Lajmidites.com

Tag: brezit

  • Pse po preken nga kanceri kaq shumë të rinj të brezit të mijëvjeçarit?

    Pse po preken nga kanceri kaq shumë të rinj të brezit të mijëvjeçarit?

    Nëse po e lexon këtë, ka shumë gjasa që edhe ti, si unë, t’i përkasësh brezit të mijëvjeçarit. Nëse po, me siguri ke vënë re gjithnjë e më shumë raste miqsh ose të njohurish që vuajnë nga sëmundje që zakonisht lidhen me moshën e thyer, hipertension, diabet tip 2, apo edhe sëmundjen që të gjithë kemi frikë ta përmendim me emër: kancerin.

    Brezi i mijëvjeçarit, njerëzit e lindur mes viteve 1981 dhe 1995, janë brezi i parë që ka një rrezik më të madh për të zhvilluar tumore sesa prindërit e tyre. Mes viteve 1990 dhe 2019, rastet e kancerit të hershëm tek personat nën 50 vjeç u rritën me 79% në nivel global, ndërsa vdekshmëria me 28%.

    E vërteta është se rreth 80% e kancereve janë “sporadike”, që do të thotë se nuk shkaktohen nga mutacione të trashëguara, por nga faktorë të jashtëm që dëmtojnë ADN-në me kalimin e kohës. Këtu përfshihen ajo që hamë e thithim, si dhe niveli ynë i aktivitetit fizik, pushimi, stresi dhe ekspozimi ndaj substancave të dëmshme.

    Me fjalë të tjera, faktorët që bëjnë diferencën më të madhe janë ata të stilit të jetesës që na rrethojnë çdo ditë, jo gjenetika që trashëgojmë. Dhe e dimë se mënyra e jetesës së prindërve dhe gjyshërve tanë ishte shumë ndryshe nga e jona.

    Ndikimi i dietës në organizëm

    Një nga faktorët kryesorë pas kësaj “epidemie të re” është ushqyerja. Obeziteti në fëmijëri filloi të rritej në mënyrë të frikshme në vitet 1980. Në vitin 2022, më shumë se 390 milionë fëmijë dhe adoleshentë të moshës 5 deri në 19 vjeç ishin mbipeshë, 160 milionë prej tyre ishin obezë, sipas OBSH-së.

    Kjo nuk është vetëm çështje pamjeje: obeziteti lidhet me rezistencë ndaj insulinës, inflamacion kronik në nivel të ulët dhe ndryshime hormonale që rrisin rrezikun për zhvillimin e kancerit kolorektal, të gjirit apo të endometrit.

    Më e rëndësishmja, efektet e obezitetit në fëmijëri nuk zhduken me kalimin e viteve. Sipas Fondacionit për Kancerin e Zorrës së Trashë, një meta-analizë që përfshinte mbi 4.7 milionë persona tregoi se ata me indeks të lartë të masës trupore (BMI) në fëmijëri kanë një rrezik më të madh për kancer kolorektal në moshë madhore: 39% më të lartë tek burrat dhe 19% më të lartë tek gratë, krahasuar me ata që kishin një BMI të shëndetshëm në fëmijëri.

    Ndryshimet në ushqyerje kanë ndikuar gjithashtu në mikrobiotën e zorrëve. Është vërtetuar se dietat e pasura me ushqime ultra të përpunuara ulin diversitetin bakterial dhe rrisin përqindjen e llojeve që prodhojnë substanca pro-inflamatore.

    Kjo ndikon në sëmundje gastrointestinale si sindroma e zorrës së irrituar (IBS) apo SIBO, të cilat duken thuajse endemike mes të lindurve brezit të mijëvjeçarit, pyet një grup tridhjetëvjeçarësh se kush prej tyre ka probleme me stomakun, dhe do shohësh pak duar të ulura.

    Efektet e padukshme të alkoolit

    Fajtori i dytë kryesor është alkooli, pasi shumë takime shoqërore të brezit të mijëvjeçarit zhvillohen përreth një tavoline plot me ushqim dhe pije. Për vite me radhë besohej se një gotë verë mund të ishte “mbrojtëse”, por sot dihet se nuk ekziston asnjë nivel i sigurt i konsumit të alkoolit. Agjencia Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin (IARC) e klasifikon atë si kancerogjen të grupit 1, në të njëjtin nivel me duhanin. Arsyeja është se trupi e shndërron etanolin në acetaldehid, një përbërës që dëmton ADN-në.

    Për më tepër, modelet e konsumit ndryshojnë mes brezave. Ndërsa baby boomer-at (të lindur mes 1946 dhe 1964) pinin më shpesh çdo ditë, brezi i mijëvjeçarit pi më rrallë, por në sasi shumë më të mëdha gjatë rasteve të caktuara, një model që mbart rreziqe serioze. Këtë e konfirmon edhe anketa EDADES 2024 e Ministrisë së Shëndetësisë së Spanjës, e cila analizon nivelet e rrezikut sipas sjelljeve të ndryshme në breza.

    Sikur të mos mjaftonte kjo, një studim i fundit i Environmental Science & Technology gjeti se shumë birra përmbajnë substanca perfluoroalkile (PFAS), të njohura si “kimikatet e përjetshme”, të cilat lidhen me shkallë më të lartë të kancerit të testikujve dhe të veshkave.

    Mungesa e gjumit

    Ne flemë më pak dhe më keq se brezat e mëparshëm. Sondazhet e fundit tregojnë se brezi i mijëvjeçarit dhe gjenerata Z flenë mesatarisht 30–45 minuta më pak në natë sesa baby boomer-at, kryesisht për shkak të ekspozimit ndaj ekraneve dhe rrjeteve sociale gjatë natës. Kjo dritë artificiale ndërhyn në çlirimin e melatoninës, një hormon antioksidant që rregullon ciklin qelizor.

    Mungesa kronike e gjumit jo vetëm që pengon riparimin e ADN-së, por edhe ul efektet mbrojtëse të melatoninës kundër kancerit. Nivelet e ulëta të këtij hormoni janë lidhur me një aftësi më të reduktuar për të parandaluar dëmtimin oksidativ të ADN-së dhe me rritje të përhapjes së qelizave.

    Për më tepër, çrregullimi i ritmeve cirkadiane ndikon në shprehjen e gjeneve që janë thelbësore për riparimin e ADN-së. Kjo bën që mutacionet të grumbullohen me kalimin e kohës, duke rritur rrezikun për zhvillimin e tumoreve.

    Pesha e stresit

    Brezi i mijëvjeçarit është ndoshta brezi me nivelin më të lartë të kortizolit. Kur ky “hormon stresi” mbetet i lartë për periudha të gjata, ai jo vetëm që nxit rezistencë ndaj insulinës dhe hipertension, por edhe dobëson sistemin imunitar.

     

    Kërkimet tregojnë se stresi kronik rrit inflamacionin, pengon trupin të eliminojë qelizat jonormale dhe madje mund të “zgjojë” qelizat kancerogjene që kanë qenë të fjetura. Në fakt, studime në popullatën e gjerë kanë gjetur se njerëzit me nivel më të lartë stresi kanë deri në dyfish më shumë gjasa të vdesin nga kanceri sesa ata që arrijnë ta menaxhojnë më mirë stresin. / The Independent – Syri.net

     

  • PD në kërkim të një kandidati të pavarur, Gazetarja: Opozita nuk ka luksin të bëjë lëvizje poshtë brezit

    PD në kërkim të një kandidati të pavarur, Gazetarja: Opozita nuk ka luksin të bëjë lëvizje poshtë brezit

    Gazetarja Sonila Meço, foli sot për zgjedhjet e pjesshme që do të mbahen në 9 nëntor në 6 bashki të vendit.
    Meço u ndal te deklarata që Berisha bëri pas mbledhjes së kryesisë së PD-së, ku tha se PD do të mbështesë kandidatët e pavarur.
    Lidhur me këtë Meço tha se opozita nuk ka as kohën e as luksin të bëjë hapa antikushtetues apo të bëjë veprime poshtë brezit.
    Sonila Meço: Një kandidat i cili nuk propozohet nga partitë, domosdoshmërisht nuk ëhstë i lidhur me logot ë partive politike. Është një kandidat i pavarur, i cili përfaqëson Tiranën. Një njeri që është ekspert, që e do qytetin dhe nuk i nënshtrohet interesave kaq shumë të koklavitura të një Tirane e cila për nga rëndësia ne e dimë se çfarë përfaqëson, por edhe për nga marrja peng ne e dimë shumë mirë se sa vulnerabël të brishtë e bënë pozicionin e kryetarit të bashkisë.
    Opozita do duhet të ngrihet dhe të kundërsulmojë, të dalë nga betejat e veta. Por të kundërsulmojë me dinjitet. Pra këtu po goditet poshtë brezit opozita, këtu është gjithçka e dukshme se çfarë po ndodh.
    Opozita nuk ka luksin dhe kohën as të shkelë kushtetutën, e as të bëjë lëvizje poshtë brezit, por në të njëjtën kohë të entuziazmoje publikun që edhe nëse je në atë ring dhe të vijë me një kandidat që për mua duhet të jetë ekspert, një njeri që e di si janë punët dhe si behen punët administrative. Një njeri që ka kurajo, një njeri që nesër

  • BIRN: Qeveria shpërblen me 5.1 milionë euro televizionet e mëdha për lirimin e frekuencave

    BIRN: Qeveria shpërblen me 5.1 milionë euro televizionet e mëdha për lirimin e frekuencave

    Nga BIRN
    Procesi i vonuar i lirimit të frekuencave 700 MHz nga operatorët televizivë do t’u kushtojë taksapaguesve shqiptarë të paktën 5.1 milionë euro të tjera – para të cilat parashikohen të ndahen mes gjashtë kompanive mediatike të rrjeteve numerike, sipas një projektligji që qeveria ka dorëzuar së fundmi për konsultim publik.
    Frekuencat 700 MHz, të quajtura edhe Digital Divident Dy (DD2), janë valë radio që deri tani përdoren nga televizionet për transmetim. Qeveria synon t’i lirojë ato dhe t’i kalojë për rrjetet e reja celulare 5G.
    Projektligji “Për lirimin e frekuencave të Digital Dividentit Dy (DD2)”parashikon që kompensimi financiar prej 5.1 milionë eurosh të ndahet mes operatorëve të rrjeteve numerike kombëtare të licencuara nga AMA, ku përfshihen operatori publik RTSH, TV Klan, Top Channel, Digitalb, ADTN dhe Media Vizion.
    “Masa e kompensimit financiar do të jetë 50% e totalit në fillim të procesit të lirimit të brezit 700 MHz dhe pjesa e mbetur 50% e totalit, në përfundim të procesit të lirimit të brezit 700 MHz,” thuhet në projektligj.
    Procesi i lirimit të frekuencave 700 MHz, të njohura si Digital Divident Dy (DD2), është një detyrim ndërkombëtar për Shqipërinë, e cila është përballur me vonesa përtej afatit të vendosur nga Bashkimi Europian në qershor 2022.
    Në Shqipëri, situata u komplikua nga një vendim i Autoritetit të Mediave Audiovizive (AMA) në vitin 2017, kur operatorët televizivë u licencuan për të përdorur brezin 700 MHz për 10 deri në 15 vite, ndonëse dihej që pas vitit 2022 ky brez frekuencash nuk do të ishte më i disponueshëm për këtë shërbim.
    E pyetur nga BIRN për shpërndarjen e vlerës së kompensimit mes operatorëve numerikë, Autoriteti i Mediave Audiovizive tha përmes një përgjigje me shkrim se do të ndiqej e njëjta praktikë si në rastin e dividentit digjital 1, të cilën ajo e konsideroi të suksesshme. Në vitin 2017, qeveria shpërndau rreth 5 milionë euro të tjera për mediat private për kalimin e tyre nga transmetimi analog në atë numerik. AMA theksoi gjithashtu se të dhënat për shpërndarjen e kompensimit do të bëhen publike pas miratimit të ligjit.
    “Plani Kombëtar i Frekuencave, i miratuar në dhjetor 2024, parashikon që lirimi të përfundojë deri në fund të vitit 2025 dhe procesi kërkon përcaktimin e një skeme kompensimi për operatorët të cilët duhet të zhvendosen nën brezin 700 MHz, pasi do të ketë ndryshime në rrjetin kombetar, transmetues, ndryshime zonash mbulimi etj, që përkthehen në investime per operatorët kombëtarë,” tha AMA.
    “Duke marrë parasysh situatën e krijuar dhe rëndësinë që kjo çështje ka në nivel politik, teknik, rregullator dhe diplomatik, është i nevojshëm miratimi i projektligjit për fillimin e procesit të Migrimit të Frekuencave dhe lirimit të brezit 700 MHz, për të siguruar respektimin e angazhimeve ndërkombëtare të Shqipërisë,” shtoi ajo.
    Gazetari dhe pedagogu Elvin Luku i tha BIRN se keqmenaxhimi në ndarjen fillestare të frekuencave dhe vonesa në lirimin e tyre ka sjellë kosto të dyfishta për vendin. Luku shpjegon se operatorët televizivë po kompensohen me 5.1 milionë euro për lirimin e frekuencave, të cilat nuk duhej t’i kishin marrë në përdorim në vitin 2017, ndërkohë që mospërdorimi i tyre për rrjetin 5G ka sjellë gjithashtu kosto.
    “Është humbja prej 5.1 milionë euro që i është shkaktuar buxhetit të shtetit nga një keqmenaxhim i procesit të dhënies së licencave në vitin 2017 që licencoi operatorët për përdorimin e brezit 700 MHz 10 apo 15 vite, kur dihej se në vitin 2022 këto operatorë që investuan nuk do të mund ta përdornin më këtë rrjet,” theksoi Luku.
    Sipas tij, problematikat nuk janë vetëm financiare, por kanë krijuar edhe pabarazi mes qytetarëve duke lënë jashtë mbulimit me shërbim më të mirë një pjesë të vendit.
    “Dy rrjetet kanë sjellë një mungesë shërbimesh cilësore për qytetarët shqiptarë dhe bizneset në tërësi në raport me vendet e tjera të rajonit. Mos harrojmë se edhe licencat e dhëna në vitin 2024 krijojnë një ndarje digjitale mes qytetarëve, pasi përmes këtyre licencave, sipas AKEP, në rastin më të mirë mbulohet vetëm 55% e territorit dhe me përdorimin edhe të spektrit DD2 ky mbulim synohet të rritet në 88%”, thotë Luku.
    Në relacionin që shoqëron projektligjin, vonesat justifikohen me kompleksitetin e procesit, që përfshin elementë teknikë, ligjorë dhe kërkon koordinim ndërkufitar me shumë vende. Relacioni vë në dukje edhe faktin se operatorët televizivë të licencuar kanë investuar për ndërtimin e rrjeteve të transmetimit numerik mbi bazën e licencave të lëshuara nga AMA, duke bërë që procesi të ketë edhe një kosto financiare.
    Qeveria argumenton në relacion se paratë që do t’u paguajë kompanive mediatike do të rikthehen në buxhet përmes të ardhurave që do gjenerohen nga dhënia në përdorim e frekuencave për rrjetet 5G. Sipas relacionit zyrtar, projekt-akti “ka si qëllim të sigurojë vazhdimësinë e marrjes nga publiku të të gjitha programeve televizive, që transmetohen nëpërmjet rrjeteve tokësore, pas lirimit të brezit 700 MHz, përmes kompensimit të pjesshëm të kostove neto shtesë/direkte që shkakton procesi i lirimit të brezit 700 MHz”.

  • Projektligji/ Qeveria shpërblen me 5.1 milionë euro televizionet e mëdha për lirimin e frekuencave

    Projektligji/ Qeveria shpërblen me 5.1 milionë euro televizionet e mëdha për lirimin e frekuencave

    Procesi i vonuar i lirimit të frekuencave 700 MHz nga operatorët televizivë do t’u kushtojë taksapaguesve shqiptarë të paktën 5.1 milionë euro të tjera – para të cilat parashikohen të ndahen mes gjashtë kompanive mediatike të rrjeteve numerike, sipas një projektligji që qeveria ka dorëzuar së fundmi për konsultim publik.
    Frekuencat 700 MHz, të quajtura edhe Digital Divident Dy (DD2), janë valë radio që deri tani përdoren nga televizionet për transmetim. Qeveria synon t’i lirojë ato dhe t’i kalojë për rrjetet e reja celulare 5G.
    Projektligji “Për lirimin e frekuencave të Digital Dividentit Dy (DD2)”parashikon që kompensimi financiar prej 5.1 milionë eurosh të ndahet mes operatorëve të rrjeteve numerike kombëtare të licencuara nga AMA, ku përfshihen operatori publik RTSH, TV Klan, Top Channel, Digitalb, ADTN dhe Media Vizion.
    “Masa e kompensimit financiar do të jetë 50% e totalit në fillim të procesit të lirimit të brezit 700 MHz dhe pjesa e mbetur 50% e totalit, në përfundim të procesit të lirimit të brezit 700 MHz,” thuhet në projektligj.
    Procesi i lirimit të frekuencave 700 MHz, të njohura si Digital Divident Dy (DD2), është një detyrim ndërkombëtar për Shqipërinë, e cila është përballur me vonesa përtej afatit të vendosur nga Bashkimi Europian në qershor 2022.
    Në Shqipëri, situata u komplikua nga një vendim i Autoritetit të Mediave Audiovizive (AMA) në vitin 2017, kur operatorët televizivë u licencuan për të përdorur brezin 700 MHz për 10 deri në 15 vite, ndonëse dihej që pas vitit 2022 ky brez frekuencash nuk do të ishte më i disponueshëm për këtë shërbim.
    E pyetur nga BIRN për shpërndarjen e vlerës së kompensimit mes operatorëve numerikë, Autoriteti i Mediave Audiovizive tha përmes një përgjigje me shkrim se do të ndiqej e njëjta praktikë si në rastin e dividentit digjital 1, të cilën ajo e konsideroi të suksesshme. Në vitin 2017, qeveria shpërndau rreth 5 milionë euro të tjera për mediat private për kalimin e tyre nga transmetimi analog në atë numerik. AMA theksoi gjithashtu se të dhënat për shpërndarjen e kompensimit do të bëhen publike pas miratimit të ligjit.
    “Plani Kombëtar i Frekuencave, i miratuar në dhjetor 2024, parashikon që lirimi të përfundojë deri në fund të vitit 2025 dhe procesi kërkon përcaktimin e një skeme kompensimi për operatorët të cilët duhet të zhvendosen nën brezin 700 MHz, pasi do të ketë ndryshime në rrjetin kombetar, transmetues, ndryshime zonash mbulimi etj, që përkthehen në investime per operatorët kombëtarë,” tha AMA.
    “Duke marrë parasysh situatën e krijuar dhe rëndësinë që kjo çështje ka në nivel politik, teknik, rregullator dhe diplomatik, është i nevojshëm miratimi i projektligjit për fillimin e procesit të Migrimit të Frekuencave dhe lirimit të brezit 700 MHz, për të siguruar respektimin e angazhimeve ndërkombëtare të Shqipërisë,” shtoi ajo.
    Gazetari dhe pedagogu Elvin Luku i tha BIRN se keqmenaxhimi në ndarjen fillestare të frekuencave dhe vonesa në lirimin e tyre ka sjellë kosto të dyfishta për vendin. Luku shpjegon se operatorët televizivë po kompensohen me 5.1 milionë euro për lirimin e frekuencave, të cilat nuk duhej t’i kishin marrë në përdorim në vitin 2017, ndërkohë që mospërdorimi i tyre për rrjetin 5G ka sjellë gjithashtu kosto.
    “Është humbja prej 5.1 milionë euro që i është shkaktuar buxhetit të shtetit nga një keqmenaxhim i procesit të dhënies së licencave në vitin 2017 që licencoi operatorët për përdorimin e brezit 700 MHz 10 apo 15 vite, kur dihej se në vitin 2022 këto operatorë që investuan nuk do të mund ta përdornin më këtë rrjet,” theksoi Luku.
    Sipas tij, problematikat nuk janë vetëm financiare, por kanë krijuar edhe pabarazi mes qytetarëve duke lënë jashtë mbulimit me shërbim më të mirë një pjesë të vendit.
    “Dy rrjetet kanë sjellë një mungesë shërbimesh cilësore për qytetarët shqiptarë dhe bizneset në tërësi në raport me vendet e tjera të rajonit. Mos harrojmë se edhe licencat e dhëna në vitin 2024 krijojnë një ndarje digjitale mes qytetarëve, pasi përmes këtyre licencave, sipas AKEP, në rastin më të mirë mbulohet vetëm 55% e territorit dhe me përdorimin edhe të spektrit DD2 ky mbulim synohet të rritet në 88%”, thotë Luku.
    Në relacionin që shoqëron projektligjin, vonesat justifikohen me kompleksitetin e procesit, që përfshin elementë teknikë, ligjorë dhe kërkon koordinim ndërkufitar me shumë vende. Relacioni vë në dukje edhe faktin se operatorët televizivë të licencuar kanë investuar për ndërtimin e rrjeteve të transmetimit numerik mbi bazën e licencave të lëshuara nga AMA, duke bërë që procesi të ketë edhe një kosto financiare.
    Qeveria argumenton në relacion se paratë që do t’u paguajë kompanive mediatike do të rikthehen në buxhet përmes të ardhurave që do gjenerohen nga dhënia në përdorim e frekuencave për rrjetet 5G. Sipas relacionit zyrtar, projekt-akti “ka si qëllim të sigurojë vazhdimësinë e marrjes nga publiku të të gjitha programeve televizive, që transmetohen nëpërmjet rrjeteve tokësore, pas lirimit të brezit 700 MHz, përmes kompensimit të pjesshëm të kostove neto shtesë/direkte që shkakton procesi i lirimit të brezit 700 MHz”.
    /reporter.al/

  • Përballimi i ankthit dhe stresit nga të rinjtë, specialistët: Kujdesi ndaj brezit të ri ul krimet në të ardhmen

    Përballimi i ankthit dhe stresit nga të rinjtë, specialistët: Kujdesi ndaj brezit të ri ul krimet në të ardhmen

    Në një kohë kur sfidat e përditshme, presionet sociale dhe ndikimi i teknologjisë po rëndojnë gjithnjë e më shumë mbi shëndetin mendor të të rinjve, kujdesi për edukimin e brezit të ri bëhet një detyrë thelbësore.
    “Fëmijët e vegjël sot rriten para teknologjisë me lojëra të dhunshme, kjo është asociale dhe risk për komunikimin. Afër duhet ti qëndrojë prindi, në vend të dytë do të vija stafin mësimor dhe grupet psiko-sociale”, u shpreh Nikolina Bode, mjeke psikiatre QKSHM, Korçë.
    Mjekja psikiatre thekson se një edukim i bazuar mbi mirëkuptimin, komunikimin dhe mbështetjen emocionale është rruga e duhur për të formuar individë të qetë dhe të balancuar. Vetëm kështu mund të parandalojmë prirjet e dhunshme dhe të ndërtojmë një shoqëri më të shëndetshme e më të sigurt për të ardhmen.

  • Dita Ndërkombëtare e Rinisë, forca që po rimodelon tregun e punës

    Dita Ndërkombëtare e Rinisë, forca që po rimodelon tregun e punës

    Në një botë pune që po ndryshon me shpejtësi, roli i të rinjve është bërë më jetik se kurrë.Dita Ndërkombëtare e Rinisë, që festohet më 12 gusht, nuk është vetëm një moment simbolik për të festuar energjinë e brezit të ri, por një thirrje për veprim konkret, për politikëbërësit, bizneset dhe shoqërinë, mbi rëndësinë e fuqizimit të tyre profesional.Sipas raportit të fundit të Aspen Institute dhe CELO, vetëm një pakicë e të rinjve ka akses në programe të strukturuara për zhvillimin e aftësive drejtuese dhe menaxheriale.Ky hendek, në terma të tregut të punës, do të thotë mungesë e përgatitjes për pozicione drejtimi, humbje e potencialit krijues dhe dobësim i diversitetit në nivelet menaxheriale. Organizatat që nuk investojnë herët në rritjen e kapaciteteve udhëheqëse të të rinjve rrezikojnë të mbeten pa një zinxhir të qëndrueshëm të talenteve të ardhshme.Në të njëjtën linjë mendimi, samiti Global Shapers Annual Summit 2025 i Forumit Ekonomik Botëror (WEF), që mblodhi mbi 500 udhëheqës të rinj nga 150 vende, identifikoi tri fusha kyçe për të ardhmen: drejtim i qëllimshmëm dhe i guximshëm, ekonomi rinore të bazuara në aftësitë e së ardhmes, inovacion teknologjik të udhëhequr nga të rinjtë, ndërveprim më i ngushtë ndërmjet komuniteteve lokale dhe atyre globale, si dhe veprim konkret për të adresuar sfidat klimatike dhe sociale. Këto elemente përfaqësojnë një vizion gjithëpërfshirës ku rinia nuk është vetëm pjesëmarrëse, por një forcë udhëheqëse në transformimin ekonomik dhe shoqëror.Këto prioritete përkojnë plotësisht me nevojat e një ekonomie globale që kërkon shkathtësi dixhitale, mendim kritik, përshtatshmëri dhe inteligjencë emocionale.Përfshirja e të rinjve si partnerë aktivë, jo vetëm si përfitues të programeve, është një nga ndryshimet më domethënëse që po ndodh në fushën e zhvillimit të lidershipit. Për kompanitë, kjo do të thotë t’i përfshijnë në vendimmarrje, projekte inovacioni dhe strategji afatgjata, duke krijuar ndjenjë përkatësie dhe përgjegjësie te punonjësit e rinj.Ndërhyrjet praktike për ta kthyer këtë vizion në realitet përfshijnë:Zgjerimin e aksesit në trajnim dhe mentorim për të rinjtë nga të gjitha shtresat sociale.Ndërtimin e rrjeteve të lidershipit që kombinojnë mentorë me eksperiencë dhe talente të reja.Integrimin e aftësive të së ardhmes, nga kompetencat dixhitale deri tek inteligjenca emocionale, në programet e brendshme të zhvillimit të stafit.Përfshirjen e të rinjve në strategjitë e inovacionit, për të përfituar nga perspektivat e tyre të freskëta dhe aftësia për të lexuar trendet shoqërore.Në fund të fundit, fuqizimi i të rinjve në tregun e punës nuk është vetëm një çështje përgatitjeje të brezit të ardhshëm, është një garanci për konkurrueshmërinë dhe rezistencën e vetë ekonomisë.Një treg pune që nuk integron plotësisht talentin e ri humbet aftësinë për t’u përshtatur me teknologjitë e reja, për të kuptuar tendencat shoqërore dhe për të krijuar produkte e shërbime që i përgjigjen brezave të ardhshëm të konsumatorëve. Të rinjtë nuk janë vetëm punonjësit e së nesërmes, ata janë katalizatorët e sotëm të ndryshimit.Më 12 gusht, le të mos kufizohemi në mesazhe simbolike. Le të jetë një ditë ku vendimmarrësit, punëdhënësit dhe vetë të rinjtë angazhohen për të ndërtuar një treg pune ku potenciali i brezit të ri të përkthehet në zhvillim të qëndrueshëm, inovacion dhe mirëqenie kolektive. / WEF,  Aspen Institute, Shqip.alKy është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.

  • Kina përfundon projektimin paraprak të reaktorit të shpejtë komercial të brezit të 4-t

    Kina përfundon projektimin paraprak të reaktorit të shpejtë komercial të brezit të 4-t

    Korporata Kombëtare e Industrisë Bërthamore e Kinës (CNNC) ka njoftuar që ka përfunduar projektimin paraprak të reaktorit të parë të shpejtë komercial të brezit të katërt prej 1 milion kilovatësh në vend, të quajtur “CFR1000”.
    Njoftimi u bë të martën në një simpozium mbi zhvillimin e energjisë bërthamore të përparuar të mbajtur në Fuzhou, kryeqendër e provincës Fujian të Kinës Lindore.
    Ky përparimi arrihet ndërsa Kina po vazhdon të kërkojë zhvillimin e kapaciteteve më të mëdha të energjisë së gjelbër për të fuqizuar ekonominë e saj, teksa ka bërë një varg përpjekjesh për të përmirësuar përbërjen e strukturës energjetike dhe për të përmbushur objektivat e saj për arritjen e kulmit dhe të anjanësimit të karbonit.
    Zheng Yanguo, zv. kryeinxhinieri i CNNC-it, bëri të ditur se “CFR1000”, që ka një kapacitet të instaluar prej 1.2 milion kilovatësh, demonstron përputhje të plotë me kërkesat e teknologjisë së brezit të katërt për siguri, qëndrueshmëri dhe performancë ekonomike të përmirësuar.
    Ekspertët thonë se zhvillimi i suksesshëm i “CFR1000” shënon një hap të madh përpara në përpjekjet e Kinës për të garantuar sigurinë energjetike, për të promovuar zhvillimin e gjelbër e me lëshim të ulët karboni, si edhe për të udhëhequr përparimin global në fushën e energjisë bërthamore të brezit të ardhshëm.
    Kina e sheh zhvillimin e reaktorëve të shpejtë si një hap vendimtar në strategjinë e saj të zhvillimit të energjisë bërthamore me tre faza: “reaktorë termikë, reaktorë të shpejtë, reaktorë fuzioni”, u shpreh Zheng. Reaktori i parë eksperimental i shpejtë i Kinës u lidh me sukses me rrjetin më 2011.
    Gjatë më shumë se dhjetë vjetëve të fundit, Kina ka zhvilluar në mënyrë të pavarur një gamë të plotë të teknologjive kryesore e mbështetëse dhe ka krijuar një zinxhir të plotë industrial për reaktorët e shpejtë në shkallë të gjerë, shtoi ai.

  • Thuajse gjysma e brezit Z do donte që rrjetet sociale të mos ekzistonin

    Thuajse gjysma e brezit Z do donte që rrjetet sociale të mos ekzistonin

    Për të nxjerrë në pah kontrastin mes varësisë dhe dëshirës për distancim, hidhini një sy të dhënave kryesore nga sondazhi i Harris Poll mes 1?006 anëtarëve të brezit Z (18–27 vjeç):

    Përqindja që do donte asnjë rrjet social

    40% e të anketuarve thanë se do preferonin që rrjetet sociale të mos ekzistonin fare.

    Platformat më të padëshiruara

    47% – TikTok
    43% – Snapchat
    50% – X (ish?Twitter)

    Koha mesatare e përdorimit ditor

    47% e Gen?Z përdorin rrjetet sociale 2–4 orë në ditë
    38% kalojnë mbi 4 orë çdo ditë online

    Perceptimi i varësisë

    82% i konsiderojnë platformat “varëse”, duke e lidhur këtë me ankthin dhe uljen e vetëvlerësimit.

    Hapat konkretë për pakësim të përdorimit

    32% synojnë të përdorin gjithnjë e më pak rrjetet sociale
    83% kanë ndërmarrë veprime si fshirja e aplikacioneve ose “unfollow” për t’u çliruar nga varësia

    Arsyet kryesore të pakënaqësisë

    Ndikimi negativ në shëndetin mendor: krahasime të vazhdueshme me të tjerët, FOMO (fear of missing out)

    Mbipopullim i përmbajtjes së panevojshme dhe reklamat e tepërta
    Presioni për të krijuar imazhe të përsosura dhe për të mbajtur “engagement”

    Paradoxet e Gen?Z

    Megjithë dëshirën për ta fshirë rrjetin, përdorimi i përditshëm mbetet i lartë – një mostrë e vështirësisë për t’u çliruar nga makina e algoritmeve.

    Ndikimet afatgjata

    Rritje e ndërgjegjësimit për kufizime personale: pothuajse gjysma prej tyre po mësojnë të vendosin ora “offline” dhe “digital detox”
    Përqafimi i platformave alternative private (Slack, Discord) për lidhje komunitare pa presionin e “likes”

    Rezultatet zbulojnë një gjendje ambivalente: Gen?Z e do rrjetin social për lidhjet dhe mundësitë që sjell, por e urren varësinë dhe presionin që krijon. Kjo tregon nevojën për s?njifikime të reja –që rrjetet të jenë mjete, jo burim stresi– dhe për një etikë digjitale që mbron mirëqenien psikologjike.

  • Kosova ndalon importin e deleve dhe dhive nga gjithë Shqipëria

    Kosova ndalon importin e deleve dhe dhive nga gjithë Shqipëria

    Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë ka njoftuar ndalimin e importit të deleve dhe dhive nga i gjithë territori i Shqipërisë, pas konfirmimit të rasteve të shumta të sëmundjes së murtajës së bagëtive të imta.Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë ka njoftuar se ka ndryshuar masën e ndalesës së së pakohshme, për import të ruminatëve të vegjël dele dhe dhi.AUV thekson se nga sot masa e ndalesës vlen për gjithë territorin e Shqipërisë.“Pas rivlerësimit të situatës, lajmërimeve për konfirmime të rasteve të sëmundjes PPR (Peste des Petits Ruminants) edhe në regjione tjera, AUV ngrit masën kufizuese për tërë territorin e Shqipërisë, me qellim të parandalimit të përhapjes. Duke parë rrjedhën e situatës përveç masës kufizuese në import. Komunat e Kosovës të brezit kufitarë me Shqipërinë, përmes drejtorive të tyre për Bujqësi të vendosin masa strikte kufizuese të lëvizjes se bagëtive të imta në kullosat e brezit kufitarë. Fermerët mbajtëse të deleve dhe dhive të mbajnë nën mbikëqyrje bagëtitë e tyre dhe të pengojnë çfarëdo kontakti të kopeve të tyre me kopetë e fermerëve nga vendi fqinjë”, thuhet në njoftimin e AUV.AUV shton se PPR është një sëmundje virale shumë ngjitëse që prek kryesisht delet dhe dhitë. Ajo përhapet përmes kontaktit të drejtpërdrejtë me kafshët e sëmura, ndërsa burim i infeksionit janë sekrecionet dhe jashtëqitjet.“Shenjat klinike përfshijnë: temperaturë të lartë, rrjedhje nga hunda, inflamacion të syve, ulje të oreksit, diarre dhe në raste të rënda, ngordhje. Kjo sëmundje nuk është zoonotike, pra nuk transmetohet tek njerëzit dhe nuk paraqet rrezik për shëndetin publik”, shton AUV.Autoritetet kufitare do të forcojnë kontrollet në të gjitha pikat kufitare dhe zonat e brezit kufitar me Shqipërinë, me qëllim parandalimin e futjes së sëmundjes në territorin e Republikës së Kosovës.“AUV, në bashkëpunim me autoritetet përkatëse, do të ndjekë nga afër situatën dhe do të ndërmarrë të gjitha masat preventive të nevojshme. Gjithashtu, do të informojë rregullisht fermerët dhe publikun për zhvillimet e mëtejshme. Në ketë fazë, fermerët mbajtës të deleve dhe dhive duhet të pengojnë çfarëdo kontakti të bagëtive të tyre me fermat nga Shqipëria ne kullosat e brezit kufitar”.  Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gezon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetm duke cituar “Revista Monitor” shogëruar me linkun e artikullit origjinal.

  • Europianin e Peshëngritjes, Kristi Ramadani i jep dy medalje Shqipërisë

    Europianin e Peshëngritjes, Kristi Ramadani i jep dy medalje Shqipërisë

    Shqipëria ka siguruar dy medalje bronzi në Kampionatin Europian për të Rritur që po zhvillohet në Moldavi, falë paraqitjes së shkëlqyer të peshëngritësit të talentuar Kristi Ramadani. Ky është një tjetër sukses i rëndësishëm për sportistin shqiptar, që po konfirmohet si një nga emrat më premtues të brezit të ri në peshëngritje.Me një performancë të fortë dhe plot përkushtim, Ramadani u ngjit në podium, duke valëvitur me krenari flamurin kuqezi në arenën ndërkombëtare. Dy medaljet e bronzta janë një dëshmi e përgatitjes serioze dhe formës së tij të qëndrueshme, vetëm pak muaj pasi ai u shpall nënkampion Europe në Bullgari, ku fitoi dy medalje argjendi.Këto rezultate jo vetëm që forcojnë pozitat e Shqipërisë në sportin e peshëngritjes, por japin një mesazh të qartë për potencialin e jashtëzakonshëm të këtij sportisti dhe të brezit të ri që po rritet me ambicie për të shkëlqyer në nivelet më të larta të garave ndërkombëtare. Kristi Ramadani po shkruan historinë dhe po i dhuron vendit krenari të merituar në sportin e forcës.Materialet e publikuara nga “Diaspora Shqiptare” janë të mbrojtura nga të drejtat e autorit. Rishpërndarja, riprodhimi, modifikimi apo përdorimi i tyre, i pjesshëm ose i plotë, pa lejen e shprehur të redaksisë, është i ndaluar dhe shkel ligjet mbi të drejtat e pronës intelektuale.Shqipëria ka siguruar dy medalje bronzi në Kampionatin Europian për të Rritur që po zhvillohet në Moldavi, falë paraqitjes së shkëlqyer të peshëngritësit të talentuar Kristi Ramadani. Ky është një tjetër sukses i rëndësishëm për sportistin shqiptar, që po konfirmohet si një nga emrat më premtues të brezit të ri në peshëngritje.Me një performancë të fortë dhe plot përkushtim, Ramadani u ngjit në podium, duke valëvitur me krenari flamurin kuqezi në arenën ndërkombëtare. Dy medaljet e bronzta janë një dëshmi e përgatitjes serioze dhe formës së tij të qëndrueshme, vetëm pak muaj pasi ai u shpall nënkampion Europe në Bullgari, ku fitoi dy medalje argjendi.Këto rezultate jo vetëm që forcojnë pozitat e Shqipërisë në sportin e peshëngritjes, por japin një mesazh të qartë për potencialin e jashtëzakonshëm të këtij sportisti dhe të brezit të ri që po rritet me ambicie për të shkëlqyer në nivelet më të larta të garave ndërkombëtare. Kristi Ramadani po shkruan historinë dhe po i dhuron vendit krenari të merituar në sportin e forcës.