Lajmidites.com

Tag: detyrueshëm

  • Gjermania përgatitet për luftë, shërbim ushtarak i detyrueshëm

    Gjermania përgatitet për luftë, shërbim ushtarak i detyrueshëm

    Bota E Shtunë, 6 Dhjetor 2025 11:00
    Parlamenti i Gjermanisë, Bundestag, ka votuar për të futur shërbimin ushtarak vullnetar, në një masë që synon të forcojë mbrojtjen kombëtare pas pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia. Kjo shënon një ndryshim të rëndësishëm në qasjen e Gjermanisë ndaj ushtrisë së saj dhe vjen pas përpjekjes së Kancelarit Friedrich Merz për të krijuar ushtrinë më të fortë konvencionale të Evropës.
    Ndryshimi do të thotë që të gjithë 18-vjeçarëve në Gjermani do t’u dërgohet një pyetësor që nga janari i vitit 2026, ku do të pyeten nëse janë të interesuar dhe të gatshëm të bashkohen me forcat e armatosura. Formulari do të jetë i detyrueshëm për burrat dhe vullnetar për gratë. Nxënësit në shkolla në të gjithë Gjermaninë kanë thënë se do t’u bashkohen grevave për të protestuar kundër këtij vendimi.

    «Nuk duam të kalojmë gjysmë viti të jetës sonë të mbyllur në kazerma, duke u stërvitur dhe duke mësuar të vrasim», shkruan organizatorët e protestave në një deklaratë të postuar në rrjetet sociale.

    “Lufta nuk ofron asnjë perspektivë për të ardhmen dhe shkatërron jetesën tonë.”, pohuan ata.
    Vetëm në Hamburg, rreth 1,500 njerëz pritej të bashkoheshin me protestat dhe drejtorët e shkollave i paralajmëruan prindërit të mos i nxirrnin fëmijët e tyre nga shkolla për atë ditë. Deputetët gjermanë votuan me 323 vota pro dhe 272 kundër për të mbështetur ndryshimin.
    Muajin e kaluar, Franca tha se po prezantonte 10 muaj trajnim ushtarak vullnetar për 18 dhe 19-vjeçarët.

  • Votohen ndryshimet në shërbimin ushtarak në Gjermani

    Votohen ndryshimet në shërbimin ushtarak në Gjermani

    Parlamenti gjerman miratoi projektligjin për ndryshimet në shërbimin ushtarak me 323 vota pro, 272 kundër dhe një abstenim , duke futur elementë të rekrutimit të detyrueshëm nëse nevojat e Bundeswehr-it nuk plotësohen nga vullnetarët . Megjithatë, sot në të gjithë vendin po zhvillohen demonstrata studentore kundër modelit të ri, i cili do të hyjë në fuqi më 1 korrik 2027.
    Duke folur në Bundestag, Ministri i Mbrojtjes Boris Pistorius (SPD) mbrojti ndryshimet, duke theksuar se Gjermania “nuk e mbron veten, por kjo duhet të bëhet nga njerëz që janë të gatshëm ta mbrojnë atë dhe jo vetëm të qëndrojnë në anë duke pritur që të tjerët ta bëjnë këtë”, ndërsa përmendi shembujt e Suedisë, Letonisë, Lituanisë dhe Kroacisë, të cilat, tha ai, “reaguan ndaj situatës së kërcënimit në ndryshim dhe rifutën një formë të shërbimit të detyrueshëm”.
    Duke iu referuar protestave studentore, Ministri i Mbrojtjes tha se, ndërsa mbetet i bindur për korrektësinë e masave të reja, ai gjithashtu e konsideron “të shkëlqyer” që të rinjtë po reagojnë, “sepse kjo tregon se ata janë të interesuar, se janë të përkushtuar dhe se e dinë se çfarë është në lojë”.

    Në një sondazh të kohëve të fundit nga Instituti YouGov në emër të Agjencisë Gjermane të Lajmeve (dpa), 62% e të anketuarve thanë se pak a shumë ishin dakord me planet fillestare të qeverisë për rekrutimin vullnetar, ndërsa 31% nuk ​​ishin dakord. Me projektligjin përfundimtar dhe futjen e rekrutimit të detyrueshëm, 53% ishin dakord dhe 37% nuk ​​ishin dakord.
    Sipas legjislacionit të ri, në moshën 18 vjeç, burrat do të duhet të plotësojnë një pyetësor, dhe gratë do të duhet të plotësojnë vullnetarisht një pyetësor, në të cilin do të përshkruajnë, ndër të tjera, aktivitetet e tyre, si dhe interesin e tyre për shërbimin ushtarak ose shërbime të tjera vullnetare.
    Do të pasojnë ekzaminimet mjekësore dhe, bazuar në rezultatet e tyre, do të hartohen listat e rekrutëve, “në mënyrë që Bundeswehr-i të dijë se kë mund të thërrasë në rast të një emergjence kombëtare ose rikthimit të shërbimit të detyrueshëm”.
    Legjislacioni i ri gjithashtu përpiqet ta bëjë shërbimin ushtarak më tërheqës në mënyrë që nevojat të plotësohen kryesisht nga vullnetarët, të cilët, nëse angazhohen për të paktën 12 muaj, do të marrin një pagë bruto mujore prej 2,600 eurosh. Qëllimi i qeverisë është të rrisë numrin e ushtarëve aktivë nga 183,000 në 255,000 deri në 270,000 deri në vitin 2035 dhe të shtojë 200,000 rezervistë shtesë.

  • Gjermania miratoi rikthimin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak, shpërthejnë protestat në të gjithë vendin

    Gjermania miratoi rikthimin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak, shpërthejnë protestat në të gjithë vendin

    Parlamenti gjerman miratoi projektligjin për ndryshimet në shërbimin ushtarak me 323 vota pro, 272 kundër dhe një abstenim, duke futur elementë të rekrutimit të detyrueshëm nëse nevojat e Bundeswehr-it nuk plotësohen nga vullnetarët.

    Megjithatë, sot në të gjithë vendin po zhvillohen demonstrata studentore kundër modelit të ri, i cili do të hyjë në fuqi më 1 korrik 2027.

    Duke folur në Bundestag, Ministri i Mbrojtjes Boris Pistorius (SPD) mbrojti ndryshimet, duke theksuar se Gjermania “nuk e mbron veten, por kjo duhet të bëhet nga njerëz që janë të gatshëm ta mbrojnë atë dhe jo vetëm të qëndrojnë në anë duke pritur që të tjerët ta bëjnë këtë”, ndërsa përmendi shembujt e Suedisë, Letonisë, Lituanisë dhe Kroacisë, të cilat, tha ai, “reaguan ndaj situatës së kërcënimit në ndryshim dhe rifutën një formë të shërbimit të detyrueshëm”.

    Duke iu referuar protestave studentore, Ministri i Mbrojtjes tha se, ndërsa mbetet i bindur për korrektësinë e masave të reja, ai gjithashtu e konsideron “të shkëlqyer” që të rinjtë po reagojnë, “sepse kjo tregon se ata janë të interesuar, se janë të përkushtuar dhe se e dinë se çfarë është në lojë”. Në një sondazh të kohëve të fundit nga Instituti YouGov në emër të Agjencisë Gjermane të Lajmeve (dpa), 62% e të anketuarve thanë se pak a shumë ishin dakord me planet fillestare të qeverisë për rekrutimin vullnetar, ndërsa 31% nuk ​​ishin dakord. Me projektligjin përfundimtar dhe futjen e rekrutimit të detyrueshëm, 53% ishin dakord dhe 37% nuk ​​ishin dakord.

    Sipas legjislacionit të ri, në moshën 18 vjeç, burrat do të duhet të plotësojnë një pyetësor, dhe gratë do të duhet të plotësojnë vullnetarisht një pyetësor, në të cilin do të përshkruajnë, ndër të tjera, aktivitetet e tyre, si dhe interesin e tyre për shërbimin ushtarak ose shërbime të tjera vullnetare.

    Do të pasojnë ekzaminimet mjekësore dhe, bazuar në rezultatet e tyre, do të hartohen listat e rekrutëve, “në mënyrë që Bundeswehr-i të dijë se kë mund të thërrasë në rast të një emergjence kombëtare ose rikthimit të shërbimit të detyrueshëm”.

    Legjislacioni i ri gjithashtu përpiqet ta bëjë shërbimin ushtarak më tërheqës në mënyrë që nevojat të plotësohen kryesisht nga vullnetarët, të cilët, nëse angazhohen për të paktën 12 muaj, do të marrin një pagë bruto mujore prej 2,600 eurosh. Qëllimi i qeverisë është të rrisë numrin e ushtarëve aktivë nga 183,000 në 255,000 deri në 270,000 deri në vitin 2035 dhe të shtojë 200,000 rezervistë shtesë.

  • Gjermania voton rikthimin e programit të shërbimit ushtarak vullnetar për 18-vjeçarët

    Gjermania voton rikthimin e programit të shërbimit ushtarak vullnetar për 18-vjeçarët

    Bota E Premte, 5 Dhjetor 2025 17:04
    Parlamenti gjerman, Bundestagu, ka votuar për të rikthyer shërbimin ushtarak vullnetar, një lëvizje që synon forcimin e mbrojtjes kombëtare pas pushtimit rus të Ukrainës. Ky ndryshim pason shtysën e kancelarit Friedrich Merz për të krijuar ushtrinë konvencionale më të fortë të Evropës. Ligji i ri, i miratuar me 323 vota pro dhe 272 kundër, parashikon që nga janari i vitit 2026, të gjithë 18-vjeçarëve t’u dërgohet një pyetësor për interesin e tyre për t’u bashkuar me forcat e armatosura. Plotësimi do të jetë i detyrueshëm për burrat dhe vullnetar për gratë.
    Masa ka hasur në kundërshtime të forta, veçanërisht nga të rinjtë. Studentë në të gjithë vendin kanë paralajmëruar greva në rreth 90 qytete. “Ne nuk duam të kalojmë gjysmë viti të jetës sonë të mbyllur në kazerma… duke mësuar të vrasim,” shkruan organizatorët e protestave në një deklaratë, duke shtuar se “lufta nuk ofron perspektivë”. Vetëm në Hamburg pritej të protestonin rreth 1,500 persona.

    Qeveria thekson se shërbimi do të mbetet vullnetar, por nga korriku 2027, të gjithë burrat 18-vjeçarë do t’i nënshtrohen një kontrolli mjekësor të detyrueshëm. Ministri i Mbrojtjes, Boris Pistorius, tha se kjo është e nevojshme që në rast sulmi, të identifikohen shpejt ata që janë të aftë për të mbrojtur atdheun. Ushtria gjermane, Bundeswehr, aktualisht ka rreth 182,000 trupa, dhe Pistorius synon ta rrisë numrin me 20,000 brenda vitit të ardhshëm.

    Objektivi afatgjatë është arritja e 260,000 ushtarëve aktivë dhe 200,000 rezervistëve në fillim të viteve 2030, për të përmbushur objektivat e reja të NATO-s. Shërbimi i detyrueshëm ushtarak në Gjermani u hoq në vitin 2011 nën kancelaren Angela Merkel. Plani aktual mund të kalojë në shërbim të detyrueshëm nëse situata e sigurisë përkeqësohet ose nëse nuk ka mjaftueshëm vullnetarë. Për të tërhequr rekrutë, ofrohet një pagë mujore prej rreth 2,600 euro.

  • Edhe Franca do forcojë shërbimin ushtarak vullnetar, Macron do e shpallë të enjten!

    Edhe Franca do forcojë shërbimin ushtarak vullnetar, Macron do e shpallë të enjten!

    Presidenti Emmanuel Macron pritet që të paraqesë planet për shërbimin ushtarak vullnetar në Francë të enjten, një veprim i rrallë me të cilin shumica e partive politike ka të ngjarë të bien dakord.
    Ndërsa nuk ka asnjë dispozitë për shërbimin ushtarak të detyrueshëm, plani synon të drejtojë personelin e trajnuar në forcat e armatosura aktive ose rezervat.
    Qeveria është zotuar të paraqesë një ligj të përditësuar deri më 21 dhjetor. Shërbimi i detyrueshëm ushtarak u hoq në vitin 1997 nga ish-presidenti Shirak.

    Në vitet e fundit, siç vëren Politico, politikanët francezë kanë propozuar shërbimin ushtarak si një mjet për disiplinimin e të rinjve ose krijimin e kohezionit shoqëror. Tani, motivimi kryesor është forcimi i forcave të armatosura për t’iu kundërvënë kërcënimit që paraqet Rusia.
    Planet franceze vijnë në një kohë kur vende të tjera evropiane po shqyrtojnë rikthimin e shërbimit ushtarak në forma të ndryshme, mes paralajmërimeve në rritje se Rusia mund të jetë gati të sulmojë një vend të NATO-s që në vitin 2028.
    Partitë qeverisëse të Gjermanisë ranë dakord më parë këtë muaj për të futur rekrutimin e detyrueshëm ushtarak dhe kontrollet mjekësore për burrat 18-vjeçarë . Megjithatë, çdo lëvizje drejt shërbimit të detyrueshëm ushtarak varet nga një vendim i veçantë parlamentar që do të aktivizohej vetëm nëse shërbimi vullnetar nuk arrin të përmbushë nevojat e ushtrisë.
    Polonia gjithashtu synon të trajnojë çdo mashkull të rritur për luftë, por nuk ka ndërmarrë hapa për të rivendosur shërbimin e detyrueshëm ushtarak.
    Çuditërisht, ideja e krijimit të një shërbimi ushtarak vullnetar gëzon mbështetje të gjerë në të gjithë spektrin politik në Francë.
    Konservatorët dhe e djathta ekstreme e mbështesin planin, me udhëheqësin e Tubimit Kombëtar të Le Pen, Jordan Bardella, që e quan fundin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak “një gabim”. Por partitë e krahut të majtë gjithashtu nuk kanë kundërshtim ndaj një shërbimi vullnetar – në vend të detyrueshëm.
    Franca, vazhdon Politico, synon të krijojë një forcë rezervë prej 105,000 burrash deri në vitin 2035, një raport prej një rezervisti për çdo dy ushtarë aktivë. Në vitin 2024, forca rezervë ishte pothuajse 44,000.

  • “Sigurimet në rritje, por tregu mbetet i përqendruar”, AMF: Ai i detyrueshëm përbën 61.8% të totalit

    “Sigurimet në rritje, por tregu mbetet i përqendruar”, AMF: Ai i detyrueshëm përbën 61.8% të totalit

    Tregu i sigurimeve në Shqipëri po njeh rritje të qëndrueshme, por mbetet thellësisht i varur nga sigurimi i detyrueshëm i automjeteve. Të dhënat më të fundit nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare tregojnë se për periudhën janar–shtator 2025, primet e shkruara bruto arritën në 20 miliardë lekë, me një rritje prej 10.4% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Po ashtu, numri i kontratave të lidhura u rrit me 6.2%, duke kapur shifrën e 1.2 milionëve. Megjithatë, pas kësaj rritjeje qëndron një realitet i njohur, mbizotërimi i sigurimeve të detyrueshme, të cilat përbëjnë 61.8% të totalit të tregut. Në kontrast, sigurimet vullnetare zënë vetëm 38.2%, duke treguar se ndërgjegjësimi për sigurimin si zgjedhje personale mbetet ende i kufizuar.
    Sigurimet Jo-Jetë përbëjnë 91.7% të vëllimit të përgjithshëm të primeve, dhe pjesa më e madhe e kësaj kategorie i atribuohet sigurimit të automjeteve, i cili është i detyrueshëm me ligj. Ky segment jo vetëm që dominon tregun, por edhe e mban atë në rritje, duke e bërë të varur nga një bazë e detyruar konsumatorësh. Zbatimi i skemës bonus-malus që nga janari 2025 ka sjellë një dimension të ri në këtë varësi. Skema penalizon drejtuesit me histori aksidentesh dhe shpërblen ata me sjellje të sigurt, duke ndikuar drejtpërdrejt në çmimet e sigurimit.
    Megjithatë, për shkak se 2025 konsiderohet si vit “zero aksidente”, efektet reale të kësaj skeme do të ndihen vetëm në vitin 2026, kur çmimet do të përcaktohen mbi bazën e historikut të ri të riskut. Ndërsa rritja e të ardhurave dhe kontratave është një sinjal pozitiv, struktura e tregut mbetet e njëanshme. Sigurimet e Jetës përbëjnë vetëm 8.27% të totalit, ndërsa risigurimi është thuajse inekzistent me 0.033%. Kjo tregon se zhvillimi i tregut nuk po ndodh në mënyrë të balancuar, por mbështetet kryesisht në një segment të vetëm — atë të sigurimeve të detyrueshme për automjetet. Sfida përpara është zhvillimi i një kulture sigurimi që shkon përtej detyrimit ligjor, duke nxitur qytetarët të investojnë në mbrojtje vullnetare për jetën, shëndetin dhe pasurinë e tyre.
     

  • Sigurimi i detyrueshëm i banesave nga tërmetet, si do të funksionojë skema dhe cilat janë përfitimet?

    Sigurimi i detyrueshëm i banesave nga tërmetet, si do të funksionojë skema dhe cilat janë përfitimet?

    Qeveria shqiptare ka rikthyer projektligjin për sigurimin e detyrueshëm të banesave nga tërmetet. Versioni i ri nuk sjell ndryshime të mëdha në thelb, por përmban disa përmirësime në afate, procedura dhe mënyrën e administrimit të skemës. Sipas nismës, të gjitha banesat në Shqipëri do të jenë të detyruara të sigurohen nga tërmetet, me disa përjashtime për ndërtimet prej argjile, qerpiçi, kallami apo ato me karakter të përkohshëm ose të lëvizshëm. Skema e sigurimit do të administrohet nga një ent i posaçëm me kapital shtetëror, i quajtur Fondi Kombëtar për Sigurimin e Detyrueshëm nga Tërmetet.
    Shuma e sigurimit do të përcaktohet me vendim të Këshillit të Ministrave, ndërsa primi i sigurimit që do të paguajnë pronarët e banesave do të caktohet nga Fondi, me pëlqimin e ministrit të Financave. Kryetarja e shoqatës së siguruesve, Mimoza Hajdarmataj tregon detaje mbi ligjin dhe rolin që kjo shoqatë ka pasur në konsultimin publik. Projektligji parashikon gjithashtu sanksione për subjektet që nuk zbatojnë detyrimin për sigurim, të cilat nuk do të mund të marrin shërbime kadastrale, shërbime përmes portalit e-Albania apo nga Qendra Kombëtare e Biznesit. Një ndër ndryshimet e pakta në versionin e ri lidhet me afatet e dëmshpërblimit. Ndërsa në projektligjin fillestar ky afat ishte deri në nëntë muaj, tani parashikohet që pagesa e dëmit të kryhet brenda tre muajve nga momenti i plotësimit të dokumentacionit të nevojshëm.
    Rregullat dhe procedurat e hollësishme do të përcaktohen me udhëzim të Ministrit të Financave. Një tjetër element i ri është përcaktimi i qartë i rasteve kur një banesë është e siguruar si me kontratë të detyrueshme, ashtu edhe me sigurim vullnetar. Në këtë rast, dëmshpërblimi bëhet fillimisht sipas sigurimit të detyrueshëm, ndërsa pjesa që tejkalon këtë vlerë paguhet sipas kontratës vullnetare. Parashikohet që agjentët e shitjeve të mos jenë më vetëm një, por disa, të përcaktuar nga Këshilli i Ministrave, i cili do të vendosë edhe komisionet dhe kushtet e bashkëpunimit me ta. Kjo hap mundësi për përfshirjen e kompanive private të sigurimeve si agjentë të skemës shtetërore. Sa i përket mbikëqyrjes, roli i Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare është më i kufizuar dhe më pak i detajuar se në versionin fillestar. AMF do të ketë përgjegjësi vetëm për mbikëqyrjen e unifikimit të rregulloreve, transparencës ndaj publikut, zbatueshmërisë së kontratave dhe monitorimin e politikave të investimit, si dhe mundësinë për të dhënë rekomandime për përmirësimin e veprimtarisë së Fondit. Skema shqiptare është ndërtuar duke marrë si model sistemin turk të sigurimit të detyrueshëm nga tërmetet, krijuar me mbështetjen e Bankës Botërore. Megjithatë, ekzistojnë dallime të rëndësishme mes dy vendeve. Në Turqi, detyrimi ligjor për sigurim zbatohet vetëm për banesat urbane dhe nuk përfshin ndërtesat që nuk plotësojnë standardet teknike, ndërsa në Shqipëri, detyrimi përfshin si banesat urbane, ashtu edhe ato rurale. Ndryshe nga Turqia, ku primi përcaktohet në bazë të nivelit të rrezikut sizmik të zonës dhe llojit të ndërtimit, në projektligjin shqiptar nuk është parashikuar ende një ndarje e tillë, çka mund të krijojë një ekspozim më të madh financiar për fondin. Përvoja e tërmetit të vitit 2019 tregoi nevojën për një mekanizëm të qëndrueshëm sigurimi. Në 11 bashki të vendit u dëmet arritën në 7.5% të PBB-së. Sipas Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare, tregu i sigurimeve regjistroi mbi 6200 dëme, prej të cilave rreth 93% u shlyen brenda një viti. Vlera totale e dëmshpërblimeve arriti në rreth 40 milionë euro, shumica e të cilave u mbuluan nga risiguruesit. Megjithatë, në raport me dëmet e përgjithshme që arrinin afërsisht në një miliard euro, kontributi i tregut të sigurimeve ishte minimal, për shkak të nivelit të ulët të sigurimit të banesave.
    Sipas të dhënave të AMF, gjatë vitit të fundit, primet e sigurimit të pronës nga katastrofat arritën në 2.2 miliardë lekë, ose rreth 22.5 milionë euro. Në mesatare, çdo qytetar shqiptar paguan rreth nëntë euro në vit për sigurimin e pronës, një shifër ende shumë e ulët në raport me nevojat reale. Pjesa më e madhe e këtyre sigurimeve janë faktikisht të detyrueshme nga bankat për kolateralet e kredive. Shoqatat e siguruesve shprehen se vendosja e sigurimit të detyrueshëm nga tërmetet mund të dekurajojë qytetarët nga blerja e sigurimeve vullnetare, duke e kufizuar tregun edhe më shumë. Shqipëria konsiderohet një ndër vendet më të ekspozuara në Europë ndaj rreziqeve natyrore. Raporti i Rrezikut Botëror 2021 e rendit vendin të parin në kontinent për nivelin e ekspozimit ndaj fatkeqësive natyrore dhe në vendin e 61-të në rang botëror. Sipas Bankës Botërore, humbjet e mundshme nga një fatkeqësi natyrore me periudhë kthimi 250-vjeçare vlerësohen në 2.1 miliardë euro për tërmetet dhe 1.2 miliardë euro për përmbytjet. Që nga fillimi I viteve 1900 e deri më sot, Shqipëria është goditur nga disa tërmete me magnitudë mbi 6 ballë dhe është në hartën e kuqe sizmike, çka tregon se nevoja për një skemë efektive sigurimi nga katastrofat nuk është vetëm çështje ligjore, por një domosdoshmëri për sigurinë ekonomike dhe sociale të vendit. Megjithatë nuk duhet lënë pas edhe fakti se Shqipëria është goditur edhe nga katastrofa të tjera natyrore, si përmbytjet apo zjarret, për të cilat ekspertët thonë se duhet të përfshihen në ligj.

  • Kërcënimet në rritje, Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak

    Kërcënimet në rritje, Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak

     

    Parlamenti kroat ka miratuar rikthimin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak për të forcuar aftësitë mbrojtëse të Kroacisë mes kërcënimeve globale në rritje dhe luftës në Ukrainë. Zagrebi, sipas agjencisë së lajmeve AFP, hoqi shërbimin e detyrueshëm ushtarak në 2008-ën, një vit para se të bashkohej me NATO-n.

    ‘Situata aktuale gjeopolitike kërkon rikthimin e trajnimit bazë ushtarak për të forcuar aftësitë mbrojtëse të vendit’, shpjeguan zyrtarë të qeverisë kroate. ‘Jemi dëshmitarë të një rritje të llojeve të ndryshme të kërcënimeve, të cilat kërkojnë reagim dhe efikasitet nga komuniteti në tërësi’, u tha parlamentarëve Ministri i Mbrojtjes Ivan Anusiç i partisë konservatore në pushtet HDZ.

    Nga fillimi i 2026-ës, përafërsisht 18,000 të rinj do të duhet të ndjekin dy muaj trajnim çdo vit, nga mosha 18 vjeç. Gratë janë përjashtuar, ndërsa ata që për motive etike, morale apo fetare, e kundërshtojnë, do të kenë mundësinë të kryejnë tre ose katër muaj shërbim civil, përfshirë edhe si pjesë e ekipeve të mobilizuara për t’iu përgjigjur fatkeqësive natyrore.

    Shërbimi i detyrueshëm ushtarak në Evropë

    Në Evropë, Shërbimi i detyrueshëm ushtarak është i pranishëm në një numër të kufizuar vendesh, pasi shumë prej tyre e kanë hequr dekadat e fundit, duke preferuar forcat e armatosura profesionale. Megjithatë, disa shtete ende e mbajnë në fuqi, me modalitete dhe kohëzgjatje të ndryshme.

    Ja lista e vendeve evropiane (anëtare të BE-së ose gjeografikisht në Evropë) që, sipas informacionit më të fundit, kanë shërbimin e detyrueshëm ushtarak:

    Finlanda: Shërbimi ushtarak është i detyrueshëm për burrat e moshës 18 vjeç e lart. Zgjat nga 165 deri në 347 ditë, në varësi të rolit. Gratë mund të marrin pjesë vullnetarisht.

    Suedia: Riktheu shërbimin e detyrueshëm ushtarak në vitin 2017, pasi e kishte pezulluar atë. Përfshin burrat dhe gratë nga mosha 18 vjeç, por vetëm një përqindje e vogël e të rinjve thirren në shërbim, i cili zgjat afërsisht 9-12 muaj.

    Estonia: Rekrutimi është i detyrueshëm për burrat midis moshës 18 dhe 27 vjeç, me një shërbim prej 8 ose 11 muajsh, varësisht nga trajnimi. Gratë mund të marrin pjesë vullnetarisht.

    Lituania: Shërbimi i detyrueshëm u rikthye në vitin 2015, për burrat midis moshës 19 dhe 26 vjeç, me një kohëzgjatje prej 9 muajsh. Gratë mund të marrin pjesë vullnetarisht.

    Letonia: Riktheu shërbimin e detyrueshëm ushtarak në vitin 2023 për burrat midis moshës 18 dhe 27 vjeç, një kohëzgjatje prej 11 muajsh. Gratë gjithashtu mund të marrin pjesë vullnetarisht.

    Danimarka: Rekrutimi është i detyrueshëm për burrat nga mosha 18 vjeç, me një shërbim bazë prej 4 muajsh. Megjithatë, sistemi është fleksibël dhe shumë zgjedhin alternativa të tilla si shërbimi civil. Norvegjia ka një sistem për burrat dhe gratë nga mosha 19 vjeç, i prezantuar në vitin 2015 si një nga vendet e para që e bëri shërbimin ushtarak, neutral ndaj gjinisë.

    Zvicër: Rekrutimi është i detyrueshëm për burrat nga mosha 18 vjeç, me shërbim ushtarak që zgjat afërsisht 245 ditë, shpesh i ndarë në periudha trajnimi. Gratë mund të marrin pjesë vullnetarisht.

    Austri: Rekrutimi është i detyrueshëm për burrat nga mosha 17 deri në 50 vjeç, me shërbim që zgjat 6 muaj. Mund të zgjidhet një shërbim alternativ civil prej 9 muajsh.

    Greqi: Rekrutimi është i detyrueshëm për burrat nga mosha 19 vjeç, me shërbim që varion nga 9 deri në 12 muaj, varësisht nga forcat e armatosura. Gratë mund të rekrutohen vullnetarisht.

    Ukrainë: Rekrutimi është i detyrueshëm për burrat nga mosha 18 deri në 27 vjeç, me shërbim që zgjat 12 deri në 18 muaj. Duke pasur parasysh situatën aktuale, shërbimi ushtarak është veçanërisht i rëndësishëm.

    Qipro: Rekrutimi është i detyrueshëm për burrat e moshës 18 vjeç e lart, me një afat 14-mujor. Gratë nuk janë të detyruara të bashkohen, por mund të bëhen vullnetare.

  • Ky shtet rikthen ushtrinë e detyruar

    Ky shtet rikthen ushtrinë e detyruar

    Bota E Premte, 24 Tetor 2025 19:04
    Parlamenti kroat ka miratuar rivendosjen e shërbimit të detyrueshëm ushtarak për të forcuar aftësitë mbrojtëse të Kroacisë mes kërcënimeve globale në rritje dhe luftës në Ukrainë. Zagrebi sipas agjencisë së lajmeve AFP , hoqi shërbimin e detyrueshëm ushtarak në vitin 2008, një vit para se të bashkohej me NATO-n.
    Për të miratuar masën, parlamentarët kroatë duhej të ndryshonin dy ligje atë të Mbrojtjes, dhe ligjin e Shërbimit në Forcat e Armatosura.
    Në Evropë, rekrutimi ushtarak ekziston në një numër të kufizuar vendesh, pasi shumë prej tyre e kanë hequr shërbimin e detyrueshëm ushtarak në dekadat e fundit, duke zgjedhur forcat e armatosura profesionale. Megjithatë, disa shtete ende e mbajnë rekrutimin e detyrueshëm, me procedura dhe kohëzgjatje të ndryshme.

  • Sigurimi i detyrueshëm i pronës nga fatkeqësitë natyrore pritet të bëhet ligj në Shqipëri

    Sigurimi i detyrueshëm i pronës nga fatkeqësitë natyrore pritet të bëhet ligj në Shqipëri

    Sigurimi i detyrueshëm i pronës nga fatkeqësitë natyrore pritet të bëhet ligj në Shqipëri
     
    Qeveria shqiptare po përgatitet të vendosë me ligj sigurimin e detyrueshëm të banesave dhe bizneseve ndaj fatkeqësive natyrore, një skemë që pritet të ndryshojë mënyrën se si përballohen dëmet nga tërmetet, përmbytjet apo zjarret. Kryeministri Edi Rama deklaroi se Shqipëria është i vetmi vend në Europë pa një ligj të tillë, duke theksuar se “të gjithë duhet të përfshihen” në sigurimin ndaj fatkeqësive, përfshirë shtëpitë dhe bizneset.
     

     
    Nga ana e qeverisë thuhet se zjarret e kësaj vere dhe përmbytjet e dimrit kanë nxjerrë qartazi pamundësinë e shtetit për të përballuar çdo dëm të madh financiar. Qeveria argumenton se sigurimi i detyrueshëm do të shmangë krizën buxhetore pas katastrofave, ashtu siç ndodhi pas tërmetit të vitit 2019, kur u desh ndërhyrja e donatorëve ndërkombëtarë.
     
     
    Megjithatë, kjo nismë po ngjall shqetësim tek qytetarët, të cilët prej vitesh përballen me rritje çmimesh dhe kosto të papërballueshme jetese. Futja e një pagese të re vjetore për sigurimin e pronës shihet nga shumë familje si barrë shtesë, në një kohë kur faturat e energjisë, ujit dhe taksave vendore janë rritur ndjeshëm.
     
     
    Drafti, i hartuar me Bankën Botërore, parashikon krijimin e një “Fondi për Tërmetet”, që do të përcaktojë primin e sigurimit dhe do të propozojë tarifat që më pas miratohen nga Këshilli i Ministrave. Kontratat do të jenë vjetore dhe detyrimi zbatohet për çdo pronar apo përdorues të një pasurie, qoftë individ, subjekt privat apo institucion publik.
     
    Skema e sigurimit do të mbulojë vetëm dëmet materiale të godinës, ndërsa përjashton:
     
    – dëmet trupore,
    – dëmet morale apo jopasurore,
    – pajisjet dhe mobiljet brenda banesës,
    – kostot e pastrimit të mbetjeve pas shkatërrimit.
     
    Familjet me vështirësi ekonomike pritet të mbështeten nga shteti, por ende nuk ka sqarime se si do të identifikohen dhe përzgjidhen për përfitim.
     
    Shqipëria ka një histori të dobët të sigurimeve private, ku shumica e familjeve mbështeten vetëm te kompensimi shtetëror pas fatkeqësive. Kalimi drejt një skeme të detyrueshme mund të jetë i vështirë pa garanci të qarta se qytetarët nuk do të paguajnë thjesht edhe një faturë tjetër, pa përfitim real.
     
    Ky ligj pritet të hapë debat të gjerë publik: a është ky një hap drejt mbrojtjes së pronës, apo një detyrim që rëndon më tej ekonominë familjare?
     
    Website Saranda Web
    Facebook Saranda Web
    Instagram saranda.web
    Youtube sarandaweb
    Tiktok saranda.web
    Pinterest sarandaweb
    in sarandaweb