Rregullatorët e Bashkimit Evropian thuhet se po mendojnë për një gjobë prej 1 miliard dollarësh kundër kompanisë X të Elon Musk, duke marrë parasysh të ardhurat nga sipërmarrjet e tij të tjera, duke përfshirë Tesla dhe SpaceX, sipas The New York Times.
Rregullatorët e BE-së pretendojnë se X ka shkelur Aktin e Shërbimeve Digjitale dhe do të përdorë një pjesë të aktit për të llogaritur një gjobë bazuar në të ardhurat që përfshin kompanitë e tjera që kontrollon Musk, sipas një raporti të 3 prillit nga gazeta, e cila citoi katër persona me njohuri për planin.
Sipas Aktit të Shërbimeve Digjitale, i cili hyri në ligj në tetor 2022 për të kontrolluar kompanitë e mediave sociale dhe “të parandalojë aktivitetet e paligjshme dhe të dëmshme në internet”, kompanitë mund të gjobiten deri në 6% të të ardhurave globale për shkelje.
Një zëdhënës i Komisionit Evropian, dega ekzekutive e bllokut, nuk pranoi të komentonte këtë rast për The New York Times, por tha se do të “vazhdonte të zbatonte ligjet tona në mënyrë të drejtë dhe pa diskriminim ndaj të gjitha kompanive që operojnë në BE”.
Në një deklaratë, ekipi i Çështjeve të Qeverisë Globale të X tha se nëse raportet në lidhje me planet e BE-së janë të sakta, ai “përfaqëson një akt të paprecedentë të censurës politike dhe një sulm ndaj fjalës së lirë”.
“X ka shkuar më lart dhe përtej për të respektuar Aktin e Shërbimeve Digjitale të BE-së dhe ne do të përdorim çdo opsion në dispozicionin tonë për të mbrojtur biznesin tonë, për t’i mbajtur përdoruesit tanë të sigurt dhe për të mbrojtur lirinë e fjalës në Evropë,” tha ekipi global i çështjeve qeveritare të X.
Së bashku me gjobën, rregullatorët e BE thuhet se mund të kërkojnë ndryshime të produktit në X, me qëllimin e plotë të çdo penaliteti që do të shpallet në muajt e ardhshëm.
Megjithatë, një zgjidhje mund të arrihet nëse platforma e mediave sociale pajtohet me ndryshimet që kënaqin rregullatorët, sipas Times.
Një nga zyrtarët që foli për Times tha gjithashtu se X po përballet me një hetim të dytë që pretendon se qasja e platformës për të kontrolluar përmbajtjen e krijuar nga përdoruesit e ka bërë atë një qendër të gjuhës së paligjshme të urrejtjes dhe dezinformimit, gjë që mund të rezultojë në më shumë dënime.
Tag: digjitale
-
BE përgatit gjobën e majme 1 miliard dollarë ndaj Elon Musk, shkak kompania X
-
Trump “merr në qafë” edhe kriptomonedhat, bitcoin bie me 20% të vlerës
Gjallërimi kishte nisur, ndërsa fitorja e Donald Trump i dha një tjetër hov tregut të kriptomonedhave. Por katër muaj nga betimi si President i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, tregu i monedhave digjitale po shkon në tatëpjetë. “Lufta tregtare me tarifa” është shkaku. Nga mbi 102 mijë dollarë në fillim të vitit, Bitcoin, monedha virtuale më e përhapur në botë po vlen rreth 83 mijë dollarë.
“Në një farë mënyre ishte e pritshme. Sa herë që tregjet çoroditen, efektet ndihen menjëherë te kriptomonedhat. Për shkak se tregu është volatil dhe spekulimet nuk mungojnë. Ndaj edhe pati rënie”, tha Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale.
Të dhënat nga Coin Market Cap tregojnë se rënia ka përfshirë edhe monedhat e tjera digjitale. Vlera e Ethereum shkuar në më pak se 1 mijë e 800 dollarë, Binance 592 dhe Solana vetëm 116 dollarë.
“Mendoj se është një humbje momentale. Aq më tepër që tani po afrohet edhe procesi “half” ai i përgjysmimit të tij dhe vlera e tij në treg do të rritet ndjeshëm”, tha Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale.
Në Shqipëri përllogaritet të jenë deri në 50 mijë portofole investime në kriptomonedha, kryesisht në Bitcoin vlera e të cilave shkon në rreth 90 milionë dollarë. Lufta e tarifave ka ndikuar edhe te portofolet e këtyre të fundit.
Sinkron Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale…
“Në afatgjatë do të thosha se do të kemi një rikthim të fuqisë së kriptovalutave dhe nga kjo do të marrin më shumë para edhe ata shqiptarë që kanë portofole investimi”, tha Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale.
Kur u krijua në 2009-n, Bitcoin vlente vetëm 1 cent. Në mbi një dekadë, kriptomonedha ka pasur disa kulme, veçanërisht në vitet 2019 e 2021 kur vlente 11 mijë e 800 e tani mbi 83 mijë dollarë.
(A2 Televizion) -
Trump “fik” edhe kriptomonedhat, Bitcoin bie me 20% të vlerës, në Shqipëri ka 50 mijë invesitorë
Gjallërimi kishte nisur, ndërsa fitorja e Donald Trump i dha një tjetër hov tregut të kriptomonedhave. Por katër muaj nga betimi si President i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, tregu i monedhave digjitale po shkon në tatëpjetë. “Lufta tregtare me tarifa” është shkaku. Nga mbi 102 mijë dollarë në fillim të vitit, Bitcoin, monedha virtuale më e përhapur në botë po vlen rreth 83 mijë dollarë.
“Në një farë mënyre ishte e pritshme. Sa herë që tregjet çoroditen, efektet ndihen menjëherë te kriptomonedhat. Për shkak se tregu është volatil dhe spekulimet nuk mungojnë. Ndaj edhe pati rënie”, tha Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale.
Të dhënat nga Coin Market Cap tregojnë se rënia ka përfshirë edhe monedhat e tjera digjitale. Vlera e Ethereum shkuar në më pak se 1 mijë e 800 dollarë, Binance 592 dhe Solana vetëm 116 dollarë.
“Mendoj se është një humbje momentale. Aq më tepër që tani po afrohet edhe procesi “half” ai i përgjysmimit të tij dhe vlera e tij në treg do të rritet ndjeshëm”, tha Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale.
Në Shqipëri përllogaritet të jenë deri në 50 mijë portofole investime në kriptomonedha, kryesisht në Bitcoin vlera e të cilave shkon në rreth 90 milionë dollarë. Lufta e tarifave ka ndikuar edhe te portofolet e këtyre të fundit.
Sinkron Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale…
“Në afatgjatë do të thosha se do të kemi një rikthim të fuqisë së kriptovalutave dhe nga kjo do të marrin më shumë para edhe ata shqiptarë që kanë portofole investimi”, tha Denisa Kele, njohëse e tregut të monedhave digjitale.
Kur u krijua në 2009-n, Bitcoin vlente vetëm 1 cent. Në mbi një dekadë, kriptomonedha ka pasur disa kulme, veçanërisht në vitet 2019 e 2021 kur vlente 11 mijë e 800 e tani mbi 83 mijë dollarë. -
Qeveria e Shqipërisë përshpejton transformimin digjital të ekonomisë lokale në bashkëpunim me Mastercard
Digjitalizimi i ndërmarrjeve mikro, të vogla, e të mesme, dhe pajisja e tyre me zgjidhje digjitale që i përgjigjen nevojave të tyre specifike, është një objektiv i përbashkët i Qeverisë Shqiptare dhe Mastercard.
Programi kombëtar i përshpejtimit të pranimit të pagesave digjitale, nën moton “POSÌ”, i financuar nga Mastercard dhe bankat partnere, e bën më të lehtë adoptimin e këtij sistemi për biznesin e vogël.
Tiranë, Shqipëri, 28 Mars 2025
Nisja e Programit Kombëtar të Përshpejtimit të Pranimit te Pagesave Digjitale është vetëm hapi i parë drejt krijimit të një partneriteti afatgjatë mes Mastercard dhe Qeverisë së Shqipërisë. Ndërmarrjet mikro, të vogla dhe të mesme (MSME) shqiptare janë gati të përqafojnë të ardhmen digjitale, me një rritje të adoptimit të sistemeve të pagesës në pikat e shitjes (POS), nëse janë të disponueshëm mekanizmat e duhur mbështetës. Kjo është gjetja kryesore e një studimi të Mastercard mbi pranimin e POS-ve nga bizneset në të gjithë Shqipërinë. Programi synon të adresojë këtë çështje dhe për t’u sigurojë MSME-ve pagesa digjitale më të aksesueshme. Motoja e programit është “POSÌ”, (Po, sigurisht) duke pasqyruar gatishmërinë e biznesit dhe qeverisë për të mirëpritur rritjen e pagesave elektronike dhe për t’u bërë më konkurrues për konsumatorët vendas dhe të huaj.
Programi do të mbështesë MSME-të në kategoritë kryesore të bizneseve: markete, hotele, bar-restorante & taksi. Bizneset e kualifikuara mund të aplikojnë për të marrë një terminal POS më të favorshëm nga një bankë, partner i programit, dhe të kenë tarifa promocionale për të gjitha transaksionet me kartë deri në një shumë të paracaktuar të transaksioneve vjetore me kartë*. Programi fillon më 1 maj 2025 dhe do të përfundojë ose pas shpërndarjes së 4.750 terminaleve të reja POS, ose më 30 prill 2026, cilado ndodh më parë.“Mastercard vjen në Shqipëri për të nisur një produkt të domosdoshëm për tregun, të mirëpritur nga Banka e Shqipërisë dhe nga bankat e nivelit të dytë dhe shumë të dobishëm për qytetarët e këtij vendi. Është pozitive që mbi 50% e operatorëve të biznesit që e konsiderojnë pozitive mundësinë. Unë besoj që është një ditë shumë e mirë për ne, është një ditë shumë e mirë për tregun, është një ditë shumë e mirë për bankat”, tha Z. Edi Rama, Kryeministri i Shqipërisë.
“Shqipëria po ecën me ritme të shpejta drejt një ekonomie moderne dhe të formalizuar, duke përqafuar inovacionin dhe digjitalizimin si shtylla kyçe të zhvillimit. Me një rritje të ndjeshme të pagesave elektronike dhe një ekonomi që po hapet gjithnjë e më shumë ndaj tregjeve globale, ne po krijojmë mundësi të reja për bizneset dhe qytetarët tanë. Turizmi ynë në rritje e kërkon këtë transformim, dhe me programe si POSI, po e bëjmë Shqipërinë një model suksesi në rajon, një vend më të hapur dhe më të gatshëm për të përqafuar të ardhmen digjitale.”, u shpreh Znj. Delina Ibrahimaj, Ministër Shteti për Sipërmarrjen dhe Klimën e Biznesit.Që Europa të jetë e begatë, bizneset e vogla duhet të lulëzojnë. Ne në Mastercard i njohim mirë sfidat që kanë kaluar bizneset e vogla të rajonit si pasojë e pandemisë, turbulencave gjeopolitike dhe pasigurisë ekonomike. Prandaj mirëpresim angazhimin e Qeverisë Shqiptare për të luajtur një rol udhëheqës në mbështetjen e rritjes së tyre afatshkurtër dhe afatgjatë. Kjo iniciativë vjen në një moment kyç, teksa Shqipëria renditet ndër 3 destinacionet më të preferuara për turistët, sipas Institutit Ekonomik të Mastercard,” tha Z. Mark Barnett, President i Mastercard Europe.
Interesi në rritje, por sfidat kryesore mbesin vazhdojnë
MSME përbëjnë 99.9% të ndërmarrjeve aktive në Shqipëri dhe punësojnë mbi 80% të fuqisë punëtore. Megjithëse kanë një rol dominues në ekonomi, studimi i Mastercard ka treguar se vetëm 40% e tyre -ve aktualisht kanë një terminal POS, dhe ndër to, vetëm 22% identifikohen si “përdorues të shpeshtë” të transaksioneve me POS.
Studimi i Mastercard thekson një interes në rritje për pagesat digjitale midis tregtarëve shqiptarë. Shumë biznese e shohin POS-in si një mundësi për të zgjeruar praninë e tyre digjitale, por përballen me sfida të rëndësishme, përfshirë kostot në rritje të operimit, pasigurinë ekonomike, shqetësimet për sigurinë, infrastrukturën e dobët dhe varësinë e vazhdueshme nga pagesat me para në dorë. Një pengesë kryesore për adoptimin e POS është perceptimi midis mikro-bizneseve se këto sisteme ofrojnë përfitime të kufizuara në raport me kostot.Teksa përdoruesit e POS-it janë kryesisht biznese të vogla dhe të mesme me model shitjeje direkte për konsumatorin, mos-përdoruesit janë kryesisht mikro-ndërmarrje që vazhdojnë të preferojnë pagesat me para në dorë. Vlen të theksohet se 51% e bizneseve që nuk përdorin POS-et po e konsiderojnë adoptimin e tyre në të ardhmen e afërt, kryesisht të nxitur nga dëshira për të ofruar më shumë opsione pagese, për të përmirësuar kënaqësinë e klientëve dhe për të rritur efikasitetin e biznesit. Interesi më i lartë vërehet te dyqanet ushqimore (64%), akomodimet (60%), dhe vendet e ngrënies (58%).
Pajisja me POS dhe Rritja e Biznesit
Ndër bizneset që tashmë përdorin POS, 83% e tyre veprojnë me një model të drejtpërdrejtë me konsumatorin (B2C) dhe raportojnë një perspektivë pozitive për rritjen e tyre në të ardhmen. Studimi tregon se 82% e përdoruesve të POS-eve presin zgjerim të biznesit, ndërsa 21% kanë vënë re një rritje mesatare të të ardhurave (15-25%) pas adoptimit të pagesave me kartë, ndërkohë që 43% kanë shënuar një rritje të lehtë (5-10%).
Barrierat për Adoptimin e Pagesave Digjitale
Studimi identifikon disa barriera kryesore për adoptimin më të gjerë të POS-eve, përfshirë pasigurinë, kufizimet financiare dhe skepticizmin mbi kërkesën e klientëve për pagesa me kartë. Tarifat e perceptuara si të larta për transaksione dhe mungesa e informacionit u përmendën nga 41% e bizneseve që nuk përdorin POS-et si arsyet kryesore për mos zbatimin e kësaj teknologjie. Për më tepër, shumë mikro-ndërmarrje dhe biznese B2B nuk janë të vetëdijshme për opsionet e POS-eve ose hasin vështirësi në integrimin e pagesave digjitale në operacionet e tyre ekzistuese.Mundësimi i Adoptimit të Gjerë të POS-eve
Për të mbështetur digjitalizimin e pagesave, studimi përshkruan disa mundësi për të përshpejtuar adoptimin e POS-eve:Rritja e Ndërgjegjësimit dhe Edukimit: Ofrimi i trajnimeve të fokusuara dhe fushatave informuese për mikro-ndërmarrjet dhe bizneset B2B mbi përfitimet e POS-eve, si rritja e të ardhurave dhe përmirësimi i eksperiencës së klientëve.
Lehtësimi i Barrierave Financiare: Ofrimi i modeleve konkurruese çmimesh, tarifave të qarta dhe përfitime financiare për bizneset e vogla.
Përmirësimi i Mbështetjes Teknike: Trajtimi i çështjeve të besueshmërisë duke përmirësuar infrastrukturën dhe siguruar mbështetje për klientët.
Forcimi i Angazhimit me Bankat: Inkurajimi i bankave për të angazhuar në mënyrë aktive bizneset që nuk përdorin POS, duke ofruar zgjidhje të përshtatura dhe udhëzime të qarta._________
Rreth Studimit
Mastercard kreu këtë studim gjatë muajve Nëntor – Dhjetor 2024 për të vlerësuar barrierat kryesore dhe motivatorët/përfitimet për pranimin e pagesave me kartë nga MSME-të. Gjithashtu, studimi shqyrtoi kostot e infrastrukturës për pranimin e pagesave digjitale; iniciativat e shpallura që synojnë mbështetje për digitalizimin e pagesave; identifikoi sjelljen e klientëve: pagesat me para në dorë kundrejt pagesave digjitale (p.sh. frekuenca e kërkesave për pagesa me kartë nga klientët, shumat e shpenzuara me metoda të ndryshme pagesash, komoditeti i lidhur me pagesat digjitale, etj.); dhe shqyrtoi barrierat kryesore për zhvillimin e biznesit dhe statusin e përfshirjes financiare.
Rreth Mastercard
Mastercard fuqizon ekonomitë dhe fuqizon individët në më shumë se 200 shtete dhe territore në mbarë botën. Së bashku me klientët tanë, po ndërtojmë një ekonomi të qëndrueshme ku çdo individ mund të lulëzojë. Ne mbështesim një gamë të gjerë mundësish për pagesa digjitale, duke e bërë transaksionin të sigurt, të thjeshtë, të mençur dhe të aksesueshëm. Teknologjia dhe inovacioni ynë, partneritetet dhe rrjetet tona kombinohen për të ofruar një grup unik produktesh dhe shërbimesh që ndihmojnë individët, bizneset dhe qeveritë të realizojnë potencialin e tyre më të madh.
Do të zbatohen kufij të ndryshëm për secilën kategori bizneseshTop Channel
-
Fondacioni Vodafone Albania mbështet zhvillimin e aftësive digjitale të të rinjve në veri
Fondacioni Vodafone në Shqipëri është prej më shumë se dhjetë vitesh partneri kryesor në edukimin për Teknologjinë e Informacionit dhe Komunikimit (TIK), nëpërmjet investimit në edukimin e të rinjve dhe grupeve të pafavorizuara, duke transformuar jetën e tyre drejt rritjes së kapaciteteve digjitale për të ardhmen. Për rreth tre vite, ky fondacion shënoi arritje e rezultate të jashtëzakonshme në edukimin STEM, pjesë e programit Generation Next. Qëllimi i fondacionit është promovimi i ideve e nismave që përdorin teknologjinë dhe ndërtojnë aftësi digjitale.
Projekti i radhës i Fondacionit Vodafone Albania në bashkëpunim me Ambasadën Britanike në Tiranë, “Mbështetje për zhvillimin e aftësive digjitale të të rinjve në Veri të Shqipërisë”, synon t’u japë të rinjve më shumë arsye për të jetuar dhe investuar në vendin e tyre, duke shmangur emigracionin si alternativë. Si zbatues i këtij projekti, Fondacioni Vodafone në Shqipëri mundësoi investimin në infrastrukturën digjitale për arsimin dhe zhvillimin e trajnimeve të përshtatura për nevojat e të rinjve.Në 7 shkolla në Qarkun e Dibrës u ngritën laboratorë të rinj të TIK, u trajnuan 16 mësues mbi metodologjinë STEM, të cilët trajnuan dhe punuan me 128 fëmijë të shkollave mbi po të njëjtën metodologji, duke garantuar krijimin e projekteve të cilat u përgjigjën çështjeve sociale nëpërmjet zgjidhjeve teknologjike. Ky kontribut i Fondacionit Vodafone për më tepër synon dhe ndërgjegjësimin për mundësitë e reja që iu ofrohen të rinjve në këto zona.
STEM është një program unik arsimor jashtëshkollor që ndihmon mësuesit dhe studentët të zhvillojnë kompetencat digjitale. Nëpërmjet qasjes praktike të mësipërme, studentët mund të njihen me temat e STEM-it, të ndjekin aktivitetet si dhe të krijojnë projektet e tyre, që synojnë adresimin dhe zgjidhjen e problemeve në komunitet.
“Prej një viti Fondacioni Vodafone Albania e Ambasada Britanike po zbatojnë një projekt të përbashkët për të rinjtë në veri të Shqipërisë. Kemi ndërtuar në shtatë shkolla në Mat, Bulqizë, Klos, Peshkopi, laboratorë të teknologjisë me standardet më të larta evropiane, për të gjithë të rinjtë e zonës, nga 12 deri në 18 vjeç, në mënyrë që t’i pajisim me njohuri në edukimin digjital, duke investuar në të ardhmen e tyre dhe të komunitetit ku jetojnë. Fondacioni Vodafone ka si qëllim që të krijojë mundësi të barabarta për të gjithë fëmijët dhe nxënësit për të patur akses në edukimin digjital”, u shpreh Jonida Lakuriqi, Drejtoreshë e Çështjeve Ligjore, Politikave Publike e Çështjeve të Jashtme në Vodafone Albania dhe Kryetare e Fondacionit Vodafone në Shqipëri.
Ndërkohë, zëvendës ambasadorja e Mbretërisë së Bashkuar në vendin tonë, Mia Marzouk, shtoi se: “Jemi shumë të lumtur që jemi këtu për të ndihmuar në aftësimin digjital dhe pajisjen me laboratorë TIK, nga të cilët përfitojnë të rinjtë në disa zona të veriut të Shqipërisë. Të rinjtë këtu janë të talentuar dhe kanë shumë ide inovative, ndaj shpresojmë që pajisjet dhe edukimi digjital t’i ndihmojnë të ndërtojnë të ardhmen në vendin e tyre”.
Fondacioni Vodafone Albania, përmes programeve dhe projekteve si Generation Next apo “Mbështetje për zhvillimin e aftësive digjitale të të rinjve në Veri të Shqipërisë”, ka qenë dhjetë vitet e fundit partneri më i rëndësishëm dhe i besueshëm i qeverisë shqiptare në zhvillimin e aftësive digjitale të të rinjve, trajnimin e mësuesëve në më shumë se 150 shkolla dhe përshtatjen e kurrikulave me fokus teknologjinë. Ajo çka e bën Vodafone partner strategjik në digjitalizimin e Shqipërisë është fakti se ka pas vetes një brand ndërkombëtar si Vodafone Group, i cili sjell gjithë ekspertizën, përvojën dhe fuqinë e një lideri botëror në teknologji e komunikacion, një avantazh i madh për një vend të vogël dhe në zhvillim si Shqipëria.
Gjatë këtij rrugëtimi, Fondacioni Vodafone Albania ka ditur të ndërtojë edhe partneritete strategjike, siç ishte ky më i fundit me Ambasadën Britanike në Tiranë, pasi së bashku mund ta kthejmë Shqipërinë në një lider rajonal të digjitalizimit dhe inovacionit. -
Si ndikojnë mediat digjitale në marrëdhëniet tona
Njerëzit ndërveprojnë në mediat sociale, platformat online dhe me chatbots. Këto marrëdhënie digjitale po ndikojnë gjithnjë e më shumë në mënyrën se si ne i drejtojmë marrëdhëniet tona në jetën reale.
Kur përdorim mediat sociale, nevojat sociale luajnë një rol të rëndësishëm. Përveç arsyeve praktike si kërkimi i informacionit apo argëtimi, ajo që na motivon më shumë është dëshira për të krijuar marrëdhënie.Aktualisht janë po hulumtohet për ndikimin që kanë këto marrëdhënie dhe mënyra se si ne i ndërtojmë marrëdhëniet në internet, në jetën tonë reale. Psikologia sociale Johanna Lisa Degen nga Universiteti i Flensburgut është një nga shkencëtaret që studion në thellësi krijimin e marrëdhënieve digjitale në mediat sociale, platformat e tyre dhe chatbots.
Në kërkimet më të fundit psikologjike, për të përshkruar këtë fenomen përdoret termi “parasocialitet”. Kështu quheshin marrëdhëniet e njëanshme mes fansave dhe yjeve të preferuar prej tyre. Sot, ekziston një spektër më i gjerë i parasocialitetit në internet.
Spektër i gjerë i krijimit të marrëdhënieve në internetJohanna Lisa Degen përfshin në termin parasocialitet, për shembull, marrëdhënie të krijuara përmes shërbimeve të mesazheve ose aplikacioneve për takime. Kjo përfaqëson të paktën “pothuajse gjysmën e të gjitha marrëdhënieve të krijuara në pesë vitet e fundit”.
Tema e xhelozisë në internet gjithashtu hyn në spektrin e parasocialitetit. Kjo ka të bëjë, për shembull, me sa akses ka dikush në të dhënat e partnerit. Dhe diskutimi se ku fillon realisht tradhtia emocionale. A është thjesht pëlqimi i fotove të njerëzve të tjerë në internet apo ndjekja e tyre në rrjetet sociale?
Mënyra se si e prezantojmë veten në internet—duke e bërë gjithçka tepër të bukur, tërheqëse dhe interesante—do të thotë që edhe në kulturën e takimeve në jetën reale, shumë gjëra janë të orientuara te performanca.
Psikologia sociale Lisa Degen shpjegon se kjo shkon deri aty sa të thotë se disa njerëz përpiqen të mos përjetojnë orgazëm në jetën reale gjatë seksit, në mënyrë që të mos u gërvishten fytyrat.
Konfliktet zgjidhen më mirë në internetNë ditët e sotme, jo vetëm takimet, por edhe marrëdhëniet familjare dhe miqësie organizohen përmes shërbimeve të mesazheve si WhatsApp ose platforma të tjera të mediave sociale. Në këtë mënyrë, pjesë të rëndësishme të marrëdhënieve transferohen në sferën digjitale. Një pasojë e kësaj është se konfliktet zgjidhen gjithnjë e më shumë më pak ballë për ballë dhe më shumë përmes WhatsApp-it.
Kjo na jep pak më shumë kohë dhe na lejon të arsyetojmë pa iu përgjigjur menjëherë personi tjetër. Shumë njerëz tashmë janë mësuar me këtë lloj komunikimi relacional dhe e shohin atë më të këndshëm sesa zgjidhja e një konflikti në jetën reale.
Kërkim relaksimi në mediat socialeNjë tjetër fenomen parasocial është se gjithnjë e më shumë njerëz kërkojnë dhe gjejnë relaksim në mediat sociale. Për ta, këto rrjete janë një vend i sigurt, gjithmonë në dispozicion, ku gjejnë përmbajtje të parashikueshme që i lejon të qetësohen dhe të zhyten në një atmosferë mirëqenieje.
Kjo ka një ndikim në sjelljen tonë dhe aftësinë tonë për t’u vetërregulluar, shpjegon psikologia sociale Degen në një konferencë shtypi të Shoqatës Gjermane për Mjekësinë Psikosomatike dhe Psikoterapi Mjekësore (DGPM).
Pranohet fitimi i parave në marrëdhëniet digjitaleMarrëdhëniet digjitale mund të jenë gjithashtu të njëanshme, për shembull, kur ndiqni njerëz me ndikim, influencer, dhe kështu merrni pjesë në jetën e tyre. Që ka një interes ekonomik pas këtyre marrëdhënieve konsiderohet gjithashtu gjithnjë e më shumë normale.
Shumë e demonstrojnë besnikërinë e tyre duke thënë: “Sigurisht që do t’i blej edhe unë produktet, sepse dua ta mbështes këtë person.” Kjo është ajo që ka zbuluar në kërkimin e saj psikologia sociale Degen. Ajo paralajmëron se po mësohemi me faktin se në marrëdhëniet shoqërore mund të luajnë edhe interesat ekonomike.
Konkurrenca midis marrëdhënieve digjitale dhe realeSado të këndshme që janë marrëdhëniet digjitale, ato konkurrojnë për kohën dhe emocionet tona me marrëdhëniet e jetës reale. Psikologët paralajmërojnë se kemi gjithnjë e më shumë të njëjtat pritshmëri në marrëdhëniet e jetës reale si në ato digjitale.
Kjo do të thotë që ne presim që marrëdhëniet reale të jenë vazhdimisht në dispozicion, absolutisht të paraqitshme, të pandryshueshme dhe të mos na sfidojnë ose të mos na përballin me opinione të kundërta. -
Plani për të hequr paratë e gatshme në Evropë/ Euro digjitale, pothuajse në fazat përfundimtare
Bashkimi Evropian po hyn në shtrirjen përfundimtare për “euro digjitale”, teksa shumë argumentojnë se ky është hapi i parë drejt zëvendësimit të plotë të parave të gatshme.
Euro digjitale është në fazat përfundimtare të zbatimit të saj dhe do të përfshijë një mori opsionesh përdorimi për qytetarët e Bashkimit Evropian. Sipas Bankës Qendrore Evropiane (BQE), qëllimi i nismës është “ta bëjë atë sa më afër cash-it për sa i përket privatësisë, sigurisë dhe aksesit”.
A do të shfuqizohen paratë e gatshme?
Pavarësisht garancive, megjithatë, disa palë të interesuara mbeten të shqetësuar për hartimin dhe domosdoshmërinë e tij.
Tipike e asaj që tha eurodeputeti gjerman Patrick Breyer në mars 2024, duke paralajmëruar: “Kjo luftë e BE-së për paratë e gatshme do të ketë pasoja të pakëndshme! Për mijëra vjet, shoqëritë në mbarë botën kanë jetuar me para të gatshme për mbrojtjen e privatësisë. Me eliminimin gradual të cash-it, ekziston rreziku i normave negative të interesit dhe rreziku që bankat të mund të ndërpresin ofertën monetare në çdo kohë. Varësia nga bankat po rritet me ritme alarmante. Ky lloj heqjeje e të drejtës ekonomike duhet të ndalet”.
Vitet e fundit, dhe veçanërisht pas pandemisë COVID-19, pagesat digjitale dhe blerjet online janë rritur në eurozonë, ndërsa paratë e gatshme kanë rënë si përqindje e përgjithshme e pagesave nga 72% në 59% midis 2019 dhe 2022 dhe numri i kartëmonedhave në qarkullim ra për herë të parë vitin e kaluar.
Pas kësaj tendence, në tetor 2021 BQE filloi një fazë studimi mbi mundësinë e emetimit të monedhës së saj digjitale të bankës qendrore (CBDC), euro digjitale, për të ofruar një formë shtesë të parasë publike në zonën e euros.
Në qershor 2023, Komisioni i BE-së propozoi kuadrin ligjor që mund t’i hapë rrugën BQE-së për ta bërë realitet planin digjital të euros, dhe tani i takon ligjvënësve evropianë ta finalizojnë atë.
“Nxitimi” i Bankës Qendrore Evropiane për të zhvendosur qytetarët evropianë në tregjet elektronike shihet nga disa si një përpjekje për të hequr efektivisht paratë e gatshme, veçanërisht kur kombinohet me ligje gjithnjë e më të rrepta për përdorimin e tij, zakonisht në emër të luftës kundër parasë së zezë, siç ishte ai i miratuar në fillim të vitit dhe që ngjalli shumë reagime.
Me disa vërejtje se BE-ja në thelb po përpiqet të “ndalojë” paratë e gatshme në Kontinentin e Vjetër dhe ta zëvendësojë plotësisht atë me euron digjitale apo edhe me monedha të tjera digjitale.
Heqja e bankave dhe e ATM-ve i hap rrugën heqjes së parave të gatshme
Vendet nordike po udhëheqin rrugën në adoptimin e një të ardhmeje pa para, ndërsa vende si Armenia, Gjeorgjia dhe Gjermania kanë mbetur prapa. Vendet nordike të Evropës po ecin shumë më shpejt drejt një të ardhmeje pa para sesa pjesa tjetër e Evropës, sipas analizave të reja.
Një faqe interneti norvegjeze e informacionit financiar, përpiloi të dhëna nga Banka Botërore, Eurostat dhe banka të tjera të disponueshme publikisht për të shqyrtuar se sa i përshtatur ishte çdo vend evropian për t’i lejuar njerëzit të paguanin pa para.
Ata vlerësuan numrin e ATM-ve dhe terminaleve të pagesave të disponueshme për 100,000 banorë, kufirin që mbajtësit e kartës mund të shpenzojnë gjatë blerjeve pa kontakt dhe numrin e njerëzve që kryejnë transaksione bankare në internet.
Më pak ATM do të thotë se ka më pak para në vend dhe një numër më i madh terminalesh pagesash do të thotë se ka “më shumë infrastrukturë” për transfertat elektronike.
Analiza e tyre tregoi se Norvegjia është më e përgatitura për një të ardhme pa para: ajo ka një nga numrat më të ulët të ATM-ve dhe rreth 96% e popullsisë bën banking online, sipas analizës. Finlanda dhe Danimarka vijnë e dyta dhe e treta në analizë, sepse kanë më shumë ATM se Norvegjia dhe pak më pak terminale pagesash, por afërsisht të njëjtën përqindje të njerëzve që përdorin bankingun online.
Holanda, Suedia, Islanda, Estonia, Lituania, Qiproja dhe Zvicra plotësojnë dhjetëshen e parë të analizës. -
Sejko: Inovacioni po transformon shërbimet financiare me ritme të shpejta
Një nga ndikimet më të dukshme të inovacionit në shërbimet financiare të Shqipërisë është transformimi digjital i pagesave dhe i bankingut. Vendi ynë po përjeton një rritje të shërbimeve bankare digjitale, duke i bërë shërbimet financiare më të përshtatshme, më të sigurta dhe më të aksesueshme.
Në forumin e biznesit të organizuar nga Banka e Shqipërisë dhe Dhoma Amerikane e Tregtisë, Guvernatori Sejko u shpreh se falë përdorimit në rritje të teknologjisë celulare, konsumatorët po fitojnë akses në shërbime financiare.
“Përdorimi i instrumenteve elektronike të pagesave vijon të rritet me ritme dyshifrore, duke ndihmuar në reduktimin e përdorimit të cash-it dhe rritjen e formalizimit të ekonomisë. Numri i pagesave digjitale për frymë ka arritur në 23 në vitin 2024, nga vetëm 2 pagesa për frymë në vitin 2015. Gjithashtu, përfshirja financiare – e matur si përqindje e popullsisë që zotëron të paktën një llogari financiare – ka arritur në 78%, nga rreth 40% në vitin 2015. Infrastruktura për pranimin e instrumenteve digjitale të pagesave gjithashtu ka njohur rritje të përshpejtuar. Instrumente të reja, si pagesat nëpërmjet portofoleve elektronike, po gjejnë përdorim gjithnjë e më të gjerë, duke u shtrirë edhe në popullsi ku aksesi bankar është më i rrallë”.Ndërkohë, Drejtori i Dhomës Amerikane të Tregtisë, Neritan Mullaj, u ndal në atë se si bankingu i hapur po revolucionarizon sektorin financiar në Shqipëri.
Përmes open banking, klientët shqiptarë mund të autorizojnë palët e treta të transferojnë fondet nga llogaritë e tyre bankare për të kryer pagesa dhe për të marrë shërbime të ndryshme. /SCAN -
Lamtumirë jetës “pa para”, dy vendet europiane zbulojnë rrezikun dhe tërhiqen nga pagesat digjitale
Në një kohë kur shumica e vendeve po shkojnë drejt pagesave digjitale, Suedia dhe Norvegjia po ndryshojnë kurs. Këto dy shtete nordike, të cilat historikisht kanë qenë liderë në përdorimin e pagesave elektronike, tani po rikthejnë paratë e gatshme si një masë sigurie kundër krizave dhe sulmeve kibernetike.
Sipas raportit të fundit të Bankës Qendrore, Suedia dhe Norvegjia kanë nivelin më të ulët të parasë fizike në qarkullim si përqindje e PBB-së në botë. Në Suedi, vetëm një në dhjetë blerje kryhet me para të gatshme, ndërsa pagesat me karta bankare dhe aplikacione mobile janë dominante. Megjithatë, përballë kërcënimeve të mundshme gjeopolitike, qeveritë e këtyre vendeve po inkurajojnë qytetarët të mbajnë para në dorë.
Ministria e Mbrojtjes suedeze ka shpërndarë një udhëzues me titull “Nëse vjen kriza ose lufta”, ku këshillohet përdorimi i rregullt i parasë së gatshme dhe ruajtja e një furnizimi minimal për të paktën një javë. Po ashtu, qeveria suedeze ka propozuar që disa institucione publike dhe biznese private të detyrohen të pranojnë pagesa në para të gatshme për të shmangur përjashtimin e grupeve të caktuara të popullsisë.
Edhe Norvegjia po ndjek një qasje të ngjashme. Vendi miratoi një ligj vitin e kaluar që ndëshkon bizneset që refuzojnë pagesat me para të gatshme. Autoritetet paralajmërojnë se varësia e tepërt nga pagesat digjitale i bën qytetarët të pambrojtur ndaj sulmeve kibernetike. Ish-ministrja e Drejtësisë dhe Situatave të Emergjencës, Emilie Enger Mehl, theksoi se “nëse askush nuk përdor dhe nuk pranon para të gatshme, ato nuk do të jenë më një zgjidhje emergjente kur të vijë kriza.”
Kjo kthesë vjen në një kohë kur pjesa më e madhe e Europës po ecën drejt një shoqërie pa para të gatshme. Megjithatë, për Suedinë dhe Norvegjinë, siguria kombëtare duket se ka përparësi mbi modernizimin e pagesave.