Tag: arsimin

Arsimi është një themel për vende të mira pune dhe rruga më e sigurt për t’u çliruar nga varfëria. Një arsim cilësor i pajis nxënësit me aftësi bazë të domosdoshme—shkrim-lexim, matematikë dhe kompetenca socio-emocionale—të cilat janë thelbësore si për punën, ashtu edhe për jetën. Këto aftësi ndihmojnë fëmijët e sotëm të bëhen punëtorët produktivë të së nesërmes dhe u japin mundësi punonjësve që, më vonë gjatë jetës, të rikualifikohen ose të përmirësojnë aftësitë e tyre.Investimi në arsim është gjithashtu një domosdoshmëri ekonomike, si për mirëqenien individuale, ashtu edhe për rritjen ekonomike në tërësi. Faktet tregojnë se më shumë arsim sjell punësim më të mirë, të ardhura më të larta dhe rritje ekonomike më të shpejtë. Individët me arsim pas-sekondar sigurojnë vazhdimisht punë më të mira. Çdo vit shtesë arsimimi rrit të ardhurat e ardhshme të një personi me rreth 10%. Dhe kapitali njerëzor, duke përfshirë arsimin dhe shëndetin, përbën gjysmën e diferencës së të ardhurave për frymë mes vendeve.Megjithatë, premtimi i një arsimi të mirë mbetet i paarritshëm për shumëkënd.Një krizë e rritjes së aftësiveSot, bota po përballet me një krizë gjithnjë e më të thellë të aftësive. Pothuajse 40% e fëmijëve të moshës 3 deri në 6 vjeç nuk kanë akses në kopsht—vite kritike për zhvillimin e aftësive njohëse dhe emocionale që mbështesin të mësuarit gjatë gjithë jetës. Për ata që arrijnë të hyjnë në shkollë, rezultatet e të nxënit mbeten tronditëse: 70% e fëmijëve në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme nuk janë në gjendje të lexojnë dhe të kuptojnë një paragraf deri në moshën 10 vjeç.Pasojat shtrihen përtej klasës. Fuqia punëtore globale është në prag të një përmbysjeje të madhe. Përparimet e shpejta në teknologji po ndryshojnë natyrën e punës, duke kërkuar aftësi të reja dixhitale dhe njohëse. Deri në vitin 2030, vlerësohet se 60% e punëtorëve do të kenë nevojë për rikualifikim për t’iu përshtatur kërkesave të tregut të punës në ndryshim.Kjo po ndodh paralelisht me ndryshime të mëdha demografike dhe teknologjike. Popullsia e të rinjve në Afrikë parashikohet të rritet me 40% deri në vitin 2050, duke e bërë investimin e mençur në arsim një prioritet kryesor.Një plan veprimiPër t’iu përgjigjur këtyre sfidave, Grupi i Bankës Botërore ka hartuar një plan ambicioz për të transformuar sistemet arsimore dhe për t’i pajisur njerëzit me aftësitë që u nevojiten—jo vetëm për të mbijetuar, por për të lulëzuar.Plani përfshin katër fusha strategjike për të përshpejtuar veprimet dhe për të forcuar arsimin e hershëm dhe aftësitë e lidhura me tregun e punës:Së pari, të forcohet arsimi i hershëm për të ndërtuar një bazë të fortë.Më pas, të sigurohet që fëmijët të qëndrojnë në shkollë dhe të mësojnë, duke përdorur mjete si mbështetje më të mirë për mësuesit, teknologji të të nxënit adaptiv dhe stimuj për nxënësit.Pastaj, ndërsa studentët ngjiten në shkallët e arsimit, të zhvillohen aftësi të lidhura me tregun e punës, veçanërisht përmes partneriteteve me industrinë që ofrojnë trajnim praktik dhe kurrikula të përshtatura me nevojat e tregut të punës.Së fundi, aftësitë të shfrytëzohen në praktikë duke përmirësuar aksesin në shërbimet e ndërmjetësimit për punë, duke nxitur sipërmarrjen dhe duke ofruar programe rikualifikimi për të rriturit.Në thelb, synimi është të përgatiten të rinjtë që të hyjnë në tregun e punës me njohuritë dhe aftësitë e duhura për të pasur sukses. Vizioni i Bankës Botërore është të sigurojë që çdo individ të ketë arsimin, aftësitë dhe mundësitë e nevojshme për të pasur punësim domethënës dhe për të realizuar potencialin e tij të plotë.Por askush nuk mund ta bëjë këtë i vetëm.Partneriteti me sektorin privatSektori privat ka një rol vendimtar në përgatitjen e të rinjve për vendet e punës së sotme dhe të së nesërmes. Banka, përmes krahut të saj për sektorin privat—Korporatës Ndërkombëtare Financiare (IFC)—do të maksimizojë ndikimin duke financuar qasje inovative për të forcuar arsimin e lartë dhe për të krijuar mundësi të reja trajnimi dhe të mësuarit gjatë gjithë jetës për të rinjtë dhe të rriturit.Kjo përfshin investime në zgjidhje edtech që zgjerojnë aksesin dhe përmirësojnë rezultatet e të nxënit, si dhe bashkëpunim me institucionet e arsimit të lartë për të rritur punësueshmërinë. Po ashtu nënkupton partneritet me industrinë për të zhvilluar programe dinamike trajnimi që ofrojnë aftësitë e duhura në kohën e duhur, përfshirë përvojën praktike në punë, planet e avancuara të certifikimit për të garantuar njohjen dhe transferueshmërinë e aftësive, si dhe lehtësimin e lëvizjes në shkallët e karrierës.Shtrirja e modeleve që funksionojnëPër t’iu përgjigjur këtyre sfidave, Grupi i Bankës Botërore do të duhet gjithashtu të identifikojë, zgjerojë dhe replikojë programet dhe ndërhyrjet e suksesshme.Për shembull, në Bangladesh, një projekt ka ofruar trajnim dhe këshillim karriere për punësim me pagë për 280 mijë të rinj.Në Afrikë, Programi i Qendrave të Ekselencës në Arsimin e Lartë (ACE), i krijuar për të adresuar boshllëqet kritike të aftësive në STEM, bujqësi, shëndetësi, mjedis dhe arsim, ka ngritur 81 qendra ekselence në 50 universitete në 20 vende, duke zgjeruar ndjeshëm kapacitetin e Afrikës për arsim pasuniversitar dhe kërkim të aplikuar, si dhe duke përmirësuar cilësinë dhe përkatësinë e programeve arsimore dhe të trajnimit. Ky program i suksesshëm sapo shënoi 10-vjetorin e tij.Në Kili, IFC bashkëpunoi me “Santo Tomás”, një nga institucionet private kryesore të arsimit në vend, për të zhvilluar një kuadër të personalizuar për ofrimin e shërbimeve të karrierës për studentët e saj në universitet, segmente teknike dhe profesionale, ndër të tjera. Këto përpjekje kanë kontribuar në rritjen e aksesit në arsimin e lartë në Kili, në përmirësimin e shkallës së diplomimit dhe punësueshmërisë, si dhe në zgjerimin e mundësive për gratë, njerëzit nga shtresat me të ardhura të ulëta dhe prindërit që punojnë.Monitorimi i rezultateve dhe financimi bazuar në to do të ndihmojë gjithashtu në zhvendosjen e fokusit nga inputet drejt rezultateve. Për ta bërë këtë, investimi në mbledhjen e të dhënave do të jetë vendimtar. Një mundësi e rëndësishme qëndron edhe te shfrytëzimi i teknologjisë dixhitale dhe i inteligjencës artificiale, të cilat ofrojnë mjete me potencial për të zgjeruar aksesin në arsim, për të përmirësuar mësimdhënien dhe të nxënit, si dhe për të monitoruar e vlerësuar performancën. Po aq thelbësore do të jetë mbështetja për përpjekjet e gjera në zhvillimin e aftësive dixhitale, përfshirë edukimin mediatik.Plani fokusohet te ndërhyrjet e shpejta që kanë treguar sukses, te të menduarit krijues për të përballuar sfida të reja dhe te mbajtja gjithmonë e vëmendjes tek njerëzit dhe potenciali i tyre.Grupi i Bankës Botërore do të punojë në shkallë të gjerë si një institucion i vetëm i integruar—duke shfrytëzuar ekspertizën shumësektoriale, financimin inovativ dhe zgjidhjet e bazuara në prova. Kjo përfshin mbështetjen për reformat në qeverisje, investimet afatgjata dhe instrumente të reja si “swaps” borxhi-për-zhvillim për të mobilizuar burime, siç ishte rasti i fundit në Bregun e Fildishtë, ku një marrëveshje e tillë ka liruar fonde për të përmirësuar arsimin në të gjithë vendin./ World Bank Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.