Diella” e Ramës e padobishme/ OBSH: Shqipëria ka nevojë për avancim teknologjik në shëndetësi
Shqipëria ka boshllëqe të mëdha në politikat e inteligjencës artificiale (IA) për shëndetësinë, tregon një raport i fundit i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) që trajton përfitimet që kanë shërbimet shëndetësore nga përdorimi i IA.
Sipas OBSH-së, Shqipëria renditet ndër vendet me përparime minimale në ndërtimin e një kuadri të sigurt dhe funksional për përdorimin e inteligjencës artificiale (AI) në shëndetësi. Dokumenti thekson se, ndërsa vendet e tjera po avancojnë me politika, certifikime dhe mekanizma mbrojtës për pacientët, Shqipëria ka vetëm një element të dokumentuar të këtij kuadri.
Të dhënat tregojnë se Shqipëria ka zbatuar vetëm procesin e certifikimit të sistemeve të AI në shëndetësi, një hap i rëndësishëm, por i pamjaftueshëm për ndërtimin e besimit në teknologjitë që po transformojnë shërbimet mjekësore. Të gjitha fushat e tjera të vlerësuara nga OBSH rezultojnë pa politika ose procedura zyrtare.
Konkretisht, vendi nuk ka rregulla për prokurimin, zhvillimin ose përdorimin e sistemeve të AI në mjekësi, nuk ka politika që trajtojnë ndikimin e teknologjive në mjedis dhe nuk ekzistojnë mekanizma për auditimin dhe dokumentimin e rreziqeve që AI mund të sjellë për pacientët. Po ashtu, qytetarët dhe profesionistët e prekur nuk kanë një rrugë të përcaktuar ligjore për të paraqitur ankesa në rast të dëmtimit nga një sistem i AI.
Raporti vëren gjithashtu se Shqipëria ka kryer vetëm hapin e parë të angazhimit, konsultimin me palët e interesit, por mungon progresi në fushat më të rëndësishme për ndërtimin e kapaciteteve të profesionistëve. Vendit i mungojnë programet e trajnimit për aftësi në AI për personelin shëndetësor, si para punësimit, ashtu edhe gjatë shërbimit. Po ashtu mungojnë role profesionale të specializuara në shkencën e të dhënave apo inteligjencën artificiale për sektorin e shëndetit.
Sipas ekspertëve, ky boshllëk rrezikon të çojë në përdorimin e pakontrolluar të teknologjive të AI në klinika apo struktura shëndetësore, pa standarde të sigurisë, pa transparencë dhe pa mekanizma mbrojtjeje për pacientët. OBSH rekomandon që Shqipëria të hartojë një kuadër të plotë rregullator, të zhvillojë standarde të prokurimit dhe auditimit, dhe të ndërtojë kapacitete profesionale për të përballuar integrimin e teknologjive të reja në sistemin shëndetësor.
Në një kohë kur inteligjenca artificiale po transformon shërbimet mjekësore në gjithë Europën, raporti paralajmëron se vendet që nuk veprojnë me kohë rrezikojnë të mbeten pas dhe të përballen me sfida serioze si për cilësinë e kujdesit, ashtu edhe për sigurinë e pacientëve. Shqipëria, sipas këtyre të dhënave, ka ende shumë punë për të bërë që të mos mbetet në periferi të këtij transformimi.
/Monitor
Tag: ashtu
-
Diella” e Ramës e padobishme/ OBSH: Shqipëria ka nevojë për avancim teknologjik në shëndetësi
-
Dështoi ”Diella” e Ramës! OBSH: Shqipëria pa progres në Inteligjencën artificiale për shëndetin
Shqipëria ka boshllëqe të mëdha në politikat e inteligjencës artificiale (IA) për shëndetësinë, tregon një raport i fundit i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) që trajton përfitimet që kanë shërbimet shëndetësore nga përdorimi i IA.
Sipas OBSH-së, Shqipëria renditet ndër vendet me përparime minimale në ndërtimin e një kuadri të sigurt dhe funksional për përdorimin e inteligjencës artificiale (AI) në shëndetësi. Dokumenti thekson se, ndërsa vendet e tjera po avancojnë me politika, certifikime dhe mekanizma mbrojtës për pacientët, Shqipëria ka vetëm një element të dokumentuar të këtij kuadri.
Të dhënat tregojnë se Shqipëria ka zbatuar vetëm procesin e certifikimit të sistemeve të AI në shëndetësi, një hap i rëndësishëm, por i pamjaftueshëm për ndërtimin e besimit në teknologjitë që po transformojnë shërbimet mjekësore. Të gjitha fushat e tjera të vlerësuara nga OBSH rezultojnë pa politika ose procedura zyrtare.
Konkretisht, vendi nuk ka rregulla për prokurimin, zhvillimin ose përdorimin e sistemeve të AI në mjekësi, nuk ka politika që trajtojnë ndikimin e teknologjive në mjedis dhe nuk ekzistojnë mekanizma për auditimin dhe dokumentimin e rreziqeve që AI mund të sjellë për pacientët. Po ashtu, qytetarët dhe profesionistët e prekur nuk kanë një rrugë të përcaktuar ligjore për të paraqitur ankesa në rast të dëmtimit nga një sistem i AI.
Raporti vëren gjithashtu se Shqipëria ka kryer vetëm hapin e parë të angazhimit, konsultimin me palët e interesit, por mungon progresi në fushat më të rëndësishme për ndërtimin e kapaciteteve të profesionistëve. Vendit i mungojnë programet e trajnimit për aftësi në AI për personelin shëndetësor, si para punësimit, ashtu edhe gjatë shërbimit. Po ashtu mungojnë role profesionale të specializuara në shkencën e të dhënave apo inteligjencën artificiale për sektorin e shëndetit.
Sipas ekspertëve, ky boshllëk rrezikon të çojë në përdorimin e pakontrolluar të teknologjive të AI në klinika apo struktura shëndetësore, pa standarde të sigurisë, pa transparencë dhe pa mekanizma mbrojtjeje për pacientët. OBSH rekomandon që Shqipëria të hartojë një kuadër të plotë rregullator, të zhvillojë standarde të prokurimit dhe auditimit, dhe të ndërtojë kapacitete profesionale për të përballuar integrimin e teknologjive të reja në sistemin shëndetësor.
Në një kohë kur inteligjenca artificiale po transformon shërbimet mjekësore në gjithë Europën, raporti paralajmëron se vendet që nuk veprojnë me kohë rrezikojnë të mbeten pas dhe të përballen me sfida serioze si për cilësinë e kujdesit, ashtu edhe për sigurinë e pacientëve. Shqipëria, sipas këtyre të dhënave, ka ende shumë punë për të bërë që të mos mbetet në periferi të këtij transformimi./ Monitor. -
OBSH: Shqipëria pa progres në Inteligjencën artificiale për shëndetin
foto ilustruese
TIRANË- Shqipëria ka boshllëqe të mëdha në politikat e inteligjencës artificiale (IA) për shëndetësinë, tregon një raport i fundit i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) që trajton përfitimet që kanë shërbimet shëndetësore nga përdorimi i IA.
Sipas OBSH-së, Shqipëria renditet ndër vendet me përparime minimale në ndërtimin e një kuadri të sigurt dhe funksional për përdorimin e inteligjencës artificiale (AI) në shëndetësi. Dokumenti thekson se, ndërsa vendet e tjera po avancojnë me politika, certifikime dhe mekanizma mbrojtës për pacientët, Shqipëria ka vetëm një element të dokumentuar të këtij kuadri.
Të dhënat tregojnë se Shqipëria ka zbatuar vetëm procesin e certifikimit të sistemeve të AI në shëndetësi, një hap i rëndësishëm, por i pamjaftueshëm për ndërtimin e besimit në teknologjitë që po transformojnë shërbimet mjekësore. Të gjitha fushat e tjera të vlerësuara nga OBSH rezultojnë pa politika ose procedura zyrtare.
Konkretisht, vendi nuk ka rregulla për prokurimin, zhvillimin ose përdorimin e sistemeve të AI në mjekësi, nuk ka politika që trajtojnë ndikimin e teknologjive në mjedis dhe nuk ekzistojnë mekanizma për auditimin dhe dokumentimin e rreziqeve që AI mund të sjellë për pacientët. Po ashtu, qytetarët dhe profesionistët e prekur nuk kanë një rrugë të përcaktuar ligjore për të paraqitur ankesa në rast të dëmtimit nga një sistem i AI.
Raporti vëren gjithashtu se Shqipëria ka kryer vetëm hapin e parë të angazhimit, konsultimin me palët e interesit, por mungon progresi në fushat më të rëndësishme për ndërtimin e kapaciteteve të profesionistëve. Vendit i mungojnë programet e trajnimit për aftësi në AI për personelin shëndetësor, si para punësimit, ashtu edhe gjatë shërbimit. Po ashtu mungojnë role profesionale të specializuara në shkencën e të dhënave apo inteligjencën artificiale për sektorin e shëndetit.
Sipas ekspertëve, ky boshllëk rrezikon të çojë në përdorimin e pakontrolluar të teknologjive të AI në klinika apo struktura shëndetësore, pa standarde të sigurisë, pa transparencë dhe pa mekanizma mbrojtjeje për pacientët. OBSH rekomandon që Shqipëria të hartojë një kuadër të plotë rregullator, të zhvillojë standarde të prokurimit dhe auditimit, dhe të ndërtojë kapacitete profesionale për të përballuar integrimin e teknologjive të reja në sistemin shëndetësor.
Në një kohë kur inteligjenca artificiale po transformon shërbimet mjekësore në gjithë Europën, raporti paralajmëron se vendet që nuk veprojnë me kohë rrezikojnë të mbeten pas dhe të përballen me sfida serioze si për cilësinë e kujdesit, ashtu edhe për sigurinë e pacientëve. Shqipëria, sipas këtyre të dhënave, ka ende shumë punë për të bërë që të mos mbetet në periferi të këtij transformimi./Monitor -
Çfarë sjell buxheti 2026? Deputetja socialiste zbulon detaje nga rritja e pensioneve e deri tek paga minimale
Në Kuvend, diskutimet këtë të mërkurë janë përqendruar tek projektbuxheti i vitit të ardhshëm, ku çështjet kryesore mbeten rritja e pagave, e pensioneve dhe financimi i sektorëve jetikë si shëndetësia dhe arsimi.
Deputetja e PS , Zamira Sinaj zbuloi më shumë detaje në një lidhje të drejtpërdrejtë në edicionin qendror të lajmeve në televizionin kombëtar Vizon Plus me moderator Aleksandër Furxhi.
Sinaj u shpreh se opozita nuk ka ofruar alternativa, ndërsa qeveria garanton rritje reale të pagave, pensioneve dhe investimeve publike.
INTERVISTA E PLOTË:Debatet kryesore janë në këtë moment për rritjen e rrogave, për rritjen e pensioneve në parlament. qeveria thotë që po bën një rritje të paparë më parë të këtyre treguesve, ndërsa opozita sigurisht mban qëndrimin krejtësisht të kundërtin. A shihni te qëndrimi i opozitës diçka konstruktive në qëndrimet apo në kritikat e saj?
Sinaj: Po, është e vërtetë që prej orës 10:00 ne jemi mbledhur sot për të votuar projektbuxhetin. Ky është një dokument shumë i rëndësishëm, pasi nuk është thjesht një akt financiar, por është një qëndrim politik, është një qëndrim institucional dhe një kontratë e hapur që kjo qeveri ka me qytetarët e vetë për një rritje ekonomike të qëndrueshme dhe për një Shqipëri drejt Bashkimit Europian. Opozita, që në fillim të seancës, ka filluar me debatet e saj, si përherë me zhurmë, me kauza dhe asnjëherë me alternativa për qytetarët e vet. Madje disa e quajtën si buxhet populist. Patjetër, ky është një buxhet pasi i përket popullit dhe fondet do të investohen për mirëqenien e njerëzve, për infrastrukturën dhe për të gjitha shërbimet që qytetarët tanë kanë nevojë.
Pra, ju nuk shihni asgjë konstruktive në kritikat e opozitës? Nuk ka diçka për të marrë prej saj?
Sinaj: Jo, nuk ka asnjë gjë. Pasi nuk është se opozita vjen me një alternativë më të mirë sesa kjo alternativë që ne kemi.
Për opozitën gjithsesi, mbeten të nënfinancuara sektorë të tillë si shëndetësia, si arsimi, dhe nuk parashikohet gjithnjë, sipas opozitës, të financohen disa vepra publike të tjera që priten nga publiku. Janë disa akse të rëndësishme rrugore si në veri, ashtu dhe në jug.
Sinaj: Si për shëndetësinë, ashtu dhe për arsimin, ne kemi një rritje të konsiderueshme në buxhet. Po ashtu, pjesa qëndrore e këtij buxheti janë politikat sociale, ku nga 1 janari paga minimale, siç dhe e përmendëm në parlament, do të shkojë në 500 euro. Nga kjo do të përfitojnë rreth 307.850 punonjës. Po ashtu, do të rritet edhe pensioni minimal si në zonat rurale, ashtu dhe në ato urbane, duke kapur shifrën rreth 40.000 lekë pra 400.000 lekë të vjetra. Tjetër gjë që u diskutua sot ishte edhe paketa fiskale. Paketa fiskale faktikisht është e hartuar, është e konceptuar me tetë projektligje. Por ajo është e konceptuar mbi bazën e platformës qeverisëse “Shqipëria 2025-2029”. -
Octavio Paz: Më dëgjo siç dëgjohet shiu
Poezi nga Octavio Paz
Më dëgjo ashtu siç dëgjohet shiuas me vëmendje por as me shpërqëndrim,gjurmë të lehta, rigim i hollë,ujë që është ajri vetë dhe ajër që është vetë kohadita është akoma e gjallënata ende s’ka lindurtrajta të mjegulluaranë kthesën pas qoshestrajtat e kohësnë lakimin e heshtjes,dëgjomë, ashtu siç dëgjohet shiupa më dëgjuar vër-vesh në atë që themme sytë të hapur për së brëndshmi, në gjumëme të pesta shqisat zgjuar,po bie shi, gjurmë të lehta, mërmërimë bashkëtingëlloresh,ajër dhe ujë, fjalë pa rëndesë:që jemi dhe që janë,ditët dhe vitet, ky momentkohë e papeshë dhimbje që rëndon,më dëgjo ashtu siç dëgjohet shiu,asfalti i lagur shkëlqen,avulli ngrihet dhe ikën larg,nata shpaloset dhe hedh vështrimin tek unë,ti je ti dhe trupi yt prej avulli,ti dhe fytyra jote e natësti dhe flokët e tua rrufe të ngeshmeti kapërcen udhën dhe futesh në ballin tim,gjurmë uji përballë syve të mi,dëgjomë, siç dëgjohet shiu,asfalti është i lagur dhe ti kapërcen rrugënnë mjegull, përhumbur në natën,në këtë natën që flen në shtratin tënd,është dallga që fryhet në frymën tëndegishtërinjtë e tu prej uji më njomin ballin,gishtërinjtë e tu prej zjarri më djegin sytëgishtërinjtë e tu prej ajri hapin qepallat e kohësnjë ujëvarë pamjesh dhe ringjalljeshdëgjomë, siç dëgjohet shiuvitet ikin tutje momentet vijnë tëhúi dëgjon gjurmët në dhomën tjetër?nuk janë këtu, as atje: ti i dëgjonprej një tjetër kohë e cila ndodh tashtidëgjoi gjurmët e kohëskrijueses së vendeve të papesha, të pandodhshmedëgjoje shiun si vrapon mbi taracënata ështe tani e errët natë varri,shkrepëtimat flenë në foletë mes gjetheve,një kopsht i paqetë bredh në mëshirë të fatithija jote mbulon këtë faqe libri.
Shqipëroi: Merita Paparisto
ObserverKult
Lexo edhe:
BUQETË ME POEZI NGA OCTAVIO PAZ: ME TY…
-
“50 mln euro që vodhi Balluku…”/ Seanca plenare, Bardhi: Rriti vlerën e tunelit, se ‘ashtu e kishte ndjesinë’
Kreu grupit parlamentar të PD-së, Gazment Bardhi i ashpër është treguar në Kuvend ndërsa nuk i kurseu akuzat për Belinda Ballukut, pasi kjo e fundit u mor e pandehur nga SPAK. Ai tha se me një të rënë të lapsit, Balluku vodhi 50 mln euro.
Bardhi: Pensionistëve po u bëni sikur po u rritni pensionin, duke u dhënë muaj pas muaji 100 mijë lekë, ashtu siç u dhatë bonusin në fund të vitit. Qeveria e solli projektbuxhetin në shkelje të Kushtetutës. Dy javë pasi nisi diskutimi i buxhetit, vetëm të premten e javës së shkuar qeveria solli si pjesë të diskutimeve këto 8 ligje, të cilat i miratuat në 2 orë diskutime, pa dëgjuar asnjë institucion, asnjë prej grupeve të interesit. I shqyrtuat dhe miratuat të hënën dhe i futët menjëherë në seancë.
Unë e kuptoj që kartonat këtej do të ngrihen jeshil, pavarësisht nëse e kanë lexuar apo jo paketën fiskale. Por duhet t’i informojmë qytetarët nëse buxheti i tunelit të Llogarasë, 50 milionë euro, është në shërbim të qytetarëve apo projekteve që do të vidhen — ashtu siç u vodhën 50 milionët e para. 70% e buxhetit të investimeve shkon për një person që është marrë i pandehur nga SPAK për tenderat. Nga 150 milionë euro, ajo e rriti me një të rënë të lapsit — sepse “kështu e kishte ndjesinë”, 50 milionë euro të tjera. Por ato para mund t’ua kishim dhënë pensionistëve.
Dy projektet e Belinda Ballukut kanë një vlerë të barabartë me fondin për rritjen e pensioneve — sepse Balluku vjedh. Dhe kjo është arsyeja pse doni ta kaloni me urgjencë, që deputetët të mos njihen me buxhetin. -
Andorra-Shqipëri, Sylvinho mendon për formacionin, ka dilema në mbrojtje dhe sulm
Faza play-off e Eliminatoreve të Botërorit 2026 është më afër se kurrë për Shqipërinë, e cila pas fitores në transfertë përballë Serbisë i duhet sot një tjetër tri pikësh larg “Air Alabania”-s.
Këtë herë rivalja është Andorra, një ekip modest, por që bazon lojën në mbrojtje. Për këtë motiv formacioni i zgjedhur nga Sylvinho duhet që të jetë si i kujdesshëm në mbrojtje, por edhe i mprehtë në sulm për të gjetur sa më shpejt golin që do të zhbllokonte “këmbët” dhe emocionet e lojtarëve.
Për këtë takim komisari teknik brazilian do të rreshtojë të tijtë me skemën 4-3-3. Në portë Strakosha është titullar i padiskutushëm ashtu siç janë edhe dy mbrojtësit e krahurt Hysaj dhe Mitaj. Ndërsa në qëndër Gjimshiti ende nuk di se kush do të jetë partneri i tij pasi Sylvinho është në dyshim mes Ajetit dhe Ismajlit.
Mesfusha është një tjetër repart ku nuk priten ndryshime krahasaur me takimet e kaluara. Shehu, Asllani dhe Laçi rikonfimohen pas provës së madhe të treguar në Leskovac. Sa i përket sulmit Manaj duket i sigurt për vendin e tij në majën e repartit ashtu si edhe Broja, i cili do të aktivizohet në të djathtë. Ky repart do të plotësohet nga Uzuni ose Hoxha, të cilët janë në balotazh për një vend titullari. -
Përqindje e ulët e pjesëmarrjes në zgjedhje, partitë në Kosovë ftojnë qytetarët që të votojnë në balotazh
Partitë politike u kanë bërë thirrje qytetarëve që të dalin dhe të votojnë për të zgjedhur kryetarët e tyre në 18 komunat ku po mbahet rundi i balotazhit.
Qytetarët do të mund të ushtrojnë të drejtën e tyre të votës deri në orën 19:00.
Lëvizja Vetëvendosje ka ftuar qytetarët që të shfrytëzojnë orët e mbetura, duke argumentuar se “çdo votë ka peshë të jashtëzakonshme për demokracinë”.
Sekretarja e përgjithshme e Partisë Demokratike të Kosovës, Vlora Çitaku, në një konferencë për media, po ashtu bëri thirrje për pjesëmarrje në zgjedhje.
Sipas saj, numri i votuesve pritet të rritet në orët e pasdites.
“Çdo votë është një vendim për të ardhmen dhe sot është dita që përcakton katër vjet”, tha ajo.
Edhe Besnik Tahiri nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës pati të njëjtën thirrje. Ai megjithatë tha se dalja deri më tani është e ulët krahasuar me rundin e parë të mbajtur më 12 tetor.
Si PDK ashtu edhe AAK thanë se kanë pranuar ankesa për çështjen e votimit me asistencë, ankesa që thanë se i kanë adresuar në KQZ.
Këto dy parti po ashtu kërkuan që qytetarët të lihen të lirë që të zgjedhin se kë duan të votojnë dhe të mos jenë subjekt i ndikimit gjatë këtij procesi zgjedhor./REL -
Na i kurseni urimet e Pashkëve dhe të Bajramit
Mark Pashkja
Ligji i shumëpërfolur për barazinë gjinore u miratua. Ashtu shpejt e shpejt, në orët e vona të natës, pa diskutim dhe me një shpejtësi rrufe. Shtatëdhjetë e shtatë burra dhe gra votuan një ligj sipas të cilit gjinia nuk përcaktohet më nga tërësia e tipareve natyrore që dallojnë mashkullin nga femra, por nga rolet e ndërtuara në kontekstin shoqëror. Ne që e refuzojmë, na thonë se nuk e kemi lexuar ose nuk e kuptojmë.
Është shumë e çuditshme sesi, pas çdo drafti që ndryshonte dy a tri herë — për të mos ndryshuar në thelb fare — individë dhe aktivistë të komunitetit LGBTQ+ përpiqeshin të na bindnin se nuk është ashtu siç duket. Megjithatë, ligji kaloi.
Të gjithë deputetët që e miratuan nuk duhet të harrojnë se, përpara se të jenë politikanë, janë ose do të jenë prindër. Në rastin më të thjeshtë, edhe ata vetë vijnë nga prindër mashkull e femër — nga nënë dhe baba. Hapësirat që ky ligj lë për deformime të mëvonshme, në këtë kontekst, janë mëse të qarta. Mos harroni se liria e ndërgjegjes është gjëja më e shenjtë për njeriun dhe ajo i jep atij dinjitetin.
Në raste festash fetare ju kam parë tek përpiqeni me shumë kujdes të gjeni foto kishash apo xhamish; po aq kujdes tregoni edhe në zgjedhjen e fjalëve për të uruar Bajramin apo Pashkët. Por ky ligj që miratuat është krejt e kundërta e asaj që predikohet në këto institucione dhe që përcillet përmes këtyre festave.
Nëse arrini të gjeni fjalët e duhura për t’u justifikuar, mos harroni: Zoti e di të vërtetën. Atë nuk mund ta gënjejmë. Ai e di se ka vetëm një të vërtetë.
Nuk dua dhe nuk kam për qëllim të mas fenë, besimin apo mosbesimin e askujt, por ju lutem — të paktën për Bajram e për Pashkë, na i kurseni urimet. Heshtja vlen më shumë se hipokrizia.
-
Gabimi i madh që bëri Barcelona gjatë merkatos së verës, tani po e paguan shtrenjtë
6 Nëntor 2025
18:33
Telesport
Largimi i Ingo Martinez gjatë merkatos së fundit, ka lënë një boshllëk të madh te Barcelona dhe pasoja të mëdha në mbrojtje, një repart që nuk është më i njëjti pa qendërmbrojtësin spanjoll.
Martinez, 34 vjeç, luajti 46 ndeshje në sezonin 24-25 me Barcelonën dhe ishte një lojtar kyç nën drejtimin e Hansi Flick, si për performancën e tij ashtu edhe për lidershipin.
Pavarësisht kontributit të jashtëzakonshëm të Martinez, Barcelona në mënyrë të habitshme lejoi largimin e tij drejt Al-Nassr, duke mos i rinovuar kontratën kohë më parë se ajo të mbaronte.
Rafa Alkorta, një ish-ekzekutiv i klubit, e përshkroi qendërmbrojtësin bask si “të padiskutueshëm” dhe një referencë si në fushë ashtu edhe në dhomën e zhveshjes së katalanasve.
Sipas tij, Barcelona nuk duhej të kishte lejuar largimin e Martinez, pa gjetur më parë një zëvendësues ideal të tijin në qendër të mbrojtjes.