rusë e konsideruan poshtëruese, ndërsa amerikanët e quajtën “çmenduri” – të paktën në fillim.
Nga gëzofi i vidrave te misionet ortodokse
Kolonizimi rus i Alaskës filloi jo me armë, por me gëzof. Tregtarë dhe aventurierë rusë udhëtuan nëpër Siberi drejt Paqësorit në kërkim të lëkurave të vidrave të detit, të cilat në atë kohë kishin çmime marramendëse në tregjet europiane. Më vonë, u krijua Kompania Ruso-Amerikane, që mori monopolin e tregtisë dhe administrimit në rajon.
Qyteti i Novo-Arkhangelsk (sot Sitka) u bë qendra kryesore, ndërsa kisha ortodokse ruse, si ajo e Shën Mikelit, dominuan peizazhin kulturor. Prania e Rusisë u përforcua përmes vendbanimeve dhe misioneve fetare, por shpesh në dëm të popujve indigjenë si Tlingit, të cilët i rezistuan kolonizimit.
Një shitje e bërë nga dëshpërimi
Pas disfatës në Luftën e Krimesë, Perandoria Ruse filloi ta shihte Alaskën si një barrë financiare, e kushtueshme për t’u ruajtur dhe pa leverdi strategjike. Frika nga një konflikt me Britaninë për dominimin në Paqësor shtoi presionin për të gjetur një blerës.
Në korrik 1867, negociatori rus në Uashington, Eduard de Stoeckl, nënshkroi marrëveshjen me sekretarin amerikan të shtetit William H. Seward. Por marrëveshja u përball me skepticizëm të dyanshëm: në Rusi, si një akt tradhtie kombëtare; në SHBA, si një marrëzi që përfshinte “vetëm akull dhe arinj polarë”.
Nga marrëzi në ar dhe naftë
Kritikët amerikanë e quajtën blerjen si “Marrëzia e Seward-it”, ndërsa gazeta New-York Tribune tallej me idenë e një “traktati me Mbretin e Borës”. Por historia e dha përgjigjen e vet: zbulimi i arit dhe naftës në dekadat në vijim e shndërroi Alaskën në një thesar ekonomik dhe një nga blerjet më fitimprurëse në historinë e SHBA-së.
Nga 1867 në 2025 – a po rikthehet një ngrohtësi historike?
Me samitin Trump–Putin që do të zhvillohet në tokën që dikur i përkiste Rusisë, vëzhguesit e diplomacisë ndihen të shqetësuar. A po përdor historia një metaforë për të na paralajmëruar për “marrëveshje të reja të mëdha” në kurriz të vendeve të tjera – si Ukraina?
Nëse dikur Alaska u shit për të shmangur konfliktin me Britaninë, sot, një samit simbolik atje mund të jetë një përpjekje për të reduktuar tensionet mes Rusisë dhe SHBA-së – ose, siç frikësohen disa në Kiev, për të rifilluar epokën e traktateve mbi territorin e të tretëve.
Nga Sitka në Anchorage, kishat ortodokse ende qëndrojnë si kujtim i një epoke që shumë rusë nuk e kanë harruar – dhe që historia mund të jetë e gatshme ta risjellë në vëmendje.Top Channel
-
Nishi dikur ishte tërësisht qytet shqiptar
Përveç statistikave të shumta nga historian shqiptarë, këto foto janë një dëshmi e madhe se qyteti Nish i Serbisë qendrore para 100 viteve ka qenë i populluar kryesisht nga shqiptarët.
Nishi gjendet afër 200 km në jug të Beogradit. Ka qenë një qytet i hershëm Ilir ku kanë lindur perandorë Bizantinë si Justini i I.
Sipas studiuesit Katičić emri i lashtë i qytetit në gjuhën greke Ναισσός/Naissós u bë Nish nëpërmjet rregullave strikte fonetik të gjuhës shqipe dhe më pas emri i qytetit në atë formë është huazuar nga kolonët të reja sllave në shekullin e shtatë.
Po e sjellim këtu edhe një citat të shkurtër por që ja vlen të mbetet në këtë temë si dokument:Anglezi John Ross (ishte Komisioner serb në kufi ) shkruan: “Pothuajse të gjithë pjesa perëndimore e sanxhakut të Nishit ishin shqiptare mysliman… Të gjithë ata kanë ikur në vilajetin e Kosovës , duke e lënë të gjithë vendin e tyre.
-
Arkivi: Pse ky qytet shqiptar krahasohej me Mekën dikur
Sipas Arkivit Shtetëror, Elbasani krahasohej me Mekën dikur e kjo për faktin e xhamive të shumta. Arkivi sjell një sosh si kujtesë, Xhaminë e Agajit, duke shkruar:
“A e dini se Elbasani dikur cilësohej si një qytet i ngjashëm me Mekën?
Në fund të shekullit XVI në Elbasan numëroheshin jo pak por 46 xhami, të cilat ishin edhe nga më të bukurat e kohës së atëhershme.
Xhamitë e trashëguara në Elbasan janë dy llojesh. Faltore të vogla të ndërtuara me tavan e çati druri, që përbëjnë numrin më të madh të xhamive, dhe xhamitë sulltanore me kupolë, me vlera arkitekturore.
Kjo skicë që arkivi publikon sot i përket Xhamisë së Agajit të Elbasanit”.
Kjo skicë që arkivi publikon i përket Xhamisë së Agajit të Elbasanit”.
-
Pse Britania dikur quhej Albion ? Shpjegim i bukur nga historiani
Shkruan: Fahri XHARRA
Shkrimtari romak Taciti thoshte: “Mbetet e paqartë, se cilët ishin banorët e parë të Britanisë, nëse ishin vendas apo emigrantë, por duhet mbajtur në mend se kemi të bëjmë me barbarë
Kurse britanikëve nuk iu që Britania quhej Albion dhe thonë Albioni është një emër alternativ për Britaninë e Madhe. Vërtetimi më i vjetër i toponimit vjen nga gjuha” greke” (?). Harta e Ishujve Britanikë të Ptolemeut të “ Codex Vatopedinus”, e emërtuar “Ἀλουΐων” (Alouíon, “Albion”) . Pra, përderisa Taciti i përmendë “barbarët” kjo kuptohet se pse quhej Albion
Por edhe emri i Skocisë në shumicën e gjuhëve kelte lidhet me Albionin: Alba në gelishten skoceze, Albain (gjinore Alban) në irlandisht, Nalbin në Manx si dhe Alban në uellsisht dhe kornisht. Këta emra më vonë u latinizuan si Albania dhe u shqiptuan si Albany, të cilët dikur ishin “emër alternativë “për Skotlandën. – shkruhet në punimet historike. Kjo fjala emer alternativ nuk qëndron,, nga se nga fillimi është njohur si Albany, vonë ka ardhur emri Skotlandë.
Duke gjykuar nga “ Ora Maritima” e Avieniusit, për të cilën konsiderohet se ka shërbyer si burim, Massaliote Periplusit (fillimisht i shkruar në shekullin e 6 para Krishtit, i përkthyer nga Avienus në fund të shekullit të 4 pas Krishtit), nuk përdor emrin Britannia. ; në vend të kësaj flitet për Nēsos Iernon kai Albionon “ishujt e Iernians dhe Albiones” Po kështu, Pythea (rreth 320 p.e.s.), siç citohet drejtpërdrejt ose tërthorazi në fragmentet e mbetura të veprave të tij në shkrimtarët e mëvonshëm, flet për Albionin dhe Iernēn (Britania dhe Irlanda )
Eshtë interesant “ Emri Albion u përdor nga Isidori i Charax-it (shekulli I para Krishtit – shekulli I pas Krishtit ) dhe më pas nga shumë shkrimtarë klasikë. Nga shekulli I pas Krishtit, emri i referohet pa mëdyshje Britanisë së Madhe. Por ky “emër enigmatik për Britaninë, i ringjallur shumë më vonë nga poetë romantikë si William Blake, nuk u pëlqye nga shkrimtarë grekë. A ta e gjetên dhee zëvendësuan shpejt nga Πρεττανία (Prettanía) dhe Βρεττανία (Vrettanía ‘Britania’), Βρεττανός (Vrettanós ‘Briton’). ), dhe Βρεττανικός (Vrettanikós, që do të thotë mbiemri britanik). Nga këto fjalë romakët kanë nxjerrë përkatësisht format latine Britannia, Britannus dhe Britannicus.
Të vazhdojmë me të tjerët
Pseudo- Aristoteli “ Në Gjithësi “ shkruan :” Ἐν τούτῳ γε μὴν νῆσοι μέγισται τυγχάνουσιν οὖσαι δύο, Βρεττανικαὶ λεγόμεναι, Ἀλβίων καὶ Ἰέρνη”; (Aty janë dy ujëdhesa të mëdha që quhen Albion dhe Ierne
Në “ Gjeografinë” e tij të shek. të dytë, Ptolomeu e përdorë emrin Ἀλουΐων (Alouion, “Albion”) nëvend të ati romak Britannia
Në vitin 930 Mbreti anglez Æthelstan quhej “Rex et primicerius totius Albionis regni “(“Mbret dhe kryetar i gjithë mbretërisë së Albionit “)Nipi i tij Edgar Paqësori në vitin 970 e stilizon veten me “Totius Albionis iɱperatȯr Augustus “Augustus Emperor i tërë Albionit ”
Sipas “ Historia Regum Britanniae” (“Historia e Mbretërve të Britanisë”) të shekullit të 12-të nga Geoffrey of Monmouth: “Britit të mërguarin e Trojës”, perëndesha Diana i tha:
“Brutus! atje shtrihet përtej kufijve galikë, Një ishull që e rrethon deti perëndimor, Nga gjigandët e pushtuar dikur, të cilët tani pak kanë mbetur, që do të pengojnë hyrjen tënde dhe mbretërimin tënd.
Për të arritur në atë breg të lumtur përdori velat tua . Aty fati të udhëzon për të ngritur një Trojë të dytë, dhe krijo një perandȯri në vijën tënde mbretërore, Të cilën koha nuk do ta shƙatërrȯjë dhe as kufijt e saj ( Geoffrey of Monmouth, Historia e Mbretërve të Britanisë/ Pas shumë aventurash, Brutus dhe shokët e tij trojanë arratisen nga Galia dhe “lundrojnë me një erë të mirë drejt ishullit të premtuar”
“Ishulli në atë kohë quhej Albion dhe banohej prej disa gjigandëve. Pavarësisht nga kjo, situata e këndshme e vendeve, lumenjtë e shumtë të bollshëm me peshq dhe perspektiva tërheqëse e pyjeve të tij, e bënë Britin dhe shoqërinë e tij shumë të përkushtuar. për të rregulluar vendbanimin e tyre .”.
Pasi e ndanë ishullin mes tyre, Brutus e quajti ishullin me emrin e tij Britani, dhe shokët e tij britanikë; sepse me këtë emërtim ai dëshironte të përjetësonte kujtimin e emrit të tij”..Geoffrey vazhdon të tregojë se si mpȯshten gjigandët e fundit,
Dikur vonë në shekullin e 14-tema e Albanisë u studjua më shumë, duke vërtetuar që Albina dhe motra e saj e themeluan Albaninë . “Historria e Albinës” (The “Albina story” ) mbijetoi në forma të ndryshme ashtu si dhe poema Anglo- Normane “Des grantz geanz” nga vitet 1300–1334. Nga poema mësohet se Bruti arriti 260 vjet pas Albines pra në vitin 1136 para Krishtit (BC)
-
Nga Strehim në Frymëzim: Bunkeri i Ulpianës shndërrohet në qendër për art dhe kulturë
Dikur vendstrehim i ndërtuar për të mbrojtur jetën në kohë lufte, sot një simbol i ringjalljes përmes artit dhe bashkësisë. Në zemër të lagjes Ulpiana në Prishtinë, bunkerët e errët, të harruar e të mbushur me lagështi, kanë nisur një kapitull të ri: janë shndërruar në një hapësirë moderne, të ndritshme dhe të hapur për të gjithë.
Ky transformim rrënjësor është më shumë se një rikonstruktim fizik. Është një mesazh i qartë: çdo hapësirë, sado e errët apo e frikshme që ka qenë në të kaluarën, mund të bëhet vend i dritës, i krijimtarisë dhe i bashkimit. Sot, aty ku dikur sundonte heshtja dhe frika, lind jeta përmes artit, ngjall kureshtje tek fëmijët dhe ngjiz ide e ëndrra të reja për të ardhmen, transmeton KultPlus.
Hapësira e re kulturore në Ulpianë përfaqëson një vizion të qartë për transformim social dhe kulturor. Nga një vend i izoluar, në një epiqendër të bashkëpunimit e frymëzimit. Është një hap konkret drejt përfshirjes së komunitetit, veçanërisht të të rinjve, në aktivitete kulturore, arsimore dhe kreative që nxisin zhvillimin personal dhe shoqëror.
Ky projekt u bë i mundur falë financimit nga Qeveria e Dukatit të Madh të Luksemburgut, në partneritet me UNDP Kosovë, dhe do të menaxhohet nga Komuna e Prishtinës. Një bashkëpunim ndërkombëtar dhe lokal që dëshmon se ndryshimi është i mundur kur vizioni shoqërohet me përkushtim dhe mbështetje konkrete.
Qendra e re për Art dhe Kulturë do të shërbejë si një urë lidhëse mes brezave, duke krijuar një hapësirë të sigurt dhe stimuluese për fëmijët, të rinjtë dhe gjithë banorët e lagjes. Një vend ku talentet e reja mund të shprehen, ku komuniteti mund të mblidhet, dhe ku kujtimet e errëta të së kaluarës shndërrohen në dritare të së ardhmes.
Kryeqyteti, edhe një herë, po dëshmon se di si të kthejë sfidat në mundësi, dhe të ndërtojë nga rrënojat një të ardhme që frymëzon./KultPlus.com
-
Brenda një baze sekrete bërthamore të braktisur në pyjet e thella të Europës (FOTO)
Mes një “deti” me lisa të bardhë dhe pishash baltike që lëkunden nga era, rruga të çon gjithnjë e më thellë në pyllin e Parkut Kombëtar Žemaitija në perëndim të Lituanisë. Aty ku sot shtrihet paqja dhe natyra, dikur fshihej një nga sekretet më të errëta të Luftës së Ftohtë, baza bërthamore Plokštinė, e ndërtuar nga Bashkimi Sovjetik për të qenë gati për një sulm shkatërrues ndaj Evropës Perëndimore.
Sot, kjo strukturë dikur top-sekrete është kthyer në një muze tërheqës dhe tronditës, i njohur si Muzeu i Luftës së Ftohtë. Në vitin 2024, rreth 35000 vizitorë nga e gjithë bota zbuluan botën e nëndheshme të bazës: dhoma të fshehta, korridore hermetike dhe një silos raketash që zbret 30 metra nën tokë.
Nga baza bërthamore në atraksion turistik
Plokštinė, e përfunduar në vitin 1962, u ndërtua nga mbi 10000 punëtorë nga të gjitha anët e Bashkimit Sovjetik. E vendosur në një pyll të dendur pranë liqenit Plateliai, zona u zgjodh për karakteristikat ideale që ofronte: tokë e butë për gërmim, popullsi e rrallë dhe ujë i bollshëm për sistemet ftohëse, përcjell A2 CNN. Por ndërtimi i bazës nuk kaloi pa u vënë re. Siç kujton guida vendase Aušra Brazdeikytė, që ka lindur afër bazës, “nuk dinim çfarë armësh mbante baza, por e dinim që ajo ekzistonte. Ushtarët ishin pjesë e përditshmërisë”.
E gjithë struktura ishte rrethuar me tela me gjemba dhe një gardh elektrik prej 3 kilometrash. Sekreti ruhej aq fort, sa SHBA arriti ta zbulonte vetëm në vitin 1978, përmes fotografive satelitore, kur baza tashmë ishte çarmatosur.
Një botë e errët nën tokë
Hyrja në kompleks është ende një vrimë në tokë, mbi të cilën shkruhet në rusisht: “Ju lutem, fshini këpucët”. Brenda korridoreve të ftohta, vizitorët kalojnë përmes sallave tematike që tregojnë fazat e ndryshme të Luftës së Ftohtë. Statuja të Leninit e Stalinit, flamuj me drapër e çekan dhe relikte ushtarake krijojnë një atmosferë të zymtë dhe të frikshme.
Kullat e raketave, 30 metra të thella, janë ndër më mbresëlënësit. Edhe pse kurrë nuk u përdorën për lëshime raketash, viktimat nuk munguan. Një ushtar humbi jetën duke rënë nga lartësia gjatë një kontrolli rutinë, ndërsa dy të tjerë vdiqën gjatë një derdhjeje të acidit nitrik.
Në zemër të kompleksit ndodhet dhe një central elektrik nëndheshëm, i ndërtuar për emergjenca, si dhe një hangar gjigant për karburantin e raketave, vende që sot duken si skenografi nga një lojë kompjuterike post-apokaliptike.
Qyteti fantazmë i ngjitur me bazën
Vetëm pak metra larg ndodhet një qytet ushtarak i braktisur, që dikur strehoi 300 ushtarë dhe oficerë. Në një kthesë ironike të historisë, pas çarmatosjes së bazës, disa nga ndërtesat u kthyen në kamp veror për fëmijë me emrin “Žuvėdra” (Pulëbardha), që funksionoi nga 1979 deri në 1990. Sot, gjurmët e qytetit janë të mbuluara nga bari dhe balta. Hangarët e dikurshëm duken si piramida të humbura në pyll.
Nga hija e së kaluarës në dritën e turizmit
E gjithë kjo tragjedi historike ndodhet në një nga zonat më të bukura të Lituanisë. Parku Kombëtar Žemaitija, përveç historisë, ofron liqene kristal, shtigje ecjeje dhe biçikletash, kampe buzë ujit dhe restorante panoramike. Fshati Plateliai, vetëm 15 minuta nga baza, ka një kishë të drunjtë madhështore të shekullit XVIII, si dhe një muze të veçantë të karnavaleve me maska druri tradicionale.
Ushqimet vendase janë po ashtu një kënaqësi më vete: žemaičių blynai (palaçinka me patate dhe mish), cepelinai (një lloj kulaçi patate me mbushje mishi ose djathi), dhe padyshim, supa e ftohtë šaltibarščiai me panxhar dhe qumësht.
Ajo që dikur ishte sekreti më i madh i rajonit Žemaitija, sot është një mësim i gjallë i historisë dhe një destinacion turistik unik. Lituania ka ditur ta kthejë një plagë të thellë të Luftës së Ftohtë në një mjet edukimi dhe reflektimi. E ndarë mes të kaluarës së errët dhe bukurisë natyrore, kjo pjesë e vendit simbolizon më së miri transformimin nga frika në shpresë./ A2 CNN -
A mund të blejë sot libra një punëtor me rrogën minimale?
Sikur problemi i vetëm kulturor të ishte ” A mundet një punëtor të blejë libra me këto çmime dhe atë rrogë që ka?”- do të kishim mbërritur në një stad lumturie kombëtare. Por në kushtet e sotme situata është e tillë që edhe për “punëtorët e mendjes”, njerëzit e shkolluar të profesioneve të ndryshme, dëshira për lexim është bjerrë ose nuk blejnë dot libra.
Nga Sadedin Mezuraj
Mirë se në qytete ka një bibliotekë publike me një fond librash, që mund t’ i shërbejnë sektit të vogël të lexuesve pasionantë, po në fshatra si i bëhet? Shkollat pa biblioteka ose me një fond mjeran librash .Dhe meqënëse po flasim për librin, a ka shkuar kush në Bibliotekën Kombëtare, Tempullin Publik të Librit?Atje, gjëndja është e vajtueshme. Kati i parë, që dikur, sipas standardeve të kohës, ishte aq komod, sot është kthyer në magazinë pirgjesh të arkave me banane…më falni, me arka bananesh mbushur ..me libra! Ironia e kohës: dikur banania ishte “fruti ndalum”. Sot, është libri fruti i ndaluar në BK, sepse sipas regjimit të vendosur, librat mund të lexohen vetëm në sallën e katit të dytë. Dikur, ajo sallë ishte përplot me studiuesit e kohës…sot ajo i përngjan një stalle ku shikon katër – pesë fytyra të përhershme në tavolinat e vjetëruara të monizmit. Nëse ti kërkon të shikosh materiale në mikrofilma, punonjëset të thonë: “Aparati për të parë mikrofilmat është prishur!” Dhe ky avaz ka së paku dy vjet! Mirë BK s’ paska fonde, po një thirrje për donacion kompanive private, që kanë zaptuar gjysmën e Pallatit të ” Kulturës”, nuk mund t’ u bëhet?Po ato fonde që shkojnë për show leximesh e aktivitetesh pa bukë?Po oligarkët tanë nuk mund të dhurojnë fonde për kulturën e kombit? Apo vetëm për show misesh e zgjidhin qesen?Dikur, pasunarët e Korçës me ndjenja të larta atdhetarie dhe bamirësie, me fondet e tyre ngritën objekte social – kulturore të cilat edhe sot i bëjnë nder atij qyteti.Po pasunarët e Tiranës a e kanë vetëdijen për rolin e kulturës dhe të biznesit me profil social ?Dy CP për të kërkuar në katalogun online qëndrojnë mbi banakun 20 cm të gjërë e në lartësi 1.60cm (si dy ekuilibristë cirku) dhe duhet të rrish në këmbë të kërkosh e shkruash!Jashtë, një muziktar shëtitës i bie gërnetës gjithë ditën e perëndisë dhe, nëse je në sallë duke lexuar, një melankoli e thellë të pushton, teksa dëgjon atë vajtim klarinete: dhëntë e mia kush i do/se s’ jam i zoti për to.Në veshët e mi vargjet marrin formën:Shteti: librat e mi në BK kush i do,se s’ jam i zoti për to…
ObserverKult
————————–
Lexo edhe:
EMOCIONALE: VAJTIMI I AJKUNËS
-
Dikur ishte krenaria e regjimit, aeroplanmbajtësja e vetme ruse do të shitet për skrap
E vetmja eroplanmbajtëse e Rusisë, Admiral Kuznetsov, e cila dikur përfaqësonte krenarinë e flotës detare ruse dhe simbolin e fuqisë ushtarake të regjimit të presidentit Vladimir Putin, do të përfundojë së shpejti në skrap.
Sipas burimeve të afërta me qeverinë, të cituara nga gazeta proqeveritare Izvestia, Ministria ruse e Mbrojtjes dhe përfaqësues të industrisë së ndërtimit të anijeve janë duke shqyrtuar seriozisht mundësinë e ndërprerjes përfundimtare të riparimeve dhe çmontimit të anijes.
Admiral Kuznetsov, i ndërtuar në vitin 1985 gjatë epokës sovjetike, ka qenë për dekada të tëra pjesë e imazhit të madhështisë ushtarake ruse. Megjithatë, në realitet, anija ka pasur histori të gjatë me probleme teknike, incidente dhe dështime operative. Në vitin 2018, pas kthimit nga një mision në Siri, ajo u fut në një proces të gjatë riparimi dhe modernizimi në portin e Murmanskut, në veriun e largët të Rusisë. Por përparimi në këto punime ka qenë minimal dhe ka hasur në vonesa të vazhdueshme.
Procesi i modernizimit është shoqëruar nga një sërë problemesh, përfshirë zjarre në bord, aksidente gjatë mirëmbajtjes dhe mungesë fondesh. Në një incident të rëndë në vitin 2019, një vinç u rrëzua mbi anijen gjatë një operacioni në dok, duke shkaktuar dëme serioze në kuvertë. Po ashtu, kanë pasur zjarre të përsëritura që kanë lënë të plagosur teknikë dhe punëtorë, ndërsa një numër specialistësh janë tërhequr nga projekti për shkak të vështirësive teknike dhe financiare.
Rusia do të mbetet pa asnjë aeroplanmbajtëse funksionale – një boshllëk i madh në flotën e saj detare në krahasim me SHBA-në dhe fuqitë e tjera ushtarake botërore. Kjo do të ishte një goditje simbolike për imazhin ushtarak që Kremlini përpiqet të paraqesë, veçanërisht në kohën kur Rusia ndodhet në një luftë të gjatë dhe të kushtueshme në Ukrainë dhe është nën trysninë e sanksioneve ndërkombëtare.