Tag: banesave

  • Për kë po ndërtohet? Gjysma e banesave në Durrës dhe Vlorë janë bosh

    Për kë po ndërtohet? Gjysma e banesave në Durrës dhe Vlorë janë bosh

     

    Durrësi dhe Vlora janë dy nga qarqet më të rëndësishme të vendit dhe janë shëmbëlltyra se si është zhvilluar Shqipëria gjatë tranzicionit. Për forcat politike që e kanë qeverisur vendin ato konsiderohen histori suksesi.

    Por, pavarësisht dëshirës së pushtetit për të na ofruar këtë pamje, të dhënat e censit të vitit 2023, tregojnë një realitet tjetër, ku gati gjysma banesave të këtyre dy qarqeve janë bosh.

    Ky fakt ngre pikëpyetje të mëdha mbi modelin e zhvillimit ekonomik të këtyre dy qendrave të rëndësishme në të cilat është investuar ndjeshëm në ndërtim. Por të dhënat tregojnë se pjesa më e madhe e objekteve të reja janë pa rezidentë.

    Vetëm 7% e banorëve të qarkut Durrës dhe 2% e banorëve të Vlorës jetojnë në banesa të ndërtuara mes viteve 2016-2023.

    Durrës, një në dy banesa bosh.

    Qarku i Durrësit, i dyti më i rëndësishëm në vend, përfshin bashkitë Durrës, Shijak dhe Krujë dhe numëron 226,863 banorë, me një rënie prej 36,848 banorësh (14%), krahasuar me censin e viti 2011.

    Në letër, është një zonë dinamike me portin më të madh të vendit, afërsi me Tiranën dhe një vijë bregdetare që tërheq investime e turizëm.

    Por tabloja nuk është kaq optimiste. Sipas censit të vitit 2023 në qarkun e Durrësit ka 117,303 banesa, nga të cilat 51,127 (43,6%) janë bosh, ndërsa 66,176 janë të banuara.

    Situata bëhet më dramatike kur ndarja e banesave bosh bëhet në nivel bashkish.

    Bashkia Durrës, përfshin pjesën dërrmuese të njësive bosh. Gjithsej ajo ka 91,378 njësi banimi, nga të cilat 46,7938 (51.2%) janë të banuara ndërsa 44,595 (48.8%) jo. Kjo tregon se thuajse gjysma e banesave është bosh.

    Në Shijak dhe Krujë, ku presioni nga turizmi dhe ndërtimi janë ndjerë më pak, shifrat janë më të ulëta, me përqindje boshatisjeje respektivisht 32.5% dhe 21.3%.

    Ndërsa popullsia e Shqipërisë ulet, si rezultat i emigrimit masiv dhe faktit që Tirana është ajo që tërheq edhe ato pak banorë nga lëvizjet e brendshme demografike, Durrësi është kthyer në ‘depo betoni’ për apartamente që presin pushuesit e verës, emigrantët me kursime, apo investitorë dhe spekulantë të fokusuar në tregun e pronave të paluajtshme.

    Por jo për njerëzit që jetojnë dhe duan të jetojnë aty përditë.

    Në qarkun e Durrësit nga viti 2013 deri në vitin 2024 janë shtuar 779,000 m2 ndërtim i destinuar vetëm për banim.

    Vlora më keq së Durrës

    Vlora është qarku ku fenomeni i banesave bosh është më i theksuar. Në letër Vlora është histori suksesi, me investime strategjike, turizëm në rritje dhe zhvillim të shpejtë të bregdetit.

    Sipas censit te vitit 2023, popullsia e qarkut Vlorë ka rënë me 28,959 (17%) nga viti 2011.

    Në total qarku ka 109,375 banesa me destinacion banimin, nga këto, 52,296 janë të banuara (47.8%), ndërsa 57,079 (52.2%) jo. Më shumë se gjysma e shtëpive në qarkun e Vlorës janë bosh.

    Në bashkinë Vlorë, e cila përfshin vetë qytetin dhe zonat përreth, nga 63,428 banesa në total, 33,561 janë bosh (53%), ndërsa 29,867(47%) janë të banuara.

    Në Sarandë, një tjetër model i zhvillimit të turizmit shqiptar, fenomeni është edhe më i theksuar, nga 20,790 banesa, 12,919 janë bosh, dhe vetëm 7,871 kanë njerëz brenda.

    Në përqindje, kjo do të thotë 62% banesa bosh dhe vetëm 38% të banuara.

    Himara, një tjetër destinacion turistik i ngjashëm, ka 7,292 banesa, nga të cilat 4,173 janë bosh (57%) dhe 3,119 (43%) të banuara.

    Në Delvinë, Konispol dhe Finiq, zona që nuk kanë ndjerë të njëjtin presion për ndërtime dhe turizëm, vetëm afërsisht 1 në 3 apartamente është bosh.

    Selenica bën përjashtim në qarkun Vlorë me nivelin e lartë të banesave bosh ndonëse jo një zonë turistike.

    Për urbanisten Doriana Musai ndërtimi është shndërruar në model ekonomik për të mbajtur gjallë ‘statistikat e zhvillimit’.

    ‘Qeveria shpall sukseset me fjalë si ‘turizëm’, ‘investime strategjike’ dhe ‘modernizim’, por në realitet po krijon qytete fantazmë, ku gjysma e dritareve nuk ndizen kurrë,’ thotë Musai.

    93-98% e banorëve të Vlorës dhe Durrësit banojnë në ndërtesa të para vitit 2016

    Censi i dy viteve më parë, përveç numrit të banesave bosh dhe të banuara, tregon edhe vjetërsinë e ndërtesave ku jetojnë banorët e dy qarqeve.

    Por këtë të dhënë Instituti i Statistikave e ka publikuar vetëm në rang qarku, në këtë fazë mungojnë të dhënat në nivel bashkie dhe njësie administrative.

    Ne i kërkuam INSTAT të na i vinte në dispozicion këto të dhëna, por pas disa komunikimeve me përfaqësues të këtij institucioni dhe të Komisionerit për të Drejtën e Informimit, na u tha se këto të dhëna ishin duke u përpunuar dhe në momentin që ky proces do të ketë përfunduar do të na vihen në dispozicion.

    Megjithatë mbi aq sa është publike kemi mundur të ndërtojmë një ide se ku jetojnë banorët e qarkut të Durrës.

    Nga totali prej 66,176 njësi të banuara në Durrës në nivel prefekture grafiku i mëposhtëm na tregon ku banojnë qytetarët e qarkut të grupuar sipas vitit të ndërtimit të banesës.

    Më shumë se gjysma e njësive të banuara në Durrës (57%) janë ndërtuar para viteve 2000.

    Banesat e ndërtuara në vitet 2001-2010 zënë 30% të totalit të banesave të banuara, ato të ndërtuara pas vitit 2010 zënë 14% të totalit të banesave të banuara.

    Më shumë se gjysma e banorëve rezident të qarkut jetojnë në banesa të ndërtuara gjatë komunizmit apo vitet e para të demokracisë dhe jo ato të valës ndërtimore post 2000.

    Ndërsa, në Vlorë totali prej 52,296 njësive të banuara është i ndarë sipas grafikut të mposhtëm.

    Në këtë qark fakti që shumica e banorëve rezident jetojnë në banesa të vjetra bëhet dhe me evident, duke nxjerrë në pah që janë banesat e post 2000 kanë tendencë të jenë bosh.

    Dy në tre njësi të banuara, janë ndërtuar para viteve 2000.

    Banesat e ndërtuara në vitet 2001-2010 zënë 23% të totalit të banesave te jetuara. Ndërsa banesat e ndërtuara pas vitit 2010 zënë vetëm 8% të totalit të Banesave të banuara.

    Dy të tretat e banorëve rezident të qarkut jetojnë në banesa të ndërtuara gjatë komunizmit apo vitet e para të demokracisë dhe jo ato të valës ndërtimore post 2000.

    Në qarkun Vlorë nga 2013 deri në 2024 janë miratuar 722,000 m2 ndërtim me destinacion banimin. Vlen të përmendet që vetëm në 2014 janë dhënë 266,000 m2 ndërtim për banim.

    Njësitë e reja të banimit pas 2016 zënë një përqindje shumë të vogël në totalin e shtëpive të banuara, në Durrës 7% dhe në Vlorë 2% . Pra, ndërtesat e reja nuk po zëvendësojnë të vjetrat, por shtohen mbi to.

    Kërkuam nga INSTAT edhe të dhëna mbi njësitë e banimit që janë bosh në këto dy qarqe, ku të përcaktonte se në cilat njësi administrative dhe cilës periudhë të ndërtimit i përkasin njësitë e banimit bosh, edhe këtë informacion nuk arritëm ta marrim me argumentin e njëjtë se të dhënat janë duke u përpunuar.

    Industria e ndërtimit për urbanisten Doriana Musai është shumë e ekspozuar ndaj dy fenomeneve spekulimi dhe pastrim parash dhe investimet në pasuri të paluajtshme janë kthyer në strehim për kapitalin e pasigurt, përfshirë korrupsionin dhe krimin financiar.

    ‘Në mungesë të tregjeve të tjera të sigurta, betoni është bërë ‘banka’ më e sigurt për kursimet, shpesh me burim të dyshimtë. SPAK na konfirmon ne shumë raste këtë skemë të ngritur,’ thotë Musai.

    Krahasimi i Durrësit dhe Vlorës me Selaniku

    Në këto dy qarqe po ndodh një fenomen i çuditshëm, popullsia nga censi në cens është ulur, banesat bosh janë rritur, por gjithashtu metrat e ndërtimit me destinacion banimin janë shtuar.

    Sipas një studimi të kryer nga tre pedagogë (Azmi Stringa, Manjola Naco dhe Alban Korbi), thuhet se pjesa e njësive të pabanuara u rrit dhe së bashku me to u rrit edhe çmimi i pasurive të paluajtshme.

    Sipas Bankës së Shqipërisë, çmimet e apartamenteve u rritën me afërsisht 44% në vitin 2024.

    Faktorë të shumtë po kontribuojnë në këtë rritje janë zgjerimi i turizmit dhe kërkesa për qira ditore (afatshkurtra si Airbnb), blerja spekulative e shtëpive dhe një pjesë në rritje e blerjeve nga blerësit e huaj, e vlerësuar në 20% të transaksioneve në vitin 2024.

    ‘Ky bashkim i mungesës së alternativave të tjera të investimit, profilit të rrezikut të vendit (pasiguria në të bërit biznes nxit investimet në pasuri të paluajtshme), investimeve spekulative, kërkesës së jashtme nga turizmi, korrupsioni dhe krimi financiar po prodhon një rezultat paradoksal, ndërsa popullsia e Shqipërisë është në rënie, numri i shtëpive të zbrazëta vazhdon të rritet dhe çmimet përshkallëzohen përtej mundësive të qytetarëve mesatarë’ thuhet në studim

    Studimi bën një krahasim me një qendër të rëndësishme të turizmit në Greqi, siç është Selaniku dhe kjo zonë është dukshëm më mirë se Durrësi dhe Vlora. Sipas mediave greke, një në tre shtëpi në rajonin e Maqedonisë Qendrore është bosh, pra rreth 33%.

    Ndërsa Durrësi dhe Vlorë janë rreth 50% me trend rritjen e kësaj shifre për shkak se projekti ‘Durrës Yacht Marina’, dhe ‘Vlora Marina’ do të sjellin në treg mijëra apartamente të tjera.

    Doriana Musai thotë se po ndërtohet një ekonomi e iluzioneve, ku ‘zhvillimi’ nuk matet me rritjen e cilësisë së jetës së njerëzve, por me numrin e lejeve të ndërtimit dhe m² të betonit të shitur.

    ‘Në këtë kuptim, Durrësi dhe Vlora po bëhen viktima të suksesit të rremë, duke u shndërruar në qytete turistike për disa, por të pabanuara për shumicën’, përmbyll Musai./ Citizens

  • Banka e Greqisë: Problemi i strehimit po përkeqësohet

    Banka e Greqisë: Problemi i strehimit po përkeqësohet

    Çmimet e banesave nuk po tregojnë shenja ngadalësimi pasi furnizimi nuk arrin të përmbushë kërkesënProblemi i strehimit në Greqi po përkeqësohet ndjeshëm, vlerëson Banka e Greqisë në raportin e saj të fundit për stabilitetin financiar, duke theksuar se kostot e strehimit si përqindje e të ardhurave të disponueshme arritën në 35.5% në vitin 2024.Kjo lidhet me rritjen e çmimeve të banesave dhe qirave, të kombinuara me barrën fiskale mbi pasuritë e paluajtshme dhe kostot më të larta të mirëmbajtjes.Banka e Greqisë flet për “fillimin e një grumbullimi të rreziqeve sistemike ciklike” për ekonominë, pa ngritur megjithatë shqetësime serioze për stabilitetin financiar, veçanërisht duke pasur parasysh nivelin ende të ulët të kredive për banesa.Sipas të dhënave përkatëse, disbursimet e kredive hipotekore arritën në 819 milionë euro në gjysmën e parë të këtij viti, duke shënuar një rritje prej 38% krahasuar me një vit më parë, kur shifra përkatëse ishte 593 milionë euro.Një përqindje e konsiderueshme e kërkesës vendase lidhet me blerjet pa ndërmjetësimin e bankave, pra pa huamarrje bankare. Megjithatë, pavarësisht kësaj rritjeje, disbursimet e reja të kredive për banesa, edhe me kontributin e programit “Shtëpia Ime II”, mbeten shumë të ulëta në krahasim me periudhën para krizës financiare.Kjo ndodh megjithëse që nga 1 janari 2025 kriteret e kreditimit janë zbutur, duke lejuar financim deri në 90% të vlerës së pasurisë për banesën e parë (dhe deri në 80% për banesat e tjera).Sipas Bankës së Greqisë, prirja e çmimeve në tregun e banesave në vend ende nuk tregon shenja ngadalësimi dhe pritet të vazhdojë të rritet edhe në periudhën në vijim, për sa kohë që kërkesa nga tregu vendas dhe ajo e huaj mbetet e fortë, ndërkohë që oferta e banesave të disponueshme mbetet e kufizuar.Sa i përket ofertës, banka qendrore thekson se “niveli i ulët i ofertës në raport me kërkesën është pasojë e shfrytëzimit investues të banesave, tërheqjes nga tregu të pasurive që mbulojnë kreditë me probleme dhe që priten të dalin në ankand, si dhe reduktimit të ndjeshëm të ndërtimit të banesave të reja gjatë periudhës 2010–2020, çka nuk ka lejuar plotësimin normal të stokut të banesave.” Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.

  • Ekonomia e betonit/ Qeveria pranon zyrtarisht se Shqipëria ka 27.5 milionë m2 banesa të pabanuara

    Ekonomia e betonit/ Qeveria pranon zyrtarisht se Shqipëria ka 27.5 milionë m2 banesa të pabanuara

    Në kulmin e debatit që ka hapur zgjerimi i pandalshëm i sektorit të ndërtimit, qeveria ka pranuar zyrtarisht se Shqipëria ka aktualisht 27.5 milionë metër katrorë ndërtesa të pabanuara. Të dhënat janë bërë publike në Planin Kombëtar për Rinovimin e Ndërtesave. Dokumenti është hartuar nga studioja austriake Kommunalkredit Public Consulting GmbH, për llogari të Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë.
    “Në vitin 2023, numri i përgjithshëm i ndërtesave rezidenciale është llogaritur të jetë 632,936, me një sipërfaqe totale prej rreth 83.52 milion m², nga të cilat 56.06 milion m² janë të banuara/zëna,” thuhet në dokumentin shoqërues të projektligjit për rinovimin e stokut të ndërtesave.

    Plani Kombetar per Rinovimin e Banesave
    Më poshte dokumenti detajon me tabela kategoritë e ndërtesave të pabanuara. Sipas tyre, pjesa më e madhe rreth 14 milionë metër katrorë janë shtëpi të veçuara. Këto mund të jenë banesat e fshatit, të cilat kanë mbetur bosh si pasojë e zhvendosjes së popullsisë në qendrat urbane, por edhe shpopullimit masiv të vendit.
    Por përveç banesave të veçuara, Shqipëria ka një stok të madh banesash të pabanuara edhe në katgorinë e ndërtesave me shumë apartamente. Sipas të dhënave të dokumentit, aktualisht janë 9.63 milionë metra katrorë të pabanuara në kategorinë e ndërtesave me shumë apartamente. Pjesa dërrmuese e tyre janë pallate.

    Ndertesat e pabanuara sipas llojit
    Shqipëria ka përjetuar vitet e fundit një zgjerim masiv të sektorit të ndërtimeve rezidenciale. Lejet në seri për kulla të larta dhe komplekset rezidenciale në qendrat urbane, por edhe ato në zonat bregdetare kanë shtuar me ritme agresive stokun e ndërtimeve në vend. Por me milionat e metrave katrorë të banesave që janë bosh, kjo situatë ngre pikëpyetjen se çfarë po orienton ekonominë shqiptare drejt betonit.
    Sigurisht që një pjesë e ndërtimeve i përgjigjen kërkesës së qytetarëve, që kërkojnë të zhvendosen drejt banesave të reja më moderne, apo dhe me sipërfaqe më të mëdha. Por pavarësisht kësaj, shifrat tregojnë se Shqipëria ka një mospërputhje të madhe mes kërkesës për ndërtime rezidenciale dhe ofertës agresive në ndërtim.
    Kjo pasi sipërfaqja e banesave bosh aktualisht është sa 31 për qind e totalit të stokut të sipërfaqes së ndërtuar rezidenciale. Me pak fjalë, një në tre apartamente apo shtëpi janë aktualisht të pabanuara. Dhe kjo shifër është ndër më të lartat në Europë duke e kthyer Shqipërinë në një vend me fshatra dhe qytete fantazmë.

  • Ekonomia e betonit/ Qeveria pranon se Shqipëria ka 27.5 milionë m2 apartamente të pabanuara

    Ekonomia e betonit/ Qeveria pranon se Shqipëria ka 27.5 milionë m2 apartamente të pabanuara

    Në kulmin e debatit që ka hapur zgjerimi i pandalshëm i sektorit të ndërtimit, qeveria ka pranuar zyrtarisht se Shqipëria ka aktualisht 27.5 milionë metër katrorë ndërtesa të pabanuara. Të dhënat janë bërë publike në Planin Kombëtar për Rinovimin e Ndërtesave. Dokumenti është hartuar nga studioja austriake Kommunalkredit Public Consulting GmbH, për llogari të Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë.
    “Në vitin 2023, numri i përgjithshëm i ndërtesave rezidenciale është llogaritur të jetë 632,936, me një sipërfaqe totale prej rreth 83.52 milion m², nga të cilat 56.06 milion m² janë të banuara/zëna,” thuhet në dokumentin shoqërues të projektligjit për rinovimin e stokut të ndërtesave.

    Plani Kombetar per Rinovimin e Banesave
    Më poshte dokumenti detajon me tabela kategoritë e ndërtesave të pabanuara. Sipas tyre, pjesa më e madhe rreth 14 milionë metër katrorë janë shtëpi të veçuara. Këto mund të jenë banesat e fshatit, të cilat kanë mbetur bosh si pasojë e zhvendosjes së popullsisë në qendrat urbane, por edhe shpopullimit masiv të vendit.
    Por përveç banesave të veçuara, Shqipëria ka një stok të madh banesash të pabanuara edhe në katgorinë e ndërtesave me shumë apartamente. Sipas të dhënave të dokumentit, aktualisht janë 9.63 milionë metra katrorë të pabanuara në kategorinë e ndërtesave me shumë apartamente. Pjesa dërrmuese e tyre janë pallate.

    Ndertesat e pabanuara sipas llojit
    Shqipëria ka përjetuar vitet e fundit një zgjerim masiv të sektorit të ndërtimeve rezidenciale. Lejet në seri për kulla të larta dhe komplekset rezidenciale në qendrat urbane, por edhe ato në zonat bregdetare kanë shtuar me ritme agresive stokun e ndërtimeve në vend. Por me milionat e metrave katrorë të banesave që janë bosh, kjo situatë ngre pikëpyetjen se çfarë po orienton ekonominë shqiptare drejt betonit.
    Sigurisht që një pjesë e ndërtimeve i përgjigjen kërkesës së qytetarëve, që kërkojnë të zhvendosen drejt banesave të reja më moderne, apo dhe me sipërfaqe më të mëdha. Por pavarësisht kësaj, shifrat tregojnë se Shqipëria ka një mospërputhje të madhe mes kërkesës për ndërtime rezidenciale dhe ofertës agresive në ndërtim.
    Kjo pasi sipërfaqja e banesave bosh aktualisht është sa 31 për qind e totalit të stokut të sipërfaqes së ndërtuar rezidenciale. Me pak fjalë, një në tre apartamente apo shtëpi janë aktualisht të pabanuara. Dhe kjo shifër është ndër më të lartat në Europë duke e kthyer Shqipërinë në një vend me fshatra dhe qytete fantazmë./kapitali.al

  • Greqia prezanton banesat dhe qiradhënien sociale për të përballuar krizën e strehimit

    Greqia prezanton banesat dhe qiradhënien sociale për të përballuar krizën e strehimit

    Qeveria greke ka njoftuar përdorimin e dy metodave për të përballuar krizën e banesave në vend: banesat sociale dhe qiraja sociale. Sipas Ministrisë së Kohezionit Social dhe Familjes, këto dy masa janë “mjete komplekse” që kërkojnë bashkëpunim midis shumë aktorëve. Në veçanti, projektet e banesave sociale do të kërkojnë mobilizimin e aseteve publike që janë lënë pas dore prej kohësh.
    Në bashkëpunim me Ministrinë e Mbrojtjes, iniciativat e reja të banesave do të përdorin vende ushtarake të papërdorura. Tashmë janë përzgjedhur tre kampuse në Athinë, Selanik dhe Patra. Faza e parë e programit synon zhvillimin e rreth 1,500 deri në 1,700 banesave sociale, të përballueshme për familjet me të ardhura mesatare.
    Masa e dytë e qeverisë, qiraja sociale, përfshin një partneritet midis sektorit publik dhe atij privat. Qëllimi është të rikonstruktohen ndërtesat ekzistuese që nuk përdoren më, në vend që të ndërtohen njësi të reja në toka të lira. Një investitor privat do të ndërmarrë rikonstruksionin e ndërtesave në pronësi të organeve publike dhe do t’i kthejë shtetit të paktën 30% të banesave të reja që ndërton.
    Megjithatë, aktorët e tregut theksojnë se këto masa, edhe pse janë zbatuar tashmë në disa vende evropiane, do të jenë të vështira për t’u realizuar në Greqi. Së pari, shumë prona publike kanë status kompleks pronësie që mund të kërkojë muaj apo edhe vite për t’u zgjidhur. Gjithashtu, procedurat e miratimit dhe licensimit për zhvillimet e banesave të reja mbeten jashtëzakonisht të gjata.
    Sipas një studimi të ri nga platforma greke e pasurive të paluajtshme Prosperty, tregu në Greqi përballet me probleme në ofertë dhe kërkesë, me mospërputhje të mëdha që i bëjnë pronat të pabanueshme për periudha të gjata. Nga ana e ofertës, shumica e godinave të disponueshme janë të vjetra, shpesh të ndërtuara në vitet 1960 dhe 1970, dhe vetëm një në dhjetë është rinovuar. Aktualisht ka rreth 131,000 prona në shitje dhe 45,000 për t’u lëshuar me qira. Megjithatë, shumë prej tyre mbeten të pabanueshme për periudha prej gjashtë muajsh deri në dy vjet, kryesisht për shkak të mospërputhjes midis çmimit dhe cilësisë. Çmimi mesatar i kërkuar për prona arrin në 300,000 euro, ose rreth 2,500 euro për metër katror. Godinat e sapondërtuara tërheqin kryesisht grupet me të ardhura të larta, me çmime që shpesh tejkalojnë 6,000 euro për metër katror për opsionet luksoze.

  • Qeveria sjell ligj të ri për mbrojtjen e banesave nga fatkeqësitë natyrore

    Qeveria sjell ligj të ri për mbrojtjen e banesave nga fatkeqësitë natyrore

    Në fund të këtij viti, qeveria pritet të paraqesë për diskutim publik projektligjin për sigurimin e detyrueshëm të banesave nga tërmetet dhe fatkeqësitë natyrore. Lajmi u bë i ditur gjatë raportimit të Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare (AMF) në komisionet parlamentare.
    Kryetarja e AMF theksoi se pronarët e banesave do të përfitojnë dëmshpërblim në rast dëmesh, kundrejt një pagese simbolike. Sipas saj, projektligji është në fazën përfundimtare të hartimit dhe do të publikohet brenda këtij viti për konsultim me publikun dhe grupet e interesit.
    Kjo nismë vjen si pasojë e tërmetit tragjik të 26 nëntorit 2019, i cili shkaktoi 51 viktima dhe mijëra banesa të shkatërruara apo të dëmtuara rëndë.
    Gjatë raportimit u bë e ditur gjithashtu se qeveria po përgatit një projektligj të posaçëm për rregullimin e tregut të kriptovalutave, i cili aktualisht vepron në mënyrë të paformalizuar. Opozita ka ngritur shqetësimin se ky treg po përdoret për pastrim parash, ndaj rregullimi me ligj shihet si domosdoshmëri.
    Projektligji për kriptovalutat pritet të dorëzohet gjithashtu brenda pak muajve, si pjesë e përpjekjeve për forcimin e transparencës financiare dhe mbrojtjen e konsumatorëve.
    Një tjetër çështje që u diskutua ishte edhe sigurimi vullnetar për pension, përmes fondeve private, krahas atij të detyrueshëm shtetëror. AMF tha se po punohet për nxitjen e ndërgjegjësimit publik dhe krijimin e kushteve më të favorshme për pjesëmarrje në këto skema alternative pensioni.

  • Masat kufizuese të BSH japin efektet e para: Qytetarët përballen me vështirësi në marrjen e një kredie

    Masat kufizuese të BSH japin efektet e para: Qytetarët përballen me vështirësi në marrjen e një kredie

    Bankat tregtare kanë hezituar t’i japin kredi qytetarëve gjatë tremujorit të tretë të vitit. Sipas vrojtimit të aktivitetit kreditues të Bankës së Shqipërisë, hezitimi i bankave u pasqyrua në standarde, kushte e terma kreditimi të shtrënguara, si edhe në numër më të lartë refuzimesh për kredi, sidomos në ato për blerjen e banesave.

    Kufizimet e vendosura në korrik të këtij viti nga Banka e Shqipërisë mbi raportin e kredisë ndaj vlerës së disbursuar dhe mbi raportin e shërbimit të borxhit ndaj të ardhurave në kreditë e reja për pasuritë e paluajtshme, u raportuan po ashtu nga bankat si faktorë që vepruan në kahun shtrëngues të standardeve të kreditimit. Për të blerë shtëpinë e parë, bankat tregtare nuk do të jepnin kredi më shumë se 85% të vlerës së banesës. Ndërkohë, për shtëpitë e dyta, bankat tregtare nuk do të jepnin kredi më shumë se 80% të çmimit të banesës. Kësti duhet të jetë 40% e të ardhurave të kredimarrësit për monedhën lekë dhe 35% për monedhën në valutë të huaj.

    Rreziku i perceptuar ndaj kolateralit, aftësia paguese e kredimarrësve dhe zhvillimet aktuale e të pritura në tregun e banesave ndikuan gjithashtu në shtrëngimin e standardeve.

    Për shkak të të ardhurave të disponueshme, historikut të punësimit dhe mungesës së kolateralit, bankat kanë refuzuar më shumë kredi. Megjithatë, edhe kërkesa e qytetarëve për kredi ishte në rënie, si në blerjen e banesave, ashtu edhe në financimin e konsumit.

    Faktorët që sollën rënien e kërkesës për kredi sipas gjykimit të bankave ishin nevojat më të ulëta në financimin për blerjen e banesave, zhvillimet aktuale e të pritura në tregun e banesave, përdorimi i burimeve alternative të financimit dhe kufizimet rregullatore që hynë në fuqi në korrik 2025.

    Në tremujorin e fundit të vitit, bankat presin që kërkesa për kredi të jetë më e ulët në kreditë për blerjen e banesave dhe më e lartë në kreditë konsumatore, me qëllim blerjen e mallrave dhe shërbimeve për konsum vetjak.

    Scan

  • Kredi për shtëpi? Bankat bëhen më të rrepta, qytetarët përballen me refuzime rekord

    Kredi për shtëpi? Bankat bëhen më të rrepta, qytetarët përballen me refuzime rekord

    Bankat tregtare kanë hezituar t’i japin kredi qytetarëve gjatë tremujorit të tretë të vitit. Sipas vrojtimit të aktivitetit kreditues të Bankës së Shqipërisë, hezitimi i bankave u pasqyrua në standarde, kushte e terma kreditimi të shtrënguara, si edhe në numër më të lartë refuzimesh për kredi, sidomos në ato për blerjen e banesave.
    Kufizimet e vendosura në korrik të këtij viti nga Banka e Shqipërisë mbi raportin e kredisë ndaj vlerës së disbursuar dhe mbi raportin e shërbimit të borxhit ndaj të ardhurave në kreditë e reja për pasuritë e paluajtshme, u raportuan po ashtu nga bankat si faktorë që vepruan në kahun shtrëngues të standardeve të kreditimit. Për të blerë shtëpinë e parë, bankat tregtare nuk do të jepnin kredi më shumë se 85% të vlerës së banesës. Ndërkohë, për shtëpitë e dyta, bankat tregtare nuk do të jepnin kredi më shumë se 80% të çmimit të banesës. Kësti duhet të jetë 40% e të ardhurave të kredimarrësit për monedhën lekë dhe 35% për monedhën në valutë të huaj.
    Rreziku i perceptuar ndaj kolateralit, aftësia paguese e kredimarrësve dhe zhvillimet aktuale e të pritura në tregun e banesave ndikuan gjithashtu në shtrëngimin e standardeve.
    Për shkak të të ardhurave të disponueshme, historikut të punësimit dhe mungesës së kolateralit, bankat kanë refuzuar më shumë kredi. Megjithatë, edhe kërkesa e qytetarëve për kredi ishte në rënie, si në blerjen e banesave, ashtu edhe në financimin e konsumit.
    Faktorët që sollën rënien e kërkesës për kredi sipas gjykimit të bankave ishin nevojat më të ulëta në financimin për blerjen e banesave, zhvillimet aktuale e të pritura në tregun e banesave, përdorimi i burimeve alternative të financimit dhe kufizimet rregullatore që hynë në fuqi në korrik 2025.
    Në tremujorin e fundit të vitit, bankat presin që kërkesa për kredi të jetë më e ulët në kreditë për blerjen e banesave dhe më e lartë në kreditë konsumatore, me qëllim blerjen e mallrave dhe shërbimeve për konsum vetjak.

  • Fluturojnë çmimet e banesave në kryeqytet, edhe qiratë nuk qëndrojnë mbrapa

    Fluturojnë çmimet e banesave në kryeqytet, edhe qiratë nuk qëndrojnë mbrapa

    Shpenzimet e familjeve për qiratë janë duke u zgjeruar me shpejtësi vitet e fundit. Megjithëse sektori i ndërtimit është në kulm prej vitesh, me shtim të ofertës për banesa, zgjerimi i kërkesës nga turistët dhe mbajtja në stok të pa përdorur e një pjese të objekteve të reja, po rrit nivelin e qirave përtej mundësive të qytetarëve me të ardhura mesatare, sidomos në Tiranë.
    Në shtator 2025, përbërësi kryesor i inflacionit ishin çmimet e qirave; më parë, rritja mesatare e çmimeve dominohej nga ushqimet.

    Në shtator 2025, inflacioni shënoi 2.4%. Në këtë rritje, qiraja kontribuoi me 34.5 pikë përqindje, ushqimet me 26.2 pikë përqindje, ndërsa pjesa tjetër nga grupet e tjera të mallrave të konsumit.

    Sipas një raporti të mëparshëm të Deloitte, rritja e kërkesës nga turizmi afatshkurtër çoi në rritje të qirave me 20% në fund të vitit 2024, me apartamente njëdhomëshe (1+1) në Tiranë që jepen me 500–800 euro në muaj (rreth 8–12 euro për metër katror).

    Të dhënat afatgjata tregojnë se nga viti 2016 deri në pandemi, rritjet vjetore të qirave ishin minimale, duke lëvizur nga 0.0% – 1%.
    Nga viti 2023 e në vijim, ritmi i rritjes së çmimeve të qirave nisi të përshpejtohet. Gjatë gjithë vitit 2024, indeksi ka shënuar rritje të vazhdueshme, duke kaluar nga rreth 0.9% në janar, në mbi 3% në pranverë, për të arritur rreth 5.2% në gusht.
    Në të dhënat e vitit 2025, vërehet se rritja është bërë edhe më e fortë. Indeksi i çmimeve për qiratë në janar 2025 është rreth 0.9%, por më pas shënon ngjitje të fortë në mars (2.1%), prill (2.5%), maj (3.6%) dhe veçanërisht në verë, ku në korrik arrin 5.4% dhe në shtator 6.6%.
    Inflacioni i qirave tregon se presioni mbi tregun e banesave është rritur ndjeshëm gjatë vitit, për shkak të kërkesës së lartë nga turizmi dhe rritjes së çmimeve të banesave.
    Çmimet e larta të banesave po frenojnë planet e qytetarëve për të blerë shtëpi dhe, në këtë mënyrë, rrisin kërkesën për qira.
    Në vitet 2016–2020, tregu i qirave në Shqipëri ka qenë relativisht i qëndrueshëm, me luhatje të vogla. Kjo periudhë përkoi me një ofertë të bollshme apartamentesh të reja, veçanërisht në Tiranë dhe qytetet bregdetare, ndërsa kërkesa ishte e kufizuar për shkak të emigracionit dhe ngadalësimit të ritmeve të rritjes së të ardhurave.
    Kriza pandemike e vitit 2020, e ndjekur nga kufizimet në lëvizje dhe mbyllja e tregut turistik, çoi përkohësisht në ulje të qirave, duke e mbajtur indeksin nën nivelin e inflacionit.
    Pas vitit 2022, panorama ndryshoi ndjeshëm. Rritja e kërkesës nga turizmi dhe platformat Airbnb dhe Booking kanë reduktuar ndjeshëm ofertën për qira afatgjata. Një pjesë e madhe pronash të lira, sidomos në Tiranë, Durrës, Vlorë dhe Sarandë, janë kthyer në njësi për qira ditore.
    Sipas të dhënave të tjera nga Airbnb rreth 21 mijë apartamente e njësi të tjera banimi ishin të disponueshme për t’u dhënë me qira në fund të vitit 2024. Këto njësi gjeneruan një rekord të ardhurash prej 85 milionë eurosh, pothuajse dy herë më e lartë se në vitin 2023.
    Gjithashtu, lëvizja e popullsisë drejt zonave urbane, veçanërisht drejt Tiranës, është një shtysë e përhershme për rritjen e qirave në kryeqytet.
    Megjithëse ndërtimi i apartamenteve të reja ka qenë intensiv, për shkak të çmimit të shtrenjtë, me një mesatare prej 2000-2100 euro/m2 shumë prej tyre janë blerë për investim apo nga emigrantë që nuk i përdorin për banim të përhershëm. Kjo ka krijuar një mungesë reale të ofertës së qirave funksionale, duke rritur presionin mbi tregun aktiv./ Monitor

  • Nuk ndalet shtrenjtimi i banesave në kryeqytet, edhe qiratë nuk qëndrojnë mbrapa

    Nuk ndalet shtrenjtimi i banesave në kryeqytet, edhe qiratë nuk qëndrojnë mbrapa

    Shpenzimet e familjeve për qiratë janë duke u zgjeruar me shpejtësi vitet e fundit. Megjithëse sektori i ndërtimit është në kulm prej vitesh, me shtim të ofertës për banesa, zgjerimi i kërkesës nga turistët dhe mbajtja në stok të pa përdorur e një pjese të objekteve të reja po rrit nivelin e qirave përtej mundësive të qytetarëve me të ardhura mesatare, sidomos në Tiranë.
    Në shtator 2025, përbërësi kryesor i inflacionit ishin çmimet e qirave; më parë, rritja mesatare e çmimeve dominohej nga ushqimet.
    Në shtator 2025, inflacioni shënoi 2.4%. Në këtë rritje, qiraja kontribuoi me 34.5 pikë përqindje, ushqimet me 26.2 pikë përqindje, ndërsa pjesa tjetër nga grupet e tjera të mallrave të konsumit.
    Sipas një raporti të mëparshëm të Deloitte, rritja e kërkesës nga turizmi afatshkurtër çoi në rritje të qirave me 20% në fund të vitit 2024, me apartamente njëdhomëshe (1+1) në Tiranë që jepen me 500–800 euro në muaj (rreth 8–12 euro për metër katror).
    Të dhënat afatgjata tregojnë se nga viti 2016 deri në pandemi, rritjet vjetore të qirave ishin minimale, duke lëvizur nga 0.0% – 1%.
    Nga viti 2023 e në vijim, ritmi i rritjes së çmimeve të qirave nisi të përshpejtohet. Gjatë gjithë vitit 2024, indeksi ka shënuar rritje të vazhdueshme, duke kaluar nga rreth 0.9% në janar, në mbi 3% në pranverë, për të arritur rreth 5.2% në gusht.
    Në të dhënat e vitit 2025, vërehet se rritja është bërë edhe më e fortë. Indeksi i çmimeve për qiratë në janar 2025 është rreth 0.9%, por më pas shënon ngjitje të fortë në mars (2.1%), prill (2.5%), maj (3.6%) dhe veçanërisht në verë, ku në korrik arrin 5.4% dhe në shtator 6.6%.
    Inflacioni i qirave tregon se presioni mbi tregun e banesave është rritur ndjeshëm gjatë vitit, për shkak të kërkesës së lartë nga turizmi dhe rritjes së çmimeve të banesave.
    Çmimet e larta të banesave po frenojnë planet e qytetarëve për të blerë shtëpi dhe, në këtë mënyrë, rrisin kërkesën për qira.
    Në vitet 2016–2020, tregu i qirave në Shqipëri ka qenë relativisht i qëndrueshëm, me luhatje të vogla. Kjo periudhë përkoi me një ofertë të bollshme apartamentesh të reja, veçanërisht në Tiranë dhe qytetet bregdetare, ndërsa kërkesa ishte e kufizuar për shkak të emigracionit dhe ngadalësimit të ritmeve të rritjes së të ardhurave.
    Kriza pandemike e vitit 2020, e ndjekur nga kufizimet në lëvizje dhe mbyllja e tregut turistik, çoi përkohësisht në ulje të qirave, duke e mbajtur indeksin nën nivelin e inflacionit.
    Pas vitit 2022, panorama ndryshoi ndjeshëm. Rritja e kërkesës nga turizmi dhe platformat Airbnb dhe Booking kanë reduktuar ndjeshëm ofertën për qira afatgjata. Një pjesë e madhe pronash të lira, sidomos në Tiranë, Durrës, Vlorë dhe Sarandë, janë kthyer në njësi për qira ditore.
    Sipas të dhënave të tjera nga Airbnb rreth 21 mijë apartamente e njësi të tjera banimi ishin të disponueshme për t’u dhënë me qira në fund të vitit 2024. Këto njësi gjeneruan një rekord të ardhurash prej 85 milionë eurosh, pothuajse dy herë më e lartë se në vitin 2023.
    Gjithashtu, lëvizja e popullsisë drejt zonave urbane, veçanërisht drejt Tiranës, është një shtysë e përhershme për rritjen e qirave në kryeqytet.
    Megjithëse ndërtimi i apartamenteve të reja ka qenë intensiv, për shkak të çmimit të shtrenjtë, me një mesatare prej 2000-2100 euro/m2 shumë prej tyre janë blerë për investim apo nga emigrantë që nuk i përdorin për banim të përhershëm. Kjo ka krijuar një mungesë reale të ofertës së qirave funksionale, duke rritur presionin mbi tregun aktiv./ Monitor