Marsela SHYTIA
Edhe këtë herë, përballë sanksioneve të reja dhe përjashtimit të mundshëm nga zgjedhjet e vitit 2026, Milorad Dodik, udhëheqësi serb i Bosnjës, e sheh si shpresë të vetme mikun e tij të vjetër, Donald Trump. Megjithatë, mbështetja që ai pret nuk ka marrë asnjë formë konkrete deri më tani, asnjë sinjal tolerance, asnjë përpjekje për të zbutur masat, dhe sanksionet ndërkombëtare ndaj partisë së tij dhe aleatëve të afërt mbeten në fuqi. Përfaqësuesi i Lartë për Bosnjë dhe Hercegovinën, Christian Schmidt, ka ndërmarrë një hap të fortë duke ndërprerë financimin publik për partitë SNSD dhe SHBA, me arsyetimin se po minojnë rendin kushtetues dhe Marrëveshjen e Dejtonit. Në një reagim të ashpër, Dodik e ka quajtur Schmidt-in “fashist” dhe “budalla”, duke u zotuar për rezistencë dhe duke nënvizuar edhe një herë frymën sfiduese ndaj autoritetit ndërkombëtar në Bosnjë-Hercegovinë.
Akuzat ndaj Schmidt
Udhëheqësi serb i Bosnjës Milorad Dodik tha dje se pret që partia e tij, e cila iu nënshtrua sanksioneve financiare nga Përfaqësuesi i Lartë për Bosnjë dhe Hercegovinën, Christian Schmidt, të ndalohet të marrë pjesë në zgjedhjet e planifikuara për vitin 2026. Të enjten, Schmidt mori një vendim që ndalon fondet buxhetore në çdo nivel të qeverisë që t’i jepen Aleancës së Social Demokratëve të Pavarur (SNSD) të Dodik dhe partisë së Bashkuar Srpska (SHBA) të kryesuar nga Nenad Stevandiç, kryetari i parlamentit të Republika Srpska. Ky sanksion ka ardhur si rezultat i vlerësimit se këto dy parti dhe liderët e tyre janë duke udhëhequr sulmin ndaj rendit kushtetues të Bosnjë-Hercegovinës dhe Marrëveshjes së Dejtonit. Dodik u tha gazetarëve të premten se nuk i njeh vendimet e përfaqësuesit të lartë dhe autoritetet e RS-së nuk do t’i zbatojnë ato, por ai konfirmoi se për këtë arsye ai pret masa të reja ndëshkuese të ngjashme me ato që dikur ishte ekspozuar Partia Demokratike Serbe (SDS) për shkak të lidhjeve me kriminelin e dënuar të luftës Radovan Karaxhiq .
Kërcënimet e Dodik
“Tani është radha jonë,” tha Dodik. Supozimi i tij është se Komisioni Qendror i Zgjedhjeve i Bosnjë-Hercegovinës (KQZ) do të refuzojë kërkesën e SNSD-së dhe SHBA-së për të marrë pjesë në zgjedhjet e përgjithshme, të cilat janë planifikuar të mbahen në tetor të vitit të ardhshëm. Në atë rast, ai shpalli “rezistencë edhe më të madhe ndaj një pushtimi të tillë”. Ai përsëri ofendoi Schmidt-in, duke pretenduar se përfaqësuesi i lartë nuk ka autoritet të vendosë vendime dhe ligje, ndaj duhet një luftë dhe këmbëngulje e vendosur për ta vërtetuar këtë. “Ai është një budalla që mendon se mund të shkatërrojë në mënyrë arbitrare marrëveshjen ndërkombëtare (Dayton)”, tha ai. Ai e quajti Përfaqësuesin e Lartë “fashist”.
Trump si “litar shpëtimi”
“Ne ishim një terren trajnimi për Hitlerin dhe nuk e shohim ndryshe rolin e Schmidt”, tha Dodik, duke përsëritur se shpreson që administrata e Donald Trump ta ndihmojë atë. Dodik ka shprehur publikisht admirim dhe mbështetje për Trump, sidomos gjatë fushatës presidenciale të vitit 2016 dhe më pas gjatë presidencës së tij, duke e portretizuar si një lider që mund të kuptojë pozicionin e serbëve të Bosnjës dhe të sfidojë rendin ndërkombëtar liberal që Dodik e kritikon. Me zgjedhjet e vitit 2024, ku Trump u shpall president i SHBA, Dodik ka paralajmëruar se shpresa e tij e vetme për të zbutur presionin ndërkombëtar dhe për të ruajtur influencën e partisë së tij është një rikthim i mundshëm i Trump në Shtëpinë e Bardhë. Ai ka thënë disa herë se administrata e Trump mund të ndryshojë kursin e politikës amerikane dhe të ofrojë mbështetje për kauzën serbe në Bosnjë, duke e parë Trump si një aleat që mund të dëmtojë ndikimin e Bashkimit Evropian dhe të autoriteteve ndërkombëtare në Bosnjë-Hercegovinë.
Sanksionet fundosin Dodikun, partia e tij mund të ndalohet të marrë pjesë në zgjedhje, ja “plani B” i presidentit të RS
