Lajmidites.com

Category: Bimësia

  • Sallata e Ujit – Vlerat dhe Vetitë e Barishtes së Veçantë

    Sallata e Ujit – Vlerat dhe Vetitë e Barishtes së Veçantë

    Keni dëgjuar për purqarkun, shelpin ose sallatën e ujit?
    Kjo barishte shpesh anashkalohet edhe pse është pjesë e së njëjtës familje botanike si ajo e lakrës dhe rukolës.

    Ajo ka gjethe të rrumbullakëta të vogla, të cilat gjatë verës prodhojnë gonxhe lulesh bardhoshe me fara të ngrënshme.
    Sallata e ujit është kultivuar në Evropë prej shumë e shumë vitesh me rradhë.
    Ajo gjendet në Shqipëri më së shumti si bimë e egër e rritur natyralisht.
    Kjo barishte përdoret në shumë mënyra në kuzhinë.
    Atë mund ta shijojmë si një sallatë të zakonshme me spinaq të freskët, ose në supa.
    Duke qenë se kjo barishte rritet pranë vendeve me ujë, ajo duhet të lahet në ujë të bollshëm dhe pastaj të qëndrojë në ujë të ftohtë me një lugë sodë buke për gjysëm ore, që të garantohet heqja e ndotësve, parazitëve dhe papastërtive të tjera.
    Sipas kërkimeve të AgroWeb.org, për freski të mëtejshme, barishten mund ta mbani në ujë dhe ta ruani në frigorifer për dy deri në tre ditë.
    Para ngrënies, shpëlajeni sërish dhe ndani gjethet nga rrënja.
    Mund të duket punë e gjatë, por ia vlen pasi vlerat e kësaj sallate janë unike.
    Vlerat shëndetësore të sallatës së ujit
    Sallata e ujit ka pak kalori por përmban një sërë elementësh të shëndetshëm dhe antioksidantë me vlera parandaluese ndaj sëmundjeve.
    Gjethet dhe kërcelli janë të pasur me disa elementë që parandalojnë formimin e radikaleve të lira në organizëm.
    Vitamina K formon dhe forcon kockat dhe kufizon dëmet në tru.
    Sallata e ujit përmban një sasi të madhe të Vitaminës C, 72% të dozës ditore të rekomanduar dhe 64% të vitaminës A.
    Vitamina C ka aftësi fantastike për të luftuar infeksionet, të ftohtin, virozat dhe parandalojë mungesën e hekurit.
    Vitamina A, që ndryshe njihet si retinol është thelbësore për funksionimin e duhur të sistemit imunitar.
    Ajo prodhon pigmentet në retinën e syrit, mungesa e së cilave mund të shkaktojë humbje të shikimit në errësirë.
    Përveç antioksidantëve, kjo barishte përmban edhe mangan dhe kalcium, i nevojshëm për kockat dhe dhëmbë të fortë.
    Ndërkohë që kompleksi i vitaminave B6 ndihmon në ruajtjen e funksioneve të metabolizmit.
    Sallatën e ujit duhet ta kërkoni tek tregjet e fshatarëve sa herë të keni plane për pregatitjen e një sallate shumë të shëndetshme.
    AgroWeb.org ju këshillon ta kërkoni me emrin shelp ose purqark dhe mbi të gjitha kujtoni mirë pamjen e saj që të mos blini tjetër për tjetër.
    Fakte interesante për sallatën e ujit
    Ekpertët kanë identifikuar më shumë se 15 vitamina dhe minerale në këtë bimë.
    Ajo përmban më shumë hekur se spinaqi, më shumë kalcium se qumështi dhe më shumë vitaminë C se portokallet.
    Sallata e ujit mund të quhet edhe ushqimi i parë i shpejtë.
    Në shekullin e nëntëmbëdhjetë ajo ishte një mjet jetese.
    Asokohe, sallata e ujit njihej si ushqimi i një të varfri.
    Gjethet përdoreshin për të mbështjellë ushqime të tjera si në rastin e panines, por në variantin më të lirë të saj./AgroWeb.org

  • Rikthimi i ‘Piazza-ve’ italiane ku takohet novacioni me dizajnin eksperimental: IQOS dhe SELETTI prezantojnë “Sensorium Piazza” në Milan Design Week

    Rikthimi i ‘Piazza-ve’ italiane ku takohet novacioni me dizajnin eksperimental: IQOS dhe SELETTI prezantojnë “Sensorium Piazza” në Milan Design Week

    Në çelje të Milan Design Week 2025, IQOS – pjesë e Philip Morris International – prezanton një bashkëpunim të guximshëm me markën ikonike të dizajnit italian SELETTI, për të sjellë një nga instalacionet më të veçanta të këtij edicioni: “Curious X: Sensorium Piazza.”

    Ky instalacion, frymëzuar nga piazza-t tradicionale italiane – si vende takimesh, lidhjesh dhe bashkëbisedimesh – i rikthen ato në një hapësirë digjitale, interaktive dhe multisensoriale, ku teknologjia dhe arti ndërthuren për të krijuar ndërveprime kuptimplota dhe emocionale. Vizitorët nuk janë më spektatorë, por bëhen pjesëmarrës aktivë në këtë përvojë , duke lënë gjurmë përmes zërit, lëvizjes dhe ndjesive.
    “Kurioziteti është motori ynë për novacion. Bashkëpunimi me SELETTI për ‘Sensorium Piazza’ mishëron këtë filozofi, duke sfiduar të zakonshmen dhe duke hapur dyert drejt përvojave transformuese,” – tha Stefano Volpetti, President i Produkteve pa Tym dhe Chief Consumer Officer në PMI.
    Përmes platformës së re eksperimentale, IQOS Curious X synon të frymëzojë komunitetin global të mbi 32 milion përdoruesve të rritur të cilët kanë zgjedhur një alternativë më të mirë ndaj duhanit tradicional. “Sensorium Piazza” është stacioni i parë i këtij rrugëtimi ndërkombëtar që do të zhvillohet përgjatë gjithë vitit 2025.
    “Fryma jonë është (R)evolucioni – të mendosh ndryshe, të krijosh ndryshe. Pikërisht kjo filozofi e përbashkët na ka lidhur me IQOS dhe ka sjellë në jetë një hapësirë që nuk i përngjan asgjëje tjetër,” – theksoi Stefano Seletti, Drejtor Artistik dhe CEO i SELETTI.
    Instalacioni përfaqëson një shkrirje të estetikës klasike dhe dizajnit eksperimental të SELETTI me angazhimin e IQOS për të sjellë ndryshimin përmes teknologjisë. Nëpërmjet elementeve interaktivë, drita, tinguj dhe formësime vizuale, piazza transformohet në një hapësirë kujtimesh – një përvojë që ndryshon çdo ditë, në varësi të atyre që e përjetojnë.

  • Bizelet – Si t’i Zgjidhni, Ruani, Pastroni dhe si t’i Gatuani më së Miri

    Bizelet – Si t’i Zgjidhni, Ruani, Pastroni dhe si t’i Gatuani më së Miri

    Të gjithanshme dhe të shijshme, bizelet janë kryefjala e kuzhinës në pranverë.

    Nga prilli deri në maj, në tezgat e tregut mund të gjeni bizele të freskëta.

    Një ushqim që përmban pak yndyrë e kalori, dhe shumë të pasura me vitamina, minerale e proteina.

    Bizelet mund të përgatiten në mënyra të ndryshme, duke krijuar pjata të thjeshta dhe të shijshme që kënaqin më së miri shijen tuaj.

    AgroWeb.org ju njeh më poshtë me disa këshilla dhe mënyra të thjeshta të përgatitjes së tyre.

    Si t’i zgjidhni dhe si t’i pastroni bizelet

    Kur blini bizele të freskëta, kontrolloni bishtajat. Ato duhet të jenë të shndritshme dhe kur t’i shtypni, të shoqërohen me kërcitje. Kjo është një shenjë që tregon se produkti është i freskët.

    Pasi t’i qëroni nga lëvorja, mund t’i konsumoni të gjalla ose t’i gatuani sipas dëshirës.

    Si t’i gatuani

    Ju mund t’i zieni në ujë me kripë, për rreth 15 minuta. Pasi të jenë gati, kullojini, hiqni lëvoren që i mbulon dhe përdorni në gatimet tuaja.

    Ose mund t’i skuqni në një tigan, duke krijuar kështu një pjatë të mrekullueshme për gatimet me mish ose peshk.

    Për sa i përket bizeleve të thata, duhet t’i njomni para se t’i konsumoni.

    Nëse kanë lëkurë, duhet t’i lini në ujë për rreth 20 orë.

    Ndërsa për bizelet e thata dhe të qëruara, mjafton t’i lini në ujë për 8 orë dhe më pas mund t’i përdorni.

    Por në rast se keni bizele frigoriferi, përgatitja është shumë më e shpejtë.

    Vendosni direkt në enën e gatimit dhe do të shkrihen falë nxehtësisë, duke ruajtur shijen dhe vetitë ushqyese.

    Si t’i ruani

    Bizelet e freskëta të papërpunuara mund të ruhen në frigorifer për 2-3 ditë, ose derisa bishtaja të jetë ende krokante.

    Ndërsa bizelet e thata, mund të ruhen në një enë hermetike për disa muaj, në një vend të freskët.

    Receta të thjeshta dhe të shijshme

    Supë – Në cilën do formë t’i kini, ju mund të përgatisni gjithmonë një supë të shijshme.

    Gjellë me mish – Për këtë, mjafton të skuqni mishin dhe qepën në një tigan me pak vaj. Shtoni aty bizelet, kripën, piperin dhe kuardisini për disa minuta. Hidhni ujë të nxehtë dhe ziejini në zjarr mesatar për gjysmë ore.

    Makarona me bizele – Fillimisht skuqni qepën në vaj. Shtoni bizelet më pas dhe gatuajini për rreth 5 minuta. Hidhni ujë, kripë dhe piper dhe lërini në zjarr edhe 10 minuta. Shtoni edhe disa domate qershi dhe gatuajini edhe për 5 minuta të tjera.

    Ndërkohë zieni makaronat në ujë të bollshëm me kripë dhe kur të jenë gati kalojini në enën me bizele duke i trazuar. Spërkatini me pak piper dhe shërbejini të nxehta./AgroWeb.org

  • Gjendet në Shqipëri – Bima që Pastron Tokën Nga Metali i Dëmshëm

    Gjendet në Shqipëri – Bima që Pastron Tokën Nga Metali i Dëmshëm

    Shqipëria është një nga vendet me prodhimin më të lartë të disa metaleve në Evropë por edhe me sasinë më të larmishme të bimëve mjekësore.

    Së fundmi, vendi ynë është përzgjedhur krahas vendeve si Greqia, Spanja dhe Austria në implementimin e një projekti të quajtur Life Agromine.

    Ky projekt synon mbjelljen e bimëve me aftësi të larta përthithëse të mineraleve të nëntokës.

    Një prej këtyre bimëve quhet “Alyssum murale”, ose në shqip “Sericë Muresh”.

    Bima Pastruese e Tokave Djerrë

    Bima hiper akumulatore Alyssum Murale e ka origjinën në vendet e Ballkanit.

    Ajo është tejet e përhapur në tokat e mineralizuara të Shqipërisë.

    Këto toka zënë një sipërfaqe të konsiderueshme në vendin tonë.

    Ato karakterizohen nga një  përmbajtje e lartë e metaleve të rënda dhe përmbajtje të ulët të elementëve ushqyes.

    Bima luleverdhë gjen përdorim të gjërë në teknologjitë më të ndryshme për rehabilitimin e tokave me nikel.

    Ajo përthith metalet e rënda dhe pastron tokën nga çdo ndotje.

    Në këtë mënyrë bima rikthen mundësinë e shfrytëzimit të tokës për shumë prej fermerëve në vend.

    Nxjerrja e Nikelit Nga Bima

    Veç pastrimit të tokës, kërkesa për nikel është gjithnjë e në rritje në mbarë Evropën.

    Ky kontinent prodhon sasi të vogla të këtij metali ndërkohë që prodhimtaria e Greqisë, Spanjës dhe Finlandës zë 8.6% të sasisë globale të nxjerrë nga nëntoka.

    Si rrjedhojë e kërkesës së lartë për nikel dhe ofertës së ulët, shkencëtarët po mendojnë të shfrytëzojnë bimën në fjalë për të rritur sasitë e nxjerra të nikelit.

    Ekstraktimi do të bëhët në mënyrën më organike të mundshme.

    Projekti Life Agromine 

    Në vazhdën e projektit Life Agromine, fushat e Pojskës e Domosdovës buzë liqenit të Ohrit, u pasuruan me bimën me veti të çmuara pastruese.

    Varietete të ndryshme të saj u mbollën në distance të ndryshme dhe rezultatet ishin befasuese.

    Sipas Departamentit të Agromjedisit dhe Ekologjisë në UBT, në një hektar të mbjellë me këtë bimë u mblodhën deri në 120 kilogramë nikel.

    Bimët u përpunuan dhe hiri i akumuluar ishte i pasur me metalin e çmuar.

    Ky i fundit më pas përpunohet për të nxjerrë kripërat e nikelit.

    Kjo metodë është shumë interesante sepse përmirëson ekosistemin dhe gjallëron tokat djerrë.

    Të dhënat shkencore të shumë laboratorëve të huaj tregojnë se tokat me përqindje të madhe metalesh zënë një hapësirë të madhe në vendin tonë.

    Për më tepër, 10% e të gjithë sipërfaqes së Ballkanit ka një përmbajtje të lartë mineralesh.

    Analizat kanë treguar se Hudenishti, Cervenaka dhe Gurit të Kuq kanë një përqendrim të lartë të metaleve të rënda.

    Ndërkohë depozitat më të mëdha të nikelit vihen re në Librazhd, Bilisht, Has dhe Kukës.

    Kjo bimë konsiderohet një gjetje shumë e rëndësishme për pastrimin e Tokave nga metalet e dëmshme./AgroWeb.org

  • Mentja për Shëndetin e Trurit dhe Stomakut – Si ta Rrisni në Shtëpi

    Mentja për Shëndetin e Trurit dhe Stomakut – Si ta Rrisni në Shtëpi

    Mentja është një barishte shumë e pasur në ushqyes e vlera për shëndetin.

    Vitaminat dhe mineralet që ajo përmban e rendisin atë ndër erëzat dhe barishtet më të shëndetshme për organizmin.
    Sipas të dhënave të AgroWeb.org konsumi i gjetheve të mentes jo vetëm përmirëson funksionet e trurit por edhe të sistemit tretës.
    Vlerat Shëndetësore Të Gjetheve Të Mentes
    Sistemi Tretës
    Konsumi i rregullt i gjetheve të mentes ndihmon në përmirësimin e sistemit tretës.
    Mentoli është një përbërës që gjendet tek të gjitha barishtet e familjes botanike ku bëjnë pjesë mentja dhe nenexhiku qetësojnë muskujt e aparatit tretës duke zbutur dhimbjet.
    E Ftohura
    Vlerat e mentes janë përgjithësisht pozitive në zhbllokimin e rrugëve të frymëmarrjes të prekura nga e ftohura dhe gripi.
    Higjena E Gojës
    Mentja ndihmon në largimin e erës së keqe të gojës.
    Ajo është efikase kundër mikrobeve që akumulohen në dhëmbë dhe qiellzë dhe optimizon higjenën e gojës.
    Funksionet E Trurit
    Aroma e mentes mjafton për të përmirësuar fuqinë e trurit dhe përmirësuar funksionet dhe aftësitë e tij.
    Mentja Për Tretje Të Shkëlqyer
    Vaji esencial i mentes dhe nenexhikut përshpejton zbrazjen e stomakut nga mbetjet ushqimore dhe shmang pengesat në aparatin tretës.
    Mentja Në Mjekësinë Popullore
    Në mjekësinë popullore kineze, mentja përdoret gjërësisht për vlerat e saj qetësuese dhe aromatike.
    Ajo konsiderohet shumë e dobishme në përmirësimin e shëndetit të mëlçisë, mushkërisë dhe zorrës së trashë.
    Shpesh mentja përdoret për të trajtuar diarenë apo dhimbjet menstruale.
    Si Ta Rrisni Menten Në Kushtet E Shtëpisë
    Mentja është një barishte që lulëzon shpejt dhe kërkon përkujdesje minimale.
    Ju mund të blini një filiz të bimës ose të këpusni një degë nga bima origjinale.
    Futeni në një enë qelqi me ujë dhe prisni deri sa të lëshojë rrënjë.
    Më pas, AgroWeb.org ju udhëzon ta transferoni në një vazo dhe rriteni në ballkon ose parvazin e dritares.
    Ajo kërkon ujitje të mjaftueshme por edhe një sistem të mirë kullimi.
    Mentja duhet mbrojtur nga rrezet e forta të diellit.
    Gjethet e saj kanë një aromë të fortë dhe nëse mbahen në ujë mund të qëndrojnë të freskëta për disa ditë.
    Gjethet e mentes mund të ngrihen ose të thahen dhe të përdoren gjatë gjithë vitit./AgroWeb.org

  • Formula Kundër Barishteve të Këqija që Dëmtojnë Lulet dhe Bimët në Ballkon

    Formula Kundër Barishteve të Këqija që Dëmtojnë Lulet dhe Bimët në Ballkon

    Nuk ka kënaqësi më të madhe dhe ndjesi shlodhëse se sa ajo e të paturit vazo me lule nue ballkon apo në kopështin e shtëpisë.

    Për fat të keq, bashkë me to vijnë edhe barishtet e këqija që kanë tendencën të pushtojnë dhe zaptojnë gjithçka që u del përpara.

    Barishtet e këqija rishfaqen sado të përpiqeni t’i hiqni qafe. Ato ngushtojnë hapësirat e luleve dhe bimëve për të cilat kujdeseni aq fort dhe ngrejnë krye pareshtur.

    Është njësoj sikur të përballeni me një ushtri të vazhdueshme të barit të keq. A ka zgjidhje për këtë problem?

    Ekspertët, të cilueve u referohet AgroWeb.org kundërshtojnë përdorimin e kimikateve të dëmshme që përveç barit të keq shkatërrojnë edhe bimët e mira.

    Në vend të tyre ato rekomandojnë pesë mënyra natyrale që do të nënshtrojnë barishtet e këqija dhe do të mbajnë kopshtet tuaja të pastra dhe të bukura.

    1. Komposti organik

    Plehu organik dhe komposti i dheut nuk do t’i mbajë larg barishtet e këqija. Megjithatë, ai mundet të ngadalësojë dhe vonojë rritjen e tyre.

    Ka disa barishte që ngrejnë kokë pavarësisht plehut organik.

    Ky i fundit do t’u vijë në ndihmë bimëve tuaja, duke i forcuar dhe ushqyer ato.

    Për më tepër, plehu do të mbrojë lagështinë dhe do t’i mbajë bimët të ngopura me ujë.

    2. Uthulla e bardhë

    Ky produkt i kuzhinës sonë është fantastik.

    Ai përdoret për të pastruar shtëpinë, hequr aromat e këqija dhe pasuruar sallatat tona të preferuara.

    Natyralisht, uthulla mund të përdoret edhe për të shkatërruar barishtet e këqija. Mjafton t’i spërkatni ato me uthull.

    Sigurisht që kjo e fundit nuk do të funksionojë aq shpejt sa kimikatet, por nuk do të shkatërrojë mjedisin përreth.

    Kur të spërkatni barishtet e këqija me uthull, mundohuni ta hidhni atë në pjesën e rrënjëve dhe të tregoni kujdes edhe me bimët e tjera sepse uthulla mund t’i shkatërrojë edhe ato.

    3. Uji i valuar

    Uji i valuar është zgjidhja më e lashtë dhe efektive kundër barishteve të këqija.

    Uji i valuar i përvëlon ato deri në rrënjë, pavarësisht sa keq tingëllon.

    Megjithatë kini kujdes, uji i valuar nuk arrin të dallojë cila është barishte e mirë apo e keqe.

    4. Uji me kripë

    Uji me kripë funksionon gjithashtu.

    Ai dehidraton bimët e këqija duke i parandaluar përthithjen e lëngjeve të tjera.

    Kini kujdes sepse uji me kripë mundet të dëmtojë pjesën përreth bimëve dhe të ndikojë edhe në rrënjët nëntokësore të bimëve të mira.

    Një majë luge me kripë në ujë nuk shkakton shumë dëme, por nuk ia vlen të rrezikoni me bimët organike për të cilat jeni kujdesur aq shumë.

    Përdoreni këtë metodë nëse barishtet e këqija zaptojnë trotuaret, rrugicat ose zona të tjera të hapësirave përreth shtëpisë suaj.

    5. Mielli i misrit

    Përdorni miellin e misrit kundër barishteve të këqija. Gluteni shkatërron filizat e këqija dhe ndalon rritjen e tyre.

    Spërkatni zonën e prekur nga barishtet e këqija me miell misri.

    Ndonëse kjo alternativë nuk është shumë efikase kundër bimëve të këqija tashmë të rritura, duhet ta përdorni gjithsesi për të siguruar një kopsht vazhdimisht të mbrojtur nga barishtet e këqija.

    Për më tepër, mielli i misrit u jep bimëve të mira nitrogjenin e nevojshëm./AgroWeb.org

  • Çfarë Janë Limonët e Ëmbël? Si t’i Përdorni

    Çfarë Janë Limonët e Ëmbël? Si t’i Përdorni

    Limoni njihet për shijen dhe aromën e tij të athët e të veçantë.

    Aroma e limonit ndjehet që nga larg e në çdo ushqim që ju mund ta shtoni, shija po ashtu është mjaft e fortë dhe e pangatërrueshme.

    Megjithatë shija e tyre karkateristike nuk është e njejtë në të gjithë vendet e botës.

    Në Lindjen e Mesme një produkt mjaft popullor për vendasit janë edhe limonët e ëmbël.

    Ata kanë më pak aciditet se të zakonshmit e për rrjedhojë janë më të ëmbël.

    Nëse nuk keni dëgjuar ndonjëherë për ta AgroWeb.org ju tregon më poshtë në këtë artikull.

    Çfarë janë limonët e ëmbël?

    Limonët e ëmbël njihet ndryshe si limonët Palestinezë, Përsianë apo Indianë.

    Futën në familjen e agrumeve dhe janë një shartim mes limonëve meksikanë të quajtur Citurs aurantifolia dhe limonëve të ëmbël Citurs limetta.

    Limonët e ëmbël janë më të vegjël se ata normalët rreth 1-2 cm të mëdhenj dhe peshojnë rreth 56 gr.

    Lëkura e frutit është e hollë dhe forma ovale duke e bërë kështu një frut shumë të lehtë për t’u qëruar.

    Limoni i ëmbël ka ngjyrë të verdhë në jeshile ose protokalli në të verdhë dhe ka dis afara të vogla në mes të tij.

    Mund t’i gjeni të freskët nga fundi i vjeshtës dhe përgjatë gjithë dimrit.

    Si t’i përdorni?

    Për shkak të shijes së tyre të ëmbël, këto lloj limonësh mund të qërohen dhe të konsumohet direct siç mund të bëni zakonisht me frutat.

    Gjithashtu mund të konsumoni edhe lëngun e tyre të sapo shtrydhur ose ta hidhni në sallata, salca, ëmbëlsira për më shumë shije.

    Në disa raste mund t’i kombinoni edhe me receta të mishit apo peshkur të pjekur.

    Teksa i gatuani mbani parasysh se këta limonë nuk japin efektin e aciditetit të zakonshëm të limonit në receta, por i japin më shumë ëmbëlsi./AgroWeb.org

  • Si të rrisni spinaqin e freskët në shtëpi

    Si të rrisni spinaqin e freskët në shtëpi

    Spinaqi është një barishte e familjes botanike goosefoot (këmbë pate) që përfshin barishte dhe bimë të ndryshme, të cilat kanë një aromë specifike, gjethet e të cilave i përngjajnë këmbës së patës.

    Spinaqi është një nga barishtet më të çmuara në kuzhinën e vendit tonë. Vlerat ushqyese e bëjnë spinaqin një super ushqim, jo vetëm në Shqipëri, por edhe kudo tjetër në botë. Të ashtuquajturat ‘super ushqime’ kanë aftësinë të ulin kolesterolin, rrezikun e shfaqjes së sëmundjeve të zemrës dhe mbrojnë ndaj radikaleve të lira.
    Spinaqi është i pasur me vitaminë K, folat, vitaminë A, C, dhe beta karoten. Ai përmban gjithashtu sasi domethënëse të hekurit, kalciumit dhe e fundit, por jo nga rëndësia, spinaqi është një antioksidant i shkëlqyer.
    Spinaqi mund të gatuhet në disa mënyra por edhe mund të hahet i gjallë. Për vlerat e lartpërmendura, spinaqi renditet në ushqimet që nuk duhet të mungojnë kurrë në shtëpi. Kjo është një arsye përse spinaqin duhet të mësoni ta rrisni vetë, që mos t’ju mungojë asnjëherë. Spinaqi, për fat të mirë është një barishte që rritet shumë mirë, si në pranverë ashtu edhe në vjeshtë dhe kur të lexoni udhëzimet e AgroWeb.org do ta kuptoni sa e lehtë është përkujdesja ndaj tij.
    Kushtet e duhura për rritjen e spinaqitSpinaqi është perime e stinës së freskët dhe rrjedhimisht mund të tolerojë edhe klimën e ftohtë. Ai ka nevojë për ndriçim të pjesshëm diellor dhe një tokë të pasur me pleh organik dhe të lagësht. Nëse shtoni limon jeshil në plehun e përdorur do të përmirësoni vlerat pehashit për tokën ku do të mbillni.
    Mbjellja e spinaqit
    Spinaqi mund të mbillet direkt në kopshtin tuaj, për sa kohë e keni punuar tokën që në pranverë. Nëse e mbillni vazhdimisht për gjatë disa javëve, do të keni mundësi të shfrytëzoni vlerat e barishtes për një periudhë më të gjatë. Farat e spinaqit duhen mbjellë 1 centimetër nën tokë dhe në një hapësirë prej 5-10 centimetra nga njëra-tjetra, në rreshta në një hapësirë prej 45-60 centimetra.
    Rekomandohet mbjellja e farave të freskëta që gjenden në tregun e fshatarëve dhe jo farat e stinës së shkuar të mbjelljes. Mbillni 15-20 fara në çdo 30 centimetra. Ujitini farat mirë pas mbjelljes. Përdorni pleh organik, ose të pasur me nitrogjen. Kur farat të kenë çelur filiza, mund t’i krasisni që të qëndrojnë të paktën 10 centimetra larg njëri tjetrit. Për ruajtjen e lagështisë, mund t’i rrethoni filizat me gjethe ose pleh shtesë. Në të njëjtën mënyrë, spinaqin mund ta rrisni edhe në vazo, por duhet të siguroheni që ajo të jetë e madhe dhe e gjerë.
    PërkujdesjaSpinaqi ka nevojë për të paktën 25 mililitra ujë në javë. Në mungesë të reshjeve, duhet ta ujisni vetë. Filizat kanë nevojë për hollim të herëpashershëm, por duhet të tregoni kujdes të mos tërhiqni rrënjët, pasi i dëmtoni ato. Spinaqi ka një sistem rrënje shumë të brishtë dhe nuk duhet dëmtuar. Nëse shtoni një shtresë tjetër nitrogjeni çdo 2-3 javë, do të mundësoni që spinaqi të jetë i shëndetshëm, me gjethe të plota me ngjyrë të gjelbër të errët. Mund të kërkoni për dhe’ të pasuruar me nitrogjen në dyqanet e luleve apo farmaci bujqësore.
    MbledhjaSpinaqi kërkon 40-50 ditë për t’u rritur plotësisht. Preferencat janë individuale, ndaj ju mund ta mblidhni në momentin që gjethet kanë arritur përmasat dhe ngjyrën që ju pëlqen. Disa njerëz preferojnë spinaqin gjethevogël, ndërsa disa të tjerë i duan gjethet më të mëdha. Gjethet e brendshme të tufës do të vazhdojnë të rriten dhe ato mund t’i këpusni më vonë.
    Pas këputjes së gjetheve, konsumojini menjëherë që të shfrytëzoni shijen, aromën dhe ushqyesit. Lajini gjethet mirë me ujë të bollshëm. Spinaqi mund të ruhet në frigorifer për disa ditë (por duhet larë dhe tharë fillimisht) nëse nuk keni ndër mend ta konsumoni menjëherë./AgroWeb.org

  • Duhanpirja: Alternativat reduktojnë risqet dhe ndihmojnë ekonominë europiane

    Duhanpirja: Alternativat reduktojnë risqet dhe ndihmojnë ekonominë europiane

     

    Bruksel – Europa po zhvillon alternativa ndaj pirjes tradicionale të duhanit. Kjo është dhe shpresa e organizatës jo-qeveritare EPIC ose ndryshe Këshilli i Inovacionit për Politikat Evropiane i cili sot publikoi raportin e titulluar ’’Fundi i duhanit? Si Europa mund të shpëtojë miliona jetë duke promovuar rritjen ekonomike.’’ Studimi evidenton ndikimin ekonomik që ka zinxhiri i duhanit në nivel evropian dhe ofron një këndvështrim pragmatik mbi rregullimin e këtij tregu. Ҫ’ka do të zbuste dhe dëmet e shkaktuara nga konsumi i duhanit.  
    Duke pasur parasysh se përdoruesit e duhanit dhe nikotinës nuk do të zhduken brenda natës, sipas autorit, Antonios Nestoras, themelues dhe CEO i Këshillit të Inovacionit për Politikat Evropiane, Europa duhet të inkurajojë adoptimin e alternativave më të sigurta ndaj pirjes së duhanit.  
    Kjo qasje do të përmbushte tre qëllime: Ruajtjen e kontributit ekonomik të një industrie plotësisht të ndërtuar në Evropë;  Përmirësimin e shëndetit publik përmes një kuadri rregullator që balancon reduktimin e dëmit me nevojën për të hequr gradualisht cigaret; Parandalimin e tregut të paligjshëm,  për produkte me standarde të ulëta sigurie që vijnë kryesisht nga Kina. 
    Ndikimi ekonomik i duhanit në Europë 
    Në nivel europian, sektori i duhanit kontribuon me 223.7 miliardë euro në vit në PBB, ose 1.3 për qind të PBB-së totale të Bashkimit Europian. Të ardhurat totale vjetore tatimore nga duhani arrijnë në 112.9 miliardë euro (një shifër e barabartë me 55.4 për qind të shpenzimeve totale aktuale të BE-së për mbrojtjen). Industria punëson drejtpërdrejt dhe indirekt më shumë se 2.1 milionë njerëz, me një total pagash që i kalojnë 60 milionë euro. 
    Tregu i paligjshëm 
    Për shkak të tregut të paligjshëm të cigareve, humbasin 11.6 miliardë euro në vit ose 8.3% e konsumit total. Këto humbje financiare mund të përdoren për të rritur aktivitetet publike të kërkimit dhe zhvillimit në të gjitha vendet anëtare të BE-së me 52.5 për qind, duke përmirësuar kështu novacionin dhe zhvillimin në Europë. 
    Raporti tregon se si nxitja e investimit në alternativa më pak të dëmshme mund të jetë një strategji efektive për të reduktuar dëmet shëndetësore, për ruajtjen e kontributit ekonomik të një zinxhiri furnizimi mbarë-evropian dhe për të luftuar tregun e paligjshëm nga produktet me cilësi të dobët.  
    Në lidhje me rishikimin e Komisionit Evropian të Direktivës së Produkteve të Duhanit (TPD) dhe Direktivës së Taksimit të Duhanit (2011/64/BE), raporti thekson se marrja e masave ekstreme mund të dëmtojë tegun europian, duke inkurajuar tregtinë e paligjshme.  
    Prandaj, thirrja për institucionet është që të miratojnë një kuadër rregullator që synon të mbrojë zinxhirin europian të duhanit dhe më shumë se 2.1 milionë vende pune.  

  • Luleshtrydhet e Deformuara – A Janë të Ngrënshme?

    Luleshtrydhet e Deformuara – A Janë të Ngrënshme?

    Shpesh konsumatorët enden nëpër tregjet e frutave dhe perimeve për të blerë luleshtrydhe. Por prisni, ka diçka të çuditshme që ju tërheq syrin.

    Shikoni luleshtrydhet e rregullta por me çmime të afishuara jo aq të lira dhe pranë tyre shihni luleshtrydhe të çuditshme që shiten me gjysmë apo edhe çerek çmimi.
    A janë luleshtrydhe të mira apo të dëmshme? Pse luleshtrydhet janë të deformuara dhe çfarë duhet të dini për këtë? Lexoni nga AgroWeb.org për të gjetur se çfarë shkakton luleshtrydhe të deformuara dhe nëse është e sigurt të mund t’i konsumoni këto luleshtrydhet në formë të pazakontë.
    Para së gjithash, nëse ndeshni luleshtrydhet me pamje të çuditshme dhe të deformuara, pamja e tyre nuk do të thotë se janë të pangrënshme. Aq e vërtetë është kjo sa mjaft konsumatorë i preferojnë pasi mendojnë se deformimi ka ardhur pasi tek luleshtrydhet nuk janë aplikuar kimikate dhe substanca të dëmshme që garantojnë bukurinë e pamjes së frutit në dëm të cilësisë të luleshtrydhes.
    Ekzistojnë disa arsye për deformimin e disa prodhimeve të luleshtrydheve në bazë të këshillave të ekspertëve agronomë
    Pjalmim i dobët i luleve të luleshtrydheve. Arsyeja e parë është më e mundshmja nga të tëra dhe ka të bëjë me mungesën e pjalmimit të plotë të bimës. Kjo mund të dallohet kundrejt llojeve të tjera të deformimit nga frutat që kanë madhësi të ndryshueshme të farës.
    Farat e mëdha janë të pjalmuara ndërsa farërat e vogla nuk arrijnë ta kryejnë procesin. Kjo ndodh më shpesh në pranverë kur moti i ftohtë dhe mbulesat që aplikohen në formën e mbulimit të rreshtit nga ngricat nuk lejojnë aktivitetin e plotë dhe funksional të bletëve për pjalmimin e luleve.
    Dëmtimi nga ngricat. Krahas mungesës së pjalmimeve ka edhe një arsye tjetër madhore për luleshtrydhet e dëmtuara, që është si pasojë e ngricave të forta si të dimrit që lamë pas. Nëse luleshtrydhet nuk kanë pasur mbrojtjen e duhur nga ngricat, kjo direkt mund të shkaktojë deformime.
    Mangësi në vlerat e tokës ushqyese. Ashtu si të gjitha bimët, luleshtrydhet kanë nevojë për ushqyes. Boroni është një nga mineralet ushqyese në tokë, që i duhet patjetër luleshtrydheve për të prodhuar fruta të mira. Mungesa e boronit shkaktohet nga kullimi i tepërt i tokave. Kur minerali i boronit nuk është i pranishëm në sasitë e duhura, shenjat më të dukshmet janë frutat e deformuar, gjethet asimetrike dhe rrënjë ë dëmtuara.
    Dëmtimet insekteve. Së fundi, një tjetër arsye për deformimin e luleshtrydheve janë insektet që ushqehen me bimët. Në të vërtetë, kjo është me tepër një legjendë pasi insektet nuk deformojnë frutin, por arrijnë të nxijnë pjesën ku fruti bashkohet me kërcellin e bimës./AgroWeb.org