Marsela SHYTIA
Presidenti amerikan Donald Trump tronditi botën me tarifat që vendosi për importin e mallrave në SHBA, dhe tronditjen më të madhe ndoshta e përjetuan autoritetet në Serbi. “Pas brohoritjeve të pa maskuara për fitoren e Trump në zgjedhjet presidenciale dhe dhurimit të kompleksit të Shtabit të Përgjithshëm për dhëndrin e tij Jared Kushner, shifra prej 37 për qind për mallrat nga Serbia, ndërsa për shembull 10 ishte përshkruar për Kosovën, erdhi si një dush i ftohtë për ata që paralajmëruan një kthesë të madhe në marrëdhëniet amerikano-serbe”, shkruan media serbe “Nova.rs”. Sipas analistit të politikës së jashtme, Boshko Jakshiç, ky nuk është vetëm një mesazh financiar, por ka një mesazh të fortë politik.
“Dushi i ftohtë” nga SHBA
Siç shihet në listën e vendeve për të cilat presidenti amerikan vendosi tarifa, vetëm gjashtë vende morën tarifa më të larta se Serbia. Përballë Serbisë janë Kamboxhia (49%), Laosi (48%), Madagaskari (47%), Vietnami (46%), Mianmari (Burma 44%) dhe Sri Lanka (44%). Kur bëhet fjalë për rajonin, administrata Trump u vendos atyre një tarifë doganore prej vetëm 10 për qind. Kjo është shuma e tarifës edhe për mallrat nga Kosova. Këto të dhëna tregojnë qartë se Serbia është ndër vendet më të prekura evropiane, gjë që mund të ketë pasoja të rënda për eksportet e saj drejt Shteteve të Bashkuara, por edhe për stabilitetin e përgjithshëm ekonomik të rajonit. Jo shumë kohë më parë në Amerikë u mbajtën zgjedhjet presidenciale dhe autoritetet në Serbi të shoqëruar nga media pro regjimit brohoritën hapur për fitoren e Donald Trump. Pas zgjedhjeve dhe fitores së Trump, presidenti serb Aleksandër Vuçiç u mburr se ishte në mesin e dhjetë deri në pesëmbëdhjetë liderëve më të mirë botërorë dhe i pari nga rajoni që foli me Trump. “Trump na falënderoi me një tarifë prej 37 për qind. Nuk na ndihmoi që praktikisht i dhuruam dhëndrit të tij Jared Kushner kompleksin e Shtabit të Përgjithshëm”, shkruan gjithashtu “Nova.rs”.
Mesazhi për Serbinë
Duke folur për gjithçka të listuar, përfshirë taksat e Trump, analisti i politikës së jashtme Boshko Jakshiç thotë se ky është një mesazh i qartë për autoritetet në Serbi. “Kam menduar dhe thënë prej kohësh se do të ketë surpriza shumë të pakëndshme me Trumpin serb. Ai drejton politikën në mënyrë brutale dhe është i gatshëm të ndëshkojë aleatët më shumë se armiqtë. Nuk është një surprizë e veçantë që Serbia do të paguajë tarifat më të larta doganore në rajon, dhe ky nuk është vetëm një mesazh i natyrës financiare, por ka edhe peshë politike më e bukura për të Është e qartë se kjo do të bëjë një grusht shteti ekonomik global”, tha analisti. Jakshiç beson se autoritetet në Serbi tani duhet të mendojnë me kujdes. “Për ne, ky është një mesazh se ata që brohorasin për Trump nuk kanë vlerë, si dhe fakti që ne praktikisht i dhamë ndërtesën e Shtabit të Përgjithshëm. Pra, autoritetet në Serbi tani duhet të mendojnë me kujdes se me kë kanë të bëjnë dhe me kë duan të bashkëpunojnë”, përfundon Jakshiq.
Përllogaritja e tarifave
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, gjatë prezantimit të tarifave doganore, mbajti tabela të mëdha në të cilat ka dy kolona pranë secilit shtet – me ngjyrë blu janë tarifat që një shtet i caktuar i ka futur Amerikës dhe me të verdhë janë tarifat e reja që Amerika po i vendos atij vendi. Kolona e parë është etiketuar “tarifat e vendosura në SHBA, duke përfshirë manipulimin e monedhës dhe barrierat tregtare”. Manipulimi i monedhës është një emër tjetër për një politikë shtetërore që ruan “artificiale” një monedhë pavarësisht tregut, kryesisht për të favorizuar vendet eksportuese. Më pas, norma përfundimtare e tarifës merret duke përgjysmuar numrin që rezulton.
Serbia më e goditura në Ballkan nga tarifat, mediat “kryqëzojnë” presidentin, ja pse Trump nuk e kurseu aspak Vuçiçin
