Lajmidites.com

Tag: afrikane

  • FIFA merr vendimin, mban anën e klubeve dhe përplaset me Federatat afrikane në lidhje me Kupën e Kombeve

    FIFA merr vendimin, mban anën e klubeve dhe përplaset me Federatat afrikane në lidhje me Kupën e Kombeve

    4 Dhjetor 2025

    9:14

    Telesport

    Kupa e Kombeve të Afrikës (21 dhjetor-18 janar) ka krijuar mjaft polemika dhe një përplasje mes FIFA-s dhe Federatave afrikane të futbollit. Ky event ka qenë gjithmonë një pikë përplasje midis ekipeve evropiane dhe Federatave afrikane.
    Largimi për gati dy muaj i lojtarëve (do të mungojnë maksimumi tetë ndeshje) nuk është pritur asnjëherë mirë nga klubet kontinentale. Data e nisjes për secilin edicion të Kupës së Kombeve të Afrikës ka qenë gjithmonë një pikë mosmarrëveshjeje.
    FIFA u detyrua të dorëzohej ndaj presionit nga ekipet evropiane, UEFA-s dhe Ligave kombëtare, duke shtyrë zyrtarisht kampin para-turneut: në vend të 8 dhjetorit, mbërritja e lojtarëve të përzgjedhur tani do të caktohet një javë më vonë, më 15 dhjetor
    Kjo do të sigurojë që klubet evropiane do të kenë lojtarë afrikanë në dispozicion për raundin e fundit të kupave të Europës para pushimit për fundvitin. Një vendim që i zemëroi Federatat e CAF-së të cilat kishin planifikuar të niseshin për në kampet stërvitore më 8 dhjetor dhe kishin paguar tashmë udhëtimin dhe akomodimin, por FIFA për këtë arsye mbajti anën e klubeve.

  • Për herë të parë pas tre dekadash, ‘ethet afrikane të derrave’ rikthehen në Spanjë, zbulohet shkaku i shpërthimit të virusit

    Për herë të parë pas tre dekadash, ‘ethet afrikane të derrave’ rikthehen në Spanjë, zbulohet shkaku i shpërthimit të virusit

    Spanja është goditur nga shpërthimi i parë i etheve afrikane të derrave pas më shumë se tre dekadash, duke ngritur shqetësime serioze për industrinë shumë miliardë euro të eksportit të mishit të derrit.

    Virusi u identifikua për herë të parë më 26 nëntor, pasi dy derra të egër u gjetën të ngordhur pranë Universitetit Autonom të Barcelonës në Bellaterra. Testet laboratorike konfirmuan se bëhej fjalë për ethet afrikane të derrave, rasti i parë në territorin spanjoll që nga viti 1994.
    Situata u përshkallëzua shpejt, pasi brenda orësh u gjetën edhe tetë trupa të tjerë derri në malet Collserola, në veri të Barcelonës. Dhjetëra kafshë të tjera të ngordhura janë aktualisht në analizë ndërsa zona e kontrollit po zgjerohet.
    Autoritetet katalanase reaguan menjëherë, duke kërkuar ndërhyrjen e Njësisë Ushtarake të Emergjencave. 117 efektivë mbërritën në zonë me pajisje speciale, përfshi dronë, stacione dekontaminimi dhe ekipe për kapjen e derrave të egër.
    Parku natyror i Collserola-s është mbyllur për publikun, ndërsa një perimetër prej gjashtë kilometrash po kontrollohet me rrjetë matëse prej 300 metrash. Korridoret e kafshëve të egra janë bllokuar me gardhe dhe barriera kimike për të parandaluar përhapjen.
    Sipas ministrit rajonal të bujqësisë, Oscar Ordeig, “një përqindje e konsiderueshme e PBB-së” së rajonit është në rrezik nëse eksportet e mishit të derrit pezullohen.
    Hetimet paraprake sugjerojnë se shpërthimi mund të jetë shkaktuar nga një sanduiç i hedhur që përmbante mish të kuruar të infektuar. Dyshohet se virusi është transportuar nga kamionët që përdorin zonat e shërbimit pranë autostradës dhe është konsumuar nga një derr i egër.
    Të gjithë derrat e infektuar pritet të ngordhin natyrshëm, ndërsa çdo kafshë që mbijeton brenda zonës së izoluar do të eliminohet për të ndaluar përhapjen.
    Brenda rrezes gjashtë kilometrash ndodhen 39 ferma derrash; deri më tani të gjitha kanë rezultuar të pafekuara.
    Edhe pse sëmundja nuk përbën rrezik për njerëzit dhe nuk transmetohet përmes konsumimit të mishit të derrit, tregjet ndërkombëtare kanë reaguar negativisht ndaj lajmit.
    Qeveria spanjolle ka njoftuar Bashkimin Evropian dhe Organizatën Botërore për Shëndetin e Kafshëve, duke aktivizuar protokollet e detyrueshme të sëmundjeve të kategori A. Ministria e Bujqësisë ka urdhëruar rritjen e kontrolleve të biosigurisë në të gjitha fermat dhe në rrugët e transportit të bagëtive.
    Rajoni i Andaluzisë po monitoron me vëmendje situatën, pasi qytete si Marbella, Mijas dhe Fuengirola kanë një densitet të lartë derrash të egër të urbanizuar, të cilët ushqehen shpesh në kazanët e plehrave – një faktor që, sipas ekspertëve, mund ta bëjë kontrollin shumë më të vështirë.
    Fokusi kryesor i autoriteteve mbetet parandalimi i depërtimit të virusit në fermat komerciale. Edhe një rast i vetëm do të mjaftonte për të përjashtuar Spanjën nga tregjet jashtë BE-së brenda natës.

    Top Channel

  • Çudira afrikane! Nigeria dështoi të kualifikohej në Botëror, trajneri: Na bënë magji kundërshtarët

    Çudira afrikane! Nigeria dështoi të kualifikohej në Botëror, trajneri: Na bënë magji kundërshtarët

    Nigeria ka dështuar të kualifiohet në Kupën e Botës 2026. Skuadra afrikane është mposhtur mbrëmjen e djeshme nga Kongoja. Ndeshja përfundoi në baraspeshë 1-1, por kongolezët siguruan një vend në ‘play off’ pas gjuajtjes së penalltive.
    Trajneri i Nigerisë u pa i nervozuar me kampin kundërshtar dhe shkak për këtë ishte… magjia. Chelle është shprehur për mediat me fjalët: “Gjatë gjuajtes së penalltive, djali nga Kongoja po bënte rite vudu. Gjithmonë, gjithmonë, gjithmonë. Për këtë arsye isha shumë i nervozuar me të”./Sport Ekspres/

  • Lufta në Ukrainë/ “Mbi 1400 afrikanë nga 30 shtete po luftojnë përkrah rusëve”, ministri i Jashtëm ukrainas: Dërgohen në misione ku vriten shpejt

    Lufta në Ukrainë/ “Mbi 1400 afrikanë nga 30 shtete po luftojnë përkrah rusëve”, ministri i Jashtëm ukrainas: Dërgohen në misione ku vriten shpejt

    Mbi 1.400 qytetarë nga mbi 30 shtete afrikane po luftojnë përkrah forcave ruse në Ukrainë, tha të premten ministri i Jashtëm ukrainas, Andriy Sybiha.

    Zyrtarët ukrainas thonë se Rusia ka bërë përpjekje për ta forcuar ushtrinë në luftën kundër vendit fqinj, duke rekrutuar luftëtarë nga vende të ndryshme, shpesh përmes mashtrimit.
    Sybiha tha se Rusia po josh afrikanë për të nënshkruar kontrata që i përshkroi si “barasvlershme me … një dënim me vdekje”, dhe u bëri thirrje qeverive afrikane t’i paralajmërojnë qytetarët e vet.
    “Shtetasit e huaj në ushtrinë ruse kanë fat të errët”, shkroi ai në X. “Shumica e tyre dërgohen menjëherë në ato që quhen ‘sulme mishngrënëse’, ku vriten shpejt”, shtoi ai.
    Afrika e Jugut tha të enjten se do të hetojë se si 17 shtetas të saj u bashkuan me forcat mercenare, pasi këta burra kishin dërguar thirrje për ndihmë për t’u rikthyer në shtëpi.
    Dhe, Kenia tha muajin e kaluar se disa nga shtetasit e saj ishin ndaluar në kampe ushtarake nëpër Rusinë, pasi pavetëdijshëm u përfshinë në konflikt.
    Sybiha tha se numri i përgjithshëm i rekrutëve afrikanë mund të jetë më i madh se 1.436 të identifikuarit, që vijnë nga 36 vende, dhe se shumica e mercenarëve të huaj në duart e Ukrainës ishin kapur gjatë misionit të tyre të parë ushtarak.
    Ai tha se Ukraina do të japë të dhëna më të hollësishme për vendet dhe rajonet nga të cilat Rusia ka rekrutuar trupa./REL

    Top Channel

  • Ukraina: Mbi 1.400 afrikanë nga dhjetëra vende po luftojnë për Rusinë

    Ukraina: Mbi 1.400 afrikanë nga dhjetëra vende po luftojnë për Rusinë

    Mbi 1.400 qytetarë nga mbi 30 shtete afrikane po luftojnë përkrah forcave ruse në Ukrainë, tha të premten ministri i Jashtëm ukrainas, Andriy Sybiha.
    Zyrtarët ukrainas thonë se Rusia ka bërë përpjekje për ta forcuar ushtrinë në luftën kundër vendit fqinj, duke rekrutuar luftëtarë nga vende të ndryshme, shpesh përmes mashtrimit.
    Sybiha tha se Rusia po josh afrikanë për të nënshkruar kontrata që i përshkroi si “barasvlershme me … një dënim me vdekje”, dhe u bëri thirrje qeverive afrikane t’i paralajmërojnë qytetarët e vet.

    “Shtetasit e huaj në ushtrinë ruse kanë fat të errët”, shkroi ai në X. “Shumica e tyre dërgohen menjëherë në ato që quhen ‘sulme mishngrënëse’, ku vriten shpejt”.
    Afrika e Jugut tha të enjten se do të hetojë se si 17 shtetas të saj u bashkuan me forcat mercenare, pasi këta burra kishin dërguar thirrje për ndihmë për t’u rikthyer në shtëpi.
    Dhe, Kenia tha muajin e kaluar se disa nga shtetasit e saj ishin ndaluar në kampe ushtarake nëpër Rusinë, pasi pavetëdijshëm u përfshinë në konflikt.
    Sybiha tha se numri i përgjithshëm i rekrutëve afrikanë mund të jetë më i madh se 1.436 të identifikuarit, që vijnë nga 36 vende, dhe se shumica e mercenarëve të huaj në duart e Ukrainës ishin kapur gjatë misionit të tyre të parë ushtarak.
    Ai tha se Ukraina do të japë të dhëna më të hollësishme për vendet dhe rajonet nga të cilat Rusia ka rekrutuar trupa./REL

  • Ukraina: Rreth 1,500 qytetarë afrikanë luftojnë në ushtrinë ruse

    Ukraina: Rreth 1,500 qytetarë afrikanë luftojnë në ushtrinë ruse

    Çështja e dërgimit të koreanëve të veriut për të luftuar përkrah forcave të Moskës në luftën pas pushtimit të Ukrainës është e dokumentuar mirë.
    Ndoshta më pak i njohur është numri i konsiderueshëm i njerëzve nga Afrika që janë rekrutuar për t’u bashkuar me përpjekjet luftarake të Rusisë.
    Sipas Andrii Sybiha, ministrit të punëve të jashtme të Ukrainës, të paktën 1,436 qytetarë nga 36 vende afrikane po luftojnë aktualisht në radhët e ushtrisë pushtuese të Rusisë në Ukrainë.
    Ai tha se ky numër përfaqëson ata të identifikuar, megjithëse numri real mund të jetë më i lartë.
    “Rusia rekruton shtetas të vendeve afrikane duke përdorur një sërë metodash,” tha ai.
    “Disave u ofrohen para, ndërsa të tjerëve u bëhet mashtrim dhe nuk e kuptojnë se për çfarë po regjistrohen ose detyrohen ta bëjnë këtë nën presion.”
    Ai tha se nënshkrimi i një kontrate për t’u bashkuar me forcat ruse ishte “ekuivalent me nënshkrimin e një dënimi me vdekje”.
    “Qytetarët e huaj në ushtrinë ruse kanë një fat të trishtuar”, tha ai, shkruan Sky News.
    Sybiha u bëri thirrje njerëzve të mos nënshkruajnë asnjë dokument me autoritetet ruse dhe u bëri thirrje të gjitha qeverive afrikane të lëshojnë deklarata publike duke i paralajmëruar qytetarët e tyre kundër bashkimit me ushtrinë ruse.

  • Gjëra të pabesueshme që mund të mos i dini për elefantët

    Gjëra të pabesueshme që mund të mos i dini për elefantët

    Elefantët janë krijesa madhështore me aftësi të veçanta dhe inteligjencë të lartë.

    Në tokë ekzistojnë tre lloje elefantësh: elefantët afrikanë të savanës, elefantët afrikanë të pyllit dhe elefantët aziatikë. Të gjitha llojet janë të rrezikuara.

    Ata janë kafshët më të mëdha tokësore në planetin tonë. Elefantët afrikanë janë 2.4-4 metra të gjatë dhe peshojnë mbi 6.5 ton. Elefantët aziatikë peshojnë deri në 6 ton dhe mund të arrijnë një lartësi prej 3.4 metrash. Elefantët afrikanë dhe aziatikë jetojnë rreth 60-70 vjet. Megjithatë, madhësia e tyre nuk është karakteristika e vetme që i bën ata kaq të veçantë.

    Le të shohim disa gjëra interesante që mund të mos i keni ditur për elefantët:

    1. Ata nuk harrojnë kurrë

    Kujtesa e elefantëve është temë e proverbave, pasi është e paimitueshme. Ata kanë trurin më të madh nga të gjithë gjitarët tokësorë dhe mund të kujtojnë gjithçka, nga vendet e largëta për t’u ujitur deri te elefantët dhe njerëzit e tjerë që kanë takuar, edhe pas shumë vitesh.

    Nënat e moshuara e kalojnë pasurinë e tyre të njohurive nga brezi në brez dhe ky transferim rezulton të jetë veçanërisht i dobishëm për mbijetesën e specieve. Ato mund të kujtojnë rrugën për të gjetur burime ushqimi dhe uji në distanca të gjera, si dhe si të arrijnë burime alternative nëse është e nevojshme. Ato gjithashtu e përshtatin orarin e tyre për të arritur në një pikë në kohën e duhur kur frutat që duan të hanë do të jenë pjekur.

    2. Ata mund të dallojnë gjuhë të ndryshme

    Elefantët duket se e kuptojnë në thellësi komunikimin njerëzor. Studiuesit në Parkun Kombëtar Amboseli në Kenia luajtën zëra të regjistruar nga dy grupe të ndryshme – njëri që gjuan elefantë dhe tjetri që nuk gjuan. Kur elefantët dëgjuan zërat nga grupi që kishin frikë, ata kishin më shumë gjasa të reagonin në mënyrë mbrojtëse duke iu afruar njëri-tjetrit dhe duke nuhatur ajrin.

    Për më tepër, studiuesit zbuluan se elefantët reagonin më pak intensivisht ndaj zërave femra dhe fëmijësh, por shqetësoheshin më shumë kur dëgjonin zërat e meshkujve të rritur.

    Një elefant aziatik mësoi madje të imitonte fjalët koreane. Shkencëtarët besojnë se kjo ishte rezultat i lidhjes themelore shoqërore që kishte me njerëzit ndërsa rritej, duke mësuar të imitonte fjalët që dëgjonte si një formë komunikimi.

    3. Ata mund të dëgjojnë përmes këmbëve të tyre

    Elefantët kanë dëgjim të shkëlqyer dhe mund të shkëmbejnë pasthirrma në distanca të gjata. Ata bëjnë shumë tinguj të ndryshëm, të tillë si lehje, britma, ulërima dhe hundorime. Në të njëjtën kohë, ata specializohen në tinguj me frekuencë të ulët dhe mund të dëgjojnë në mënyra të veçanta.

    Biologia e Universitetit të Stanfordit, Caitlin O’Connell-Rodwell, zbuloi se tingujt me frekuencë të ulët dhe tingujt e hapave të elefantëve janë në një frekuencë që elefantët e tjerë mund ta ndiejnë përmes tokës. Ata kanë kocka të mëdha në veshë, si dhe mbaresa nervore të ndjeshme në këmbë dhe feçkë, të cilat u lejojnë atyre të dëgjojnë këto mesazhe infrasonike. Aftësia e tyre për të perceptuar vibracione të tilla sizmike i ndihmon ata të mbijetojnë. Kur një elefant i shqetësuar i shkel këmbët në tokë, ai jo vetëm që i njofton elefantët aty pranë, por edhe ata kilometra larg.

    4. Ata janë notarë të shkëlqyer

    Dihet mirë që elefantët pëlqejnë të luajnë në ujë. Ajo që nuk dihet aq mirë është se këto kafshë të mëdha mund të notojnë jashtëzakonisht mirë. Ata kanë mjaftueshëm lundrueshmëri për të qëndruar mbi ujë dhe përdorin këmbët e tyre të fuqishme si rrema. Ata gjithashtu përdorin feçkat e tyre si tuba për maskë kur kalojnë ujëra të thella, kështu që mund të marrin frymë normalisht edhe kur janë nën ujë. Noti është një aftësi shumë e dobishme për elefantët, pasi ata kalojnë liqene dhe lumenj kur kërkojnë ushqim.

    5. Ata mbështesin njëri-tjetrin

    Elefantët janë kafshë shumë sociale dhe inteligjente, dhe ata shfaqin sjellje që ne njerëzit i perceptojmë si empati, mirësi dhe altruizëm. Një studim mbi sjelljen e tyre tregoi se kur një elefant shqetësohet, elefantët aty pranë përgjigjen me thirrje dhe prekje që synojnë ta qetësojnë atë. Përveç njerëzve, kjo sjellje është vërejtur vetëm te majmunët, qentë dhe korvidët. Elefantët gjithashtu shfaqin empati dhe ofrojnë “ndihmë të synuar” kur punojnë së bashku për të ndihmuar një anëtar të sëmurë ose të lënduar të grupit të tyre.

    6. Ata mund të vuajnë nga çrregullimi i stresit post-traumatik

    Ne e dimë që elefantët janë të ndjeshëm dhe krijojnë lidhje të ngushta me anëtarët e familjes së tyre. Kjo, e kombinuar me kujtesën e tyre të shkëlqyer, shpesh i çon ata në zhvillimin e Çrregullimit të Stresit Post-Traumatik (PTSD), për shembull, nëse një anëtar i familjes vritet nga gjuetarët e paligjshëm. Këlyshët e mbetur jetimë nga gjuetia e paligjshme mund të zhvillojnë simptoma të PTSD edhe dekada pas ngjarjes. Elefantët e shpëtuar nga situata abuzive shfaqin simptoma shumë kohë pasi ndihen të sigurt.

    Këto përvoja traumatike ndikojnë negativisht në të nxënë, pasi kur individët vriten nga gjuetarët e paligjshëm, elefantët e rinj humbasin aftësinë për të mësuar informacione të rëndësishme shoqërore nga më të rriturit e tyre.

  • Shqipëria destinacioni i ri për turistët afrikanë

    Shqipëria destinacioni i ri për turistët afrikanë

    Në periudhën janar– korrik 2025, në Shqipëri kanë hyrë gjithsej 6.5 milionë shtetas të huaj, duke shënuar një rritje krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2024 kur numëroheshin 6.3 milionë hyrje.
    Sipas të dhënave të përpunuara nga INSTAT, pjesën dërrmuese të hyrjeve e përbën Europa, me mbi 6.2 milionë vizitorë, nga të cilët më të shumtët janë nga Evropa Jugore (mbi 4.6 milionë).

    Megjithatë, ajo që bie në sy është rritja e ndjeshme e numrit të shtetasve afrikanë. Në shtatëmujorin e parë të vitit 2025 hynë 24,681 afrikanë, krahasuar me vetëm 15,489 në të njëjtën periudhë të një viti më parë, një rritje me rreth 60%.
    Përveç Afrikës, janë rritur edhe hyrjet nga Amerika (193,364 nga 170,932) dhe Azia e Jugut (25,976 nga 15,324).
    Pra, ndërkohë që Evropa mbetet burimi kryesor i vizitorëve, rritja e hyrjeve nga Afrika tregon një diversifikim të fluksit të të huajve që zgjedhin Shqipërinë, duke reflektuar ndikimin e faktorëve turistikë dhe ndoshta edhe atyre migratorë.
    Një element tjetër interesant është rritja e qëndrueshme e vizitorëve nga Evropa Perëndimore, të cilët gjatë këtij shtatëmujori arritën mbi 652 mijë hyrje, nga 513 mijë që ishin vitin e kaluar, çka tregon një interes në rritje të turistëve nga vende me fuqi të lartë blerëse për Shqipërinë si destinacion pushimesh.

  • Vapa afrikane ‘shkrin’ Shqipërinë/ Tirana ‘digjet’ në 43.6°C, dita më e nxehtë në historinë e qytetit

    Vapa afrikane ‘shkrin’ Shqipërinë/ Tirana ‘digjet’ në 43.6°C, dita më e nxehtë në historinë e qytetit

    Tirana ka regjistruar të hënën ditën më të nxehtë në histori, gjithashtu edhe dita më e nxehtë e Gushtit deri tani.
    Të hënën më 11 gusht 2025, termometri shënoi temperaturën 43.6 gradë Celsius.
    Edhe në Durrës u shënua temperaturë e lartë, 42.4 gradë Celsius.
    Për shkak të këtyre temperaturave jo tipike për vendin tonë, por që janë rrymat e nxehta afrikane, Shqipëria po digjet nga zjarret anembanë vendit prej disa ditësh, ku situata më alarmante është në jug.
    Nga zjarret në vendin tonë është regjistruar një viktimë, në zonën e Gramshit, të martën.

  • Lufta në Ukrainë/ Zelensky: Mercenarë nga Kina, Pakistani dhe vendet afrikane po luftojnë për Rusinë

    Lufta në Ukrainë/ Zelensky: Mercenarë nga Kina, Pakistani dhe vendet afrikane po luftojnë për Rusinë

    Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka deklaruar se trupat ukrainase në Ukrainën verilindore po luftojnë kundër “mercenarëve” të huaj nga vende të ndryshme.

    Zelensky më parë ka akuzuar Moskën për rekrutimin e luftëtarëve kinezë për operacionet e saj ushtarake kundër Ukrainës , akuza që Pekini i ka mohuar, ndërsa Koreja e Veriut ka dërguar gjithashtu mijëra ushtarë të saj në rajonin Kursk të Rusisë.

    “Ne biseduam me komandantët rreth situatës në front, mbrojtjes së Vovchansk dhe dinamikës së luftimeve”, shkroi Zelensky në një mesazh për X pasi vizitoi një zonë në vijën e frontit në Kharkiv, në verilindje.

     

    Ai shtoi më tej se mercenarë nga Kina, Pakistani dhe vendet afrikane po luftojnë për Rusinë.

    “Luftëtarët tanë në këtë zonë raportojnë pjesëmarrjen e mercenarëve nga Kina, Taxhikistani, Uzbekistani, Pakistani dhe vendet afrikane në luftë. Ne do të përgjigjemi.

    Rusia ende nuk ka komentuar publikisht mbi deklaratat e Zelensky-t.