Lajmidites.com

Tag: brezi

  • Pse Spanja po i thotë një ‘ jo’ të madhe dietës së saj të përditshme me bukë

    Pse Spanja po i thotë një ‘ jo’ të madhe dietës së saj të përditshme me bukë

    Buka, shoqëruesja e pandashme e çdo vakti spanjoll, po zhduket nga tryezat tona me një shpejtësi alarmante.

    Shifrat janë të zymta. Në fillim të viteve 1960, çdo spanjoll konsumonte 134 kilogramë bukë në vit; sot kjo sasi ka rënë ndjeshëm në 28 kilogramë në vit, një rënie prej 80% që pasqyron shumë më tepër sesa një ndryshim të thjeshtë në dietë .

    Transformimi është, mbi të gjitha, gjeneracional dhe kulturor.

    Siç shpjegon José María Fernández, sekretari i përgjithshëm i Konfederatës Spanjolle të Furrave të Bukës, ekziston një qasje rrënjësisht e ndryshme midis të rinjve dhe të moshuarve: “Brezi im nuk di të hajë pa bukë, brezi i fëmijëve dhe nipërve të mi di të hajë pa bukë”.

    Të rinjtë e kanë zëvendësuar këtë ushqim tradicional me burime të tjera të karbohidrateve, siç janë picat ose makaronat, dhe e lidhin bukën drejtpërdrejt me mbipeshën dhe intolerancën ndaj ushqimeve.

    Ky ndryshim nga modeli dietik mesdhetar ka qenë progresiv, por i pandërprerë. Në dekadën e fundit, kërkesa ka rënë me më shumë se 20%, nga 34.9 kilogramë për frymë në vitin 2015 në 27.82 kilogramë në vitin 2025. Blerja e përditshme e bukës, dikur një ritual, është bërë gjithnjë e më e rrallë.

    Mitet ushqyese dhe industrializimi që shkatërron cilësinë

    Një nga faktorët më me ndikim në këtë rënie është keqkuptimi i vetive të tij ushqyese.

    “Buka është demonizuar nga mantra e gabuar se po shëndosh”, denoncon Silvia Martín e Shoqatës së Industrive të Bukës. Ky besim është bërë aq i përhapur sa 29.2% e spanjollëve ndjekin një dietë pa bukë, ndërsa 24% nuk ​​e konsiderojnë të nevojshme për një dietë të ekuilibruar.

    Realiteti ushqyes është i ndryshëm: përmbajtja e yndyrës së bukës është e ulët, por sektori është përpjekur ta hedhë poshtë këtë mit për dekada të tëra pa shumë sukses. Përveç kësaj, shumë njerëz jo-intolerantë kanë ndaluar gabimisht konsumimin e produkteve të glutenit, duke kontribuar më tej në rënien e tyre.

    Kriza e ka goditur rëndë sektorin tradicional. Katër nga dhjetë furra buke janë mbyllur që nga fillimi i shekullit, viktima të rënies së konsumit dhe problemeve të zëvendësimit brez pas brezi. Buka është bërë 30% më e shtrenjtë në një dekadë dhe tani shitet kryesisht në supermarkete dhe pika karburanti, ku mbizotëron prodhimi industrial.

    Siç denoncoi furra artizanale 3Letras Pan në RTVE, “ajo që ka ndodhur është një produkt i nivelit industrial me një fermentim shumë të shkurtër dhe me shumë maja dhe shije shumë, shumë të zbehta”. Ky rreth vicioz është i qartë: industrializimi gjeneron cilësi më të dobët, e cila nga ana tjetër zvogëlon konsumin, gjë që inkurajon edhe më shumë industrializim.

    A ka të ardhme buka spanjolle?

    Pavarësisht perspektivës së zymtë, po rritet numri i konsumatorëve të vetëdijshëm që po zgjedhin bukë cilësore, integrale ose me maja. Ata që vazhdojnë të konsumojnë bukë po e bëjnë këtë më shpesh dhe me kritere më të mira, gjë që tregon një polarizim të tregut.

    Sektori është i përkushtuar ndaj cilësisë si një mjet për rimëkëmbje. Siç thotë Escarpa, “nëse buka e vërtetë do të prodhohej në të gjitha vendet ku prodhohet buka, konsumi i këtij produkti do të rritej ndjeshëm”. Sfida qëndron në rimëkëmbjen e kulturës së bukës së mirë në një shoqëri që ka ndryshuar rrënjësisht marrëdhënien e saj me ushqimin tradicional.

    Rënia e konsumit të bukës në Spanjë është, shkurt, pasqyrim i një transformimi të thellë shoqëror: ndryshime në modelet e të ngrënit, mite të vazhdueshme ushqyese, stile të reja jetese dhe humbje e kulturës tradicionale gastronomike në kontekstin e modernizimit.

    Buka jo vetëm që po zhduket nga tryezat tona; bashkë me të po zhduket edhe një mënyrë për të kuptuar ushqimin dhe bashkëjetesën që e ka përcaktuar Spanjën për shekuj me radhë.

  • Pse po preken nga kanceri kaq shumë të rinj të brezit të mijëvjeçarit?

    Pse po preken nga kanceri kaq shumë të rinj të brezit të mijëvjeçarit?

    Nëse po e lexon këtë, ka shumë gjasa që edhe ti, si unë, t’i përkasësh brezit të mijëvjeçarit. Nëse po, me siguri ke vënë re gjithnjë e më shumë raste miqsh ose të njohurish që vuajnë nga sëmundje që zakonisht lidhen me moshën e thyer, hipertension, diabet tip 2, apo edhe sëmundjen që të gjithë kemi frikë ta përmendim me emër: kancerin.

    Brezi i mijëvjeçarit, njerëzit e lindur mes viteve 1981 dhe 1995, janë brezi i parë që ka një rrezik më të madh për të zhvilluar tumore sesa prindërit e tyre. Mes viteve 1990 dhe 2019, rastet e kancerit të hershëm tek personat nën 50 vjeç u rritën me 79% në nivel global, ndërsa vdekshmëria me 28%.

    E vërteta është se rreth 80% e kancereve janë “sporadike”, që do të thotë se nuk shkaktohen nga mutacione të trashëguara, por nga faktorë të jashtëm që dëmtojnë ADN-në me kalimin e kohës. Këtu përfshihen ajo që hamë e thithim, si dhe niveli ynë i aktivitetit fizik, pushimi, stresi dhe ekspozimi ndaj substancave të dëmshme.

    Me fjalë të tjera, faktorët që bëjnë diferencën më të madhe janë ata të stilit të jetesës që na rrethojnë çdo ditë, jo gjenetika që trashëgojmë. Dhe e dimë se mënyra e jetesës së prindërve dhe gjyshërve tanë ishte shumë ndryshe nga e jona.

    Ndikimi i dietës në organizëm

    Një nga faktorët kryesorë pas kësaj “epidemie të re” është ushqyerja. Obeziteti në fëmijëri filloi të rritej në mënyrë të frikshme në vitet 1980. Në vitin 2022, më shumë se 390 milionë fëmijë dhe adoleshentë të moshës 5 deri në 19 vjeç ishin mbipeshë, 160 milionë prej tyre ishin obezë, sipas OBSH-së.

    Kjo nuk është vetëm çështje pamjeje: obeziteti lidhet me rezistencë ndaj insulinës, inflamacion kronik në nivel të ulët dhe ndryshime hormonale që rrisin rrezikun për zhvillimin e kancerit kolorektal, të gjirit apo të endometrit.

    Më e rëndësishmja, efektet e obezitetit në fëmijëri nuk zhduken me kalimin e viteve. Sipas Fondacionit për Kancerin e Zorrës së Trashë, një meta-analizë që përfshinte mbi 4.7 milionë persona tregoi se ata me indeks të lartë të masës trupore (BMI) në fëmijëri kanë një rrezik më të madh për kancer kolorektal në moshë madhore: 39% më të lartë tek burrat dhe 19% më të lartë tek gratë, krahasuar me ata që kishin një BMI të shëndetshëm në fëmijëri.

    Ndryshimet në ushqyerje kanë ndikuar gjithashtu në mikrobiotën e zorrëve. Është vërtetuar se dietat e pasura me ushqime ultra të përpunuara ulin diversitetin bakterial dhe rrisin përqindjen e llojeve që prodhojnë substanca pro-inflamatore.

    Kjo ndikon në sëmundje gastrointestinale si sindroma e zorrës së irrituar (IBS) apo SIBO, të cilat duken thuajse endemike mes të lindurve brezit të mijëvjeçarit, pyet një grup tridhjetëvjeçarësh se kush prej tyre ka probleme me stomakun, dhe do shohësh pak duar të ulura.

    Efektet e padukshme të alkoolit

    Fajtori i dytë kryesor është alkooli, pasi shumë takime shoqërore të brezit të mijëvjeçarit zhvillohen përreth një tavoline plot me ushqim dhe pije. Për vite me radhë besohej se një gotë verë mund të ishte “mbrojtëse”, por sot dihet se nuk ekziston asnjë nivel i sigurt i konsumit të alkoolit. Agjencia Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin (IARC) e klasifikon atë si kancerogjen të grupit 1, në të njëjtin nivel me duhanin. Arsyeja është se trupi e shndërron etanolin në acetaldehid, një përbërës që dëmton ADN-në.

    Për më tepër, modelet e konsumit ndryshojnë mes brezave. Ndërsa baby boomer-at (të lindur mes 1946 dhe 1964) pinin më shpesh çdo ditë, brezi i mijëvjeçarit pi më rrallë, por në sasi shumë më të mëdha gjatë rasteve të caktuara, një model që mbart rreziqe serioze. Këtë e konfirmon edhe anketa EDADES 2024 e Ministrisë së Shëndetësisë së Spanjës, e cila analizon nivelet e rrezikut sipas sjelljeve të ndryshme në breza.

    Sikur të mos mjaftonte kjo, një studim i fundit i Environmental Science & Technology gjeti se shumë birra përmbajnë substanca perfluoroalkile (PFAS), të njohura si “kimikatet e përjetshme”, të cilat lidhen me shkallë më të lartë të kancerit të testikujve dhe të veshkave.

    Mungesa e gjumit

    Ne flemë më pak dhe më keq se brezat e mëparshëm. Sondazhet e fundit tregojnë se brezi i mijëvjeçarit dhe gjenerata Z flenë mesatarisht 30–45 minuta më pak në natë sesa baby boomer-at, kryesisht për shkak të ekspozimit ndaj ekraneve dhe rrjeteve sociale gjatë natës. Kjo dritë artificiale ndërhyn në çlirimin e melatoninës, një hormon antioksidant që rregullon ciklin qelizor.

    Mungesa kronike e gjumit jo vetëm që pengon riparimin e ADN-së, por edhe ul efektet mbrojtëse të melatoninës kundër kancerit. Nivelet e ulëta të këtij hormoni janë lidhur me një aftësi më të reduktuar për të parandaluar dëmtimin oksidativ të ADN-së dhe me rritje të përhapjes së qelizave.

    Për më tepër, çrregullimi i ritmeve cirkadiane ndikon në shprehjen e gjeneve që janë thelbësore për riparimin e ADN-së. Kjo bën që mutacionet të grumbullohen me kalimin e kohës, duke rritur rrezikun për zhvillimin e tumoreve.

    Pesha e stresit

    Brezi i mijëvjeçarit është ndoshta brezi me nivelin më të lartë të kortizolit. Kur ky “hormon stresi” mbetet i lartë për periudha të gjata, ai jo vetëm që nxit rezistencë ndaj insulinës dhe hipertension, por edhe dobëson sistemin imunitar.

     

    Kërkimet tregojnë se stresi kronik rrit inflamacionin, pengon trupin të eliminojë qelizat jonormale dhe madje mund të “zgjojë” qelizat kancerogjene që kanë qenë të fjetura. Në fakt, studime në popullatën e gjerë kanë gjetur se njerëzit me nivel më të lartë stresi kanë deri në dyfish më shumë gjasa të vdesin nga kanceri sesa ata që arrijnë ta menaxhojnë më mirë stresin. / The Independent – Syri.net

     

  • Kuvendi nxit 5G-në dhe uljen e kostove të telefonatave, ja rekomandimet që i dërgoi AKEP-it

    Kuvendi nxit 5G-në dhe uljen e kostove të telefonatave, ja rekomandimet që i dërgoi AKEP-it

    Ulje e tarifave të terminimit të thirrjeve dhe më shumë investime në rrjetin 5G. Kuvendi i Shqipërisë i ka rekomanduar Autoritetit të Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP) që duke nisur nga ky vit e në vijim, të zbatojë metodologjinë e vendeve të BE-së për përcaktimin e tarifave të terminimit, pra në rastet kur një abonent i Vodafone telefonon një abonent të One, kompania Vodafone i paguan një tarifë kompanisë One dhe e anasjellta.
    Me zbatimin e metodologjisë së BE, këto tarifa që paguhen midis kompanive celulare do të ulen. Zbutja e kostove të operatorëve pritet të përkthehet gjithashtu në ulje të tarifave për qytetarët.
    Jo shumë kohë më parë, AKEP hodhi për këshillim publik edhe një dokument që parashikonte një reduktim me 57% të tarifave të terminimit të thirrjeve fikse nga 2025 në 2026. Aktualisht, tarifa është 0.7 lekë për minutë, në 2026 pritet të bëhet 0.3 lekë dhe 0.15 lekë për minutë, ndërsa në 2027 do të zbresë në 0.07 lekë për minutë.
    Gjithashtu, Kuvendi i ka kërkuar Autoritetit të Komunikimeve Elektronike dhe Postare që të rrisë përpjekjet për promovimin e investimeve në rrjetet e shpejtësisë së lartë, përfshirë 5G, dhe konkurrencën efektive në treg, duke pasur në vëmendje mbrojtjen e qytetarëve dhe sigurimin e shërbimit universal të komunikimeve elektronike.
    Së fundmi, iu hap rruga zbatimit të rrjetit 5G përmes lirimit të frekuencave të digital dividentit dy (DD2), ku përfshihet brezi i frekuencave nga 694 MHz në 790 MHz. Brezi 700 MHz, teknikisht është brezi më i mirë i frekuencave për ndërtimin e rrjeteve 5G, veçanërisht për shkak se frekuencat e këtij brezi realizojnë mbulim shumë të mirë me një numër të caktuar stacionesh (antenash).
    Edhe për sa i përket cilësisë së shërbimeve në telefoninë celulare, Kuvendi i sugjeron AKEP që të rrisë monitorimin e cilësisë së shërbimit. Në zonat ku mbulimi me sinjal është i dobët, përfshirë akset rrugore të vendit dhe zonat turistike, AKEP duhet t’i kërkojë kompanive celulare që të vendosin stacione provizore ose optimizojnë antenat ekzistuese.

  • Brezi që pa botën të ndryshojë para syve

    Brezi që pa botën të ndryshojë para syve

    Ekziston një brez i cili ka jetuar një prej transformimeve më të mëdha të historisë njerëzore: kalimin nga një botë pa internet në një realitet ku inteligjenca artificiale është pjesë e përditshmërisë sonë. Ky është brezi që ka parë të lindin teknologjitë që sot duken të zakonshme, por dikur ishin shpikje revolucionare.

    Është brezi që mban në kujtesë një botë pa internet. Një botë ku lajmet lexoheshin në gazeta, ku fotot zhvilloheshin në dyqane, dhe ku komunikimi vinte përmes një telefonate nga aparati fiks i shtëpisë. Dhe pastaj, para syve të tij, gjithçka ndryshoi, transmeton ‘bota.al’.

    Më pas erdhën kompjuterët e parë – makina të mëdha, të shtrenjta dhe të ngadalta që hynin në shtëpi si një risi e çuditshme, shpesh më shumë kuriozitet sesa nevojë. Duheshin orë të tëra për një lojë të thjeshtë, dhe një lidhje interneti që zinte linjën e telefonit. Por për ata që e përjetuan, ky ishte hapi i parë drejt një bote që do të bëhej gjithnjë e më digjitale.

    Interneti, fillimisht i panjohur dhe i pakapshëm, shndërroi mënyrën se si mësonim, punonim dhe lidhnim marrëdhënie me të tjerët.

    Më pas erdhën telefonat me kapak, që u bënë simbol i lirisë së re për të komunikuar kudo. Por ky ishte vetëm fillimi. Me daljen e iPhone-it dhe më pas të smartphone-ve, bota u mbërthye pas ekranit të vogël që na sillte gjithçka në duar: kujtime, biseda, libra, harta dhe më vonë, edhe zërin e inteligjencës artificiale.

    Sot, po jetojmë një kapitull të ri: epokën e AI-së. Nga programet që shkruajnë tekste e krijojnë imazhe, te makinat që mësojnë vetë dhe aplikacionet që na njohin më mirë se ne vetë, ndryshimi është aq i madh sa shpesh e marrim të mirëqenë. Për brezin që ka parë gjithë këtë evolucion, ky është një kujtim i gjallë se sa shpejt mund të ndryshojë bota. 

    ObserverKult

    Lexo edhe:

  • Brezi i ri përballë elitës së vjetër dhe protesta që ndryshoi gjithçka, analiza e CNN mbi trazirat në Nepal: Çfarë vjen më pas?

    Brezi i ri përballë elitës së vjetër dhe protesta që ndryshoi gjithçka, analiza e CNN mbi trazirat në Nepal: Çfarë vjen më pas?

    Ajo që filloi si një lëvizje e thjeshtë në rrjetet sociale nga të rinjtë e Nepalit, të njohur si “Gen Z”, kundër jetës luksoze të fëmijëve të politikanëve – “Nepo Kids” – përfundoi si protesta më e dhunshme që vendi ka parë në vite, duke çuar në dorëheqjen e kryeministrit dhe një krizë të thellë politike.

    Qyteti i qetë i Kathmandus u zgjua të mërkurën nën pluhurin e tymit të zi që ngrihej mbi ndërtesat shtetërore të djegura, ndërsa ushtarët patrullonin rrugët bosh për të zbatuar orën policore.
    Pas dy netësh kaosi, parlamenti dhe Gjykata e Lartë u dogjën, protestuesit u përleshën me policinë, dhe dhjetëra mijëra qytetarë zbarkuan në rrugë për të shprehur zemërimin e tyre ndaj një qeverie që ata e konsiderojnë të korruptuar dhe të shkëputur nga realiteti.
    Protestat nisën në fillim të shtatorit, kur të rinjtë reaguan ndaj postimeve të fëmijëve të politikanëve, që shfaqnin çanta luksoze e udhëtime të shtrenjta, ndërsa papunësia rinore ishte mbi 20%, sipas Bankës Botërore.
    Kur qeveria vendosi ndalimin e platformave si Instagram, Facebook dhe WhatsApp, për shumë të rinj kjo ishte “pikë kthese”.
    “Ishte rrjeti ynë i vetëm për të folur, për t’u organizuar dhe për të ndarë realitetin tonë,” – tha për CNN Pramin, një regjisor nga Katmandhu.
    Çfarë nisi si një tubim paqësor në Maitighar Mandala, shumë shpejt u kthye në përleshje të dhunshme me policinë, e cila përdori gaz lotsjellës, ujë me presion dhe plumba të vërtetë ndaj protestuesve.
    Sipas autoriteteve, të paktën 19 persona humbën jetën, shumica prej tyre të rinj.
    Në kulmin e protestave, ndërtesat më të rëndësishme shtetërore – përfshirë Singha Durbar, ku ndodhen zyrat e qeverisë – u vunë në flakë. Protestuesit u ngjitën mbi ndërtesë duke valëvitur flamurin e Nepalit, në skena që i kujtuan shumëkujt lëvizjet studentore në Bangladesh vitin e kaluar.
    “Ata nuk janë thjesht ndërtesa. Janë historia dhe trashëgimia jonë,” – tha Sareesha Shrestha, një pjesëmarrëse në protestë.
    Të martën, Kryeministri KP Sharma Oli dha dorëheqjen, duke e cilësuar situatën si “jashtëzakonisht të rëndë”. Ndërkohë, Ushtria e Nepalit bëri thirrje për vetëpërmbajtje dhe dialog kombëtar, ndërsa presidenti kërkoi nga të rinjtë të ulen në bisedime.
    Por deri të mërkurën, asnjë takim nuk ishte planifikuar midis autoriteteve dhe lëvizjes rinore pa lider të qartë.
    Pavarësisht suksesit të përmbysjes së një lideri, të rinjtë e “Gen Z” që udhëhoqën këtë lëvizje shprehen se nuk janë përgjegjës për dhunën dhe vandalizmin që pasoi, duke akuzuar grupe të infiltruar për shkatërrimet.
    “Ne nuk kërkuam dhunë. Ne kërkojmë përgjegjësi dhe përfaqësim,” – tha Shree Gurung për CNN.
    Shumë të rinj tani kërkojnë udhëheqje të re, përfshirë fytyra të reja nga brezi i tyre në politikë.
    Në një vend ku 33% e PBB-së vjen nga emigracioni dhe remitancat, dhe shumica e të rinjve largohen për të kërkuar jetë më të mirë jashtë, këto protesta janë një sinjal i fortë për elitën politike. Por situata mbetet e brishtë.
    “Ka frikë. WhatsApp-i po shpërthen nga mesazhet. Të rinjtë që protestuan në mënyrë paqësore kanë frikë se do të përndiqen,” – tha një studente juridiku për CNN.
    Nga filtrat në Instagram te ballë për ballë me forcat e armatosura në rrugët e Katmandus – Gen Z i Nepalit ka treguar se është i gatshëm të sfidojë sistemin. Por sfida më e madhe sapo ka filluar: Si ta ndërtojnë një të ardhme ndryshe pa e shkatërruar trashëgiminë që duan ta shpëtojnë.

    Top Channel

  • Dikur ishim fëmijë më të varfër, me rroba të arnuara – por kishim dashuri

    Dikur ishim fëmijë më të varfër, me rroba të arnuara – por kishim dashuri

    Nga Bardhyl Berberi

    Dikur nën rrobat të arnuara dhe sandalet e këpucë gjithë pluhur, ku në pjesën më të madhe te kohës i mbanim nën sqetull, pasi na kishin thënë se këto do kishim për një vit të tërë…

    Bridhnim të lumtur rrugëve e shesheve për të luajtur: Laheshim në lumë, në det apo liqen. Ashtu të lumtur, ku me barkun bosh e ku një copë bukë me sheqer e dy pika vaj sipër apo një kore buke me gjizë. Luanim shumë me një top llastiku, gëzonim shumë, mësonim shumë në shkollë… Por pa ditur e padashur se një ditë do rriteshim dhe do ndjenim keqardhje për fëmijërinë e këtij brezit të sotëm.

    Sa keq më vjen që ju s’ia dini vlerën të ecurit zbathur në tokën e nxehtë, s’ia dini vlerën atyre atleteve prej lecke të prodhuara nga ‘NISH Goma’ në Durrës që t’i blenin prindrit dhe ti më shumë i mbaje nën sqetull se sa veshur në  këmbë se mos të prisheshin dhe s’kishe me çfarë të shkoje në shkollë. Ju nuk ja u dini vlerën atyre petullave me pak lyrë që, të shijonin deri në palcë.

    Ju jeni brezi i ‘Hamburger’ dhe ‘Coca Colës’, i pijeve energjike, i rrobave firmato të blera nëpër butiqet më të shtrenjta të Europës apo tek ‘Gabi’, ndërkohë që një shtresë tjetër i ka prindërit papunë apo me ndihmë sociale…  Sa keq që ju s’ia dini vlerën fëmijërisë e ky është krimi me i madh që ju kanë bërë prindërit.

    Atëherë, në fëmijërinë tonë, ishte tepër e vështirë të gjeje një fëmijë analfabet, ose pashkollë, ndërsa sot gjen sa të duash si në fshat dhe në qytet… Është një ushtri lypsash apo ata që mbledhin kanaçe nëpër kontenierë dhe kanë mbetur pa shkollë, nuk dinë të shkruajnë dhe të lexojnë… E pra ky është një krim i madh që ka një kosto për të ardhmen e kombit tonë.

    Gëzuar një Vit të Ri të mbarë edhe për ju, fëmijët e babit të pasur, ku mami dhe babi paguajnë para deri nëpër universitete dhe kur ju nuk jeni në gjendje të kaloni t’iu blejnë një diplomë. Një takëm nga ju jeni inferiorë, lexoni me rrokje dhe kur shkruani bëni një shkronjë shtypi dhe një shkronjë dore. Habiteni dhe mendoheni pse nuk jeni të ditur:

    – Po ju nuk lexoni një libër, nuk shikoni një film edukativ, kur të merr babi dhe mami në një shfaqje operistike juve ju zë gjumi dhe filloni dhe gërhisni.

    – Ju sot keni plot salltanete, por s’keni atë që kishte brezi ynë dhe s’do i iki kurrë: shpirti i fëmijërisë, shoqëria e ngushtë, dashurinë për gjërat e vogla, por që ne kënaqeshim aq shumë.

    – Gëzuar, o brezi i Iphonave e Smartphoneve, brezi i veturave tuaja luksoze të babit e diamanteve të mamit. Edhe ju që bëni pushimet në Karaibe dhe Majorka, Maldive…

    – Gëzuar dhe ju o fëmijë, që keni prindërit bosa dhe me pushtet e thoni me plot gojën: Kemi kaq e aq vila, prona, llogari bankare dhe vetura luksoze, por keni shpirtin bosh. Ne atëherë kënaqeshim me përrallat e gjyshit dhe të gjyshes, ndërsa një pjesë nga ju e harxhon kohën bosh në internet duke u argëtuar me lodra pabukë.

    – Ju nuk i afroheni kurrë fëmijërisë sonë të sinqertë. Ne kishim një dashuri të pakufishme për shokun dhe shoqen, motrat e vëllezrit. Në këtë kohën e demokracisë që ju që jeni rritur me motrat e vëllezërit takoheni vetëm në derën e gjykatave ku ndahen pronat, zireni me njëri-tjetrin dhe bëheni si thelë për në tenxhere…

    – Një pjesë nga ju janë si një gramafon i prishur që orë e çast presin vetëm lëvdata boshe të pamerituara. Arti, letërsia, të ëmblat të hidhurat, eksperienca e jetës… të gjitha janë nëpër libra. Ju nuk lexoni asnjë libër, ju jeni katastrofë e vetes dhe fatkeqësia e të tjerëve. Prindërit tuaj kanë shumë para, por diçka thelbësore do t’iu mungojë gjatë gjithë jetës, do të ngeleni kokë bosh se sado para që të keni…

    – Paratë e xhepit prishen një ditë, ndërsa paratë e mendjes që fitohen vazhdimisht me dituri ato ngelen për të gjithë jetën.

    – Gëzuar, ju fëmijët e vërtetë, ku mes stërmundimeve të prindërve bëni një jetë normale. Gëzuar ju jetimë, që loti nuk iu pushon asnjë ditë, kur shikoni maskaradën e këtyre të sipërpërmendurve. Gëzuar o prindër që nuk iu ka humbur ende shpirti i fëmijës. Gëzuar çdo fëmije në këtë vend. Buzëqeshjet kurrë mos ua heqtë njeri, e zoti ju mbështeste aty ku pushtat duan t’iu rrëmbejnë ëndrrat.

    E gjithë jeta, qoftë e brezit të ri, është forca dhe fuqia e një vendi. Ne vërtetë ishim të varfër, por ishim më të ditur se një pjesë nga ju që babi dhe mami ju blen gjithçka, madje edhe deftesën apo diplomën e shkollës, por nuk iu blen dot diturinë e vërtetë.

    Edhe një herë, gëzuar!

    P.S.: Shkruar kohë më parë

    ObserverKult

    Lexo edhe:

    LUAN RAMA: LE TA LEXOJMË SENEKËN PËR TË MËSUAR DIÇKA PËR VETEN DHE BOTËN NJERËZORE!

  • Diplomohen magjistratët e rinj, Sadushi: Brezi që duhet të vendosë themelet e kulturës së re gjyqësore

    Diplomohen magjistratët e rinj, Sadushi: Brezi që duhet të vendosë themelet e kulturës së re gjyqësore

    Me rastin e diplomimit të brezit të ri të magjistratëve, u zhvillua sot Konferenca Kombëtare me temë: “Dimensioni i integritetit në funksionin e magjistratit. Angazhimi ndaj drejtësisë”.
    Kryetari i Gjykatës së Lartë dhe Kryetar i Këshillit Drejtues të Shkollës së Magjistraturës, Sokol Sadushi, theksoi në fjalën e tij duke iu drejtuar magjistratëve tha se “nuk jeni formuar thjesht si zbatues të ligjit, por si magjistratë që pritet të tregoni integritet, ndjeshmëri shoqërore dhe aftësi për të analizuar e vendosur drejt, edhe në kushtet më të vështira”.
    “Shoqëria shqiptare është ende në kërkim të një drejtësie të besueshme, dhe ju jeni brezi që duhet të vendosë themelet e një kulture të re gjyqësore. Ky është një privilegj i madh, por edhe një barrë e rëndë. Shpresojmë dhe besojmë se do ta përmbushni me dinjitet këtë mision”, tha Sadushi.
    “Sot festoni arritjen tuaj. Nesër nis për ju misioni më fisnik dhe më i vështirë që një profesionist i drejtësisë mund të ketë: t’i shërbeni ligjit me ndërgjegje, qytetarëve me dinjitet dhe të vërtetës me guxim”, u shpreh Sadushi.
    Gjatë panelit të dytë të Konferencës, Sadushi prezantoi temën: “Integriteti Gjyqësor përballë tundimit të konformizmit: Reflektime mbi guximin moral të magjistratit”.
    Sadushi nënvizoi “rëndësinë që ka forca e karakterit në ruajtjen e pavarësisë së gjyqtarit dhe aftësia për të vepruar me ndershmëri edhe përballë presioneve apo rrethanave sfiduese”.
    Kreu i Gjykatës së Lartë kishte edhe një mesazh për brezin e ri.
    “Të jesh i drejtë, është më e rëndësishme sesa të jesh i përsosur”, theksoi Sadushi.

  • FOTO – “Traditë bujqësore të trashëguar brez pas brezi”, ministrja e Bujqësisë promovon fermerin shkodran

    FOTO – “Traditë bujqësore të trashëguar brez pas brezi”, ministrja e Bujqësisë promovon fermerin shkodran

    Fasli Bajrami, me mbi 35 vite përvojë në kultivimin e perimeve, vazhdon një traditë bujqësore të trashëguar brez pas brezi nga familja e tij. Sot, ai administron me përkushtim 7 dynym sera, ku prodhon një shumëllojshmëri prodhimesh të freskëta dhe cilësore Made in Albania si sallatë, domate, kastravec, patëllxhan, speca, shalqi dhe luleshtrydhe.
    Ferma funksionon si një biznes familjar, ku të gjithë anëtarët e familjes kontribuojnë në mënyrë aktive, duke siguruar të ardhura të qëndrueshme dhe duke dhënë një shtysë të rëndësishme për ekonominë lokale.
    Mbështetja nga Skema Kombëtare ka qenë një shtysë e vazhdueshme për të çuar përpara këtë angazhim.
    Përmes Skemës Kombëtare të Investimeve, me 50% grant dhe mbështetjes nga Kredia e Butë të kombinuar me Garancinë Sovrane, çdo fermer mund të përfitojë financim me normë interesi vetëm 2% dhe mbulim kolateral deri në 70%. /Publikuar në Facebook nga ministrja e Bujqësisë, Anila DENAJ/

    Shënim: Disa imazhe gjenden nga interneti, që konsiderohen të jenë në domenin publik. Nëse dikush pretendon pronësinë, ne do të citojmë autorin, ose, sipas kërkesës, do të heqim menjëherë imazhin! Bashkohu me kanalin e SHKODRAWEB në Whatsapp, mjafton të klikoni Kontaktoni për lajmet më të fundit direkt në celularin tënd.
    Ju mirëpresim!

  • “Shqipëria duhet të jetë në BE”, Linda Rama: Gjithçka që po ndodh sot, po lë gjurmë në brezat e rinj

    “Shqipëria duhet të jetë në BE”, Linda Rama: Gjithçka që po ndodh sot, po lë gjurmë në brezat e rinj

    Avokatja për të drejtat e njeriut dhe bashkëshortja e kryeministrit Edi Rama, Linda Rama u ndal edhe te integrimi evropian i vendit. Duke u kthyer pas në kohën e komunizmit, ajo tha se brezi i tyre arriti që të fitonte kohën që humbën prindërit dhe të shkonin drejt një sistemi tjetër me shumë mundësi.
    Rama tha se përveç ekonomisë, nga komunizmi mbeti edhe një traumë për të cilën thotë se nuk u bë shumë. Sipas saj, këtë gjë nuk duhet ta lejojnë të ndodhë me brezat e rinj, pasi çdo gjë që po ndodh në botë, po lë gjurmë te ta. Duke komentuar fjalën e presidentit francez Emmanuel Macron, Linda tha se Shqipëria duhet të jetë në BE, dhe se ndihet e lumtur që është rritur niveli i besimit ndaj vendit.
    “Në 35 vjet jemi ne brezat e rinj të asaj kohe që ishim në gjendje të fitonim kohën e humbur nga prindërit tanë dhe të prindërve të tyre, për shkak të mundësive që patëm për të dalë nga komunizmi dhe shkuar në një sistem tjetër me mundësi. Jam e lumtur që Macron bie dakord të zgjerimit të BE shëe që ai është mbështetës i anëtarësimit. E drejtë se Shqipëria duhet të jetë në Evropë, ia kemi dalë të krijojmë këtë nivel besimi. Ka qenë brezi ynë që e ka bërë këtë gjë. Por nuk ishte vetëm ekonomia që na shqetësonte por edhe trauma e vjetër e imponuar nga komunizmi. Në këtë drejtim ndoshta nuk patëm fokus për të bërë shumë dhe kjo shërben për botën se gjithçka që ndodh sot, po lë gjurmë për brezat e rinj. Sapo brezi ynë të përfundojë rrugëtimin drejt BE, duhet që fëmijët të shfrytëzojnë mundësitë për të ecur më tej në një botë globale”, u shpreh Rama.
    Sipas saj, ambasadorët më të mirë të vendit janë pikërisht shqiptarët që kanë arritur sukses nëpër botë.
    “Nëse kemi qenë në gjendje të ecim kaq shpejt në këtë rrugë zhvillimi. Ambasadorët më të mirë të Shqipërisë janë shqiptarët që ia kanë dalë me sukses në çdo fushë në botë. Ne jemi të lumtur që ata të kthehen, por kanë bërë maksimumin kudo që gjenden. Duam që edhe të huajt të vijnë këtu, u ndjeva e lumtur kur dëgjova Edin që tha me humor që edhe francezët duan të rrijnë e të punojnë. Ky është realiteti dhe të tjerë nga vende të tjera po e gjejnë Shqipërinë gjimmonë e më shumë tërheqëse”, tha ajo.
    Më tej, Linda Rama përmendi si ‘problem’ faktin se brezi i tyre s’e ka aftësinë për t’i njohur të rinjtë për mënyrën si janë.
    “Mendoj se ende nuk jemi të aftë ta njohim rininë në mënyrën se si është, është problemi ynë. Nëse sheh mediat, skenat publike janë përplot njerëz të moshës së mesme apo më të madhe por jo shumë të rinj. Sepse mendojmë që i njohim por në fakt nuk i njohim, ata kanë një fuqi që ne s’e kemi, vjen për shkak të kohës që jetojnë dhe investimeve të jashtëzakonshme që prindërit dhe shoqëria kanë bërë të ecin përpara për arsimimin dhe mësuar në një botë që është e hapur për ta”, u shpreh Linda Rama.

  • Gjergj Luca: Le të hyjmë bashkë në histori si brezi që i hapëm dyert Evropës

    Gjergj Luca: Le të hyjmë bashkë në histori si brezi që i hapëm dyert Evropës

    Sot, sipërmarrësi i njohur Gjergj Luca, jo në cilësinë e një politikani, por si një qytetar i ndershëm dhe i përkushtuar ndaj të ardhmes së vendit, ka ndarë me ndjekësit e tij një mesazh të ngrohtë dhe të fuqishëm. Një thirrje që buron nga përvoja, ndërgjegjja dhe dashuria për Shqipërinë.

    “Unë kam vetëm një votë në dorë, por kam miliona fjalë për të thënë: ky vend e meriton integrimin. Le të hyjmë bashkë në histori si brezat që i hapën dyert e atdheut dhe e çuan në shtëpinë evropiane, aty ku i takon me dinjitet dhe me të drejtë. Votoni për fëmijët tuaj!” – shprehet Luca në videomesazhin e tij, i cili është bërë një apel prekës për ndërgjegjësim qytetar dhe pjesëmarrje aktive në zgjedhjet e 11 majit.
    Në këto orë të fundit të fushatës, ai ka rikthyer edhe një herë moton e tij qytetare që ka gjetur jehonë të gjerë:“Besoni atë që shihni! Besoni atë që prekni! Besoni atë që ju emocionon! Pra, besoni të vërtetën!”
    E vërteta, sipas Lucës, është ajo që na bashkon, ajo që duhet ta udhëheqë rrugëtimin tonë drejt së ardhmes, drejt Evropës. “Për të çuar këtë vend në Evropë, inshalla këto zgjedhje do të jenë një triumf, një kthesë historike për Shqipërinë dhe për të gjithë ne”, vijon ai me bindje.
    Duke iu drejtuar si miqve në rrjetet sociale, ashtu edhe atyre që raportojnë në portale, Luca e mbyll mesazhin me një dëshmi të sinqertë dhe të patjetërsueshme:“Unë e dua Shqipërinë në Evropë për fëmijët e mi. Dua që, kur të vijë dita të largohem nga kjo botë, të shkoj me mendimin se isha pjesë e atij brezi që bëri gjënë e duhur. Brezi që mund të mburret se realizoi ëndrrën dhe aspiratën shekullore të këtij kombi.”
    AV