Marsela SHYTIA
Serbia ka një vend në BE, Serbia ka një mundësi historike për t’u bashkuar me BE-në, këto janë vetëm disa nga mesazhet që zyrtarët evropianë sollën me vete gjatë qëndrimit të tyre në vend. Megjithatë, përveç mesazheve inkurajuese, gjithmonë mund të dëgjosh “por”. Përfaqësuesja për politikën e jashtme dhe sigurinë, Kaja Kalas, ishte në Beograd dhe gjatë vizitës së saj mbajti një konferencë për shtyp të pavarur, gjë që nuk ndodhi gjatë vizitës së zyrtarëve të tjerë evropianë. Ministri për Integrimin Evropian, Nemanja Staroviç, shpjegon se kjo ishte rënë dakord paraprakisht dhe për këtë arsye Kalas iu drejtua vetë gazetarëve. “Zyra e saj këmbënguli për këtë. Më mirë të përqendrohesh te mesazhet që ajo solli. Më e rëndësishme sot se kaq është që Serbia i është bashkuar SEPA-s dhe kjo do të sjellë hapa konkretë për vendin tone”, tha Staroviç, duke theksuar se nga maji i vitit 2026, qytetarët do të jenë në gjendje të përdorin përfitimet e SEPA-s.
Mesazhet e Kallas
Ish-ambasadorja në OSBE, Branka Latinoviç, thekson se Kaja Kallas dërgoi mesazhe të forta. Kur bëhet fjalë për udhëtimin e Presidentit Aleksandar Vuçiç në Moskë më 9 maj, bashkëpunëtori i lartë kërkimor në Institutin për Politikë dhe Ekonomi Ndërkombëtare, Aleksandar Mitiç, thotë se nuk ka marrëveshje midis Beogradit dhe Brukselit për këtë. “Ne kishim interesa kombëtare dhe kjo nuk është në përputhje me BE-në. Në veçanti, Aleksandër Vuçiç ishte në vendin e duhur më 9 maj, dhe aty duhej të ishte. Për ne, Federata Ruse nuk është vetëm një gjë e së kaluarës, ajo është gjithashtu partneri ynë kryesor kur bëhet fjalë për Kosovën dhe Bosnjën e Hercegovinën, dhe Brukselit kjo nuk i pëlqen”, tha Mitiç.
Ulja në 2 karrige
Serbia nuk mund të ulet në më shumë se një karrige për një kohë të gjatë, beson Latinoviç, dhe thekson se marrëdhënia ndaj Ukrainës po bëhet gjithnjë e më koherente, dhe sipas mendimit të saj, Evropa madje ka arritur t’i imponojë pikëpamjet e saj Trumpit edhe në lidhje me Rusinë. “Lidhur me harmonizimin me deklaratat e BE- së, qëndrimi që duhet të harmonizohemi gradualisht ishte aktual 10 vjet më parë. Fakti është se shumë njerëz nga rajoni i pajtuan qëndrimet e tyre me BE- në njëqind për qind”, thotë ish-ambasadorja. Ai beson se problem nuk është vetëm që ne nuk pajtohemi me deklaratat e BE-së në lidhje me Rusinë dhe Kinën, por edhe që nuk pajtohemi me deklaratat në lidhje me Izraelin dhe Kongon. “Ka gjëra që nuk janë të pajtueshme, ka raste që nuk janë aq të rëndësishme për ne, dhe ne nuk pajtohemi me disa deklarata të BE-së”, tha Latinoviç.
4 pengesa
Megjithatë, Ministri Staroviç vazhdoi duke thënë se nëse nuk do të ishte deklarata në lidhje me Rusinë, përputhshmëria jonë me BE-në do të ishte mbi 90 përqind , sepse, siç thotë ai, pothuajse nuk ka çështje të tjera me të cilat nuk pajtohemi me BE-në. Mitiç gjeti katër arsye pse Serbia nuk po i afrohet BE-së, përkatësisht: Kapitulli 23 mbi sundimin e ligjit, Kapitujt 31 dhe 35 mbi Kosovën dhe Metohinë dhe lodhjen nga zgjerimi i BE-së. “E gjithë kjo së bashku tregon pse nuk ka rezultate në rrugën drejt BE-së. Do të doja që problemi ynë më i madh të ishte lufta për sundimin e ligjit, lirinë e medias, por edhe kandidatë të tjerë përballen me këtë, por kapitujt 31 dhe 35 na ndajnë nga të gjithë kandidatët e tjerë”, thotë Mitiç. Duke folur për ligjet për median, Starović thotë se çdo ditë po bëhen përpjekje për të zbatuar detyrimet që Serbia ka pranuar, të cilat kanë të bëjnë me ligjet për median. Siç deklaroi ai, ka mesazhe të qarta që marrim nga Komisioni Evropian se nëse e përfundojmë deri në korrik, mund të presim të hapim Grupin 3. Latinoviç kritikoi qëndrimin e njëanshëm të ligjvënësve, të cilët, siç thotë ajo, nuk i respektojnë sugjerimet e të tjerëve për arsye të ndryshme.
Serbia nuk do të ulet për shumë gjatë në dy karrige, analistët “deshifrojnë” mesazhet e Kaja Kallas
