Pak ditë më parë, Banka Qendrore Evropiane lëshoi një thirrje për qytetarët që të mbajnë para fizike, që mund t’i përdorin në raste emergjence. Një thirrje e tillë vjen në një kohë kur në Shqipëri po nxiten shërbimet digjitale dhe po punohet për të reduktuar përdorimin e parasë fizike. Por, Banka e Shqipërisë, në një koment për “Vizion Plus”, thotë se apeli i Bankës Qendrore Evropiane nuk bie ndesh me nxitjen e pagesave digjitale, por bëhet fjalë për një garanci sigurie në kohë krizash të jashtëzakonshme, si pandemia apo situata të ngjashme, kur kanalet digjitale mund të jenë të kufizuara.
“Pagesat digjitale janë e ardhmja dhe ofrojnë shpejtësi, transparencë dhe kosto më të ulëta. Ky është objektiv i Shqipërisë, në përputhje të plotë me Bashkimin Evropian në arenën ndërkombëtare. Por, në të njëjtën kohë, cash-i mbetet një element i rëndësishëm i stabilitetit financiar, sidomos në situata krizash, të cilave u referohet Banka Qendrore Evropiane, sepse siguron akses universal dhe shërben si alternativë rezervë në situata emergjente. Banka e Shqipërisë në vazhdimësi e ka shprehur qartazi se qëllimi ynë është të promovojmë përdorimin e gjerë të pagesave digjitale, por gjithmonë duke ruajtur rolin e parasë fizike si pjesë e ekuilibrit të tregut dhe për të adresuar situata të jashtëzakonshme”, Banka e Shqipërisë.
Njohës të fushës shpjegojnë se Europa po jeton ditë të pasigurta dhe thirrje të tilla vijnë qoftë për shkak të frikës për përshkallëzim të tensioneve gjeopolitike, ashtu edhe prej sulmeve kibernetike.
“Edhe pse në deklaratat publike institucionet publike financiare nuk shprehin qartë frikën e tensioneve gjeopolitike, e një lufte potenciale me Rusinë, ka një farë lufte të ftohtë mes dronëve dhe të gjithë këto komponentë e ekspozojnë Evropën karshi një risku potencial të goditjes ushtarake apo edhe me dronë dhe elementë kibernetikë. Këto janë arsyet që kanë shtyrë institucionet financiare qendrore në të gjithë Evropën në tërësi që të sugjerojnë për qytetarët që të mbajnë cash për një periudhë afatshkurtër, sepse edhe risqet kibernetike në kohë normale, jo lufte, kanë një fazë të caktuar rikuperimi”,, tha Artan Gjergji, ekspert i tregjeve financiare.
“Duke pasur parasysh këtë kalim që ka ndodhur në sisteme online, jo vetëm heqjen e parasë fizike, por edhe kalimin në monedha digjitale në disa vende të avancuara, natyrisht që sulmet kibernetike, ndërprerjet e sistemeve apo edhe thjesht ndërprerja e energjisë elektrike në shumë vende për shkaqe gjeopolitike, ushtarake, natyrisht që ka rritur vëmendjen që të kemi një sigurim bazik të funksionimit të jetesës dhe të shërbimeve të ndryshme, pasi në këto kushte, një kalim i plotë do të bënte të përjetonim një kolaps. Përsa i përket Shqipërisë, duket se është larg këtij realiteti, sepse Shqipëria ka shumë para fizike në qarkullim”, shprehet Eduard Gjokutaj , ekspert për ekonominë.
Thirrja e Bankës Qendrore Evropiane vjen pas praktikave që tashmë janë në fuqi në vende si Holanda, Finlanda dhe Austria, ku qytetarëve u këshillohet të kenë 70-100 euro për person në para të gatshme. Programe të ngjashme janë zhvilluar nga Suedia dhe Norvegjia.
/vizionplus.tv









